Morgunblaðið - 11.10.1962, Blaðsíða 10

10
MORCVNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 11. október 1962
ctrmonic
JUf

SUNNUDAGINN 23. sept-
c nber t1. var teklj í notkun
fyrsta stórhýsið í Lincoln
Center, listamiðstöðinni
miklu, sem rísa á í York
á næstu árum. Það var hljóm
leikhöliin, Philharmonia
Hall, ,.ar sem. verður fyrsta
afsta aðsetur Philharmoníu-
hljómsveitarinnar í New York
sem er ein af beztu sinfóníu-
hljóms 'itum heimsins. Aðal
stjórnandi aijómsveitarinnar,
Ueonard Bernstein stjórnaði
fyrstu hljcmieikunum, þar
sem meðal ^..sta var Jaque-
Iine Kennedy, forsetafrú
Bandarikjanna, frarr.kvæmda
stjóri Sameinuðu þjóðanna U
Thant og hundrað annarra
stórmenna. Áheyrendur voru
alls 2.588 en húsið rúmar 2.648
manns í sæti.
Á fyrstu hljómleikunum
komu fram auk hljómsveitar-
innar, þrír söngf órar, kór Juill
ard tónlistarháskólans,
Sdhola Cantorum-kórinn í
New York < Columbus-
drengjakórinn, tólf forkunn-
ar góðir einsöngvar, þar á
meðal tenórsönjvararnir Ric
bard T_cker John Vickers,
sópransöngkonan Eileen Far-
rel og mezzosópransöngkon-
an Shii-ley Venett-Caríter.
Síðan voru hljómleikar hvern
dag alla vikuna 23.—30. sept-
erniber — og þá komu meðal
c.-:nars fram iJoston- sinfón-
íubljómsveitin Fhiladelphia
sinfóníubljómsveitin Cleve-
landsin:'' níu'hljómsveitin, Pro
Musica-sveitin í New York,
Juillahd streng.i'akvartettinn,
listafólk Metrapólitan óper
unnar, fjöldi einleikara og
Adlai Stevenson, aðalfulltrúi
Bandaríkjanna hjá Samein-
uðu Þjóðunum, sem hafði
framsögn í ve, ':inu „A Lin-
coln Portrait" eftir Aaron
Oopland — við mikla hrifn-
ingu áheyrenda og gagn-
rýnenda
Þessa viku Voru frumflutt
fjögur verk bandarískra tón-
skálda — það /oru „Lincoln
Center Festival Overture”
eftir Walter Piston; „In Cele-
bration: Toccata for the sixtb
day“ efkr William Bergsma;
„Oonnotations -'jr Orchestra"
efttáx Aiaron Ooplandi og
„Piano Concerto" eftir Sam-
uel Barber — sem hlaut lang-
beztar viðtökur áheyrenda
jafnt sem gagnrýnenda og
þykir líklegast til langlífis á
eCniisskrám sinfóníulhljóm-
sveita.
Tilraunir með hljómburðinn
allt næsta ár
Hljómleikahöllina teiknaði
arkitektinn Max Abramowitz
ton er ann verið að safna fé
til byggingar „The National
Cultural Center" sem var á-
kveðinn staður þegar árið
1958. Og langt er korr, ; ; indir
búningi að byggingu iista-
miðstöðva í Texas, Connect-
ticut, Florióa, Wyoming, og
Alabama.
Fyrihhugað er, að „Lincoln
Center for the PeALrming
Arts“ — eins og það mun
heita fullu nafni, verði full-
gert fyrir árslok 1966 og er
kostnaður á<r ' ’ aður 142 mil-
jónir dala — eða rúmlega tvö
þúsund miljónir ísl. króna.
— sem fengi.ir verða með
almennum fjáframlögum að
undanskildium 40 miilljónum
dala. Þegar hafa safnast af
almennum framlögum meira
en 75 miljónir dala til fram-
kvæmdanna.
í Jncoln Center verða auk
Philharmonic Hall —, „New
York State Theatre" fyrir
2.200 áheyrendur; „Juillard-
tónlistarháskólinn“ í New
York og sérstakur hljómleika
salur fyrir kammertónleika,
„Vivian Beaumont Theatre",
fyrir 1100 áhorfendur, og
heimkynni Lincoln Repértory
Oompany, „Library Museum
of The Performing Arts“ þar
sem „The New York Public
Librar;“ verður til húsa
„Metropolitan óperan með
sal fyrir 3.800 áheyrendur og
loks „Damrosch Park“ — en
í öðrum em’ hans verður
útileiksvið ásamt áhorfenda-
svæði fyrir 3.500 manns.
