Morgunblaðið - 10.10.1963, Blaðsíða 6

6
MORCUN BLAÐIÐ
Fimmtudagur 10. okt. 1963
Umbætur í samgöngumálum
Vestfjarða, aðkallandi nauðsyn
Frá fjorðungsþingi Vestfjarða
í Bjarkarlundi
FJÓRÐUNGSÞING Vest-
fjarða var haldið í Bjarkar-
lundi dagana 31. ágúst til 1.
september síðastliðinn. —
Mættu þar kjörnir fulltrúar
frá öllum sýslufélögunum á
Vestfjörðum og ísafjarðar-
kaupstað. Ennfremur alþing-
ismennirnir Sigurður Bjarna-
son, Þorvaldur Garðar Krist-
jánsson, Matthías Bjarnason,
Hermann Jónasson, Sigurvin
Einarsson og Birgir Finnsson.
Sturla Jónsson, hreppstjóri í
Súgandafirði, setti þingið
með snjallri ræðu, en forseti
þess var kjörinn Björgvin
Bjarnason, sýslumaður
Strandamanna. Ritari var
kjörinn Jón G. Jónsson á
Bíldudal. Þrjár nefndir störf-
uðu á þinginu, fjórðungsmála
nefnd, fjármálanefnd og alls-
herjanefnd. Var vísað til
þeirra tillögum og málum,
sem flutt voru á þinginu. —
Margar samþykktir voru
gerðar á fjórðungsþinginu,
meðal annarra þessar:
Símamál
Fjórðungoþing Vestfjarða hald
ið í Bjarkarlundi 31/8 ’63 skor-
ar á Alþingi og ríkisstjórn að
beita sér fyrir þvi að sjálfvirkt
talsímasamband við Vestfirði og
milli byggðarlaga þeirra verði
komið á hið allra fyrsta, þar sem
ástandið í símamálum þessa
landshluta er algjörlega óviðun-
andi og veldur athafnalífi byggð-
arlaganna miklu tjóni og erfið-
leikum. Meðan sjálfvirka síma-
sambandið er ekki komið verði
talrásum fjölgað og símatími
lengdur alla daga vikunnar.
Vegamál
Fjórðungsþing Vestfirðinga tel
ur brýna nauðsyn á að stórauknu
fé verði varið til vegafram-
kvæmda á næstu árum og fagnar
því að auknir verði tekjustofnar
til vega, enda verði það tryggt,
að þeir verði ekki notaðir til
annarra óskyldra þarfa. Þá tel-
ur þingið réttlætismál að hlutur
Vestfjarða úr vegafé verði efld-
ur á næstu árum vegna þeirra
aðkallandi framkvæmda, sem
þar liggja fyrir og mjög erfiðrar
aðstöðu til vegagerðar.
Þingið telur það rétta stefnu,
sem upp hefir verið tekin að
beina framlögum hvert ár á
færri staði og vinna þeim mun
meira á hverjum stað, en bendir
jafnframt á þann möguleika, að
bjóða út einstök stærri verk í
ákvæðisvinnu. Þingið telur að
fyrst og fremst beri að stefna að
því að koma þeim byggðum i
vegasamband sem það hafa eigi
fyrir og fullgera aðalumferðar-
leiðir um héraðir. Þá bendir
þingið á að engar brýr á Vest-
fjörðum hafa verið byggðar fyr-
ir fé úr Brúarsjóði og telur því
fullkomið réttlætismál að brýr
á aðalleiðum Vestfjarða, sem und
ir þessi lög kynnu að heyra, hafi
forgangsrétt á næstu árum. Þing-
ið telur að stórum þurfi að auka
snjómokstur á vegum og telur
það fjarstæðu að Vestfirðir búi
við lakari kost í þeim efnum en
aðrir landshlutar.
Flugsamgöngur
Fjórðungsþing Vestfirðinga
skorar á þá aðila, sem fara með
forstjórn flugmála að vinna að
því að sem fyrst verði gerðir
fullnægjandi flugvellir á Vest-
fjörðum og tryggja það að allir
búi við sömu aðstöðu til flug-
samgangna bæði hvað öryggi og
fargjaldaverð snertir. Felur þing-
ið þingmönnum á Vestfjörðum
og stjórn Fjórðungssambandsins
að fylgja þessu máli eftir.
