Morgunblaðið - 14.04.1964, Qupperneq 8

8
*t % t| 4 J ‘4 t J Zí\ú '%
MORGUNBLAÐID
i rjiv íi . " .I)i; i, •
1 T>riðjudagur 14. apríl 1964
Halldór Sigurðsson:
AÐ UTAIM
Tortíming Ind-
íána í Brasihu
AMAZON-landssvæðið
nær yfir margar yailljónir
ferkílómetra og er þakið
mesta frumskógi heims.
Alls staðar eru tré og jurt-
ir að vaxa og rotna, og hit-
inn er óskaplegur árið um
kring.
Menning blómgast á
hnetti okkar, en þar eru
einnig þjóðfélög á niður-
leið. Menning þeirra rotn-
ar eins og jurtirnar.
Við höfum nýlega
heyrt fréttir af jarðfræðing-
um í Perú, sem umkringdir
voru fjölda Indiána, er virtust
staðráðnir í því að ganga milli
bols og höfuðs á þessum full-
trúum vestrænnar nútíma-
menningar. Innantómar og
gagnslausar aðgerðir Indíán-
anna gegn jarðfræðingunum,
eru síðustu krampateygjur
kynflokks, sem kominn er að
því að deyja út og þær minna
okkur á mikinn harmleik. Við
hugsum til forfeðra Indíán-
anna, hinna upprunalegu íbúa
Perú, en menning þeirra var
á mörgum sviðum háleitari
en menning Spánverjanna,
sem lögðu þá undir sig.
Sagan heíur oft fá orð um
menningarþjóðir, sem bíða
ósigur, því að sigurvegararn-
ir skrifa hana. Einnig heyrum
við lítið sem ekkert um her-
ferðina, sem farin er gegn
Indíánunum á landssvæðun-
um við Amazon. Það er stað-
reynd, að stjórnir Suður-
Ameríkuríkjanna hafa gripið
til aðgerða til þess að koma
í veg fyrir að illar afleiðing-
ar hljótist af því, er hvítir
menn og Indíánar hittast, en
þær virðast bera lítinn árang-
ur. Einnig er það staðreynd,
að hinir hvítu nýlendusinnar
sýna enga miskunn, þegar
Indíánar varna þeim vegarins
til auðæfa frumskógarins.
Af Suður-Ameríkuríkjun-
um hefur Brasilía gert mest
fyrir Indíánana, en þrátt fyr-
ir það standa stjórnarvöldin
ráðalaus andspænis fjölda-
morðum á síðustu ættflokk-*
unum, sem eftir lifa á hinum
einangruðu bökkum Amazon-
fljótsins og frá morðum á
fjölda Indíána segja blöðin í
Brasilíu í smáfréttum. Það eru
varla ýkjur að segja, að í sögu
Brasilíu hafi maður aldrei
verið dæmdur til refsingar fyr
ir að drepa villtan Indíána.
Ef til vill komast jarðfræð-
ingarnir frá Perú heilu og
höldnu út úr frumskógunum
ásamt hermönnunum, sem
sendir voru til þess að bjarga
þeim.
En það er engin von til þess
að Indíánar Suður-Ameríku
fái að lifa mikið lengur sem
frjálsir menn á landssvæðum,
sem þeir hafa átt um þúsundir
ára, og nú hafa meira að segja
verið sendar orustuþotur til
þess að flýta fyrir tortímingu
þeirra.
ÞESSI mynd sýnir jarðýtu standa á rústum fjóssins, sem brann á Hamrahóli. Var hún nýbúia
að slétta yfir rústirnar, en áð-ur hafði hún grafið fjöldagröf fyrir hinar 7 kýr, sem brunnu inra.
Fréttaritari Mbl. á Hvolsvelli, Otto Eyfjörð, tók myndina.
Grissom og Young
saman í geimferð
Houston, Texas 13. apríl (NTB)
BANDARÍSKA geimf erð astof n -
unin hefur nú ákveðið hvaða
menn verði þeir fyrstu, sem
fari út í geiminn í geimfari af
gerðinni Gemini. Geimfar þetta
tekur tvo menn, sem kunnugt
er.
Fyrstu Gemini-geimfararnir
verða Virgil Grissom og John
Young. Sá fyrrnefndi fór út í
geiminn 1961, en geimfar hans
fór ekki umihverfis jörðu, heldur
aðeins í boga rétt út fyrir gufu-
hvolfið. Young hetfur ekki farið
út í geiminn.
Talið er að Grissom og Young
muni fara ferð sína í lok þessa
árs eða byrjun 1965. Komi
eitthvað fyrir þannig að þeir
geti ékki farið, hafa verið út-
nefndir varamenn. Það eru
Walter Schirra, sem fór sex
sinnum umhverfis jörðina 1961
og Thomas Stafford, sem er
byrjandá í faginu.
Hljóp fyrir bíl
Fjögurra til fimm ára gamall
snáði, Ingvar Eiríksson, hljóp
fyrir bíl á Kvisthaga um sex
leytið í gær. Kom hann frá
hsegri fyrir bílinn. Meiddist
hann eitthvað á höfði, en það
var ekki talið alvarlegt.
ni vVTlÍíí31L£
Rœtt um kísilgúrverksmiðjuna og loftfer ðalög — jómfrúrrœða Steinþórs á Hctli
heimildum til
ríkisst j órnarinn
a r, sem í frum-
varpinu fælust,
þannig að rrkis-
stjórnin gæti
komið málinu á-
leiðis. ETxki
kvaðst ráðherr-
ann skilja hinn
neikvæða tón,
sem örlað hefði á hjá sumum
ræðumanna. Alþingi hefði tvisv-
ar samþykikt þingsályktunartil-
lögur ,þar sem beinlínis hefur
verið skorað á ríkisstjórnina að
undirbúa þetta mál og tryggja
fjárhagsgrundvöll þess.
