Morgunblaðið - 17.11.1961, Blaðsíða 6
6
MORGVNBLAÐIÐ
Föstudagur 17. nóv. 1961
MeiðyrSomóli Osta og Smjör-
sölunnar gegn Vísi Iokið
LOKIÐ er í Hæstarétti meiðyrða-
máii, er Osta og Smjörsalan s.f.
höfðaði gegn Hersteini Pálssyni,
ritstjóra Visis.
10. april 1959 birtist í Visi fyrir
sögn á 'försiðugrein, er stefn-
andi taldi ærumeiðandi fyrir
sig. Fyrirsögrnn var á þessa leið:
„Enr. eitt hneykslið. Vatni bland-
að í „gæðasmjör". Engar reglur
til um maV. Stefnandi gerði þær
kröfur, að hin tilteknu ummæli
yrðu dæmd dauð og ómerk og
að stefndi yrði sem ábyrgðar-
maður biaðsins dæmdur í
þyngstu reísmgu, sem lög leyfðu.
Énnfremur, að dagblaðinu yrði
gert skyit að birta greinargerð
um úrslit málsins svo og að
stefndi yrði aæmdur tli greiðslu
málskostnaðor.
Héraðsdómur taldi ekki ástæðu
til að ómerkja ummælin: „Engar
reglur til um mat“, og þótti held-
ur ekki standa efni til að refsa
stefnda íyrir þau umæli. A
þeim tíma. sem þarna um ræðir,
voru engar opinberar reglur tií
um gæðamat á smjöri.
Viðurkennt var af stefnanda, að
það hafi komið fyrir einu sinni,
að vatni hafi verið blandað í
smjör, sem stefnandi hafi móttek
ið til dreifmgar. Framkvæmda-
stjóri stefnanda skýrði svo
frá fyrir dómí, að þar hafi verið
um áð ræða 2—3 tonn af smjöri,
sem hafi haít lægra vatnsmagn,
en heimilt sé skv. heilbrigðissam-
þykkt Reykjavíkur. Héraðsdám-
ur taldi þvi ekki ástæðu til að
ómerkja né refsa sérstaklega
Níu nýjustu
hljómsveitirnar á
hliómleikum FÍH
HHSiR árlegu hljómleikar Félags
ísl. hljómlistarmanna verða í
Austurbæjarbíói í kvöld, firmmtu-
dag, kl. 11:15. Þetta er fjórða
órið í röð, sem félagið efnir til
hljómleika. I þetta skipti er lögð
úherzla á að kynna þær nýjar
hljómsveitir, sem fram hafa kom-
ið á árinu.
Þarna er því að finna margar
hljómsveitir skipaðar ungum
hljóðfæraleikurum, svo sem JJ.
kvintettinn, OM. kvintettinn og
Flamingo kvintettinn ásamt hin-
um reyndari hljómsveitum Sext-
ett Berta Möller og Lúdó sext-
ettinn.
Hið nýja tríó Eyþórs Þorláks-
sonar gítarleikara og söngkona
þess Sigurbjörg Sveins munu
koma þarna fram, en þau Eyþór
og Sigurbjörg hafa starfað með
hljómsveitum á Spáni undanfarið
ár. Einnig mun Aiídrés Ingólfs-
son láta þarna til sín heyra með
hljómsveit sína, en Andrés hef-
ur verið við tónlistarnám í
Ban/daríkjunum og hlaut m.a.
styrk frá bandarisku tónlistar-
blaði. Þarna er og hin nýja hljóm
sveit Sverris Garðarssonar, sem
leikur í Sjálfstæðishúsinu. Og þá
má að lokum nefna jazztríó Jóns
Páis, en það er hluti hljómsveit-
arinnar í hinu nýja veitingahúsi
Næturklúbbnum.
Söngvarar viðkomandi hljóm-
sveita munu að sjálfsögðu syngja
með og verða þarna sex söngvar-
ar og fjörutíu Og fimm hljóðfæra
leikarar.
fyrir setninguna: „Vatni blandað
í srnjör".
Að því er snertir ummælin
,,Enn eitt hneykslið“ taldi hér-
aðdróttun um misferli hjá stefn-
aðsdómur, að í setningunni fælist
anda í meðferð og dreifingu smjör
vara þeirra, er hann sá um dreif-
ingu á. Taldi dómurinn ummæli
þessi ganga lengra en lögleyfð
gagnrýni heimilaði.
Stefndi var því í héraðsdómi
dæmdur til að greiða kr. 800,00
í sekt auk kr. 1.200,00 í máls-
kostnað, svo og gert að skyldu að
birta forsendur dómsins og niður
stöður í fyrst eða öðru tölublaði
Vísis eftir biitingu dómsins.
Stefndi áfrýjaði máli þessu til
Hæstaréttar og krafðist sýknu,
en Osta og smjörsalan s.f. hafði
upp sömu kröfur og í héraðs-
dómi.
