Morgunblaðið - 26.07.1961, Blaðsíða 10

10
MORCVNnrAÐIÐ
MviðvlKudagur 26. júlí 1961 ^
pinrgiiííjiMalíilí
trtg.: H.f. Arvakur Reykjavik.
Fi.mikvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
SigurSur Bjarnason frá Vigur.
Matthias Johannesserv
Eyjólfur Konráð Jónsson
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgieiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
\skriftargjóild kr. 45.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
VERKALYÐUR TAPAR A VERÐ-
BÓLGU
Tslenzkir launamenn hafa
bitra reynslu af því að
verðbólguþróun sú, sem
stefna óraunhæfra kaup-
hækkana hefur orsakað hér
um hálfan annan áratug,
hefur komið í veg fyrir þær
framfarir og kjarabætur,
sem aðrar þjóðir hafa aflað
sér. Menn vonuðu því að
launamenn hefðu lært af
reynslunni og mundu stilla
kröfum sínum svo í hóf, að
von væri um raunhæfar
kjarabætur.
Vegna fyrirframgerðrar
pólitískrar hernaðaráætlunar
Framsóknarflokksins og
kommúnista var kaupgjald
sprengt svo hátt upp, að
fyrirsjáanleg er verðbólga, ef
stjórnarvöldin tryggja ekki
efnahag landsins að nýju á
svipaðan hátt og gert var
með viðreisninni á síðasta
ári, þegar verðbólguþróunin
var í fyrsta skipti stöðvuð
hér um langt skeið.
Því miður er þess vart að
vænta í neinu þjóðfélagi að
raunhæfar kjarabætur geti
orðið meiri en sem nemi 3%
árlega, en það er heldur
ekki svo lítið, þegar horft er
yfir nokkurt árabil. Þannig
næmu raunhæfar kjarabætur
þriðjungi á einum áratug og
fimmtíu prósent á hálfum
öðrum áratug, ef kjarabóta-
leið væri farin en ekki leið
pólitískra verkfalla.
1 upphafi verkfallanna
buðu vinnuveitendur 3% ár-
lega hækkun, því boði var
hafnað. Þá flutti sáttasemjari
ríkisins miðlunartillögu um
6% hækkun, og var gert ráð
fyrir að þeir samningar yrðu
óuppsegjanlegir nema fram-
færslukostnaður hækkaði
um meira en 3%. Samþykkt
miðlunartillögu- sáttasemjara
hefði þýtt verulegar raun-
hæfar kjarabætur, þótt fyrir-
fram væri vitað að hluti 6%
hækkunarinnar hlyti að
koma fram í verðlaginu, og
því gert ráð fyrir að vísi-
talan mætti hækka um 3
stig.
Menn kynnu nú að áætla
sem'svo, að hin mikla kaup-
gjaldshækkun myndi þó allt-
af leiða til þess að 3% henn-
ar yrðu raunhæfar kjara-
bætur. Vonandi verður
reyndin sú, en það er þó því
miður alls ekki öruggt. í
fyrsta lagi hefur þjóðin beð-
ið mikið tjón vegna langvar-
andi vinnustöðvana og í
öðru lagi kosta efnahagsleg-
ar umbyltingar og stökk-
breytingar alltaf einhverjar
fórnir, sem erfitt er þó að
henda reiður á.
PÓLITÍK í STAÐ
KJARABARÁTTU
egar SÍS brást hlutverki
sínu sem heilbrigður at-
vinnurekandi í lýðræð'isþjóð-
félagi, var ekki lengur um
vinnudeilu að ræða heldur
pólitíska svikamyllu, sem
miðaði að því að eyðileggja
fjárhag landsins og skerða
þar með hag allra landsbúa.
Forustumenn . verkalýðssam-
takanna tóku þátt í þessum
aðgerðum og komu þannig
í veg fyrir þær raunhæfu
kjarabætur, sem hægt var að
fá án langvarandi vinnu-
stöðvunar.
