Morgunblaðið - 24.12.1961, Blaðsíða 19

Sunnudagur 24. des. >961
MORCTJNBLAftlÐ
'43
PÁLL V. G. KOLKA
A LÆKNiSHEIMSLI
HJÁ fjölskyldu sjómannsins er
öndvegið við arin heimilisins
stundum autt á jólum, en með
þeim konum, sem giftar eru
læknum, lög regluþ j ónum eða
slökkviliðsmönnum leynist líka
oft bak við jólagleðina uggur
um það, að heimilisfaðirinn verði
enögglega kallaður til skyldu-
starfa, sem ek'ki enu alitaf hættu
laus. Hvergi var meiri ástæða
til hans en í Ver tmannaeyjum,
einkum fyrsta áratuginn eftir
spænsku veifcina 1918, þegar fyr-
irskipuð var læknisskoðun allra
eðkomusikipa. Eg gegndi að visu
ekki hénaðslæknisstörfum þar
nema ein jól, því að rúmri viku
éður haifði starfsbróðir minn og
vinur, Halldór Gunnlaugsson
ihéraðsiæknir, drukknað við
framkvæmd skyldustarfa sinna
og með honum sex menn aðrir,
en aðeins einn komst af. Litlu
munaði, að bátur, sem eg var á
í læknisíerð við áttunda mann
eeinna þann sama dag, færist
einnig og áttum við þá snarræði
Jðhanns f>. Jósefssonar alþingis-
manns líf að launa, en hann sat
undir stýri. Sú saga verður að
þíða annars tíma.
,f Blönduóshéraði, sem ég bjón-
eði í meira en aldarfjórðimg,
voru vetrarferðir oft erfiðar,
einkum fyrstu árin, og ekki með
öllu hættulausar, eins og þegar
farið var um hávetur á opnum
triMubát til Kálfshamarsvífeur,
tafið þar yfir erfiðri fæðingu
fram i myrkur og síðan farið í
fcappsiglingu við yfirskellándi
norðanstórveður til þess að kom.
ast hjá því að verða hríðarfast-
ur þar úti á fjarlægum hjara
héraðsins. Þetta gerðist á af-
mælisdegi mínum, en á sjálfri
jólahátiðinni man ég ekki til
þess, að eg lenti nokkurntima í
eögulegri ferð, þótt fæðingar eða
aðkallandi skurðaðgerðir kæmu
oft fyrir á hátíðisdögum. Síðari
érin hafði eg líka að jafnaði að-
stoðarlækna, sem alltaf voru
Iboðnir og búnir til að létta af
mér ferðum, einkum þeim erf-
iðarl. Læknisferðir, sem að sum-
arlagi taka efeki nema eina
fclúkkustund, geta í ófærð og illri

tíð tekið hálfan eða heiian sól-
arhring, en siðan símar, bílveg-
ir og snjóýtur komu um allt,
mega þær undantekningarlítið
teljast leikur einn í samanburði
við það, sem áður var. Bg kveið
stundum fyrir því að leggja í
vetrarferðirnar, en eg naut
þeirra alltaf eftir á og því meira,
sem þær voru erfiðari.
Á 1 Blönduósi var læknishúsið
áfast sjúkraskýlinu og innan-
gengt á milli. Þegar nýi spítalinn
var reistur þar, réði ég því, að
læknisíbúðin var höfð undir
sama þaki. Þetta er til mikilla
þæginda fyrir lækni og öryggi
fyrir sjúklinga, enda bjargaði
það mannslífi a. m. k. tvisvár
sinnurn. Dagskrá jólakvöldsins
var á þessa leið: Kveikt á jóla-
trénu og hlýtt útvarpsmessu,
síðan borðaður jólamaturinn og
svo jólagjafirnar afhentar heim-
ilisfólkinu. Að því búnu fór öll
fjölskyldan inn á spítala til þess
að óska gleðilegra jóla og höfð
meðferðis karfa með jólagjöf-
um handa öllu starfsfólki og
sjúklingum, en þær afhentu dæt-
ur mínar venjulega. Mín góða
kona skoðaði í raun og veru allt
starfsfólk mitt og sjúklingana á
spítalanum sem heimilisfólk sitt
og lét eg það gott heita.
Það er einn af kostunum við
að vera héraðslæknir í sveita-
héraði og nokfeuð lengi á sama
stað, að sambánd læknisins við
sitt fólk verður nánara en það
getur orðið £ stóru bæjunum.
Maður kynnist því með kostuan
þess og ágöllum, andlegum og
ilíkamlegum, heimilisháttum
þess og ættartengslum, en þetta
er þýðingarmikið fyrir lækni að
þekkja. Læknirinn verður að
veita því ýmiskonar forsjá og
finna úrræði við ýmsum vanda,
sem ekki er á annarra færi að
leysa. Hann má ekki líta á sig
sem vikadreng, er sinni öllum
keipum og kvafobi, en vera hins
vegar áyallt reiðubúinn að spara
hvorki tíma, orku né áreynslu,
þegar mikið liggur við. Við það
eykst hann að manngildi í eigin
meðvitund og annarra, finnur
gleði í því starfi, sem annars
fylgja oft þungár áhyggjiur og
sár vonbrigði. Og fórnfýsin
vegna þeirra, sem kvöl og kyíði
hrellir, hvenær ætti hún að vera
veitt með glaðara geði og ljúf-
ari huga heldur en á blessuðum
jólunum?
♦♦♦♦<
f
f
T
t
T
t
f
f
f
f *
f
f
f
f
ENSKUSKÖLI
LEO MUNRO
Skólavörðustíg 30
Sími 19456
setidir öllum nemendum sínum
ósltir um
GLEÐILEG JÓL
GÆFURÍKS KOMANDI ÁRS
með þökk fyrir árið sem er að líða.
Kennsla hefst 8. og 9. janúar.
Upplýsingar í snna 19456.
Geymið auglýsinguna.
f
f
f
Y
*J» «£♦ <£r ♦♦♦ ♦*♦ ♦♦♦ «♦♦ ♦♦♦ <>♦♦ ♦♦♦ ♦♦♦ ♦♦♦ ♦♦♦ ♦*♦ ♦*♦ ♦Jf ♦£♦ ♦*♦ ♦$► ♦Jt ♦$* ♦$►
Félags
IVI e ð I i m i r
íslenzkra stórkaupmanna
Óska viðskipiavinum
land allt
smum
um
e<£rci
.j
jolci

og þakka viöskiptin
liðna ári
mjaró
hinu
é

(jlectilecf jót!
Cjlekteq jól!
le<j foi
Earsælt komandi ár,
með þökk fyrir viðskiptin á liðna árinu.
VÉLAVERKSTÆÐIÐ '
Þungavinnuvélar. !((
3
Cj(e!i(ej jó(!
Úrsmiðir Björn & Ingvar
Austurstræti 8. S)
V Í
CjLMecj fóll
F Ö T h.f.
I
I
í
I