Samgöngur á sjó
Fjórðungsþing Vestfjarða
skorar á alþingismenn Vestfjarða
að vinna að því að tryggðar verði
vikulegar ferðir á sjó milli Vest-
fjarða og Reykjavíkur með sér-
stöku Vestfjarðaskipi eða á ann-
an hátt ef hentugra þykir.
Jarðboranir eftir heitu vatni
Fjórðungsþing Vestfjarða
telur aðkallandi að hafnar verði
jarðboranir á Vestfjörðum og fel-
ur alþingismönnum Vestfjarða
að taka málið föstum tökum og
sjá um að það verði leyst sem
fyrst.
Veívaka nda hefur borizt eftir-
farandi bréf frá Á.G.E.
• Afskaplegt orð
Er farin að rekast á „nýti“ (?)
orð í búfræðimáliinu sem mér
virðist vera vanskapningur og
vandræða úrræðd.
Orðið er að — úrbeina — að
úrbeina kjöt. Rekst t.d. á þetta
í síðasta hetfti Árbókar landíbún
aðarins: „Ærkjöt er nú mest-
megnis fluft út úrbeinað og
all't kýrkjötið“ —
Geta ekki mállhagir menn
feomið með eitfhvað skárra orð
heldur en þessi ósköp? Ég held
að „afbeina" væri að skömim-
inni til sfeárra orð? Hvað segja
menn um það. Kjöt er skorið
af beinum, en það er rökleysa
að beinin séu skorin úr kjötinu
Eða eiguim við ef til vill að fara
að „úrhúða“ skrofekana af stór
gripum við slátrun í stað þess
Fiskirannsóknir
Fjórðungsþing Vestfirðinga
skorar á Alþingi að veita stór-
aukið framlag til fiskirannsókna.
Jafnframt sé öllum tiltækum ráð
um beitt til að takmarka eða
stöðva þær veiðar, sem rann-
sóknir benda tryggilega til að
telja megi til rányrkju á fisk-
stofnum. Þá telur þingið eðlilegt
að íslendingar beiti sér fyrir
auknu alþjóðlegu samstarfi til
verndar fiskstofnum.
Héraðsskóli á Reykhólum
Fjórðungsþing Vestfjarða 1963
telur brýna nauðsyn að komið
verði á fót héraðsskóla á Reyk-
hólum og skorar á þingmenn
Vestfjarðakjördæmis að vinna
að framgangi málsins á Alþingi.
Raforkumál
Fjórðungsþir.g Vestfirðinga
haldið að Bjarkarlundi 31/8 ’63
beinir því til alþingismanna kjör-
dæmisins að þeir beiti sér fyrir
því við raforkumálastjórn, Al-
þingi og ríkisstjórn að hraðað
verði framkvæmdum á hinni
nýju áætlun um rafvæðingu
byggða landsins. Með sérstöku
tilliti til staðhátta í Vestfjarða-
kjördæmi vill fjórðungsþingið
leggja áherzlu á eftirfarandi. Að
hraðað verði framkvæmdum við
stækkun orkuvers við botn Arn-
arfjarðar. Að inn á hina nýju
áætlun séu teknir bæir og byggða
lög þó meðalvegalengd á milli
heimila sé allt að 3 km í stað
1 km áður. Að gefa þeim heim-
ilum eða byggðarlögum kost á
rafmagni, þar sem um lengri
leiðir er að ræða með því að við-
komandi greiði kostnað við lögn
þeirra raflagnar sem mælist yf-
ir 3 km að meðaltali á heimili.
að flá þá — flá húð af skrofek.
í öliluim bænum reynið að finna
betra orð og hugtaik í stað þess
arar „úrbeinunar“-vitleysu.
Á.G.E.
Velvakandi skýtur fram þeirri
spurningu hvort efeki sé ein-
faldast að tala um að ærkjötið
sé flufct út beinalaust? Þarf þá
nokkrum blöðum um það að
fletta að beinin hafi verið skor-
in úr kjötinu, eða kjötið skorið
af beinunium?
