Morgunblaðið - 15.05.1964, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐID
' J’ostudagur 15. maí 1964
f JOSEPHINE
EDGAR:
FIAl SYSTIR
— Hvert heldurðu? Eg syng
í Wellington. Eg ætla að taka
þig með mér. Við getum ekki ver
ið hérna, svo mikið er víst. Eg
lofaði mömrnu að gæta þín og
það ætla ég að standa við.
Hún hjálpaði mér í gömlu,
svörtu kápuna mína og batt klút
um þrútið andlitið á mér, og
sagði við Minnu: — Taktu sam-
an dótið okkar og þitt líka, og
láttu það einhversstaðar þar sem
hann sér það ekki. Hann gerir
þér ekkert, því að hann veit, að
þú átt enga peninga til að gefa
honum. Eg skal senda eftir þér
undir eins.og ég er búin að finna
okkur einhvern almennilegan
dvalarstað.
Mér fannst ég nær dauða en
lífi, þegar við gengum um dimm
ar göturnar. Mig verkjaði í and-
litið, rétt eins og ég væri með
tannpínu í öllum tönnum, en
Fía gekk hratt og hélt fast í hönd
mér. Þegar við komum á aðal-
götuna hóaði hún í leiguvagn,
sem þarna var á ferðinni og
skipaði honum að aka til Old
Wellington í Southwark.
Þetta var í fyrsta sinn ,sem ég
hafði komið upp í leiguvagn og
ég gleymdi næstum höfuðverkn
um í hrifningunni af hugrekki
systur minnar að taka vagn, og
hinu, hvernig hún talaði við öku
manninn. Og ég gat líka séð, að
hann varð hrifinn af henni, ekki
einasta vegna þess, hve falleg
hún var, heldur af hinu, að hún
bar það einhvernveginn með sér,
að hún kynni sjálf að sjá fótum
sínum forráð.
Við skröltum áfram vestur eft
ir, og vagninn tafðist dálítið í
troðningunum, sem var fyrir
framan leikhúsin. Fía benti á
eitt leikhúsið. — Þetta er Frivo-
lity, sagði hún. — Stúlkurnar
þar geta valið úr karlmönnunum
í borginni. í vikunni sem leið
giftist ein þeirra lávarði. Og svo
bætti hún við þurrlega: — Og
þá eru þær orðnar hefðarfrúr,
eða halda, að þær séu það.
Við stönzuðum að lokum við
einn skemmtistaðinn. Þetta var
annars flokks söngleikhús í fá-
tæku bæjarhverfi, en í mínum
augum var það dýrðlegt. Á aug-
lýsingunni úti fyrir mátti lesa:
„Soffía Eves — söngur og bros“.
Þetta var með smáu .letri og
neðst á auglýsingunni, en ég var
altekin aðdáun.
Fía borgaði vagnstjóranum og
gekk síðan inn um aðaldyrnar,
en ekki bakdyrnar að leiksvið-
inu. Um leið og við gengum fram
hjá miðasölunni, kinkaði maður
í samkvæmisfötum kolli til okk
ar og sagði: — Gott kvöld, Soff
ía! Eg varð afskaplega montin,
en þó feimin, af því að andlitið
á mér var svona reifað. Mig
einveldið!" og „Niður með styrj
öldina!“ Á fundinum talaði V.
N. nokkur Kayurov, sem var
skipuleggjari í einni bolsje-
víkasellunni í Vibrohéraðinu,
enginn mikill maður í bolsjevíka
flokknum, en þó mikilvægur nú,
er allir foringjarnir voru í út-
legð. Kayurov réð konunum frá
þvi að hafast nokkuð að, sem
leitt gæti til æsinga. Líklega hef
ur þessi ráðlegging hans byggzt
á vitundinni um, að uppþot, sem
koma ofsnemma eru venjulega
þýðingarlaus og vel viðráðan-
leg fyrir lögregluna. En svona
ráðleggingar vildu konurnar
ekki hlusta á. Morguninn eftir
voru flestar verksmiðjur þar
sem konur unnu, í verkfalli, og
brátt tóku konurnar saman
höndum við karlmennina, sem
höfðu verið reknir úr Putilov-
verksmiðjunum. Meiriháttar póli
tískt uppþot var á seiði.
