Morgunblaðið - 07.04.1963, Blaðsíða 2

2
MORCVTSBL4ÐIB
Sunnudagur 7. apríl 1963
Landið okkar
Framhald af bls. 1.
$yrir bjóð, beitingapláss og vinnu
pláss fyrir veiðarfæri."
Hvað er þá ógert við höfn-
ina?
>rÞað er álit okkar heimamanna
ag skipstjórnarmanna, að nauð-
synlegt sé að lengja hafnarbaikk
ann út með innsigUngarrennunni
um minnst 100 metra. Ættu þá
skip, sem hafa stutta viðdvöl að
geta athafnað sig við þarin nýja
hafnargarð ag siglt síðan hindr-
unarlaust út úr höfninni. Sam-
tímis gætu skip, sem þurfa að
hafa lengri viðdvöl, legið við
hafnarbakkann innar í höfninni,
en jafnframt gætu smærri skip
og bátar átt greiða umferð um
höfnina. Með þessu móti þyrftu
hin stærri skip ekki nauðsynlega
að snúa inni í höfninni.
„Á sl. sumri var beðið um til-
lögur og kostnaðaráætlun Vita-
og hafnarmálastjóra um þessar
framkvæmdir og má ætla að þær
myndu kosta um 5 millj. kr. Við
teljum .þessar framkvæmdir
mest aðkallandi, en tH viðbótar
þyrfti að vinna að því að grafa
út úr höfninni til þess að stækka
atihafnasvæði bátanna með tilliti
til vaxandi útgerðar.*
Er mikil útgerð héðan frá Pat-
reksfirði?
„Þessi verstöð er ein sú afla-
sælasta á landihu og hér eru
fengsæl fiskimið skammt undan
og sjómenn hér miklir dugnaðar
menn. Héðan eru nú gerðir út 5
stórir bátar á vetrarvertíð, 65
til 180 lestir, og auk þess 10
héðan þegar kemur fram á vor-
ið, ag loks eru um 30 trHlur. í
áir og snemma á næsta ári eru
væntanlegir hingað 2 nýir bátar,
180—200 lesta og etv. fleirL“
Hvernig gengur að hagnýta afl
ann?
„Hér er starfandi Hraðfrysti-
hús Patreksfjarðar hf., sem get-
ur tekið við afla af 3—4 bátum
á vetrarvertíð tH frystingar og
herzlu. Einnig er hér fiskvinnslu
stöð, Fiskiver hf., sem tók til
starfa á sl. ári og tekur fisk tH
söltunar og herzlu Hefur hún
tekið við afla tveggja báta að
mestu leyti í vetur.
„Þá er þess að geta, að í vet-
ur festi Þorbjörn Áskelsson út-
gerðarmaður frá Grenivík kaup á
hraðfrystihúsinu Kaldbak og
firikimjölsverksmiðjunni Grótta,
sem áður voru í eigu Ó. Jóhann-
essonar og niðja hans. f frysti-
húsi þessu var tekið á móti heU-
um togarförmum tH skamms
tíma og þar eiga að vera mjög
góðir möguleikar til mikillar fisk
vinnslu, enda unnu þar um 100
manns þegar mest var. Hafnar
eru endurbætur og lagfæringar
á frystihásinu og standa vonir
til að það geti tekið til starfa á
þessu árL
„Fiskimjöllsverksmiðjan var
byggð fyrir stríð, fyrst og fremst
til karfavinnslu. Nú er verið
að endurbyggja og endurnýja
vélakost hennar svo að verk-
smiðjan geti jöfnum höndum
starfað sem fiskimjölsverksmiðja
og síldarverksmiðja. Er búizt
við að afköstin geti orðið 1000
tU 1500 mál á sólarhring.
„Við hér á Patreksfirði tengj-
um miklar vonir við þessar fram
kvæmdir og hyggjum gott til að
Sá fleiri báta til að leggja upp
hér ag um leið að sköpuð sé
aðstaða til stóraukinnar fryst-
ingar og fisk- og síldarvinnslu.
„Ef framhald verður á haust-
og vetrarsíldveiði við Suðvestur
land er mikU nauðsyn að hafa
síldarvinnslu hér vestra, t.d.
þegar síldin veiðist í Jökuldjúpi
er ekkert lengra að fara með
hana hingað heldur en til hafna
við Faxaflóa eða á Reykjanes-
skaga.
„í>að er auk þess álit margra,
og þyrfti að rannska nánar, að
síldin gangi á vorin hér með-
fram Vestfjörðum og má minna
á í því sambandi, að á sl. vori
veiddu nokkrir bátar, t.d. Guð-
mundur Þórðarson og Víðir n.
hér út af og fengu góðan afla
á skömmum tíma, sem lagður
var upp hér á Patreksfirði í
fiskimjölsverksmiðjuna.
