Morgunblaðið - 02.08.1961, Page 14

14
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvilíudagur 2. ágúst 1961
Heykðgglavinnsla
í Gunnarsholti
Stutf heimsókn til Páls Sveinssonar
UÐIN eru 30 ár frá þvi bafizt var
h< mda um komræktartilraunir
b ér á landi og má telja víst að
3 ð línumar í þessium málum skír-
ist nú endanlega hvað viðvíkur
vali á heppilegu komi, með til-
Siti til veðurfars hér. Ekki skyldi
öað koma neinum á óvart að
Bunnarsholt muni eiga eftir að
koma mjög við sögu stórfelldr-
ar konræktar eiins og það er
vist að á hinum víðáttumikiu
Bangársöndum munu miklir
itooriniakrar verða er fram líða
stuindir. Þeir sem fylgzit hafa með
komræktartilraunum í landi
Gunnarsholts, og kynnzt hafa
sandgræðslunni þar, munu sann
færðir um þetta. Á undanförnum
árum hefur stórum iandsvæðum
á Rangársöndum verið hreyft í
gróðurlendi: Grasbelti og kom-
akra.
Nýtt landnám hófst í hæðar-
drögunium fyrir ofan Gunnars-
holt er byrjað var að nota litla
flugvél til að dreifa yfir auðn-
ina fræi og áburði. Á þessu vori
er komið samfellt beitiland. Sá
árangur er náðst 'hefur er undna-
verður og hlýtur að vekja hvem
einasta rnann til umhugsunar
hrvort ekki megi hefja stóirfelida
sókn gegn hinum miklu sand-
auðnium á landi hér.
Blaðamenn frá M'bl. voru fyrir
nokkru á ferð aiustur í sveitum
og var þá skotizt heim í Gunn-
arsholt og hittu þeir Pál Sveins-
eon sandgræðslustjóra hressan
og glaðan að vanda. Páll siagði
að vel hefði viðrað á komið í
vor og menn aitha fn asamir á
sviði komræktunar í hinu víð-
áttumikla landi Gunnarsholfs.
Það sem telja mætti frásagna
verðast sagði Páll, er að 1 vor
var stærra land tekið til kom-
Tengdamamma
á ísafirði
og Bolungarvík
ÍBAFIRÐI, 27. júlí — Góðir gest-
ir gista ísafjörð um þessar mund
ir, þar sem er Tengdamömmu-
flobkurinn. Hann sýndi Tauga-
stríð tengdamömmu fyrir fullu
húsi í gærkvöldi (í Alþýðuhús-
inu). Leiknum var mjög vel tek-
ið og leikendur kallaðir fram í
ileikslok hvað eftir annað. Fyrir-
ihugaðar eru >.vær sýningar á
leiknum á ísafirði í viðbót, en
síðan mun flokkurinn sýna á Suð
wreyri, Flateyri, Þingeyri, Bíldu
ttel og Patreksfirði, en þaðan
Dutn flokkurinn fara um Dali og
Snæfellsnes. AKS.
BOLUNGARVÍK, 27. júlí. — Hér
sýndi Tengdamömmuflokkurinn
í Félagsheimilinu á þriðjudags-
kvöld fyrir fullu húsi. Sýnt var
Taugastríð tengdamömmu við á-
gætar undirtektir áhorfenda.
Leikendur léku mjög vel og mátti
ekki á milli sjá, hver þeirra bezt
ur var. Leikstjóri var Jón Sigur-
bjömsson. Á eftir þakkaði Frið-
rik Sigurbjömsson leikurum fyr
ir skemmtunina, og ávarpaði síð-
an Gunnar Robertsson Hansen,
sem átti sextugsafmæli, og hafði
kosið að dveljast í Bolungarvík
með vinum sínum. Friðrik af-
henfi Gunnari bókagjöf frá
hreppsbúum, og síðan sungu allir
viðstaddir „Island ögrum skorið“
Gunnari til heiðurs. — Að lokum:
Við úti á landsbyggðinni fögnum
hverjum leikflokki, sem að garði
ber. Meira af svo góðu! —
Fréttaritari
ræktunar en rnokkurt amnað ár
og var alis sáð í 100 hektara
lands og því var lokið 10. maí.