Kayurov var fljótur að sjá, að
ef hann gæti ekki stöðvað hreyf
inguna, þá þyrfti hann að
minnsta kosti sem fyrst að
taka forustuna fyrir henni, og
með tveim öðrum skipulags-
mönnum — öðrum mensjevíka
en hinum sósíalbyltingarmanni
verkjaði ekki mjög lengur, en
hægri kinnin fannst mér vera
bólgin- og aum og þegar ég leit
í einn spegilinn, sem þarna var,
fannst mér ég hljóta að líta
hræðilega út.
Eg hafði aldrei áður komið á
svona stað. Mér sýndist allsstað
ar vera gylling, rautt flos og ljós.
Sýningin var enn ekki byrjuð,
enda þótt hljómsveitin væri tek
in að leika. Að baki sætunum
var pallur, með bar eftir næstum
allri lengdinni, en að baki barn
um voru skreyttir speglar og allt
fullt af glösum og flöskum. Og
þar sátu fallegar stúlkur við af-
greiðslu.
Veggirnir voru allir með mál-
verkum af stöðuvötnum, höllum
og fjöllum og þarna voru flossóf
ar og marmaraborð, sem margar
konur sátu við. Aðrar gengu
fram og aftur, brosandi til mann
anna, sem voru að drekka og tala
saman við barinn. Allar þessar
konur virtust mér vera skraut-
búnar með háa háruppsetningu
og málaðar varir og fjaðrahatta
og skartgripi, og það svo, að þó
að Fía væri fallegri en nokkur
þeirra, var hún samt illa til fara
í samanburði við þær, í svarta
kjólnum sínum og með sjómanns
hattinn.
Fía gekk beint áfram þar til
hún var komin að beygjunni á
barnum, sem var skeifulaga, en
þar stóðu nokkrir menn, sem
virtust eitthvað dálítið öðruvisi
en hinir, sem þarna voru saman
komnir. Fötin þeirra voru lit-
sterk, en dýr og hattarnir á
þeim hölluðusf glannalega á höfð
inu og öll framkoma þeirra og
tilburðir báru vott um kæruleys
islegt öryggi. Þeir voru í hávær
um samræðum um hnefaleika og
hesta, fjárhættuspil og peninga,
og öðru hverju gusu upp hlát-
ursrokur. Þessir menn komu mér
ekkert ókunnuglega fyrir sjónir
— þetta var einmitt sú mann-
tegund, sem pabbi var að reyna
að stæla.
— Seztu þarna niður, sagði
Fía. Hún ýtti mér vsvo niður á
stól og settist sjálf andspænis
mér.
— Hvenær ferðu að syngja?
— O, eftir svo sem hálftíma.
Hún gaf þjóni bendingu og
hann kom til okkar brosandi. —
Ungfrú Soffía!
ALAN MOOREHEAD
— setti hann upp verkfallsnefnd.
Öllum verkamönnum og verka-
konum var skipað út á götuna,
og fylging verkafólks gekk úr
einn verksmiðjunni í aðra og
safnaði liði á hverjum stáð. Her-
óp þeirra var: „Gef oss brauð!“
og fjöldi brauðbúða var rænd-
ur. Síðdegis þennan dag gerðu
uppþotsmenn tvær tilraunir til
að fara yfir Nevafljótið, inn í
aðalborgina, en þá kom lögregl-
an og hrakti þá til baka. í þriðja
sinn var gerð tilraun og í þetta
sinn tókst fylkingunni, sem var
að mestu skipuð konum, að kom
ast alla leið inn á Nevsky Pros-
pektið. Þær þrömmuðu alla leið
til Kazan-dómkirkjunnar, syngj
andi í kór: „Gef oss brauð“, á
göngunni. Og enn voru brauð-
búðir rændar.
Hinn 9. marz var að mestu end
urtekning á deginum áður, nema
hvað nú komu verkfallsmenn
miklu liðsterkari yfir Nevu —
það var ekki orðið svo áliðið
vetrar, að þeir gætu ekki komizt
á ís yfir fljótið, og nú tókst lög-
reglunni ekki að bægja þeim frá
miðborginni. Enn sem komið var,
hafði lögreglan sama sem ekki
beitt skotvopnum, og sjálfir
höfðu verkamennirnir ' ekki
notað önnur skæðari vopn en
klakamola, þunga lurka og ein-
stöku götusteina. Yfirleitt höfðu
yfirvöldin gengið heldu_- væg-
lega fram; hermennirnir voiu
enn í herbúðum sínum og kósakk
arnir höfðu ekki einu sinni ver-
ið kallaðir á vettvang með svip-
ur sínar, en með þeim vopnum
tvístruðu þeir venjulega óeirð-
um og uppþotum.