„Við teljum að hér sé einnig
hægt að hafa sHdarsöltun og
Nýja póst- og símstöðin
ætti það að geta farið vel sam-
an þegar aðstaða er fengin tH
að bræða úrganginn. Veit ég að
aðilar hér hafa hug á að hefja
sHdarsöltun hið fyrsta.
„Hreppsfélagið hefux nú sótt
um allt að 6 millj. króna af hinu
svonefnda enska láni tH áfram-
haldandi framkvæmda við höfn-
ina og við vonum að ráðamenn
sýni fyllsta skilning á þörfum
okkar því að útgerð og vinnsla
sjávarafurða er undirstaða at-
vinnulífsins hér.‘
Hvernig eru þá atvinnuskU-
yrði og afkoma manna hér?
„Þau hafa verið góð og tekjur
manna mjög góðar á undanförn-
um árum. Hér er fólk bjartsýnt
á framtíðina, sem hefur sýnt sig
í því, að fólki hefur fjölgað síð-
ustu 3 árin og eru íbúar nú um
1000.
„Byggingarframkvæmdir hafa
EINVÍGIÐ um heimsmeistara-
titilinn hóifst í Moskvu þann 23.
þ.m. Áskorandi Botvinnink að
þessu sinni er Armeníumaðurinn
Tigran Petrosjan, sem sigraði á
áakorendamótinu í Curacao. Þessa
einvígis hefur verið beðið með
nokkurri eftirvæntingu, en
hvergi nærri hefur áhugi manna
verið fyrir keppnina, eins og í
einvigi þeirra Tals og Botvinnik.
Ég tel það óþarfa að kynna
þessa aðila fyrir lesendum, þar
sem þeir hafa svo oft borið á
góma í þessum þáttum. Petrosj-
an hafði hvítt i fyrstu skákinni
og lék drottningarpeði sínu. Bot-
vinnik beitti Nimzw-indverskri
vöm. Það tók heimsmeistarann
ekki nema örfáa leiki að snúa
tafflinu sér í viL eftir að Petrosj-
an hafði valið leið er Reshewsky
beitti gegn Geller í Zúriöh 1953.
Botvinnik fann mun öfflugri leið
heldur en landi hans, og mátti
Petrosjan snúast tU varnar strax
í 13. leik. Þó að Petrosjan sé á-
litinn einn öflugasti vamarskák-
maður heimsins, þá urðu honum
á furðuleg mistök, sem orsökuðu
algjört hrun á stöðu hans. Bot-
vinnik fékk þarna léttan en verð
skuldaðan sigur. Her a eftir
koma svo 1 og 2 skákin í einvig-
inu.
stórmeistarinn L. Paohman.
1. L. Paohman 14%
2. -3. M. Filip og Kavalek 13%.
4. Hort 12%.
5. Alster 12.
6. Fiohtl 11.
7. Blatny 10%.
Hvítt: T. Petrasjan
Svart: M. Botvinnik
Nimzo-indversk-vörn
1. d4, Rf6. 2. c4, e6. 3. Rc3, Bb4
4. Dc2. Óneitanlega sjaldséður
gestur á skákmótum er þessi síð-
asti leikur hvíts. Frá því Nimzo-
wioh kom fyrst fram með vörn
sina, sennilega miUi 1920-30, var
þessi leikur álitinn sá bezti gegn
uppbyggingu svarts, en á tveim
síðustu áratugum hefur skoð-
un manna breytzt. E.t.v. hefur
Petrosjan viljað koma andstæð-
ing sínum á óvart með þe&sum
leik.
4. d5
Hér hefur svartur um mörg
afbrigði að veija þ.á.m. 4. — c5,
4. — Rc6.
5. cxd5 exd5
Algengt er hér einnig 5. — Dx
dö.
6. Bg5 h6
7. Bxf6
Petrosjan vill ógjarnan fara út
í afbrigði það er Keres reyndi
gegn Botvinnik í sexmeistara-
mótinu 1941. Eftir 7. Bh4, c5. 8.
Rf3 g5. 9. Bg3, Rc6, með miklum
og flóknum tafflflækjum.
7. Dxf6
8. a3 Bxc3+
9. Dxc3 c6
10. e3 0-0
11. Re2
Þessi staða kom upp í skak
þeirra Reshewskys og Geller á
kandidatamótinu í Ziirioh 1953.
í þessari stöðu lék Geiler 11. ——
Bf5. 12. Rf4 Rd7. 13. Be2, He8.
14. 0-0 og Reshewsky héit betra
tafli. Botvinnik finnur mun öfl-
ugri leið heldur en Gedler, og
það er ekki laust við að mér
finnist 11. Re2 vera vafasamur
leikur. Einfaldast var vafalaust
11. Rf3 ásamt Be2 og O-O.
Höfðaborg
Rubinstein 6% (Sonur A. Rub-
instein) 2. Dreyer og Rubin 6.