en yfirumsjón meo bygging-
unni hafði verkfræðingurinn
Leo Baranek. Hún mun h_fa
kostað 15,4 milljón dali eða
um það bil 662 milljónir ísl.
króna. Höllin hjfur orðið til-
efni líflegra umræðna um
það, hversu mikið fáist fyrir
þessa gífurlegu fjárupphæð,
— einkum hefur menn greint
á um hljómburðinn. Sérfræð-
ingar u . hljinburð segja að
tilraunir ' Philharmonic Hall
þar að lútandi eigi eftir að
standa yfir al’' næsta ár, að
minnsta kosti. Sexhyrndu
plö :,rnar í loftinu, sem sjást
hér _ meðfylgjandi myndum,
eru færanlegar, hver fyrir
sig. Þær eru alls 136. Þegar
eftir fyrstu hljómleikana
vori allar plöturnar lækkað-
ar og haldið verður áfram að
hækka og lækka, þar til bezti
fáanlegur árangur næzt.
Alls kyns sögusagnir hafa
verið á lofti síðustu mánuð-
ina i New York og mikil eftir
vænting fyrir opnunina. Sum
ir sögðu að ' mny“ — Leon
ard Bernstein, hljómsveitar-
stjóri, væri orðinn hás af
skömmum cg væri búinn að
rífa af sér nær allt hárið
vegna þess hve húsið væri
slæmt. Aðrir sögðu að hann
væri svo himinlifandi yfir hús
sennilega eftir að verða enn
betri, iþagar isérfðæðingar
hafa reynt alla möguleika.
Það er engin furða þótt
rýnir á hljómburð í tónlistar-
Bandaríkjamenn séu gagn-
sllum sínum — þeir eru svo
Frá fyrstu hljómleikunum í Philharmonic Hall. Séð fram í áhorfendasalinn. — Fremst
eru Juillard-kórinn, Schola Cantorum og Columbus drengjakórinn, þar næst hljómsveit-
in með Leonard Bernstein á stjórnpalli. Þá 2588 áheyrendur.
tekur til starfa
Philharmonic Hall upplýst. — Broadway í baksýn.
inu, að hann fengist helst ekki
til að fara þaðan. Eflaust
hvorttveggja vitleysan ein-
ber — húsið er sagt afar fal-
leigt og hljómburður góður
— en eins og fyrr segir, á
góðu vanir, — Symphony
Háll í Boston sem einnig tek-
ur rúmlega 2.600 manns í
sæti, þykir annað bezta hljóm
leikahús heimsins, hvað
hljómburði viðkemur og
Carnegie Hall hefur alltaf
þótt í hópi hinna beztu.
Carnegie Hall tekur enn
fleiri áheyrendur í sæti en
Philharmonic Hall, eða 2.760
— og auk þeo^ eru stæði,
sem ekki eru í nýju höllinni.
Og ekki þarf að óttast. að
húsin verði auð á hljómleik-
um, því að allir aðgöngumið-
ar hafa verið pantaðir upp
■hjá báðum húsunum fram
undir vorið.
Fyrirhugað er, að á næstu
árum rísi sextíu listamiðstöð-
var víðsvegar um Bandaríkin.
Ein var þegar tekin í notkun
í Seattle i maí sl. í sambandi
við heimsýninguna. Eru það
þrjú stórhýsi, þar sem hinar
ýmsu listgreinar eiga sér at-
hvarf. Byrjað er á byggingu
fyrsta stórhýsisins af þrem
sem c‘ga að verða listamið-
stöð Los Angeles. 1 Washing-
Nýr stjórnandi Boston-sinf.-
hljómsv. — Nýtt glæsiskeið
að hefjast?
Margir gag-.rýnendur í
New Y k töldu, að frá sjón-
arrniði tónlistarinnar hefðu
hljómlelkar Cleveland-sin-
fóniíuhljómsveitarinnnar, und
ir stjórn George Szell og
i.ljómleikar Boston-sinfóníu-
hljómsveitarinnar undir stjórn
Eriúhs Leinsdonff, borið af
öllu góðu. Vikuritið Time
segir, að fáir þeir, sem hlýddu
á leik Boston-hljómsveitar-
innar, hafi efast um, að
hafið væri nýtt glæsitímabil
í sögu þeirrar merku hljóm-
sveitar.
Síðustu þrettán árin hefur
aðalstjórnandi hljómsveitar-
innar verið Charles Munch —
þar áður stjórnaði henni
Serge Koussevitsky í aldar-
fjórðung. Undir stjórn Kou ja
vitslkys náð'i 'hljiómsveitiin
mestum áranigri í flutningi
. ússneskra tónsmíða, og tón-
verka Beethovens og Sí'bel-
íusar — en undir stjórn
Munch varð áurangurinn