Og hér er svo viðbóit við annað
bróf frá Á.G.E.
„Kæri Ved'vakandi“
Ég þafeka kærlega fyrir grein
Árna G. Eylands um mjólikur-
uimbúðir. Ég vildi að nokkur at
riði kæmu fram til viðbótar.
Þegar mjólkurfhyrnurnar
feomu fyrst á markaðinn hér,
var það mjög mikil framiför
fyrir neytendur, enda sáu þeir
Að þeir einstakir bæir, byggðar-
lög eða heilir hreppar, sem ekki
komast að þessu sinni inn á hina
nýju áætlun verði aðstoðaðir við
að koma upp einkarafvirkjunum
eða samvirkjunum eftir aðstæð-
um með hagkvæmum lánum, sem
veitt eru jafnt og rafvæðing fer
fram og séu þessar aðstæður mið-
aðar við að jafna sem mest ó-
hagstæðan aðstöðumun hinna
dreifðustu byggða miðað við að-
stöðu þeirra sem þéttbýlið
byggja.
Svohljóðandi tillaga frá Snæ-
birni Thoroddsen var samþykkt:
Fjórðungsþing Vestfirðinga
haldið að Bjarkarlundi 31/8 ’63
beinir því til alþingismanna í
kjördæminu að þeir beiti sér fyr-
ir því við raforkumálastjórn,
Alþingi og ríkisstjórn að Barða-
strandar- og Rauðasandshreppur
í Vestur-Barðastrandarsýslu
verði teknir inn í næstu áætlun
um rafvæðingu byggða landsins.
Varnir gegn eyðingu hyggðar
Á síðasta Alþingi var sam-
þykkt þingsályktunartillaga flutt
af Gísla Jónssyni og Kjartani
Jóhannssyni um fimm ára fram-
kvæmdaáætlun til stöðvunar
fólksflótta frá Vestfjarðabyggð-
um, sem Framkvæmdabanka Is-
lands er falið að semja. Fjórð-
ungsþing fagnar því, að skriður
er að komast á athugun þessa
stórfellda vandamáls, sem er mál
málanna í fjórðungnum.
Fjórðungsþingið telur að rót-
tækar ráðstafanir til skjótra fram
fara í samgöngumálum og raf-
væðingu sé undirstaða og frum-
skilyrði til að unnt sé að snúa
vörn í sókn. Þá bendir þingið
sérstaklega á eftirfarandi: Hag
bændastéttarinnar þarf almennt
að bæta með hækkun á verði
framleiðslunnar, auknu lánsfé
bæði í stofnkostnaði og rekstri.
Tekin verði upp staðaruppbót til
bænda í strjálbýli, sem greidd
verði sem sérstök verðhækkun á
framleiðsluvörum þeirra í lík-
ingu við það sem tíðkast hjá
Norðmönnum og nágrannaþjóð-
um.
Landnámi ríkisins verði falið
að stuðla að og koma í kring að
það og tóku vel á móti. Síðan
hefur mjólikin batnað og mjólik
sala orðið menningarlegri.
Þetta mætiti koma fram, enda
óþarf’t að ausa skömmuim yfir
Mj ól ku rs am sö 1 u na rir þessi
atriði eins og gert hefur verið.
Af nógu er samt að taka.
