Morgunblaðið - 11.05.1963, Síða 13

Laugardagur 11. maí 1963
MORCVNBL4Ð1Ð
13
NÚ er helmferðin hafin.
Við fórum frá Svolvær, en
þar höfðum við dvalizt lengsit,
í tveimur áföngum til Bodö.
Fyrst til Stamsund, sem er,
eins og áður er getið 1000
manna bær, sem á sér mjög
merfea sögu. í>ar vorum við
eina nótt og lengst af næsta
dag. Þarna var margt og mik
ið að sjá. Auk þess fórum
við í bíl ailmikið um nágrenn-
ið, komum þar á sveitabæ og
í nágrannfiskibæ, sem heitir
Henningsvær. Þr er einnig
venjulega mikið um að vera.
Ef til vill get ég síðar ræki-
legar um Stamsund, en þar
hefir sama ættin ráðið ríkjum,
hver ættliðurinn fram af öðr-
um upp undir 100 ár. Seint að
kveldi þessa dags fórum við
með strandsiglingaskipi á
suður leið til Bodö og kom-
um þar klukkan þrjú um nótt-
ina og fengurn inni á ágætu
hóteli, sem heitir Grand Hot-
eL
Bodö er höfuðstaður hinna
norðlægari byggða. Þar eru
13000 íbúar. Þetta er mikill
samgöngubær. Þar er stór
flugvöllur og miklar járn-
brautarsamgöngur suður á
bóginn alla leið til Oslóar.
En lengra norður en til Bodö
nær járnbrautin ekki, en þá
taka bílarnir við.
Bodö er fallegur bær. Hann
liggur í líðandi haila upp frá
hinni ágætu höfn staðarins.
Þar er víðsýni mikið til allra
átta. Mesta athygli vekur út-
sýnið til sjávar og hin glæsi-
lega fjallasýn. Þótt flest á
leið vorn bæri óumdeilanleg
merki dugnaðar, framtaks og
afreka þesss fólks, sem þarna
unir hag sínum, þá má þó
segja, að eðliskostir þessa
kjarnafólks birtist í skýrustu
ljósi í Bodö. Bærinn var á
stríðsárunum skotinn í rúst.
Hann var í stríðslokin eitt
kolsvart brunasár.
Átökin urðu þarna norður
frá svona geysilega hörð. Það-
an er skammit til Narvikur,
en þaðan fluttu Þjóðverjar
mikið af málmgrýti til hern-
aðarþarfa. En á rústum þess-
arar gereyðingar hefir nú
verið reistur nýr bær, sem
um gatnagerð, húsaskipun og
reisn í byggingum hefir á
sér snið þess, sem bezt er og
haganlegast í byggingartækni
bæja, sam risið hafa upp hán
síðari ár á grundvelli eðli-
legrar þróunar. Maður stend-
ur undrandi framrni fyrir þeim
dugnaði, framtakssemi, út-
sjón og hagsýni, sem hér hef-
ir verið að verki.
Bodö er mikill atihafnabær.
Þar er efcki mikil sjávarút-
gerð að vis'u, sökum þess að
nokkuð er iengra þar tiá sófcn
ar en annars staðar á þessum
slóðum. Þó er þar stór og
reisuleg sáldarverksmiðja.
Skipajsmíðastöð er þar, og
byggðir jöfnuim höndum fiski
bátar og hin stærstu flutin-
ingaskip, er sigit geta uim öil
heimsins höf. Norðmenn þurfa
mikiis með í skipajsmíðum.
Heimssiglingafloti þeirra er
hinn þriðji stærsti í röðinni.
Er það vel af sér vikið af rúm-
lega þriggja milljóna þjóð.
Smærri iðnaður er þar og alll-
mikill og vaxandi. Þar er þil-
plötugerð og er lauftrjáaskóg-
urinn, sem annars er til Mt-
iila nota nema þá til eldivið-
ar, hafður í þilplöturnar.
Ræfctun barrskóga gengur
þarna vel eins og á Lófót-
eneyjum.
