Morgunblaðið - 13.10.1962, Blaðsíða 14

14
MORCVNBLAÐIÐ
Laueardagur 13. október 1962
Þjóðleikhúsið:
Sautjánda brúðan
Höfundur: Ray Lawler
Leikstjóri: Baldvin Halldórsson
Höfundur: Ray Lawler.
Leikstjóri: Baldvin Halldórsson.
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ frumsýndi sl.
miðvikudagskvöld sjónleikinn
„Sautjáuda brúðan", eftir ástr-
alska nthöfundinn Ray Lawler.
Er þetta fyrsta ástralska leikrit-
ið, sem sýnt er hér á landi. Til
skamms tíma hefur ástralska
þjóðin látið til sín taka á sviði
bókmennta og lista og á það
sínar eðlilegu . orsakir. Ástralskt
þjóðfélag á sér ekki langa sögu,
en þjóðin hefur lengst af búið
við frumstæð lífskjör og órðið
að heyja harða baráttu fyrir til-
veru sinni í erfiðu og víðáttu-
miklu landi. Þjóðin hefur því
lítið tóm haft til þess að sinna
bókmenntum og listum, enda,
vegna fjarlægðar og erfiðra
samgangna, átt þess lítinn kost
að njóta uppörfunar og áhrifa
til þeirra hluta frá hinum gömlu
menningarþjóðum. Þessar stað-
reyndir eiga ekki hvað sízt um
leikmenningu landsins. Saga
ástralskrar leiklistar er ekki
löng, nær aðeins yfir rúmlega
hundrað ár, og hefur lengst af
verið ærið rislág og viðburða-
lítil þar til nú á síðari árum.
Menn hafa haft litla trú á inn-
lendri leiklist og innlendir leik-
ritahöfundar hafa lengst af átt
litlu gengi að fagna þar í landi.
Það er ekki fyrr en með stofn-
un Australian EliSabethan Trust
Theatre í Sydney, er tók til
starfa árið 1955, að hér verður
Hjartkær systir og móðursystir
INGIBJÖRG HALLDÓRA STEFÁNSDÓTTIR
Borgarvegi 2, Ytri-Njarðvík,
andaðist að kvöldi fimmtudagsins 11. okt. í sjúkrahúsi
Keflavíkur.
Guðmundur Stefánsson, Kristinn Helgason.
Móðir mín
SIGURBORG JÓNATANSDÓTTIR
andaðist 11. þessa mánaðar.
Viggó Bachmann.
Móðir okkar og tengdamóðir
GRÓA INDRIÐADÓTTIR
Suðureyri, Tálknafirði,
andaðist í sjúkrahúsi Patreksfjarðar 11. október.
Börn og tengdabörn.
Maðurinn minn
PÉTUR LÚÐVÍK MARTINSSON
andaðist að heimili sínu Lindargötu 34 hinn 10. okt.
Jarðarförin ákveðin síðar.
Kristín Sigmundsdóttir.
Eiginmaður minn
JÓN JÓHANNSSON
skipstjóri frá Siglufirði,
lézt hinn 1. október s.l. Jarðarförin hefur farið fram.
Maria Hjálmarsdóttir.
Kveðjuathöfn
JÓN KJARTANSSON
sýslumanns,
fer fram frá Fossvogskirkju mánudaginn 15. þ. m. kl.
10,30 f. h. Jarðsett verður frá Víkurkirkju þriðjud.
16. þ. m. Athöfnin hefst með bæn frá heimili hins látna
kl. 1,30 e.h. — Athöfninni verður útvarpað.
Vilborg Stefánsdóttir,
börn, tengdabörn og fósturdóttir.
Móðir okkar, tengdamóðir og amma
GUÐRÚN JÓSEPSDÓTTIR
frá Völlum á Kjalarnesi,
lézt að heimili sínu 4. október. Jarðarförin hefur farið
fram í kyrrþey, samkvæmt ósk hennar. Þökkum auð-
sýnda samúð.
Helgi Jónasson, Eyrún Guðmundsdóttir,
Guðmundur Jónasson, Svava Jónsdóttir,
Jónas Jónasson, Jóhanna Björnsdóttir,
, og barnabörn.
Þökkum innilega auðsýnda samúð við andlát og útför
konu minnar
INGIBJARGAR ÁSGEIRSDÓTTUR GALLAGHER
Pat Galiagher og sonur.
gerbreyting á. Varð stofnun
þessa nýja leikhúss mjög til
þess að örfa leiklistarlíf og leik-
listaráhuga í landinu og þá jafn-
framt innlenda leikritun. Þegar
Trust-leikhúsið „opnaði“, tók
það til sýningar þrjú leikrit og
var eitt þeirra „Sautjánda brúð-
an“. í leikskrá Þjóðleikhússins
hefur ritstjórinn (V.F.) í fróð-
legri grein um leikmenninguna
í Ástralíu, rakið þróun þessara
mála og leyfi ég mér að vísa til
hennar.