NEW YORK.
Larry Eivans sigraði W. Lom-
bardy í einvígi með 5%—4%.
PRAG.
Skámeistaramót Tékkóslóvakíu
fór fram dagana 31. jan. til 24.
febr. í Prag. Sigurvegari varð
11. He8!
Hindrar Rf4, sem er lykiileikur-
inn fyrir hvít
12. Rg3 g6!
Mjög góð hernaðaráætlun hjá
svartL Með þessum litla peðs-
leik byrja erfiðleikar hvits fyrir
alvöru.
13. f3
Bkki er leikurinn fallegur, en
l hvítur ex kornin í nokkra erfió-
verið með meira móti nú síðustu
árin og hugur í mörgum um
framkvæmdir. Það er einnig sýni
legt, að þegar framkvæmdum
er lokið við frystihúsið og verk-
smiðjuna, mun atvinna aukast
mjög hér. Byggð er hér blóm-
leg og framfara hugur mikill og
staðurinn þykir mjög lífvænleg-
ur.
Á skrifstofu hreppsins sýnir
Ásmundur okkur skipulagsupp-
drátt af PatreksfirðL
,4 sambandi við auknar bygg-
ingaframkvæmdir,*4 segir Ás-
mundur oddviti, „hefur verið
unnið að því að £á heildarskipu-
lag af staðnum. Nú fyrir stuttu
fengum við tUlöguuppdrátt að
því skipulagi, sem er í athugun
og væntanlega vefður ósikað
eftir staðfestingu ráðuneytis á
því skipulagi innan skamms.
„í þessu nýja skipulagi er gert
ráð fyrir um 320 nýjum rbúðar-
húsum, allmiklu athafnasvæði í
nágrenni við höfnina.
Standa nú vonir tH að við get-
um byrjað að byggja eftir þessu
nýja skipulagi og er áhugi fyrir
því að koma upp nýju íbúðar-
hverfi á svonefndu Nýjatúni upp
af höfninni, en gamli bærinn er
að mestu byggður inn að Geirs-
eyri. Við höfum hug á að endur-
bæta göturnar og leggja varan-
legar götur. Uppgröftinn úr höfn
inni ætlum við að nota til að
lengja StrandgöSuna alla leið
inn á Geirseyri ög um þann veg
geti allur þungaflutningur far-
ið.
Á s.l. hausti var tekinn hér t
notkun nýr barna- og unglinga-
skóli með 8 kennslustotfum og
íþróttahúsL mjög myndarleg
bygging á fögrum stað í brekk-
unni fyrir ofan kirkjuna. Gamla
barnaskólaihúsinu er nú verið að
breyta og er ætlunin að þar
verði tH húsa Héraðsbókasafa
V.-Barðastrandarsýslu, skrifstotf-
ur hreppstfélagsins og fundar-
salur.
„Á þessu ári verður væntan-
lega hægt að koma upp barna-
leikvellL gæzluleikvellL fyrir
kauptúnið og er áhugi á því i
hreppsnefnd og í félögum, t.d.
LLons-klúbbnum, sem hefur heit-
ið stuðningi sínum við það máL
„Af öðrum málum, sem ég
vHdi vikja að,“ segir Ásmundur
B. Olsen oddviti að lokum, „eru
samgöngurnar, sem aðallega hafa
verið sjóleiðina síðan Flugfélagið
hætti ferðum hingað. 600 metra
flugbraut var lögð sl. sumar á
svonefhdum Sandodda rétt hjá
Sauðlauksdal og er ætlunin að
lengja hana upp í 1000 metra.
Er hálftíma verið að keyra
þangað. Við gerum okkur góðar
vonir um að Björn Pálsson hefji
áætlunarflug hingað, ag myndi
verða mikil bót að þvL Vegur-
inn að sunnan er jafnaðarlega
ekki opinn nema frá júníbyrjun
og til októberloka’. Að sumrinu
eru vöruflutningar miklir með
bílum og fara vaxandL en sam-
göngurnar þarf að bæta stór-
lega.‘
leika með kónginn sinn, sem erf-
itt er að finna griðarland fyrir.
13. * h5
14. Be2
Hér kemur manni til hugar að
hvítur geti reynt að koma í veg
fyrir h5-h4 með 14. h4 ásamt
Kf2 Bd3 Hael og Re2-f4. Senni-
lega snérist svartux við þessu
með því að leika Rd7 b6 og c5.
14. Rd7
15. Kf2.
Eftir 15. O-O-O, h4. 16. Rfl hetf-
ur svartur betri stöðu með því
að leika Rf8 eða jatfnvel bð og
a5.