Urslit málsins í Hæstarétti urðu
þau, að heraðsdómurinn varv í
meginatriðum staðfestur. Taldi
Hæstiréttur, að hin umstefndu
ummæli, lesm í samhengi, gæfu
til kynna misferli af hálfu gagn-
áfrýjanda um meðferð í vöru
þeirri, er nann hafði til sölu.
Ungmennafélagið
íslendingur 50 ára
UNGMENNAFELAGIÐ Islend-
ingur í Andakílshreppi á hálfrar
aldar afmæli 12. desember n. k.
Félagið var stofnað 12. desem-
ber 1911 af nokkrum áhuga-
mönnum á Hvanneyri og ná-
grenni.
Nú hyggst félagið minnast
þessara merku tknamóta með
kaffisamsæti fyrir alla, sem í fé-
laginu hafa verið og gesti þeirra,
í félagsheimili að Brún í Bæjar-
sveit.
Samsætið verður haldið laug-
ardaginn 9. desember og hefst
ÞAÐ vakti mikla athygli að lok-
inni mikilli bridgekeppni, sem
háð var í Englandi, að engum
spilaranna í Suður skyldi takast
að fá 13 slagi í eftirfarandi spili.
Flestir spiluðu 7 grönd, en nokkr
ir létu sér þó nægja að spila 6
grönd, en það er ekki það, sem
skiptir máli, heldur að fá 13
slagi.
♦ AKG85
V AD42
♦ K9
♦ K 9
S A10 9 2
A 643
V K ld 9 8 3
♦'5 4
♦ 532
A
V G 7
G 10 7 2
N v ♦ G 7 6 4
♦ D 7
♦ 65
♦ A D 8 6 S
♦ AD 10 8
Utspilið er V 10 frá Vestur. Suð
ur getur skiljanlega ekiki svínað,
þar eð hann hefur marga aðra
möguleika. V 10 er því drepin
með As og síðan er A spilað og
5 slagir teknir á A. Þegar fimmti
♦ var látinn út þá var Austur í
vandræðum, en lét síðan
Suður hafði sjálfur kastað ♦ og
♦ og var einnig í vanda, hann
lét því einnig ♦ Þegar nú ♦
var spilað þá varð Suður að
gefa einn slag og fékk ekki nema
12 slagi. Þannig spilaðist spilið
á flestum borðunum og enginn
fékk fleiri en Í2 slagi. Mjög auð-
velt er þó að fá 13 slagi og það
á mjög einfaldan hátt. Þegar út-
spilið hefur verið drepið með V
Ás, þá á Suður að reyna annað
hvort ♦ eða 4». Þá kemur í ljós
hvernig liturinn er skiptur og
síðan á að spila A Nú lendir
Austur í vanda því Suður kastar
á eftir honum og veit því hverju
á að kasta.
raumsins
ný skdldsaga eftir Guðmund Hagalín
KOMIN er út hjá Skuggsjá ný
skáldsaga eftir Guðmund Hagalín
er nefnist „Töfrar draumsins".
„Guðmundur Gíslason Hagalín
hefur oft í sögum sinum fjallað
um töfra lífsblekkingarinnar,
óskhyggjunnar, draumsins,“ seg-
ir útgefandi í kynningu bókar-
innar. „I þessari sögu eru þessir
töfrar slík afltaug, að heiti bók-
arinnar er vissulega sannnefni,
— þeir eru skjólið í hretum og
og hríðum ernmanaleika og von-
brigða, og báðum aðalpersónum
sögunnar eru þeir lífið sjálft".
Aðalsögupersónurnar eru Jón
Jónsson, draumamaðurinn, sem
iifði lengst ævi sinnar suður i
Afríku, en hverfur síðan heim
til íslands, Asta Bellóna, sem
flækt er í neti draumsins, mann-
tröllið Þorvaldur og Ester Alf-
fríður, ímynd frjálsrar og ófyr-
irleitinnar æsku.
Bókin er yfir 200 bls., að stærð
Og skiptisc í 17 kafla.
Vilja fjölgun í NATO-hernum
PARÍS, 15. nóv. — Hermálanefnd
þingmannafundar Atlantshafs-
bandalagsins samþykkti í dag fyr
ir sitt leyti tillögu Norstads yfir-
hershöfðingja um að auka her-
styrk bandalagsins í Evrópu úr
21 upp í 25 herdeildir, á næstu
sex vikum. Verður samþykkt
nefndarinnar lögð fyrir þing-
mannafundinn á morgun.
—★—
A hinum lokaða fundi sínum
lýsti hermálanefndin einnig
stuðningi sínum við tillöguna um
að efla hið svanefnda „slökkvi-
lið“ NATO, sem nú er tiltöluilega
fámennt lið, að nokkru búið
kjarnavopnum, sem unnt á að
vera að flytja til með mjög
skömmum fyrirvara, þangað sem
hættan kann að vera mest-á átök-
um hverju sinni.