Nokkur misskilningur hefði
komið fram, að íslendingar þurfi
að sæta einhverjum afarkostum
við sölu framleiðslu verksmiðj-
unnar. Ekki væri ástæða til þess
að tortryggja hirrn erlenda aðila,
en vitaskuld væri rétt að fara að
öllu með gát. Ráðherrann lét í
lok máls síns í ljós góðar óskir
um, að framkvaemd þessa máls
mætti fara vel úr hendi.
hér gæti orðið um fordæmi að
ræða um samvinnu við erlenda
aðila við atvinnurekstur hér á
landi. Það væri mikið lán, ef
frumvarp þetta yrði samþykkt,
að hér væri um lítið mál að
ræða. Samvinnan við erlendan
aðila í þessu litla máli mundi
ekki valda miklu tjóni, ef illa
tækist til.
Eysteinn Jónsson kvaddi sér
hljóðs .Hann sagði það nauðsyn-
legt, að einnig fulltrúar stjórnar
andstöðunnar ættu sæti í nefnd-
um ,sem undirbyggju slík mál
sem þetta.
Hann ræddi nokkuð sölufyrir-
komulagið og sagði það mundi
ánægjulegra, ef við gætum sjálf-
ir annast söluna. Hvort það væri
unnt, kvaðst hann hinsvegar
ekki geta dæmt um. Hann kvaðst
vona, að vel yrði á málum hald-
ið þegar gengið væri endanlega
frá samkomulaginu við hið hol-
lenzka fyrirtæki.
Að lokinni ræðu Eysteins var
málið af"reitt til 2. umræðu.
FUNDIR voru í gær í báðum
deildum Alþingis. I efri deild
var fjallað um frumvarpið um
dragnótaveiðar í fiskveiðiland-
helgi, en það var til 3. umræðu.
Þ» var enn rætt urr. búfjárhald
í Reykjavík, framhald 2. um-
ræðu. Umræðunni var lokið, en
atkvæðagreiðslu var frestað.
f neðri deild var frumvarpið
um kísilgúrverksmiðju á dag-
skrá og var það afgreitt til 2. um
ræðu og nefndar. Þá var rætt um
loftferðafrumvarpið og sken-mt-
anaskattinn, en því fruir. arpi
var vísað til 3. umræðu.
RÆTT UM KÍSILGÚRFItUM-
VARPIÐ.
Um kísilgúrfrumvarpið tók
fyrstur til máls Gísli Gnðnrnnds-
son og var hann ánægður með
frumvarpið.
Næstur tók iðnaðarmálaráð-
herra.Jóhann Hafstein, til máls.
Hann kvað ekki ástæðu til þess
að efna til ýfinga um þetta mál,
þótt smávægileg gagnrýni hefði
komið fram á frumvarpinu við
umræðurnar.
Ræðumenn hefðu í öllum höf-
uðatriðum verið samþykkir þeim
Næstur ræðumanna var Berg-
ur Sigurbjörnsson varamaður
Einars Olgeirssonar. Hann kvað
mál þetta athyglisvert, því að
LOFTFERDALAGAFRUM-
VARPIÐ.
Við umræðurnar um loftferða-
lagafrumvarpið talaði Pétur Sig-
urðsson fyrir breytingatillögum,
sem hann hefur flutt, ásamt
þremur öðrum þingmönnum. Pét
ur fór nokkrum orðum um þýð-
ingu flugsins og dugnað hinna ís
lenzku flugfélaga. Við setturn
ekki að hi'ka við að ganga jafn-
vel feti framar
öðrum þjóðum í
öryggismálum.
Þá vitnaði þing-
maðurinn til
bréfs félags at-
vinnuflug-
manna, sem
lýsti óánægju
þeirra með það,
hve skammt
móts við óskir
þeirra í frumvarpinu. Þætti flutn
ingsmönnum breytingartillagn-
anna rétt að ganga lengra til
móts við þessar óskir. Síðan
rakti Pétur ýtarlega efni breyt-
ingartillagnanna og þær rök-
semdir, sem þeim standa að
baki.
Sigurður Bjarnason, form. sam
göngumálanefndar deildarinnar
Hann skýrði frá því, að þegar síð
ast var um málið fjallað hefði
nefndin komið saman og væri
sammála- um
það að mæla
með samþykkt
nokkurra breyt-
ingartillagn-
anna. Sigurðwr
lagði áherzlu á
það, að undir-
búningur þess-a
frumvarps væri
mjög vandlegur.
Það væri samið af færustu mönn
um og sniðið eftir norskri og
danskri löggjöf, sem þætti mjög
fullkomin. Þá sagðist þingmað-
urinn vilja leiðrétta það mis-
hermi, að ekki hefði verið komið
til móts við óskir atvinnuflug-
manna, né þeim gefinn kostur á
því að skýra mál sitt fyrir nefnd-
inni.
Einar Ágústsson talaði einnig
við umræðuna og ræddi einkum
um flugdómstól, sem kanna
skyldi orsakir flugslysa, en 1
frumvarpinu er gert ráð fyrir
því, að slíkar rannsóknir séu i
höndum rannsóknarnefndar. Ein
ar taldi þessum málum betur
fyrirkamið í höndum dómstóls.
VIÐ umræðurnar í efri deild
um búfjárrækt í Reykjavík,
flutti Steinþór Gestsson,
bóndi á Hæli, jómfrúrræðu
sína. í ræðunni fjallaði Stein
þór um, að ekki væri rétt a»
banna reiðhestahald. Ætti a®
leyfa slíkt hestahald á veg-
um hestónrannafélaga.