Morgunblaðið - 18.01.1962, Blaðsíða 14

14
MORGVNBL4Ð1Ð
Fimmtudagur 18. jan. 1962
Mínar innilegustu þakkir sendi ég ölium þeim er á
einhvern hátt glöddu mig á sjötíu ára aímæli mínu 5. jan.
Guð blessi ykkur öll.
Hallgrímur Finnsson.
Bróðir okkar
HANS HELGI HANSSON
sjómaður,
fórst af slysfórum 16. jan. s.l.
Fyrir hönd vandamanna.
Sigr’ j'ur Hansdóttír,
I»órdís J. Hansdóttir,
Guðmundur Hansson.
Konan mín
UNA PÉTURSDÓTTIR
andaðist í Landsspitalanum 16. þ.m. — Jarðarförin til-
kynnt síðar.
Guðmundur Kr. Jónatansson.
Útför móður og tengdarnóður okkar
SIGRÍÐAR SIGURÐARDÓTTUR
fer fram frá Fossvogskirkju föstudagrnn 19. þ.m. kl. 1,30
eftir hádegi.
Börn og tengdabörn.
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð við andlát og
útför
FRIÐRIKS JÓNSSONAR
frá Hömrum.
Börn, tengdabörn og barnabörn.
Hjartans þakkir til allra þeirra fjær og nær, sem sýnt
hafa samúð við fráfall og jarðarför, móðui, tengdamóður
og ömmu
GUÐLAUGAR EINARSDÓTTUR
frá Vik 1 Mýrdal.
Hjartans þakkir til Víkurbúa fyrir innilegar móttökur.
Börn, tengdabörn og barnabörn.
Þökkum hjartanlega auðsýnda samúð og veitta aðstoð
við andlát og jarðarför
INGVELDAR ÞORSTEINSDÓTTUR
Laugardalshólum.
Sérstaklega þökktmi við læknum og starfsfólki á
sjúkrahúsinu á Selfossi fyrir frábæra hjúkrun og að-
hlynningu, og svo öllum öðrum sem glöddu hana og
veittu henni hjálp í hennar löngu legu.
Guð blessi ykkur ölu
Vandamenn.
Þökkum irmilega auðsýnda samúð og vinarhug við
andlát og jarðarför
SIGRÍÐAR JÓNSDÓTTUR
frá Viðraá.
Aðstandendur.
Ég þakka tijartanlega alia vináttu og styrk við andlát
og útför eiginmanns mins
GUÐMUNDAR GUNNLAUGSSONAR
forráðam. Hvalf jarðarstrandarhrepps og sóknarnefnd
Saurbæ j arsóknar.
Þakka ég sérstaklega hinn fagra vináttu og virðingar.
vott minnngu hins látna auðsýndan.
Þorvaldína Ólafsdóttir.
Innilegar þakkir öllum þeim, sem auðsýndu vináttu og
samúð við andiát og útíör dóttur minnai
FRIÐMEYJAR ÓSKAR PÉTURSDÓTTUR
Hávallagötu 51.
Guðrún Gróa Jónsdóttir.
Hugheilar kveðjur sendi ég öllum er veittu mér styrk
og hjálp við fráfall og hinztu kveðju míns hjartkæra
eiginmanns og föður
KJARTANS EIRÍKSSONAR
Sérstakar þakkir færi eg læknum og hjúkrunarfólki á
Vífilsstöðum svo og læknum og hjúkrunarfólki á C-deild
Landsspítalans fyrir þeirra hlýju handtök og styrk er
þau veittu honum í hans erfiðu og þangu legu.
Guð blessi ykkur öll.
Guðrún Elliðadóttir,
Guðríður Birna Kjartansdóttir.
Vaxandi skamm.tar af tilbúnum áburði.
Landbúnaðurinn
Frh. af bls. 13
mjög mikil hér á landi borið
saman við önnur lönd. Orsak-
ast það einkum af því, hversu
nýrækt er mikil hér á landi, en
í hana fer megnið af búfjár-
áburði hjá mörgum ræktunar-
mönnum.
