Morgunblaðið - 08.04.1962, Page 2
*
MOFiGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 8. apríl 1962
Búnaðarsjóðina hefur skort
fjármagn en ekki
lánsheimildir
EINS OG kunnugt er hafa
fraimsóknarmenn flutt frum-
vörp um það á Alþingi, að rík-
issjóður taki á sig gengishalla
búnaðarsjóðanna, en hann nem
ur um 9 millj. á ári. Lögfesf-
ing þeirra hefði þó á engan
hátt leyst úr fjárhagsörðug-
leikum sjóðanna bar sem þeir
hefðu eftir sem áður hvorki
verið þess megnugir að veita
bændum lán til langs tíma né
tíl þeirra framkvæm-da, sem
ekki hefur verið unnt að lána
til til þessa.
En eins og landbúnaðarráð-
herra benti á við umræður um
frumvarp ríkisstjórnarinnar
um Stofnlánadeild landbúnað-
arins er þar ekki aðeins gert
ráð fyrir, að ríkissjóður greiði
gengisíhalla sjóðanna, heldur
nemur árlegt framlag hans til
sjóðanna allt að 21 millj. kr.
og að viðbættu sölugjaldi á
búvörur nemur framlög 26—
27 mil’lj. króna. Þar á móti
leggja bændur svo til 1%
gjald af búvörum, er ætla má
að verði 8 millj. á ári. Kem-
ur þannig um 80% af fram-
lagi tiil stofnlánadeildarinnar
fró öðrum aðilurn en bænd-
um sjálfum.
En með framlagi sinu leggja
bændur nokikurt fjármagn til
hliðar til lánadeilda landbún-
aðarins. Þeir, sem betur eru
stæðir og hafa unnið að fram-
kvæmdum á ódýrari tímum,
hjálpa með þessu þeim, er
skemmra eru á veg komnir
með uppbyggingu og fram-
kvæmdir. Þá tryggja bændur
með framlaginu stórauknar
greiðslur úr ríkissjóði til
stofnlánadeildarinnar, sem ger
ir kleift, að útlánin verði
mjög hækkuð frá því, sem áð-
ur hefur verið m. a. með lán-
um til véla og til bústofns-
kaupa.
í þessu sambandi veik ráð-
herrann nokikuð að því, að
Framsóknarmenn hafa flutt
ýmsar sýndartillögur við frum
varpið, svo sem um stofnun
bústofnslánadeildar með sér-
stakri stjórn. Kvað hann tíma
til þess kominn, að þeir hættu
slíkum tillöguflutningi, en
sneru sér í þess stað að því
að leysa vandann. Búnaðar-
bankann skorti hvorki láns-
heimildir né nýjar lánadeildir
Hins vegar skortir nú sem
ávallt fyrr aulkið fé til útlána.
En frumvarp ríkisstjórnarinn-
ar tryggir, að stofnlánadeildin
fær aukið fjármagn Og eigið
fé, sem eykst með ári hverju,
svo að hún verður á stuttum
tíma traust stofnun og stöð-
ugt vaxandi. Sé íhugað í þessu
sambandi. hvernig ástatt væri
í lánamálum landbúnaðarins,
ef frumvarp sem þetta hefði
verið lögfest fyrir 15—20 ár-
um, er auðsætt, að nú hefði
verið ráðin bót á þeim erfið-
leikúm. er af lánsfjárskortin-
um stafar Er þá og augljóst,
að þá hefðu ráðstafanir þær,
er Framsóknarmenn vildu
gera, nægt til styrktar bún-
aðarsjóðnum.
Eins og fyrr segir, hefur
ekki skort heimildir til lána-
starfserninnar. Lengi hefur
verið í lögum, að heimilt sé
að lána allt að 75% af bygg-
ingarkostnaði, þótt lán til íbúð
arhúsa hafi hins vegar ekki
numið nema 25—30%. Hefur
þetta gert landbúnaðinum
mjög erfitt um vik og eru það
þvi miklir hagsmunir fyrir
bændastéttina, ef unnt reynist
að ráða fram úr þessum mál-
um, svo að lánveitingar hækki.
