Morgunblaðið - 09.11.1960, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 9. nóv. 1960
Syngja á Röðli
sem á 2 ára afmœli
Gunnar Sigurðsson i Seljatungu skrifar um
hagstæða veðráttu,, slátrun,
kúa-kóleru, félagsmál o.fl.
VEITINGAHÚSIÐ Röðull hefur
fengið góða skemmtikrafta. Það
eru þau Chas McDevitt og Shirl-
ey Douglas, sem munu skemmta
þar á kvöldin í þrjár næstu vik-
ur. Chas McDevitt er skozkur,
eins og nafnið ber með sér, en á
fnan'ska móður, og Shirley kona
hans er írsk.
Blaðamönnum gafst í gær kost
ur á að hitta þau hjónin. Þau
komu á mánudag og byrjuðu
strax sama kvöld að syngja á
Röðli. Hann leikur á guitar og
hún á bassa-guitar og hafa þau
alls konar lög á skemmtiskrá
sinni, dægurlög, þjóðlög í eigin
útsetningu, rock-n-roll lög o. s.
frv. og velja söngskrána eftir því
hvers konar áheyrendur þau
haf-a. Eftir undirtektum áheyr-
enda fyrsta kvöldið, kváðust þau
helzt mundu syngja hér rólega
söngva og svo Ijúka skemmtiat-
riði sínu með einhverju sem á-
heyrendur gætu tekið þátt í,
annað hvort með klappi eða
söng. Einhver benti þeim á að
þetta hefði verið mánudagskvöld
og ekki væri að vita nema rok-n-
roU yrði vinsælla á laugardags-
kvöldi. Létu þau blaðamennina
þá heyra að ekki'stæði á þeim,
ef áheyrendur vildu eitthvað líf-
legra.
Þau hjónin hafa komið fram
i kvikmyndum (The Tommy
Steele Story), í sjónvarpi og út-
varpi, sungið á hljómplötur, haft
söngskemmtanir, skemmt á alls
konar skemmtistöðum í Englandi
og farið í hljómleikaferðir. Nú
eru þau að undirbúa hljómplötu
með söngvum frá ýmsum lönd-
um og sögðust hafa gaman af
því að geta bætt íslenzku lagi þar
við, ef þau fyndu eittþvað sem
hentaði. Þau eiga kaffihús í Soho
í London, þar sem unglingar
venja komur sínar. Einnig hefur
Shirley gefið út kennslubók í
guitarleik.
Veitingahúsið Röðul] á tveggja
ára afmæli um þessar mundir.
Helga Marteinsdóttir keypti veit
ingahúsið í júlímánuði árið 1959
og hefur rekið það síðan.
Nýlega hafa verið gerðar ýms-
ar breytingar á veitingahúsinu.
Salurinn uppi er nokkuð langur
og hefur borið á því að þeir sem
innst sitja geti ekki séð skemmti
atriðin er fram fara. Til að bæta
úr því hefur innsti hluti salar-
ins nú verið hækkaður upp og
komið þar fyrir básum, fyrir
þá sem vilja sitja í ró og næði.
Einnig hefur Alaska skreytt sal-
inn og anddyrið smekklega með
blómum. Er salurinn hinn vist-
legasti.
SANNARlega er margt undar-
legt á líðandi stund, eí menn
renna huganum til þess eða hins
sem gerist dag hvem, en fátt
hygg ég að undri fólk meir hér
um slóðir en hin undu'rsamiega
veðrátta, er hér ríkir dag hvem.
Má nú frekar en nokkru sinni
vitna til þess, sem æði oft er nú
gert, að eldri menn muni ekki
aðra eins einmuna veðráttu,
allra sízt yfir svo langan tíma,
sem góða tíðin er nú búin að
vera. Svo sagðist einum öldruð-
um bændahöfðingja úr Rangar-
vallasýslu, er ég ræddi við fvr-
ir skömmu, að í þau full sext'u
ár, er hann myjidi aftur í tírn-
ann, min.itist hann ekki annarr-
ar eins árgæsku sem nú er og frá
leitt í svo langan tímá sem nú
væri raun á orðin.
