Morgunblaðið - 24.10.1963, Síða 12

IZ
MORGUNBLADID
Flmmtudagur 24. okt. 1963

Útgefandi: Hf. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur
Matthías Johannessen,
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Arm Garðar Kristinsson.
CTtbreiðsiustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðs.lstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 80.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 4.00 eintakib.
TRAUST OG VÍÐSÝN
FJÁRMÁLASTJÓRN
T ræðu þeirri, sem Gunnar
Thoroddsen, f jármálaráð-
herra, flutti við 1. umræðu
fjárlaga sL þriðjudagskvöld
var brugðið upp mjög glöggri
mynd af fjárhag ríkisins og
fjármálastjórn síðan Við-
reisnarstjórnin komst til
valda. Nokkrar staðreyndir
um fjárhag ríkisins ber hæst.
Lausaskuldir ríkissjóðs hafa
állar verið greiddar upp og
hafa eqgar verið síðan í árs-
lok 1961. Greiðsluafgangur
ríkissjóðs árið 1962 varð 162
millj. kr. eða 105 millj. kr.
hærri en árið 1961. 100 millj.
kr. af þessum greiðsluafgangi
hafa verið lagðar í jöfnunar-
sjóð. Fjármálaráðherra upp-
lýsti einnig, að greiðsluaf-
gangur mundi verða hjá rík-
issjóði á yfirstandandi ári en
upphæð hans yrði ekki hægt
að fullyrða að svo stöddu.
Þá gefur það glögga hug-
mynd um árangur viðreisnar-
stefnunnar, að sparifjármynd
un hefur aukizt frá febrúar
1960 til ársloka 1962 úr 1825
millj. kr. upp í 3531 millj. kr.
og hefur þannig næstum tvö-
faldazt.
Athyglisvert er, að þetta er
í fjórða sinn í röð sem fjár-
lög eru lögð fyrir Alþingi án
þess að hækka þyrfti tolla
eða skatta eða grípa til nýrra
tekjustofna. Viðreisnarstjórn-
in hefur þvert á móti beitt sér
fyrir mikilli lækkun skatta og
tolla og undirbýr nú lækkun
á tekjuskattsstiganum um
30%.
Ástæða þess að fjárlög árs-
ins 1964 munu hækka tölu-
vert eru fyrst og fremst þess-
ar: Launahækkanir til ríkis-
starfsmanna samkvæmt nið-
urstöðu kjaradóms munu
hafa í för með sér 175 millj.
kr. aukin útgjöld fyrir ríkis-
sjóðinn sjálfan, útgjöld vegna
almannatrygginga hækka um
rúmar 72 millj., framlag til
lífeyristrygginga um 53,6
millj. kr., framlag til sjúkra-
trygginga um 13,3 millj. kr.,
kostnaður við kennslumál
annar en launahækkanir
hækkar um 27 millj. kr., dóm-
gæzla og lögreglustjórn, auk
launahækkana, um 20 millj.
kr., franilög til útrýmingar
heilsuspillandi húsnæðis um
14,4 millj. kr., og framlög til
ríkisframfærslu sjúkra
manna og örkumla um 8,6
millj. kr.
Útgjaldahækkanir næstu
fjárlaga spretta þannig fyrst
og fremst af tvennu, annars
vegnar vegna launahækkana
til opinberra starfsmanna og
hins vegar af auknum út-
gjöldum til almanna trygg-
inga og lýðhjálpar.
Það má vera íslendingum
mikið gleðiefni að þeir búa
nú við trausta og örugga f jár-
málastjórn í skjóli þeirrar við
reisnarsteínu, sem núverandi
ríkisstjórn markaði, og sem
tókst að tryggja jafnvægi í ís-
lenzkum efnahagsmálum, eft-
ir uppgjöf og upplausn vinstri
stjórnar tímabilsins. Hitt
dylst svo auðvitað engum, að
kapphlaupið milli kaupgjalds
og verðlags síðustu misserin
eru bein ógnun við fjárhag
ríkisins. En eins og Gunnar
Thoroddsen, fjármálaráð-
herra, benti á í niðurlagi fjár-
málaræðu sinnar undirbýr
ríkisstjórnin nú lausn þess
vanda og mun innan skamms
leggja fram tillögur sínar um
nauðsynlegar ráðsíafanir, en
þær munu eins og fjármála-
ráðherra komst að orði,
„hVorki fela í sér gengislækk-
un né uppbótarkerfi, heldur
heilbrigða lausn til framhalds
og verndar viðreisninnL“
30°/o LÆKKUN
TEKJUSKATTS-
STIGANS
Ifjárlagaræðu sinni boðaði
fjármálaráðherra, að fyr-
ir það Alþingi sem nú stend-
ur yfir, yrði lagt frumvarp
um lækkun tekjuskattsstig-
ans. Sú lækkun hefur í för
með sér, að hinar skattfrjálsu
tekjur munu hækka um' 30
af hundraði og er þetta gert
til samræmis við breytingár
á launum og verðlagi, sem
orðið hafa síðan skattstiginn
var ákveðinn árið 1960. Sú
lækkun tekjuskattsstigans,
sem þá var gerð, var byggð
á þeirri stefnu Viðreisnar-
stjómarinnar, að gera al-
mennar launatekjur skatt-
frjálsar.