Þó komið hafi frostnætufr hefur
komið ekki orðið fyrir skemmd
um af því. Stærsta kornræktar-
stykkið er á svonefndum Geita-
sandi. Þar hafa verið gerðar
komræktartilraunir ailar götur
frá 1048. Stærsta bornræktar-
stykkið sem tekið var í vor er
á svonefudum Geitasandi, 55
hektara stoák. Þar var sáð 5 mis-
miunandi komtegundum, sem þó
aillar eru þeikikax hér á landi.
Ofan í sandinn var og settur
alhliða áburður. Ég er mjög á-
nægður með þessa sikák. Þið
sfculuð sjálfir fara út á Geita-
Páll Sveinsson
sand til þess að sjá þetta með
eigin augum. Það er eims og sand
urinn haldi betur á sér hita, því
bændur austan Fjalls tala yfir-
leitt um kailt vor og hæga gras-
sprettu af þeim sökum. En þegar
blaðamennirnir fóru meðfnam
kornakrinum nýja á Geitasandi,
síðar þennan dag vakti það undr
um þeirra hve komið virðist þeg
ar vera búið að ná mifelum
þroska.
Þegar farið var að ræða við
Pál í Gumnarsbolti um framtíðar
mögiuleika komræktar í iandi
Gunnarsholts, sagði hann að öll
skilyrði væru þar til stórfelldra
átafca í þessum efnum. Það
kom fram að búið er, að tilhlut-
an landbúnaðarráðherra Ingólfe
Jónssonar, að gera merkar áætl-
anir í þessu máli. Sagði Páll
Sveinsson að langt væri komið
undirbúningi á því að hefja fram
leiðslu á svomefndu heykögglum
í Gumnarsholti. Heykögglafram-
leiðsla hefur verið að ryðja sér
til rúmis í mörgum löndum nú á
síðari árum. Framleiðislan er í
því fólgin að heyinu og kraft-
fóðri er blandað saman og síð-
an er það vél sem býr þessa
fóðurköggla til, en þeir þykja
afbraigðsgóðir þar eð 1 þeim
er sameinuð heyggjöf og kraft-
fóðurgjöf. Hin nýju akurlönd í
Gummarsholti eru liður i þessari
framleiðslu.
Ég er þeirrar skoðunnar,
sagði Páll, að vænlegast til ár-
angurs á sviði stórfelldrar korn
ræktunar í þágu landbúnaðarins,
sé að húm sé rekim á einium og
sama stað. Bændur eru fáliðaðir
í dag. Þeir munu nú allmennt
efcfci hafia hug á að gefia sig að
svo umfangsmikilli kornrækt að
nægja muni til karaftfóðurgjaf-
ar á búum þeirra. En hér á
Ramgárvöllum, hér í landi Gunn-
arsholts, mætti stunda stóraikur-
yrkju á söndunum. En ekiki má
gleyma því er rætt er um stór
Hert á
reglum
BONN, 28. júlí (NTB-Reuter)
— í dag var gefin út í aðal-
stöðvum bandaríska hersins
tilkynning um, að frá og með
1. ágúst yrði hert á reglum
þeim, sem gilt hefðu um leyfi
hermanna. Er tilgangurinn sá,
að ætíð sé sem fjölmennast
lið til taks, ef á reynir. Breyt-
ing í þ \i átt hefur verið á-
formuð um nokkurt skeið og á
því ekki eingöngu rætur að
rekja til hins versnandi á-
stands heimsmálanna nú upp
á síðkastið. f hinum nýju regl-
um felst það m.a., að þeir her-
menn, sem ekki hafa fengið
sérstakt leyfi, skuli koma til
búða sinna í síðasta lagi á mið
nætti alla virka daga og klukk
an 1 að nóttu á sunnudögum
og öðrum helgidögum.