Ekki verður sagt að við höf-
um enn orðið vör við hinn ný-
byrjaða vetur nema hvað alman-
akið vitnar þar ótvírætt um og
hitt að klukkunni hefur verið
seinkað, öllum til ama meðan
breytingin stendur yfir. En
breytingin er að sjálfsögðu fyrst
og fremst að rökkrið færist fyrr
yfir á daginn og styttir að sjálf-
sögðu þann tíma, sem hægt er að
vinna verk úti við, sé þess kost-
ur annarra hluta vegna. En þetta
hringl með klukkuna er nú iík-
lega eitt af því, sem á hefur kom
izt í þjóðlífi voru og sennilega
gengi ekki hávaðalaust að af-
nema. Hér er, sökum hinnar
góðu veðráttu enn hægt að
vinna að öllum verkum er að
kalla úti við, enda sýnist • mér
að svo sé gjört hvarvetna þar
sem ég þekki til. Fjölda margir
bændur hafa notað hina góðu
hausveðráttu m. a. til að mála
bæi sína og má nú víða sjá
smekklega frágengnar bygging-
ar þar sem áður var grár og
drungalegur steinn hið ytra. —
Mörgu fleira er til aðhlynning-
ar, er fasteignum manna hefur
að sjálfsögðu verið sinnt á þessu
langa og góða hausti, en hey-
annir voru að þessu sinni fyrr
úti en oftast áður hjá öilum
þorra bænda.
Slátrun.
Lokið er slátrun sauðfjór hjá
Sláturfélagi Suðurlands á Sel-
fossi. Alls var slátrað í sláturhúsi
félagsins þar á staðnum 42.588
kindum og reyndist meðalþungi
dilkanna 13,3 kg. í sláturhúsi S.
Ó. Ólafsson var slátrað 3600 fjár.
1 Sláturfélagi Suðurlands var
einnig slátrað um 400 kúm, en
sárafá hross hafa borizt tii fé-
lagsins í sláturhúsið á Selfossi.
Virðist sem hér í sýslu sé með
minnsta móti fargað af hrossum
og veit ég ekki hvort þar veldur
fremur mikill heyfengur hrossa
eigenda eða von um sölu á mark
að er nokkur var sl sumar á
allgóðu verði, ef markaðshrossin
voru eitthvað tamin.
Fjárheimtur mega teljast góð
ar og vænleiki dilka í meðaT-
lagi, nokkuð þó misjafn á bæj-
um og alls ekki bezt þar sem
bezt er vetrarfóður ánna. Ekki
er þetta þó sagt af því að það
sé mín skoðun að það nægi að
fóðra ærnar laklega, heldur af
því að til eru frá þessu hausti
þau dæmi, er ég hér gat um þó
að hin séu líka til að þar sem
vel hefur verið fóðrað yfir vet-
urinn, komu prýðilega væn lömb
í haust. Af þessu sést þa'3, að
engin leið er að kveða upp neinn
ákveðinn úrskurð um það hvað
helzt valdi því að dilkar eru nú
ekki eins almennt vænir hjá
bændum hér um slóðir og þeir
voru fyrstu árin eftir að við
fengum hið þingeyska fé.
Kýr farast úr kóleru.
Snemma í haust barst hinggð
kúa-kólera, er herjaði illilega á
nautgripi og hafa til þessa far-
izt úr sjúkdómi þessum fimm kýr
hér í sveit. Er þetta hinn íllyrm-
islegasti sjúkdómur er altekur
svo nautgripina að þeir ganga
sér vart að mat meðan hann
herjar. Mjólkurkýr missa nytma
og sumar lífið svo sem raun hef-
ur á orðið hér eins og að fram-
an er sagt. Engin lækning virð-
ist vera til, til þess að lina eða
hefta útbreiðslu þessarar veiki
en hún virðist mjög smitandi.
Ekki ber því þó að leyna að dýra
Framh. á bls.
Valdimar Kristinsson skrif-
ar: — Hinn 4. nóv. sl .birti
' Velvakandi bréf frá bónda í
Þykkvabænum (Eyrarlandi),
þar sem hann lýsir sig mjög
óánægðan með, að aðalfrétta
'tími útvarpsins skuli hafa
verið færður fram um 30 mín-
útur. Vegna þessa missi sveita
fólkið af fréttunum, þar sem
mjöltum sé lokið laust fyrir
kl. 20.
Töluvert mun það misjafnt
bæði eftir heimilum og árs-
tíðum, hvenær seinni mjölt-
um lýkur. óg ekki er óliklegt,
að þar sem þeim hefu’- áð
jafnaði verið lokið rétt fyrir
kl. 20, þá hafi einmitt írétta-
tími" útvarpsins verið hafður
í huga, sem staðið hefur ó-
breyttur í þrjátíu ár. Nú, þeg.
ar honum hefur verið breytt,
þurfa menn að laga sig e.ftir
hinum breyttu aðstæðum.
Bóndinn segir, að í sveit-
inni byrji vinnudagur hjá vel
flestum kl. 6 til 6,30 á hverj-
um morgni. Þetta eru nú ýkj-
ur, svo að ekki sé meira sagt.