Ray Lawler mun vera maður
á bezta aldri. Auk leikritunar
hefur hann stundað leik og leik-
stjórn. Lék hann sjálfur eina af
aðalpersónunum, Barney, er
leikur þessi var sýndur í London
og síðar í New York. Hann er
nú fastráðinn leikari við Trust-
leikhúsið og fæst jafnframt við
ritstörf.
„Sautjánda brúðan“ hefur
hvarvetna hlotið góðar viðtökur, J
en þó beztar í London, þar sem
leikurinn var sýndur mánuðum
saman. Leikurinn gerist í út-
hverfi Melbourne í Ástralíu.
Þeir félagarnir, Barney og Roo,
hafa í tuttugu ár unnið saman
baki brotnu á sykurekrum í
Ástralíu sjö mánuði hvert ár en
fimm mánuði á ári hverju hafa
þeir notið lífsins með vinkonum
sínum í Melbourne — síðustu
16 árin alltaf með Olive og vin-
stúlku hennar. Hefur Roo jafnan
fært Olive vinkonu sinni brúðu
að gjöf í hvert sinn er hann hef-
ur komið. Hefur hann nú fært
henni sautjándu brúðuna í við-
bót við allar hinar, sem hanga
hingað og þangað um stofu
Olivu. En nú er vinkona Olivu
gift og hefur hún orðið sér úti
um annan kvenmann í hennar
stað til þess að gera Barney lífið
þægilegt. Er það ekkja, Jearl að
nafni, og'á hún átján ára dótt-
ur. Enda þótt þeir Roo og
Barney hafi þolað sætt og súrt
saman um áratugi, eru þeir ærið
Barney og Pearl (Róbert Arnfinnsson og Herdís Þorvalds-
dóttir).
lítt um borgaralegar siðgæðis-
kröfur. Því fellur henni mæta
vel að njóta „frjálsra ásta“ með
Roo í orlöfi hans, en verður
bæði hrygg og reið þegar hann
talar um að kvænast henni.
Pearl er hæglát og prúðari í
framkomu en vinkona hennar,
enda vakir það fyrir henni með
sambandinu við Barney að kom-
um af mikilli vandvirkni, er.da
er sýningin öll traust og vel
unnin. Þó finnst mér það ekki
koma nægilega fram í fasi og
klæðaburði kvennanna og reynd
ar fleíru, að þær hafa (að
minnsta kosti Olive) unnið ár-
um saman á lélegum bjórbar í
vafasömu úthverfi borgarinnar,
en slíkt umhverfi hefur að sjálf-
Roo og Olivia (Jón Sigurbjörnsson og Guðbjörg Þorbjarnardóttir).
jlíkar manngerðir. Roo er al-
vörugefinn, kappsfullur og metn
aðargjarn og umhverfist því þeg-
ar annar reynist honum afkasta-
meiri en hann við vinnuna. —
Barney er hinsvegar laus við
allan metnað, er ærið kvenholl-
ur og laus í rásinni. Hið sama
er að segja um konurnar. Einnig
þær eru mjög ólíkar. Oliva er
skapmikil og ör í lund og hirðir
ast í örugga höfn hjónabands-
ins. Þessar ólíku skapgerðir per-
sónanna valda í leikslok örlaga-
ríkum átökum og því fer sem
fer. Og Emma gamla, móðir
Olivu gefur á því hina réttu
skýringu eitthvað á þessa leið:
Þið eruð orðin of gömul og því
er orlofstíminn liðinn hjá.
Baldvin Halldórsson hefur sett
leikinn á svið og stjórnað hon-
sögðu haft sín áhrif. Hygg ég atj
höfundurinn hafi ætlazt til að
þetta kæmi fram, eftir þeim
orðum að dæma, sem hann legg-
ur Oliviu í munn er hún talar
til móður sinnar.
Öðru máli gegnir með þá Roo
og Barney. Þeir eru í túlkun
leikaranna, að öllu leyti sjálfum
sér samkvæmir.
Leikendur fara yfirleitt vel
með hlutverk sín. Guðbjörg
Þorbjamardóttir leikur Oliviu
prýðisvel, bæði í gáska hennar
og gleði og í hinum sáru von-
brigðum hennar í leikslok. Leik-
ur Herdísar Þorvaldsdóttur 1
hlutverki Pearl er byggður á
glöggum skilndngi á persón-
unni og er ýkjulaus og sannur.
Róbert Arnfinnsson, er leikur
Barney, sýnir í þessu hlutverki,
sem svo oft endranær, hversu
fjölhæfur og snjall leikari hann
er. Jón Sigurbjörnsson, er leik-
ur Roo, sýnir með þróttmiklum
Frh. á bls. 23
Þakka hjartanlega öllum fjær og nær sem glöddu mig
með stórgjöfum, heimsóknum, blómum, skeytum og sím-
tölum á 70 ára afmæli mínu 23. septernber.
Guð blessi ykkur öll.
Amfríður Stefánsdóttir, Vesturgötu 50.
Þakka innilega alla vináttu sem mér var sýnd á átt-
ræðisafmælinu þann 5. október.
Eiríkur Jónsson, Starhaga 14.