Aburðarverksmiðjan í Gufu-
nesi framleiddi árið 1961 um
23.000 tonn af Kjama (22.500
tonn árið 1960).
Frá 1. janúar 1962 verður
Áburðarsala ríkisins lögð niður
sem sérstök stofnun, en áburð-
arinnflutningur og sala tilbúins
áburðar falið áburðarverksmiðj-
unni. Verið er að reisa stóra
vöruskemmu í Gufunesi, en um
aðrar nýjar framkvæmdir þar
er ekki að ræða.
Notkun tilbúins áburðar árin
1959—1961 skal sýnd í eftirfar-
andi töflu: ;
ég, að tími sé til kominn, að
þessu verði breyt. og að hér
eftir verði magn á fosfór og
kalí í tilbúnum áburði gefið
upp sem P og K.
Verkfærl
Fyrsta dráttarvélin var flutt
til landsins árið 1918. Til árs-
loka 1960 hafa alls verið fluttar
inn 5492 dráttarvélar, sam-
geta hreinsað botn skurða, sem
jafn löng. Þessi nýja gerð reynd
ist að mörgu leyti vel, mjólkaði
fljótar og betur en samanburð-
arvélin. Hins vegar þarf enn
meiri aðgæzlu með að vélin sé
ekki of lengi á. Nokkrir fleiri
gallar komu í ljós, en búast má
við, að þessi nýja gerð eigi
framtíð fyrir sér.
Mjólkurbrúsi úr plasti reynd-
ist að ýmsu leyti vel. Hann er
léttur, fremur gott að þrífa
hann. Mjólkin kælist þó seinna
í honum en öðrum brúsum.
Þessi gerð brúsa verður betur
reynd á árinu 1962.
Heyþeytir frá Globus af
nýrri gerð var reyndur. Tætir
hann sæmilega vel úr heygörð-
um.
Ýmis fleiri verkfæri voru
reynd, t.d. upptökuvélar fyrir
kartöflur, múgavélar, áburðar-
dreifari o. fl.
Þessum verkfærum verður
að nokkru lýst í Frey, 1. og 2. tbl.
1962.
Landná<m
I Á árinu 1961 samþykkti ný-
býlastjóm stofnun á 40 nýbýl-
um (33), endurbyggðar voru 3
eyðijarðir (19), flutningur og
hjálp til bygginga á 5 jörðum
(25). Sérstakur styrkur er veitt-
ur til nýræktar þeim bændum,
sem búa á jörðum með minna
en 10 ha tún. Ræktuðu þeir alls
951 ha nýræktar.
Heyfengur
Ræktað land hefur aukizt
um nærfellt 4000 ha á ári síð-
ustu árin. I árslok 1960 má
reikna með, að stærð túna hér
á landi sé um 78.800 ha. Árið
1928, þ.e. um það bil sem ný-
rækt er að hefjast hjá íslenzk-
um bændum, var stærð túna að-
eins um 23.000 ha og um síðustu
aldamót var stærð þeirra um
17.000 ha. Samtímis hafa áburð-
arskammtar stækkað. Uppskera
af töðu hefur vaxið mjög mikið
síðustu 60—70 árin, og skal það
4sýnt í eftirfarandi töflu:
1891—1900 var árlegur töðufengur
1921—1930 — — —
1954—1958 — — —
1959 — —
1960 —
449 þúsund hestburðir
723 — —
2.600 — —
3.196 — —
3.393 — —
kvæmt skýrslu Haraldar Árna-
sonar ráðunautar, í Frey, nóv-
emberblað 1961. Ekki er vitað,
hversu margar af dráttarvélum
þessum eru í nothæfu ástandi.
Allmörg tæki hafa verið

1959 1960 1961
Köfnunarefni (N2), tonn ............... 7686 7080 7484
Fosfórsýra (P2O5), tonn ............... 3978 3700 3553
Kalí (K2O), tonn...................... 2252 2060 1957
Notkunin er því mjög svipuð®-
1961 og hún var 1960. Það er
eftirtektarvert, að hlutföllin
milli áburðartegundanna eru
sem næst 1:2:4 af kalí, fosfór-
sýru og köfnunarefni.