I héraði nokkru hefi ég haft
spurnir af bæ, þar sem vinna
hefst kl. 6,30 til 7 á morgn-
ana, og er til þess tekið í sveit
inni þar; hve fólkið á þeim
bæ er árrisult. Á suma bæi
í þessu héraði var í sumar,
um hásláttinn, hægt að koma
eftir kl. 8 án þess að nokkur
væri svo mikið sem vakn-
aður.
Ekki er þetta sagt í þeim
tilgangi að bregða bænda-
stéttinni um ieti. Það er við-
urkennt, að bændur vixma al-
mennt mjög mikið, þó að þeir
séu að sjálfsögðu misjafnir
eins og annað fólk. En hitt
má jafnframt b.enda á, að
margur, sem í þéttbýlinu býr,
yinnur engu minna en vinnu-
samari hluti bænda.
• Annir dagsins
Bóndinn segir í bréfi sinu,
að sveitafólkið fái sér kaffi
sopa.um miðmorgun og aflur
um miðjan dag. Á báðum þess
um tímum eru lesnar frétt-
ir og ættu hinir áhugasömu,
að jafnaði, ekki að þurfa að
missa þeirra. Um hádegisfrétt
irnar, segir í bréfinu, að þær
séu „oftast gieyptar eins og
hálfhráar, þar sem umhugs-
unin um ýmis ólokin verkefni
dagsins glepji fyrir“. Skárra
er það nú ástandið, — og
hugsa bændur ekki stundum
á kvöldin um verkefni næsta
dags. Það hefur aldrei ver-
ið sagt um íslenzka bændur,
að þeir létu hverjum degi
nægja sína þjáningu. Svo má
líka benda á, að fréttirnar
eru sjaldan þess eðlis, að þær
gefi tilefni til að þeirra sé
notið, eins og t. d. sinfóníu-
tónleika eða ljóðalesturs.
Enn segir i bréfinu: „Um
kl. 22 (þá er síðasti frétta-
tíminn) er allur þorri sveita-
fólks genginn til náða, nema
eitthvað sérstakt sé um að
vera“. Ég læt kunnuga um
að dæma um þessa fullyrð-
ingu.
í niðurlagi bréfs síns segir
bóndinn: „Við (bændur) vilj.
um ekki trúa því, að um ill-
vilja einan sé að ræða“. „Það
er ekki hægt að ætla, að út-
varpsstjóri og útvarpsráð . , .
hafi allt í einu fyllzt ein-
hverri meinbægni til sveita-
fólksins“. „Því síður verður
því trúað...... að kokkteil-
þyrstir höfuðstaðarbúar þurfi
að fá fréttirnar fyrr til þess
að gleðikvöld þeirra geti orð-
ið lengri. Öllum þvílíkum
hugmyndum hljótum við að
vísa á bug“.
Hér er margt gefið i skyn,
en síðan hlaupið frá öllu sam-
an. Um illvilja í garð sveita-
fólks er það að segja, að hann
mun vart finnast 1 Reykja-
vík, eða öðrum bæjum hér á
landi. Um hug sumra sveita-
manna í garð Reykvíkinga er
óvissara. Og skrif eins og þau,
sem hér hefur verið vitnað til
eru vissulega ekki til þess
fallin að auka samhug og
skilning fólks í sveit og við
sjó. — Og ef vþvaðrið um
„kokkteilþyrsta höðuðstaðar.
búa“ á að gefa mikinn
drykkjuskap i skyn, þá má
benda á, að ekki hefur heyrzt
að bændur drykkju minna en
aðrar stéttir landsins.
i^"
FERDINAIMP
^^JVnægjajneðjrýja^
fréttatímann
Sannleikurinn er sá, að al-
mennt ríkir mikil ánægja með
hinn nýja fréttatíma, kvöld-
ið nýtist betur i starfi og leik
og er þá gjarnan heldur fyrr
gengið til náða. Ekki ætti það
að vera hvað sízt mikilvægt
í sveitinni, þar sem fjarlægð-
ir eru miklar, að fundi’ og
skemmtanir hefjist sem fyrst.
Enda skemmtir sumt sveita-
fólk sér dálítið, annars hefðu
ekki öll félagsheimilin verið
byggð.
Hvað viðkemur tilliti til
hinna ýmsu stétta, þá ber
vissulega að taka tillit til
bænda eins og annarra, en
jafnframt má hafa í huga, að
nú mun vart meira en 1/6
hluti þjóðarinnar lifa af land
búnaði.
Valdimar KrwtinMoa.