Morgunblaðið - 07.04.1963, Blaðsíða 19

Sunnudagur 7. apríl 1963
MORGVyBl4Ð1Ð
'9
- SKÁK
Framhald af bls. 2.
Nú kemur í ljós gallinn á 9. leik
brvíts. Ddl er nú valdlaus.
10. Dc2
Ekki 10. Dxd5, Rxe2t
10. . Rxg2
11. Rxg2 Dd4
12. Rc3 Dxc5
13. e4.
Mun skánra var Be3
13. Rh3
14. Be3 Dc4
15. f3
Eftir 15. a3! getur hvítur veitt
Iharða mótspyrnu.
15. Rb4
16. Da4 Bxg2!
17. Kxg2 Bxc3
18. bxc3 Rd5!
Gefið.
l.R.Jóh.
SKÁKBYRJANTR eru sá þátt-
ur skáklistarinnar sem skák-
rrxenn leggja mesta vinnu í. Þetta
stafar einfaldlega ai þvi að það
getur riðið baggamuninn, hvcxrt
inenn ná þokkalegri stöðu í
fyrstu 10 tiil 15 leikjunum. Það
er því ekki svo lítið atriði fyrir
t.d. atvinnusikákmeistara að afla
sér skáka frá helztu stórmótum
sem fram fana hverju sinni. í
dag er þetta ekki sórlega örðugt
Iþví að það heyrir til undantekn-
inga ef ekki eru fjölritaðar allar
skákir á öllum stærri skákmót-
um.
Hér kemur svo örlítið yfirlit
yfir eitt aðal afbrigði Sikileyj-
arvarnarinnar.
I. e4, c5. 2. Rf3, d6. 3. d4, cxd4.
4. Rxd4, R.f6. 5. Rc3, a6. 6. Bc4,
e6. 7. Bb3.
R. Fiseher hefur á undanförn-
öra árum blásið Xífi í þetta af-
Ibrigði og unnið marga góða sigra.
Ungverski skákmeistarinn Dely
hefur náð athyglisverðum á-
rahgri með þessu kerfi. Það er
enginn vafi á því að þetta af-
brigði getur verið hættulegt vopn
á höndum sóknarslcákmanns.
7. e6
Skörp leið er hérna 7. — b5, en
Iþessi leið , hefur margvíslegar
hættur í för með sér, eins og
við sjáum á eftirfarandi skák.
8. f4, Bb7. 9. O-O, b4. 10. e5!
bxc3. 11. exf6, Rd7. 12. f5! e5.
13. Bxf7f, Kxf7. 14. Dh5f, g6.
15. fxg6f hxg6. 16. Dxh3, exd4.
17. Dh7t, Ke6, 18. Dg8f gefið,
Dely — Szabo 1962. Bezt var
eennilega 10. — dxe5. 11. fxe5,
Rd7.
8. f4 0-0
Ef svartur reynir hér 8. — Rc6.
9. Be3, O-O. 10. 0-0 nú hefur
Ihvítur komist inn í þaegilegt af-
Ibrigði þar sem a6 verkar sem
leiktap.
k 9. Í5
Þessi staða er þó nokkuð at-
Ihyglisverð. í skákinni Dely —
Simagin Moskvu 1962 lék svart-
ur 9- — e5. Hvítur tefldi nú upp
é það að ná á sitt vald. 10. Rde2,
Rbd'7. 11. Rg3, b5. 12. Bg5, Bb7.
13. Bxf6, Rxf6. 14. Rh5, Rxh5.
15. Dxh5, Hc8. 16. Bdð. Hvítur
hefur nú náð valdi á d5 reitn-
um. Það bezta sem svartur á
Ikost á í þessari stöðu er 16. —
Kxo3! og reyna þannig að ná
gagnsókn. Simagin lék 16. — Bx
d5? 17. Rxd5. Hxc2. 18. O-O,
Bg5? (18. — Bf6) 19. £6! og hvít-
ur vann á sókn.
Við snúum okkur aftur að
Btöðumyndinni. í skákinni Cio-
caltea — Gligoric, Havana 1962.
Gligoric fann lausn á þessum
vanda 9. — exf5. 10. exf5, Rc6.
II. O-O, dö. 12. Khl, Bc5. 13. Rx
C6, bxc6. 14. Bg5, a5. 15. Df3,
Bd4!, 16. DÍ4, Bxc3. 17. bxc3,
He8. 18. Hfel Bd7 og svartur hef
ur fullkomlega jafnað taflið.
SjáUsagt á skákfræðin eftir að
foreyta afstöðunni gagnvart þessu
afbrigði
I.R.Jóh,
Bridge
SPILIÐ, sem hér fer á eftir var
spilað í tvímenningskeppni og
varð lokasögnin sú sama á öllum
borðum eða 4 spaðar. — Spilið
vannst á öllum borðunum, en á
einu borðinu tókst sagnhafa að
fá 11 slagi á skemmtilegan hátt.