15. h4
16. Rfl Rf8
17. Rd2 He7
18. Hhel Bf5
19. h3 (?)
Hvers vegna ekki 19. Bd3? á-
samt He2 og Hael.
19. Hae8
20. Rfl Re6
21. Dd2
í þessari stöðu álítur Dr. M.
Euwe að Botvinnik hefði getað
gert út um skákina í nokkrum
leikjum með 21. — Rg5 með hót-
uninni Bxh3 og Re4+. Eftir 22.
Kgl þá Bxh3. 23. gxlh3, Rxh3+
24. Khl, Dg5. 25. Kh2, Hxe3. 26.
Kxh3, Dgl og vinnur með g5 og
g*.
21. Rg7
22. Hadl Rh5
23. Hcl Dd6
24. Hc3 Rg3
25. Kgl Rh5
26. Bdl. He6
Botvinnik stefnir markvisst að því að aúka pressuna á e-peðið
án þess að til á mönnum. uppskipta komi
27. Df2 De7
28. Bb3 g5
29. Bdl 30. g4 Bg6
Petrosjan treystist ekki til þess
að bíða etftir f5 leiknuim og
sprengir því upp. En vitaskuld
flýtir það einungls fynr osigri
hans.
30. hxg3 f.h.
31. Rxg3 32. Dh2 Rf4
Ekki 32. exf4, Hxel og vinnur.
32. c5!
Botvinnik hefur mú lokiasóknina.
33. Dd2 c4
34. Ba4 35. Bc2 b5
Ef 35. Bxtb5, Hb8. 36. Ba4, Rd3
og vinnur auðveidlega.
35. Rxh3+
36. Kfl Df6
37. Kg2 RÍ4+
38. exf4 Hxel
39. fxg5 De6
40. f4 He2+!
GefiS.
Eftir 41. Rxe2, Dxe2+, Hxe2+
43. Kfl, Hxc2 vinnur svartur
mann.
•
ÖNNUR SKÁKIN
Hvitt: M. Botvinnik
Svart: T. Petrosjan.
MóttekiS drottningarbragð
1. d4, d5. 2. c4, dxc4. 3. Rf3. Rf6
4. e3, c5. 5. Bxc4, e6 6. O-O, a6.
7. a4, Rc6. 8. De2, cxd4. 9. Hdl,
Be7. 10. exd4, O-O. 11. Bg5, Rd5.
12. Bxe7, Rcxe7. 13. Re5, Bd7.
14. Rd2, Bc6. 15. Re4, Rf4 16.
Df3, Bxe4. 17. Dxe4, Rfd5. 18.
Ha3, Hc8. 19. Hh3, Rg6. 20. Bxd5,
exd5. 21. Df5, Dd6. 22. Hb3, Hc7
23. g3, b6. 24. Hel, Re7. 25. Df4,
Hc2. 26. Rd3, Dd8. 27. Dg5, RcS.
28. Dxd8, Hxd8. 29. a5, bxa5.
30. Hb8, Hf8. 31. Hal, Re7. 32.
Hxf8+, Kxf8. 33. Hxa5, Hd2. 34.
Hxa6, Hxd3. 35. Ha8+, Rc8. Jafn-
tefli.
Staðan eftir 2. skákir: Botviim
ik 1% — Petrosjan %.
I.R.Jóh.
Á SKÁKÞINGINU í Hastings
er teflt í mörgum flokkum, eins
og kunnugt er. í flokki nr. 2
hlotnast sigurvegaranum sá heið-
ur að taka þátt í aðaltflokiknum
á næsta móti. Ég er þeirrar skoð-
unar að íslenzkir skákmenn hatfi
gefið flokk nr. 2 of iítinn gaum.
Sjálfsagt finnst mér að reyna að
koma ungum og efnilegum skák
manni sem þátttakanda í þess-
um flokki. Þátttaka ókkar yrði
tvimælalaust lyftistöng og hvatn
ing fyrir ungu mennina.
Eftirfarandi skák er tefld 1
þessum fflokki og eigast þar við
tveir ungir og upprennandi
meistarar frá Danmörku.
Hvítt: S. Hamann
Svart: B.B. Clausen
Grúnfelds-vöm
1. g3 g6
2. Bg2 Bg7
3. Rf3 Rf6
4. 0-0 0-0
5. c4 d5
6. cxd5 Rxd5
7. d4 8. dxc5 c5
Önnur leið er hér 8. e4, Rf6. 9.
e5, Rd5. 10. dxc5, Rb4! ásamit Rto
a6.
9. Rel?
Slæmur leikur, sem setur hivít
i mikinn vanda. Rétt var hér 9,
Rg5.
9. Rf4!
Eramhald á bls. 19.