Samtökum samvinnu-
manna og verkalýðs hefur
hingað til verið ætlað annað
hlutverk en það að stuðla
vísvitandi að kjaraskerð'ingu
almennings. Þetta gerðu
þessi samtök þó í verkföll-
unum, og enga aðra en for-
ustumenn þeirra er hægt að
saka um frestun þá, er verð-
ur á verulegum raunhæfum
kjarabótum.
Sem betur fer voru svik
þessi þó ekki alvarlegri en
svo, að um frestun er að
ræða á kjarabótum, en ekki
verður komið í veg fyrir
þær til frambúðar. Það er
krafa þjó&arinnar til ríkis-
stjórnarinnar að hún treysti
fjárhaginn á ný, svo að aft-
ur megi byrja sókn til
bættra lífskjara, og almenn-
ingur treystir því að stjórn-
in muni ekki hika við að
gera ráðstafanir til að fyrir-
hyggja nýja verðbólguþróun
og treysta fjárhaginn.
LÁN TIL BÆNDA
k síðastliðnum vetri gaf
ríkisstjórnin fyrirheit um
það að hún myndi beita sér
fyrir lagasetningu í þeim til-
gangi að létta af bændum
lausaskuldum. Ingólfur Jóns-
son, landbúnaðarráðherra,
hefur nú haft forgöngu um
setningu slíkra laga. Er þar
gért ráð fyrir að lausaskuld-
um, sem bændur hafa stofn-
að til vegna framkvæmda á
árunum 1956—’60 verði
breytt í löng lán, og hefur
veðdeild Búnaðarbankans
verið falið að hafa með
höndum útgáfu nýrra banka-
vaxtabréfa í þessum tilgangi.
Löggjöf þessi er í sam-
ræmi við ákvörðun um að
GEIMFERÐ annars geim-
fara Bandaríkjanna, Virgil
I. Grissoms, hins 35 ára
gamla höfuðsmanns, gekk
eins og í sögu; það var
fyrst þegar hann var
kominn í greipar Ægis
gamla, sem gamanið fór
að kárna.
Mikil för.
Það var um hádegisbilið
Grissom talar við Kenne-
dy eftir geimferðina.
Þyrlunni reyndist um megn að halda uppi hylkinu, sem
fyllti sig af sjó.
(ísl. tími) á föstudaginn, sem lentf 487.0 km frá skotstaðn-
loks varð úr því, að Grissom um á Canaveral-höfða eftir að
yrði skotið út í geiminn. För hafa farið um 8.000 km vega
hans í Frelsisklukkaxnni, en lengd.
svo nefndist geimflaugin, tók
rúrnan stundarfjórðung og fór Geimfarið opnast.
hann hraðast með 8.545 km En örskömmu eftir, að Griss
hraða, náði 189.8 fcm hæð og Framh. á bls. 19
breyta lausaskuldum sjávar-
útvegsins í löng lán, en
þannig hefur hagað til hér-
lendis um langt skeið, sem
kunnugt er, að fjármagn hef-
ur verið sölsað frá einstakl-
ingunum undir ríki og sam-
vinnufélög, svo að allur at-
vinnurekstur hefur átt við
að stríða mikil fjárhagsvand-
ræði og orðáð að fleyta
rekstrinum áfram með bráða
birgðalánum.
Einn þáttur viðreisnarinn-
ar hlýtur að verða sá að
gera atvinnurekendum til
sjávar og sveita kleift að
eignast nægilegt eigið fjár-
magn til rekstrar síns. Víða
mundu lausaskuldirnar frá
tímum „vinstri stefnu"
gleypa allan afrakstur at-
vinnurekstrar. Þess vegna er
nauðsynlegt að óreiðuskuld-
um og stuttum lánum verði
breytt í hagkvæm lán til
langs tíma. Mjög ber því að
fagna löggjöf þeirri, sem
landbúnaðarráðherra hefur
beitt sér fyrir.