Þar gengu sagnir þannig:
Guðrún Runólfsdóttir
Suður Vestur Norður Austur
1 * pass 2 V pass
2 A pass 2 gr pass
3 A pass 4 * dobl
pass pass Redobi Aiiir pass
A D 4
V Á K 6 4
♦ Á87
* 9643
* 2 * ÁG107
V D G 7 3 V 10 5
♦ 653 2 ♦ G10 9
♦ 108 7 2 * KDG5
♦ K 9 8 6 5 3
V 982
♦ KD4
♦ Á
Vestur lét út laufa 2, sem drep
inn var með ás. Sagnhafi lét nú
út hjarta, drap í borði með ás,
lét út lauf úr borði og trompaði
heima. Enn var hjarta látið út,
drepið í borði með kóngi og enn
var lauf látið úr borði og tromp-
aði heima. Nú var tígull látinn
út, drepið í borði með ás og
fjórða laufið látið úr borði og
trompað heima. Sagnhafi tók nú
tígulkóng og drottningu og átíi
þá eftir heima 3 spaða og eitt
hjarta. Hjartað var nú látið út og
austur, sem aðeins átti tromp
eftir, varð að trompa. Nú var
sama hvað austur gerði, sagn-
hafi fékk slagi á drottningu og
kóng í spaða og vann þanmg 5
spaða.
GUÐRÚN RUNÓLFSDÓTTIR,
Fossi, Rangárvöllum, andaðist á
heimili sínu hinn 3. janúar sl. á
99. ári og var þá búin að vera
húsráðandi á Fossi í 67 ár. Þar
áður var hún á Reynifelli vinnu
kona í allt að eða um 16 ár hjá
þeim Árna hreppstjóra Guð-
mundssyni og Guðrúnu hinni
fróðu Guðmundsdóttur, ljósmóð-
ur. Á þeim árum var það almanna
rómur, að Reynifellsheimilið væri
einskonar skóli. Má því vera að
Guðrún hafi fengið þar einhverja
viðbótarþjálfun í allskonar mynd
arskap til viðbótar meðfæddum
hæfileilkum.
Vorið 1896 giftist hún Hafliða
Sæmundssyni á Fossi, og tólk við
búsforráðum þar. Á Fossi voru
þá mjög léleg húsakynni, sem
víðast annars staðar, allt til 1912,
eftir jarðskjálftann þann 6. maí
það vor. Var þá byggt á Fossi
einkennilegt ibúðarhús en eigin-
lega ágætt. Alllöngu síðar var
byggt þar steinhús. Hafliði tók
við litlu búi Sæmundar Ólafsson
ar og Þórunnar Hafliðadóttur, en
því fylgdi náttúrlega framfærslu
skylda. Þau voru foreldrar hans
og orðin gömul og lúin. Á Fossi
var þá bróðir Haftiða, er Ólafur
hét; var það lausamaður og lagði
á borð með sér. Hann var veikur
í bakinu og gekk mjög boginn.
Samt reri hann út á vertíðum og
smáðaði skeifur o.fl. og var sí-
kátur. Hann átti tvo góða hesta
og nokkrar kindur, sem hann
hafði sér. Hann heyjaði lítilshátt
ar sjálfur og keypti hey.
En fáum árum eftir að Guðrún
kom að Fossi andaðist Ólafur
eftir stutta legu og var þá talið
að hann hefði haft berkla í bak-
inu. Að venju voru skrifaðar upp
og hirtar eigur hans og reyndust
þær vera svolítil upphæð miðað
við þann tíma. Ein af þrem systr
um þeirra Ólafs og Hafliða hét
Þórunn. Hún hafði verið efni-
legur unglingur og að mestu al-
in upp í Dagverðarnesi, en þar
var þá efnaheimili. En þegar Þór
unn var 16 ára fékk hún slag og
varð máttlaus öðrum megin og
var það alla sína löngu ævi.
Strax eftir þetta mikla áfall fór
hún á sveitina.
I Nú þegar Ólafur var dláinn og
Diegel — Prentvél
Vil kaupa Diegel-prentvél (Handrokk). Tilboð
sendist afgr. Mbl. merkt: „Prent 123 — 6697“.
hann átti ekki böm, þá áttu for-
eldrar hans, en þau voru þá bæði
á lífi, það sem hann lét eftir sig.