Bodö er mikill viðskipta-
og verzlunarbær. Að honum
liggja mikil landbúnaðanhér-
uð, sem reist hafa mjög stóra
mjólkurstöð í bænum. Ráð-
hús er þar stórt og fallegt, og
annað stórhýsi hafa bændur
í nágrannasveitum reist þar
til margiháttaðra nota 1 þeirra
þágu.
Menntalif er þarna í mikl-
um blóma, og stór söfn eru
þarna. Hér ríkir, eigi síður en,
annars staðar í Noregi, ríkur
áhugi á verndun og varð-
veizlu fornra minja. Við fór-
um þarna í bíl nokkuð um
næstu nágrannasveitir. Þar
bar al'lt vott um mikinn dugn-
að í búskapnum og hafði hin
nýja tækni á því sviði sýni-
lega hafið þar innreið sína.
Bændaskóli er í nágrenni
við Bodö, mikill og reisuleg-
ur. Við komum þar í fjósið.
Þarna var vothey mikið notað
til gjafar og ágætlega verkað,
enda tóku kýrnar hressilega
í tugguna, þegar opnuð var
loka fyrir básunum inn á
fóðurganginn. Þau kynni, sem
við fengum þarna af landbún-
aðinum, voru okkur Ijós vott-
ur þess, að þarna er vel bú-
ið.
Við sáum í blöðum og urð-
um þess varir í viðtölum við
bæjarbúa, að þeim, sem næst
búa flugvellinum, þykir ó-
næði af hinni miklu flugum-
ferð þar. Liktist þetta nokkuð
því, sem cxft er rætt um Reykja
víkurflugvöllinn. En umtial
þetta virtist enda á einn veg.
Öllum hraus hugur við öfl-
un þeirra mörg hundruð millj-
óna króna, er þyrfti til þess
að byggja nýjan flugvöll, enda
Frá Bodö
samfelld, en klukknaport efst.
Neðsti tuminn er steinstöpull
mikill og í hann letrað, að
hann geymi minningu þeirra,
sem létu lífið fyrir föður-
landið í síðustu heimsstyrj-
öld. Berir ofi hrjúfir stein-
Á heimleið
víða fárra bosta völ um flug-
vallarstæði í hinum bratt-
lendu byggðum Noregs.
Við vorum í Bodö á sunnu-
degi og fórum þar í kirkju
fyrir hádegið. Kirkjan er eins
og annað nýlega byggð, hið
reisulegasta hús, sem vahnn
A siglingu með Noregsströndum
50 kýr mjólkandi stóðu þar í
básum, auk ungviðis. Voru
þær allar svarthryggjóttar og
gæðalegar og frábærlega vei
hirtar. Hey er þar sem annars
staðar geynut á lofti uppi yf-
ir fjósinu og tekið á málum
niður á fóðurganginum, sem
þarna var í miðju fjósinu.
hefir verið fallegur staður í
bænum við aðalgötu hans.
Turn er ekki á ■sjálfri kirkj-
unnL En til hliðar við inn-
ganginn í kirkjuna er reist-
ur sérstæður turn, geysihár
og tignarlegur, sem gnæfir yí
ir nágrennið. Er turninn reist
ur á súlum að neðan, en þeg-
ar ofar dregur er bygging hans
veggir kirkjunnar hið innra
gefa kirkjunni sérstæðan svip
og einis hvlfingin, sem einnig
er steinverk alsett götum, svo
hvelfingin gefur nokkra hug-
mynd um alstimdan himin. í
kór er fallegt altari, en þó
skrautlaust, og einnig prédik-
unarstóll án himins yfir. En
fyrir ofan altarið er geysihár
myndskreyttur gluggi, er að
fegurð og hlýleik tekur flest-
um altaristöflum langt fram.
Grindverk mikið og hátit er
milli kórs og kirkju, og er
þar Krijstslíkneski í fulllri.
stærð, og standa þar tveir af
postuilum hans, sinn til hvorr-
ar handar. Söngpallur er stór
fremst í kirkjunni yfir inn-
ganginum. Er þar stórt og
hljómmikið pípuorgel. En
það kom okkur ferðafélögum
einkennilega fyrir sjónir, að
þar var enginn söngkór. Org-
anistinn var þar einn og lék
á þetta mikla orgel. En kirkju
söngur var eigi að síður góður,
því kirkjugestir höfðu allir
sálmabækur og tóku undir. í
þremur innstu sætunum ann-
ars vegar í kirkjunni vom
heyrnartæki fyrir heyrnar-
dauft fólk. Birtist i þassu lofis-
verð hugulsemi. Margt fólfc
var þar til altaris, og var
kirkjuatihöfnin hugþekk og
virðuleg.