En með lögfestingu þessa frum
varps munu lán til íbúðar-
húsabygginga stóhhækka og
verða til 42 ára. Lán til útilhúsa
og ræktunar verða einnig
hæk'kuð og verða til 20 ára.
Enn fremur mun reynast
kleift að hefja lánveitingar
til véla og bústöfnskaupa, áð-
ur en langt um líður, en það
hefur ekki verið unnt
Aflsteinninn frá Snaptun, en Gísli Gestsson telur að myndin
tákni Loka.
Mynd at Loka Laufeyjar-
syni á dönskum aflsteini
í NÝÚTKOMNU hefti af Árbók
Hins íslenzka fomleifafélags er
m. a. grein eftir Gísla Gestsson,
safnvörð, sem fjallar «m svo-
kallaðan aflstein, sem fannst vor-
ið 1950 í fjörunni við Snaptun i
Horsen-firði í Danmörku. Á afl-
steini þessum er markað manns-
andlit með grunnum strikum og
fannst svipað andlit niarkað á'
beinstykki I kumli hjá Ljóts- ]
stöðum í Unadal í Skagafirði
1959.
G-ísli Gestsson kemur í grein-
inni fram með þá skoðun að
nnynd þessi muni vera af Loka
Laufeyjarsyni. Telur hann að
undarleg þverstrik yfir munninn
á myndinni, eins og munnurinn
sé saumaður saman, visi á sög-
una í Skáldskaparmálum Snorra-
Eddu, þar sem sagt er frá því er
Brokkur dvergur tók þveng og
hníf og vildi „stinga rauÆar á
vörum Loka og vill rifa saman
munninn, en hnífurinn beiit ekki.
Þá mælti han.n að betri væri þar
atlur bróður hans, en jafnskjótt
sem hann nefndi hann, þá var
1 NA /S hnvtar | / SV SOhnú/ar Sn/Moma • ÚSi SJ Skvrir !C Þrumur W/.Z, KvUaaki/ ZS' Hi/atM H Hml >- Us9.
Jysk arkæologist selskab 1959, en
hann hugsar sér að munni grím-
unnar sé lokað á þennan hátt til
þess að maðurinn byrji ekki að
blása með og þannig gera falskan
súg í aflinn.
Loki og eldurinn
En, eins og áður er getið, setiur
Gísli fram nýja kenningu um
þessa mannsmynd. Segir hann að
fyrrnefnd saga sé ekki eina dæmi
þess, að Loki sé settur í samband
við eld. f Snorra-Eddu segir frá
því í höll Útgarða-Loka, að hann
fór í kappát við Loga, sem raun-
ar var villieldur Og loks ræður
Loki fyrir öðrum fylkingararmi
í liði Surts, þess er eyðir alla jörð
í eldi í Ragnarökum. Fleiri dæmi
um trú á eldvættinum eða eld-
goðið Loka á Norðurlöndum rek-
ur Gísli.
Steinninn er nú í Forhistorisk
Museum í Anhus.
Skjótt skipast veður í lofti — gátum ekki varist hrolli, en
og klæðnaður kvenfólksins, það verðum við að játa karl-
sagði einhver er hann sá þessa mennirnir að okkur hlýnaði
mynd í gær. Okkur fannst við að sjá þessa blómarós —
hálf sveljandalegt ennþá og um hjartaræturnar.
Ljósm.: Ól.K.M.
Real Madrid í
síðasta sinn
KVHCMYND KSÍ af leik Real
Madrid og Eintracht í úrslita-
keppni um Evrópubikarinn hefur
verið sýnd 4 sinnum í Tjarnar-
bæ fyrir fullu húsi og allir haft
gaman og ánægju af. í kvöld kl.
8.30 verður myndin sýnd í síð-
asta sinn. á sama stað.