Rotaryklúbbur Akruness býður
öldruðu fdlki í skemmtiiör
Akranesi, 27. júlí.
KLUKKAN eitt e.h. í dag fór
gamla fólkið í skemmtiferð í boði
Rotary-félags Akraness, á tveim
ur langferðabílum. Ekið var eins
Og leið liggur sunnan Akrafjalls
vestur yfir meðfram Eiðisvatni
upp hjá Leirá Og inn að Drag-
hálsi í Svínadal. Síðan yfir Þóru-
staðaháls og inn að Saurbæjar-
kirkju. Þar var hin nýja Hall-
grímskirkja skoðuð. Séra Sigur-
jón Guðjónsson, prófastur, sagði
brot úr byggðasögu kirkjunnar
Og frá nokkrum prestum, sem
starfað hefðu í Saurbæ. Magnús
Jónsson, organleikari á Akranesi
lék á orgelið tvö sálmalög og
gestirnir sungu með. Þá var far-
ið að Ferstiklu og setzt að borð-
haldi, í boði bæjarstjórnar Akra-
ness. Síðan var farið alla leið
inn að brúnni yfir Botnsá, og þar
gæddi gamla fólkið sér á appel-
sínum og eplum, sem Rotaryfé--
lagarnir báru þeim. Síðan var
ekin beinasta leið heim og þang-
að komig tol. hálf átta. Fararstjór-
ar voru Ingólfur Jónsson Og Ól-
afur Frímann Sigurðsson og voru
þeir sífræðandi fólkið um bæi
og örnefni, þar sem farið var um
og brandararnir fuku í milli.
Konur farastjóranna voru si-
fellt að útbýta sælgæti. Fólkið
var í sjöunda himni vfir ferða-
laginu. — Oddur.
Gunnarsholt á Rangárvöllum
feldar rækitunarframkvæmdir,
að bændur á Skógarsandi hafa
um nokkurt árabil átt samein-
lega 230 h-ektara töðuvöll, sem
þeir sáðu til á sandimum, og nú
gefiur þeim árlega mikla og góða
töðu. Þetta er lofsvert, en um
leið er þetta sjaldgæft bænda-
fyrirtæki, á svið ræktunar.
Áður en við hættum að ræða
um kornræktinia í Gunniarsholti,
sagði Páll oktour frá því, að í
vaxandi mæli væru allbreið
skjólbelti gróðursett á komökr
unum og væri slíkt nauðsynlegt,
og myndi verða akurlend-
inu til skjóllis, sem ekki mun
af veita. Það er ekki hægt að
hugsa sér komrækt nema trjá-
gróður myndi skjól.....
Nú bairsit talið að áburðardreif-
ingunni, — úr lofti. Á því sviði
má vinna stórvirki við endur-
ræfetun gróðurlendis, og flugvél-
um má og beita til þess tað
endurheimita eitthvað af því
landi sem blésið hefiur upp með
frædreifum úr lofti. Þetta starf
er ekki lengur á nieinu tilrauna-
stigi, sögðum við. Nei það er
það ekki, svanaði Páll og auð-
velt myndi að sjá nofekrum flug
vélum fyrir nægu verfcefni á
þessu sviði á komandi árum, ef
landmenn vilja verja til þess
peningium. Það er örugg vissa
mín, sagði Páll Sveinisson, að
mieð flugvéium væri hægt áð
græða pp allit Suðurland, — upp
að jökulrótum.