Skattfrjálsar fyrir einstakl-
ing eru nú 50 þús. kr., en
verða eftir hinu nýja fmm-
varpi um 65 þús. kr. Hjón,
sem áður höfðu 70 þús. kr.
tekjur skattfrjálsar, mimu
eftir breytinguna hafa um
90 þús. kr. tekjur tekjuskatt-
frjálsar. Hjón með tvö börn,
sem hafa nú 90 þús. kr. skatt-
frjálsar, myndu samkvæmt
hinni væntanlegu breytingu
hafa skattfrjálsar 115—120
þús. kr.
Hér er því um að ræða
mjög verulega skattalækkun,
Mótmælin við IMATO
eru á röngum forsendum, segja ráðamenn vestra
WaShington, 21. okt. - AP.
GAGNRÝNI sovézkra yfir-
valda á umræðum innan
Atlantshafsbandalagsins (NA
XO), var tekið með rósemi i
Washington. Gagnrýnin var
birt af TASS-fréttastofunni í
dag, og var á þann veg, að
það gæti haft hættulegar af-
leiðingar, ef teknar yrðu á
ný upp viðræður um kjarn-
orkuflota bandalagsins.
Fylgdi T AS S -f réttinni, að
það gæti vart talizt í anda af-
vopnunar að taka upp slíkar
viðræður nú, enda myndi
stofnún kjarnorkuflota banda
lagsríkjanna fela í sér, að
V-þýzkaland fengi yfirráð yfir
kjarnorkuvopnum, en slík
yfirráð hefði landið ekki baft
áður.
Fregnir í Wasfaington í dag
taka hins vegar fram, að
þetta sé ekki í fyrsta sinn,
sem sovézkir ráðamenn lýsi
afstöðu sinni til kjarnorku-
flota Atlantshafsbandalags-
ins. Er minnt á, “að er fundur
bandalagsins stóð í Qttawa í
maí í vor, þá hafi Sovétríkin
sent mótmælaorðsendingu. —
Bandaríkin og aðrar banda-
iagsþjóðir svöruðu þá:
,JÞað er gjörsamlega fráleitt
að halda því fram, að sovét-
ríkin skuli ein hafa rétt til
að koma svo fyrir kjarnorku-.
vopnum sínum, að stórborgir
Vesturlanda séu í hættu —
og, að Sovétríkin skuli síðan
mótmæla hliðstæðum aðgerð-
um Atlantshafsbandalagsins“.
Þá var tekið fram í Wash-
ington í dag, að Andrei Gro-
myko, utanríkisráðhr. Sovét-
ríkjanna, hafi enn tekið þetta
mál' á dagskrá, en hann ræddi
við bandaríska ráðamenn í
Washington, fyrr í mánuðin-
um. Bent er þó á, að Gromy-
ko hafi ekki gert of mikið
veður út af fyrirhuguðum
kjarnorkuflota. Að vísu hélt
hann því fram, að flotinn
bryti í bága við anda Moskvu
sáttmálans um tilraunabann.
Þá var Gromyko bent á, að
ráðamenn vestra teldu hann
hafa á röngu að standa. —
Skoðuri þéirra er sú, að stofn-
un slíks flota, með þátttöku
margra þjóða, sé bezta leið-
in til að koma í veg fyrir, að
fleiri þjóðir taki í notkun
kjarnorkuvopn — fyrst og
fremst vegna þess, að þá
myndi t.d. V-þýzkaland ekki
telja nauðsyn á að koma á fót
eigin kjarnorkuher.
Castro skýrir frá tjóni
af vöfldum Fióru
sem hefur í för með sér tals-
verða kjarabót fyri allan al-
menning.
Það hefur enn sannazt, að
í stað skattastefnu Eysteins
Jónssonar framkvæmir Við-
reisnarstjórnin nú hóflega
og skynsamlega skattastefnu,
sem allur almenningur nýt-
ur góðs af í vaxandi mæli.
TVE/R SKIP-
BROTSMENN
HTveir af ráðherrum vinstri
stjórnarinnar þeir Ey-
steinn Jónsson og Lúðvík
Jósefsson höfðu orð fyrir
stjómarandstöðunni í fjár-
lagaumræðunum. Báðir lögðu
þeir megináherzlu á, að við-
reisnarstefnan hefði beðið
„skipbrot“. En fólkinu sem
hlustaði á ræður þeirra hef-
ur áreiðanlega fundizt, að
þeir sjálfir væru einmana
skipbrotsmenn. Þeir mynd-
uðu saman ríkisstjóm 1956
og sögðust ætla að stjóma
landinu um langa framtíð,
í samræmi við hagsmuni
„vinnustéttanna“.. En þeir
höfðu ekki setið nertia 2 Vt
ár að völdum, þegar þeir gáf-
ust upp, vegna innbyrðis ill-
deilna og algers vanmáttar
til að leysa nokkurn vanda.