Sveinar reyna sig
FYRSTA meistaramót sveina í
frjálsum íþróttum innanhúss
verður í íþróttahúsi Háskólans
í dag kl. 2. Keppendur á mótinu
eru 11, 6 frá ÍR og 5 frá KR.
Keppt verður í atrennulausum
stökkum og hástökki með at-
rennu.
þar alurinn, og beit hann varirn-
ar, rifaði hann saman varirnar
og reií Loki úr æsunum".
Loki með samansaumaðan munn
í sögunni segir frá Loka í sam-
bandi við afl, ámiðjubelgi og
blástur og auk þess endar öll sag-
an á því, að varir hans eru saum-
aðar saman, en hann reif út úr
æsunum, segir Gisli í grein sinni
Það er því nærtækt að álykta,
að mannsmynd með samansaum-
aðan munn, rist á aflstein, sé ein-
miitt andliit Loka Laufeyj arsonar.
Aðalsteinn var til forna hafður
í smiðju til varnar því að smiðju-
belgurinn ofhitnaði eða brynni.
Á steininum var gat, og var stút
smiðjubelgsins stungið í það að
aftan og toom þá blásturinn fram
í gegnum aflsteininn. Er gatið á
steininum frá Snaptun, sem er
20 sm. hár, 24,5 sm. breiður Og
7,5 sm. þykkur, skammt fyrir
neðan hökuskegg mannsins og
eru notokur eldmerki í kringum
það. Gísli vitnar í grein eftir
prófessor P.V. Glob í Arbog for
í gær var austlæg átrt um al'lt
land, nokkur snjókoma á Aust
fjörðum, en annars þurrt og
víða bjart veður. Hiti var ná-
1-ægt frostmariki í gærmorgun.
Lægðarbelti var frá Græn-
landishafi ti'l Bretlandseyja, en
fremur veigalítil hæð yfir N-
Grænlandi, og var ekki búizt
við verulegum veðurbreyting-
um.
Veðurspáin í gærdag.........2
SV-mið: Allihvass austan,
skýjað.
SV-land til Vestfjarða og
Faxaflóamið til Vestfjarða-
máða: Austan gola eða kaldi,
skýjað með köflum.
Norðurland: Austan eða SA
gola, léttskýjað vestan til.
NA-land, Austfirðiir, norð-
urmið og NA-mið: Austan eða
NA kaldi, sums staðar él.
SA-land: Austan eða NA
kaldi, léttskýjað.
Austfjarðamið og SA-mið:
NA sfinningskaldi, él.
Ólafur Gaukur
Bréfaskóli
í gítarleik
Um þessar mundir — bréfa-
skóli í gítarleiik fyrir byrj-
endur að hefja starfsemi sína.
Verða þeim, sem viilja njóta
tilsagnar skólanis send átta
bréf með viku mil'libili og
tekur eitt námskeið þvi tvo
imánuði. í hverju bréfi ertl
þrjár kennslustundir.
Kennari skólans er einn
kunnasti gítarleikari lands-
ins, Ólafur Gaubur, og kveðst
hann munu svara bréiflega
öllum fyrirspurnum nemenda
meðan á námskeiðinu stend-
ur, annars á að vera að finna
1 bréfunum allar þær skýr-
ingar á náminu, sem nauðsyn
legar eru, og allt það, sem
kennari hefði útsikýrt í einka
tímum. Þetta fyrirkomulag á
tónlistarkennslu fyrir þá, sem
hug hafa á að afla sér ein-
hverrar tilsagnar, enda þótt
þeir myndu ef til vill ekkert
kæra sig um að ganga á tón
listarskóla eða leggja út í al«
variegt nám, hefir gefizt
mjög vel víða erlendis Og orð
ið vinsælt.
Afmœli
Jóhannes Sigurðsson, prentarl,
Bergstaðastræti 27, er sjötugur 1
dag. Vegna þrengsla bíður greio
I um afmælisbarnið. „