Talið er líklegt, að notkun til-
búins áburðar 1962 verði ekki
minni en hún var 1961, senni-
lega heldur meiri.
Allur fosfór- og kalíáburður
er fluttur inn og sem svarar
295 tonnum af hreinu köfnunar-
efni, sem að miklu leyti var
flutt inn í blönduðum áburði,
hitt er Kjarni og svarar til 7190
tonna af köfnunarefni.
Eins og kunnugt er, þá er
magn af fosfór og kalí í tilbún-
um áburði gefið upp í sýring-
um: P2O5 og K2O. Erlendis er
víða farið að gefa magn þetta
upp í hreinum frumefnum, þ.e.
P og K og fóðurfræðingar eru
mjög famir að nota hið síðar-
nefnda, einnig hér á landi. Tel
reynd hjá Verkfæranefnd ríkis-
ins að Hvanneyri árið 1961. Má
þar til nefna eftirfarandi:
Skurðhreinsitæki voru flutt
inn fyrir tilstilli Vélanefndar
ríkisins. Þau reyndust allvel og
eru allt að 1,6 m djúpir.
Grasknosarar voru fluttir inn
af SlS og Globus hf. Er þeim
ætlað að merja grasið og flýta
með því fyrir þurrkun þess.
Þeir reyndust ekki gefa eins
góða raun hér og víða er talið
erlendis, enda er gras okkar fín-
gert. Lýsing á tæki þessu í
nóvemberblaði Freys er vægast
sagt hæpin og á engan hátt
byggð á innlendri reynslu.
Mjaltavélar af nýrri gerð
voru reyndar, Westfalía og Gas-
coigne. Þær eru frábrugðnar
eldri vélum að því leyti, að
sogslagið er mun lengra en
þrýstislagið 4:1 eða 3:1, í stað
þess að slögin eru venjulega

Lokað í dacj
vegna jarðarfarar frá kl. 12-3
Sælgætis og efnagerðin Freyja
Töðufengur hefur aldrei verið
jafn mikill og 1960. Þó ber þess
að geta, að töðufengur er raun-
verulega meiri en tölumar
sýna, einkum vegna þess, að
það fer mjög í vöxt, að sauðfé
og nautgripum er beitt á tún á
vorin og seinni hluta sumars.
Samtímis fer magn útheys
minnkandi. Á fyrsta fjórðungi
aldarinnar var magn þess um
1 millj. hestburðir árlega. Árið
1960 var úthey talið um 312
þús. hestb. Sumt af því magni
ætti vafalaust að telja til töðu,
þar sem sumir bændur bera á
engi sín. Miðað við fóðurgildi
mun láta nærri, að töðufengur
sé um 94%, en úthey um 6%
af heyskapnum.
Beit á óræktuðu landi er enn
mjög veigamikill þáttur í fóður-
öflun landsmanna og meiri en
margur gerir sér grein fyrir. í
áramótagreininni sl. ár, áætl-
aði ég, að fóðuröflun í grasi og
heyi væri sem hér segir:
Heyfóður túnbeit .... 44%
Beit á óræktuðu heima-
landi .................... 44+
Beit á afrétt ............ 12%
Það er því mikill kostur við
hverja jörð, að hún hafi góða
útbeit.
Garðrækt
Samkvæmt Hagtíðindum var
kartöfluuppskera 1960 97.649
tunnur. Árið 1961 áætlar for-
stjóri Grænmetisverzlunarinnar
hana 130—-140 þús. tunnur alls.
Árið 1961 var flutt inn af
ikartöflum 10 þús. timnur. Kart-
öfluneyzla fer nokkuð vaxandi
og sennilega nokkru örar en
fólksfjölgunin í landinu. Nemur
neyzlan nú um 120 þús. tunnur
á ári.
Stofnræktun kartaflna hefur