En þá sá þáverandi hreppsnefnd
Rangárvallarhrepps sér leik á
borði. Fyrst gömlu hjónunum
hafði tæmzt arfur, bæri þeim að
sjá fyrir dóttur sinni svo lengi
sem það næði, þó þau væru kom
in að fótum fram og eignalaus
að öðru leyti. Var Þórunn svo
flutt að Fossi og látin vera þar í
3—4 ár. Þá var Þórunn móðir
hennar að komast í rúmið og
lifði þó nokkuð eftir það. Flest-
um fannst þetta all harkaleg að-
ferð, og ýmsir töl^u þetta lög-
brot. Sæmundur lifði all mörg
ár eftir þetta, en var útslitinn og
til lítillar vinnu. Jörðin kotbýli,
engar slægjur aðrar en tæplega
þriggja kúa tún, að vísu góð
fjárbeit þegar til náðist, en snjó-
þyngsti og illviðrasamt, enda í
165 m hæð yfir sjávarmál. Auk
þess var Guðrún þá búin að eign
ast 3—4 börn.
Af þessu má sjá, að staða hús-
freyjunnar hefir verið allerfið og
ekki fyrir aukvisa, en Guðrún
var stjórnsömu, nýtin og hreinleg
með afbrigðum, eins og hennar
ætt, prýðilega vel vinnandi,
spann og óf hverja voðina eftir
aðra og allt með fyrsta flokks
handbragði. Guðrún var trú-
hneigð og trygglynd svo af bar.
Þegar gg var á 3. ári drnkknaði
faðir minn á Eyrarbakka. Vegna
þess þurfti móðir mín oft að
fara að heiman. Fór hún þá m.eð
mig að Reynifellí til afa og
ömmu þar. Þá voru þar þrír
vinnumenn og fjórar vinnukon-
ur og var Guðrún ein af þeim.
Ég var þar óeirinn og óþægur, en
allir kepptust við að hafa úr mér
óþægðina, og þó að Auðunni,
síðar bónda á Svínhaga, og Sig-
ríði, síðar húsfreyju á Lækjar-
botnum, tækist það sæmilega, þá
minnir mig að það væri Guðrún,
sem varð að taka við þegar verst
lét. Það hefir sjálfsagt verið eðli
Guðrúnar að hlúa vel að börn-
um, enda veitti henni ekki af,
því þar sem hún eignaðist 8 dæt-
ur og einn son.
Það er furðulegt hvað sumir
gátu komið upp mörgum börn-
um og það sómasamlega og án
allra styrkja, þó á kotbýlum
væru, en ýmsum öðrum reyndist
þó fullerfitt þó þeir byggju við
miklu betri skilyrðL En þetta
gerði Guðrún á Fossi og sýndi
þar með að hún var mikilmenni.
Ég var næsti nágranni hennar í
full 50’ ár, en auk þess kynntist
ég henni á meðan hún var i
Reynifelli, sem var skammt frá.
Mann sinn, Hafliða, missti hún
fyrir allmörgum árum, en eftir
það, eða nokkru fyrr, var hún
bústýra hjá Óskari, syni sínum,
til dauðadags. Ég þakka henni
merkilega samleið í nærri 60 ár
og bið hinn mikla alvald, sem við
köllum guð, að blessa hana og
varðveita.
Guðrún var dóttir Runólfs og
Katrínar í Háarima í þykkvabæ,
búandi hjóna þar. Börn þeirra
Guðrúnar og Hafliðc, sem á lífi
eru, eru: Runólfur Óskar, bóndi
á Fossi; Haflína Guðrún, hús-
freyja Króktúni, Landi; Jónína,
húsfrú, Haukadal, Rangárvöilum
Ólafía Jóna, húsfrú, Kirkjulæk,
Fljótshlíð; og Guðrún, heima- á
Fossi. Dánar eru: Katrín Stefa-
nía; Guðrún; og Ólafía Sæunn.
Björn Guðmundsson.
frá Rauðnefsstöðum.
Lítt miðar um afvopnun
Genf, 3. aprS. (AP-NTB)
FULLTRÚAR vesturveldanna á
afvopnunarráðstefnunni í Genf
lýstu því yfir í dag, að samnings-
vilji Sovétríkjanna væri ekki
fyrir hendi, í þeim mæli, sem
nauðsyn bæri til, ætti samkomu-
lag að nást um afvopnun.
Sovétrikin leggja til, að þar
til öðru stigi afvopnunnar verði
náð, skuli Sovétríkin og vestur-
veldin hafa nokkurt magn kjarn
orkuvopna. Telja fulitrúar vest-
urveldanna ekki nógu langt geng
ið í þá átt að tryggja að sam-
komulag um magn slíkra vopna
verði haldið.
HANSA-skrifborð
HANSA-hillur
eru frá:
[HANSAÍ
Caztœki frá Max Sievert A/B
eru þegar landskunn fyri rgæði
Kynnið ykkur
og notið MAX
SIEVERT-gaztæki
U m b o ð :
Björn Guðmundsson & CO.
— Sími 24323.
SI-SLETT POPLIN
(NO-IRON)
MINERVAcÆvWterr
STRAUNING
ÓÞÖRF