Mikið vetrarríki er hér norð
ur frá og allt í snjó og gaddi.
Hefir svo verið síðan í ofctó-
ber. Daginn sem við komum
við í Bodö á norðurleið var
um hádegið 10 stiga frost
og nokkur vindur. Þótti ofck-
ur ferðafélögunum, sem komin
ir vorurn fyrir nokkrum dög-
um úr veðurblíðunni hér
'heima, taka í hnúkana um
frostið og kuldann. En þeg-
ar hlýindi koma leysir hér
skjótt upp. Lítið frost er í
jörðu, snjórinn hefir varnað
þvi, og þiðnar því bæði ofan
og neðan frá, svo snjórinn
hverfur fljótt og sólarylnum
tekst í skjótri svipan að vekja
gróðurinn af dvala á ný.
Við flugurn frá Bodö síðla
sunnudags í góðu veðri, og
var ferðinni heitið til Oslóar
þann dag með viðkomu í
Þrándheimi.
Þegar til Oslóar kom, var
farið að snjóa og bæði það og
líka mikil umferð á flugvell-
inum seinkaði nofckuð lend-
ingu. Á flugvellinum hittum
við fslendinga, sem nýkomnir
vom að heiman. og sögðu
þeir okkur aflafréttir og að
sama veðurblíðan hefði haldizt
og að farið væri að slá græn-
uim lit á tún og haga. Mikill
er sá munur.
Við vorum einn dag í Osló
og ætluðum að fljúga þaðan
heim daginn eftir. En sú breyt
ing varð á flugferðum, að ferð
in þann dag féll niður, svo
við urðum að fljúga til Kaup-
mannaihafnar daginn eftir og
fá flugtfar þaðan hedm.
Daginn, sem við vomm i
Osló, nutum við mikillar gest-
risni hjá sendiherra vorum
þar, Haraldi Guðmundssyni,
og hinni ágætu bonu hans. Þar
sáum við í sjónvarpi um
krvöldið Gulltfossbrunann, og
fylgdi því fyrsta fréttin af
þessu bmnaslysi. Var þetta
mikið bál og reykurinn
myrkvaði stórt umhverfi.
Við flugum í þotu frá Osló
til Kaupmannahafnar og vor-
um 5ð mínútur á leiðinni, og
skakkaði þar ekki um eina
mínútu frá því sem upp var
gefið, er ferðin hófst. Er nær
dró Kaupmannahöfn voru
suindin þar öil ísi lögð og
mörg skip sátu þar föst.í ísn-
um, og voru sum þeirra mjög
stór.
Við flugum daginn eftir
beim á leið með flug'vél frá
Flugtfélagi íslands og fannst
okkur, er við stigum inn í
flugvélina, að við værum
komnir heim. Flugvélin stanz-
aði litla stund á flugveilinum
í Glasgow. Var svo flugvél-
inni beint í norðurátt, fyrst
ytfir hálendi Skotlands og sdð-
an á haf út, og var fyrsta
landsýn í Vestur-Skaftafells-
sýslu, þar sem hinir tignar-
legu jöklar gnæfa við him-
in.
í skjóli öryggis hinna
traustu og farsælu flugmanna
vorra og undir handleiðsdu
hinna gestrisnu og hugþekbu
flugfreyja leið öllum vel í
flugvélinni, sem var fullskip-
uð farþegum. Og er við stig-
um út úr flugvólinni á Reykja-
vikurtflugvelli, mætti okkur
sama veðurbMðan og við höfð-
um yfirgefið fyrir rúmri
hálfri annarri viku og breiddi
nú faðminn á móti okkur við
heiimkomuna.
PÉTUR OTTESEIM SKRIFAR UM:
FÖR TIL LOFOTEN