Ek'ki var rætt um það á fund-
inum í dag, hvort stefnt skuli að
því að gera.NATO raunverulega
að fjórða kjamorkuveldinu, eins
og Norstad stakk upp á í fyrra.
Talið er líklegt, að hershöfðing-
inn vilji reyna að fá fram
ákveðna afstöðu til þess máls nú.
• Úðunar og
hringingarkerfio
A laugardaginn skrifaði J.
H. í þessum .dál'kum um var-
úðarkerfi' til að koma í veg
fyrir bruna, t. d. í frystihús-
um. Er það vatnspípukerfi,
sem sendir vatnsúða eða vatn
sjálfkrafa um leið og kvikn-
«r i. Sagði hann að slíkur ör-
yggisútbúnaður þekktist er-
Jendis.
Nú hefur mér verið tjáð að
ekki þurfi að leita út fyrir
landsteinana til að finna slíkt
dreifikerfi til að varna bruna.
Svoan kerfi væru í notkun á
nokkrum stöðum á Keflavík-
urflugvelli, t. d. í flugskýl-
um, sjúkrahúsi og víðar. Og
hefðu íslenzkir aðilar unnið ac
því að setja þau upp. Af ís-
lenzkum fyrirtækjum hefði
Örfiriseyjarverksmiðjan á'
sínum tíma haft þennan ör-
yggisútbúnað. Ekki vissi sá
sem upplýsti mig um þetta þó-
til að nokkurt frystihús hefðd
útbúið sig með slíkt varúðar-
kerfi. En auðvelt hlýtur að
vera að fá upplýsingar um,
uppsetningu og notagild-i
þess, úr því það er komið hér
á landi.
Sami maður sagði mér, að
jafnframt þvi sem vatnsúð-
inn fer af stað um leið og
kviknar í, sé víða erlendis
tengd kerfinu sími, sem sjálf-
krafa hringir á slökkvistöð-
ina,
• Hér með viðurkennist
Stefán Jónsson skrifar:
Inn um gluggann berst mér
ómur af söng frá leikvelli
barnaskólans, sem hér er hand
an götunnar. Tugir bama eru
þarna að leik, en nokkrar
telpur standa þarna í hvirf-
ingu og hafa myndað kór.
Glað-ar raddir þeirra syngja
og ekki á lágum tónum: „Eg
er kökkur á kútter frá Sandi
og fæ kjaftshögg hvem ein-
asta dag og síðan
áframhald þess ljóðs og lags,
sem aillir hljóta að kannast
við, svo ákaflega hefur Ríkis-
útvarpið flutt þetta úr munni
ágæts danslagasöngvara. Fyr-
ir nokkrum dögum stóð ég
ásaimt tveimur kennurum fyr-
ir bamaskemmtun í þeim
skóla, sem við kennum við.
Mikið var sungið í þeim stað.
Sá söngtextinn, sem mestar
hafði vinsældir þar, var sá
hinn saomi, sem svo fjálglega
er sunginn 'hér úti. Þar er
hverju klúryrðinu að öðru
raðað. Ekki gerði ég samt at-
hugasemdir um það við börn-
in, sem sungu þetta á skemmt
uninni. Því réði tvennt: 1
fyrsta lagi hefði ekki þýtt að
ráðast gegn ofureflinu, sem í
þessu tilfelli er útvarpið. í
öíjru lagi var auðséð, að söngv
ararnir lögðu í þetta enga
merkingu. Bjartar raddir
þeirra hljómuðu jafnsakleys-
islega á orðunum „fjandinn
hljóp í svínið" eins og mælt
væri fram: „Vertu, guð faðir,
faðir minn“. Gerir þetta þá
nokkuð til? Ef til vill ekki.
Ef til vill gerir hrottaskapur
og ruddamennska í orði ekki
eins mikið til og sumir virð-
ast halda.
Enginn getur til þeas ætl-
azt, að Ríkisútvarpið flytji
aldrei neitt ,sem líta megi á,
sem vafasaman barnalærdóm.
Það væri ósanngjörn krafa og
liggj'a til þess mörg rök. En
hér gegnir dálítið öðru máli.
Þetta umrædda ljóð hefur nú
verið flutt í útvarpið tvisvar,
þrisvar og jafnvel fjórum
sinoum í viku í hálft ár eða
meira. J?að verður því að líta
svo á, að hjá útvarpinu gé það
álitin mikil nauðsyn að kenna
bæði börnum eg fullorðnum
þetta ljóð. Hvað börnum við
kemur, virðist kennislan hafa
tekizt mætavel.
Hér viðurkennisf því, að
satt er það, sem forráðamenn
útvarpsins eru ali taf að segjar
Utvarpið er mikill skóli.
11. 11. 1961.
Stefán Jónsson.