Umbúðarmáilin hafa verið
mijög á dagskrá í Svilþjóð, því
efeki eru Svíar ánægðari með
hyrnurnar en við. Þ.e.a.s. neyt
endurniir. F1raimleiðendurni.r
eru hinsvegar ánægðari með
hyrnurnar, einfeuim fyrir tvennt
Hið fyrra, þessar umbúðir séu
ódýrari en aðrar umbúðir og
hið síðara að þær séu sænsk
framleiðsla sem spari þjóðarbú
inu svo og svo mikinn gjald-
eyri. Því stendur fraimleiðand-
inn Áfeerlund & Rausing í þvi
að finna upp ferstrendar um-
búðir. Væntanlega vegna þess
að þeir eru ekki ánaegðir með
-----------------------—---------
þétta byggðina á ný, þar sem
hún hefir grisjast um of enda
fái það heimild til að greiða
styrki til húsbygginga og fleira
innan nánar tiltekinna tak-
marka. — Fjórðungsþingið tel-
ur síðast en ekki sízt að efling
iðnaðar hljóti að hafa sérstaka
þýðingu í þeim þorpum og kaup-
stöðum, sem fyrir eru og einnig
sé brýn nauðsyn að koma upp
útvarðastöðvum í sveitum. Fjórð
ungsþingið bendir á nauðsyn
þess að koma upp ullariðnaði í
fjórðungnum og hraða rannsókn
varðandi þaravinnslu og hefja
framkvæmdir í því hið fyrsta.
Að vinna að aukinni fjölbreytni
í nýtingu sjávarafla til iðnaðar,
þar með talið m.a. rannsókn á
nýtingu kúfisks og kræklings til
iðnaðar. Að efla skipasmíðar og
fleiri iðngreinar, sem fyrir eru
með betri lánsfjárkjörum. Verði
sérstaklega athugað að skapa iðn
aðinum þau skilyrði í fjórðungn-
um, að hann geti verið sam-
keppnisfær við aðra landshluta,
og gengt því tvíþætta hlutverki,
að skapa gróandi og fjölbreytt
atvinnulíf og síaukinn markað
fyrir framleiðslu landbúnaðar-
ins.
Þá var samþykkt tillaga frá
Sigurði Bjarnasyni, alþingis-
manni, svohljóðandi:
Fjórðungsþing Vestfjarða hald
ið í Bjarkarlundi 31/8 ’63 beinir
því til þjóðminjavarðar að gera
ráðstafanir til þess að teinæring-
urinn Egill í Hvallátrum verði
varðveittur með rá og reiða I
Vatnsfirði á Barðaströnd. Telur
þingið að hér sé um mjög merki-
legt mál að ræða sem verðskuldi
fyllstu athygli og stuðning.
Samþykkir fjórðungsþingið að
heimila stjóm sambandsins að
leggja fram allt að 10 þús. kr,
ef á þarf að halda í þessu skynL
Síðan var gengið til stjórnar-
kosningar og féU kosning þannig:
í aðalstjórn: Ari Kristinsson
með 18 atkv., Sturla Jónsson með
17 atkv. og Björgvin Bjarnason
með 17 atkv.
f varastjórn: Hjörtur Hjálm-
arsson með 15 atkv., Jóhann G.
Ólafsson með 13 atkv., Jón G.
Jónsson með 4 atkv.
sína framleiðslu í dag. Það er
svo mjög óvíst hvort þeir koma
noikkurtíma með að finna upp
heppilegar umbúðir sem þeir
séu ánægðir með, hvað þá
heldur neytandinn. Umbúðir-
nar eru sem sé en á tilrauna-
stigi, líka þær sem Eylands
birti mynd af.
En Svíar hafa áhuga fyrir
þessari uppfinningu af gjald-
eyrisásfcæðuim. Þær ástæður
snerta ofekur alls ekki.
Það mun vera rétt að umbúð
irnar eru dýrari frá Pure-Pak
og fleiri fyrirtækjum sem
framleiða fersitrendar umbúðir.
En einingarverðið sparast okfe-
ur, því flestar aðrar uimibúðir
en hyrnur eru einnig fram-
leiddar fyrir meira en 1 ltífcra
jafnvel fyrir 2 og 2 Vi lítra.
Þannig sparast neytendum með
því að geta keypt stærri eining
ar.
Enn ein spamaðarleið er
möguleg, sem kemur reyndar
efeki umibúðagerðinni við. En
feostnaður við það að selja adilit,
brúsamjóik, flöskumjólk og
hyrnur hlýtur að vera meiri en
ef seldar væru einungis hyrnur
Guðm. SÍLgurðssou
ÞURRHLðDUR
ERU ENDINGARBEZTAR
BRÆÐURNIR ORMSSON hf.
Vesturgötu 3.
Simi 11467.