— Þeir stukku fyrir borð
af stjómarskútunni eftir að
hafa siglt öllu í strand, leitt
óðaverðbólgu yfir þjóðina,
fellt gengi íslenzkrar krónu
og eyðilagt lánstraust þjóð-
arinnar út á við.
Hverjir eru skipbrotsmenn
ef ekki þessir lánlausu stjóm
málamenn?
Síðan þeir strönduðu og
biðu sitt mikla skipbrot hafa
þeir aldrei getað bent á eitt
einasta úrræði til lausnar
nokkrum vanda. Þeir hafa
látið við það eitt sitja að
rífa niður það sem Viðreisn-
arstjórnin byggði upp.
Boðar skömmtun
Havana, 22. okt. — (NTB):
Fidel Castro, forsætisráðherra
Kúbu, skýrði frá því í sjónvarps
ræðu í dag, að vegna hinna miklu
eyðilegginga, sem fellibylurinn
Flóra olli á eyjunni, yrði stjórn
in að hefja sykurskömmtun og
hækka verð á ýmsum neyzluvör
um, og væri það gert með sam-
þykki þjóðarinnar.
Castro sagði, að nú væri full
víst að 1159 menn hefðu látið
lífið, er Flóra gekk yfir Kúbu,
en fjöldi manna væri enn sakn
að. Forsætisráðherrann sagði, að
þúsundir kílómetra vega og járn
brauta hefðu eyðilagzt og land
og verðhækkanir
búnaður eyjarinnar orðið fyrir
ómetanlegu tjóni. Milli 30 og 50%
kaffiuppskerunnar í Oriente hér
aði hefði eyðilagzt og mikið
tjón orðið á sykuruppskerunnL
Um 90% kaffiekra Kúbu eru í
Oriente-héraði. Castro sagði, að
verðhækkanirnar á neyzluvörum
yrðu látnar renna til stíflugerða
til þess að hindra flóð eins og
það sem Flóra olli. Einnig sagði
hann, að stjórnin myndi byggja
hús handa þeim, sem misstu heim
ili sín af völdum fellibylsins og
sjá þeim fyrir húsbúnaði og kfæð
um.
Erlendar
fréttir
í stuttu máli
• DUIiARFULEUR
SJÚKDÓMUR.
Stokkhólmi, 22. okt. (NTB)
675 manna sænsk hersveit
hefur verið sett í sóttkví á
Skáni, því að dularfullur
veirusjúkdómur hefur stung-
ið sér niður meðal hermann-
anna. Sj úkdómurinn hefur
einkenni vægrar lungnabólgu
eða hálsbólgu.
í dag höfðu 90 hermenn tek
ið veikina. Talið er að eftir
tvo eða þrjá daga fáist úr því
skorið um hvaða veiru er að
ræða.
• KENNEDY HVETUR TIL
ALÞJÓÐLEGS VÍSINDA-
SAMSTARFS.
Washington, 22. okt. (NTB)
Kennedy, Bandaríkjafor-
seti hvatti í dag til aukins
samstarfs þjóða heims á sviði
vísinda til verndunar og nytj
unar auðlindanna og aukning
■ ar matvælaframleiðslu. í
ræðu, sem forsetinn hélt í til
efni 100 'ára afmælis banda
rísku vísindaakademíunnar,
sagði hann ennfremur, að
ekki nægði að auka landbún
aðarframleiðsluna, heldur
yrði að rannsaka möguleik-
ana á aukinni nýtingu auð-
linda hafsins. Hann lagði til
að komið yrði-á fót alþjóðleg-
Um vísindastofnunum, sem
ynnu að slíkum rannsóknum.
Einnig lagði forsetinn til, að
samstarf á sviði geimrann-
sókna yrði aukið.
• HELANDER.
Stokkhólmi, 22. okt. (NTB)
Helander biskup var yfir-
heyrður í dag í sambandi við
póstlagningu níðbréfanna í
Stokkhólmi dagana 10.—20.
okt. 1952.
Neitaði Helander harðlega
að hafa póstlagt bréfin. Sagði
hann, sem fyrr, að hann hefði
aðeins komið einu sinni til
Stokkhólms á þessu tímabili
og dvalizt þar í klukkustund
ásamt fjölskyldu sinni á járn
brautarstöð. Fjölskylda Hel-
anders segir, að hann hafi
ekki póstlagt nein bréf á braut
arstöðinni.
New York, 22. okt. (NTB):
Fulltrúar Afríkuþjóða hjá
Sameinuðu þjóðunum skýrðu
frá því í dag, að þeir hyggist
krefjast þess, að Öryggisráð
samtakanna verði kallað sam
an til þess að fjalla um ástand
ið í kynþáttamálum S-Afríku
og hugsanlegar aðgerðir gegn
stjórn landsins.