Og þegar hér var komið, fór-
um við með Páli i dálitla. ferð
á þá staði sem við höfum kom-
ið þegar byrjað var að dreifa
fræi og áburði yfir, — er þau
svæði voru örfoka land. Við
skutum því að honum að ein-
hvertíma ætti hann að „smala“
f járveitingarnefndarmönnum sam
an og bjóða þeim í siumarleyfis
reisu austur til sín, og lofa þeim
Stjórnarskrá
S.-Ródesí u
samþykkt
SALISBURY, S.-Ródesíu, — 27.
júlí. — Nú eru kunn endanleg úr
slit í þjóðaratkvæðagreiðslunni
um hina nýju stjórnarskrá Suð
ur-Ródesíu. — Alls greiddu 41.949
atkvæði með stjórnarskrárupp-
kastinu, en 21.946 atkvæði féllu
gegn því. — Um 80 þúsund hvítir
menn höfðu atkvæðisrétt í kosn
ingum þessum — en aðeins 4
þúsund blökkumenn.
Úrslitin eru talin mikill sigur
fyrir stjórn sir Edgars White-
heads. — Samkvæmt hinni nýju
stjórnarskrá fá blökkumenn auk
in réttindi á ýmsum sviðum, m.
a. fá þeir nú 15 þingmenn í full-
trúadeild hins nýja þings — en
alls verða þingmenn 65. — Hin-
um þjóðernissinnuðustu meðal
blökkumanna þykir hér þó
hvergi nóg að gert, og ríkir raun
ar nokkuð almenn óánægja með
hina nýju stjórnarskrá — enda
eru blökkumenn mörgum sinn-
um fleiri í landinu en hvítir.
að sjá hvað áunnizt Ibefur á
þessu sviði, og gera þeim grein
fyrir möguleikum Gunnarsholits
í þágu landbúnaðarhéraðanna í
austursveitum.
í þessari tferð ókum við fram.
hjá mörgum holdakúm og
gengu káMar undir mörgum
þeirra. Páll sagði okkur að þeir
væru 60 talsins eða þar um bil.
Þar er mikið talað um þessi
höldanaiut, sögðum við. — Já
um þau er rætt og ritað, oft aí
furðulega lítiUi þekkingu jafn-
vel fullum fjandskap, finnst
manni, sagði PáU. En um það
ræðum við ef til vill eíðar ef
tækifæri giefast til, bætti hann
við. Við honfðum á eftir rauð-
um ikáMi sem hljóp við fót til
móður sinnar er var kippkorn
frá.
Þykir yikkur hann ekki vera
faillegur þessi? spurði Páll.
Þar skall
hurð ••••
HURÐ SKALL nærri hælum
við kvikmyndauppfcöku í
Rómaborg fyrir nokkru. —
Verið var að mynda atriði,
þar sem franska leikkonan
Genevieve Grad var hlekkjuð
niðri í gröf einni — og var
slöngum sleppt lausum í gröf-
ina hjá henni. — Nú fór svo,
sem ekki hafði verið gert ráð
fyrir, að ein slangan réðst
raunverulega á leikkonuna.
En það vildi henni til lífs, að
einn af meðleikurum hennar
Jacques Sernas, var snar í
snúningum, stökk hiklaust nið
ur í gröfina til hinnar skelfdu
leikkonu með brugðnum
brandi — og vann á slöng-
unni.
Leikkpnan var þegar flutt í
sjúkrahús — en það var þó
fremur slæmt taugaáfall en
mikil sár, sem hrjáði hana
eftir þennan óhugnanlega at-
burð. — Á myndinni sést, er
hinn snarráði leikari stekkur
niður í gröfina, starfssystur
sinni til bjargar . . .
F ékk stein í rúðuna
UM KL. 20.20 þegar Moskwits
bifreið var að koma eftir Vestur-
landsvegi til Reykjavíkur, mætti
hún Packard bíl, við brúna á Leir
vogsá. Kastaðist steinn undan
honum og í framrúðuna á Mosk-
witz bifreiðinni og braut hana.
Packard bíllinn var model 1947,
dökkbrúnn að neðan og með hvít
•um toppi og náði ljósi liturinn í
boga niður á kistulokið að aftan.
Er bifreiðastjóri hans beðinn um
að hafa samband við rannsókn-
arlögregluna.
IGNASALAS
• REYKJAVj K •