En nú — að kvöldi 9. marz
— kemst allt í verulegt uppnám.
Allir taka snögglega að beita sér.
Nú fara vinstriforingjarnir fyrst
að koma fram á vígvöllinn. Mez-
hrayonkamennirnir voru fyrstir
á vettvang; þeir gáfu verkfalls-
skipun að stöðva alla strætis-
vagna — en það var jafnan á-
hrifamikil aðferð til að breiða
út uppþot — og í framhaldi af
þessu lýstu þéir sama kvöld yfir
þriggja daga allsherjarverkfalli.
Með hvaða valdi þessar skijran-
ir voru gefnar, vissi enginn, en
Mezhrayonkamennirnir voru nú
mjög öruggir um sig og ræturn-
ar gengu nú dýpra og krókóttar
inn í byltingarhreyfinguna en
rætur Okhrana. Þetta var at-
hafnasamasta vinstrihreyfingin í
Petrograd, og áhrifamest meðal
verkakvenna (sem höfðu raun-
verulega komið hreyfingunni af
stað í upphafi), og nú er það orð
ið kunnugt af skjölunum frá Wil
helmstrasse, að Þjóðverjar höfðu
verið að leita sambands við slík
an félagsskap. Mezhrayonka
varð sein /á sér að reyna opinber
lega að stjórna byltingunni, en
þar fyrir getur það hafa verið
í laumi, fyrir þennan tíma.
Eins var um bolsjevíkana. Þeir
höfðu verið andvígir uppreist í
fyrstu, eða að minnsta kosti
höfðu þeir ekkert hafzt að i þá
átt, en nú voru þeir fullir áhuga
og hljóta sinn skerf af heiðrin-
um af henni. Nokkrum klukku
stundum eftir að Mezhrayonka
tók til starfa, komu einnig þeir
með sína áskorun til múgsins:
„Allir út á strætin . . . tíminn
er kominn til bardaga í björtu“.
Ríkisstjórnin var nú tekin að
gera sér ljóst, að hér var ekki
um neitt venjulegt uppþot að
ræða. Auk mannfjöldans
og grimmdarinnar í múgnum,
sást að minnsta kosti eitt ískyggi
KALLI KÚREKI ->f— —>f— — Teiknaii; FRED HARMAN
errONTHATHORSE
HROUG+i VOJR PLCTT7
fAKEN tN/ TOPAV, m
HORSE, AWt? VOU CAJJ
LIFE OMTHATWLLER.
I SUPPOSE ITS 'rtXIRCHILPISH W/W
OF TAKIUS- KEVBM&fi Kf. MV PROVINS-
Y0U8. SOLD STRJKE IS WORTHLESS/>
RISKVOI
VOUPRjOVII
IN THE- MOHN/NS-. ASPKOFESSOZ BOO&8
ANO THE OLP-VMEZ BZEAK CAMP"'
iwwwiwni rMwow ■
TERTH' aUMSV EXHlBiTION J
•m i put vesTeeoAY? y
þér drápsskepnunni sem þér fenguð mér
Um morguninn, þegar prófessor
Boggs og Gamli búast á brott......
— Þetta er sennilega yðar barna-
lega aðferð til að ná yður niðri á
mér fyrir að sanna að ekkert gull
hafi verið í bergæðinni sem
funduð.
— En ég sé hvert stefnir. Ég læt
ekki gabba mig. í dag ætla ég að
ríða hestinum yðar og þér getið
sjálfur lagt yður i lífshættu á mann-
til reiðar.
— Komið þér yður nú á bak áður
en ég geng alveg af göflunum. Haldið
þér að ég léti yður í raun og veru
nokkru sinni sitja minn hest eftir
þessa frammistöðu yðar í gær?
Árbær, Selás, i
Smálöndin
I
SUMARBÚSTAÐAFÓLKI I
upp við Árbæ, í Selásnum i
og í Smálöndum við Graf- (
arholt, skal á það bent, að
í þessum hverfum eru starf- 1
andi umboðsmenn fyrir 1
Morgunblaðið. Til þeirra |
skulu sumarbústaðaeigendur \
snúa sér ef þeir óska að fá
Morgunblaðið meðan dval- |
izt er í sumarbústaðnum. |
Einnig er hægt að snúa sér ,
til afgreiðslu Morgunblaðs-
ins, sími 22480. 1
Umboðsmennirnir eru fyr- í
ir Árbæjarbletti Hafsteinn
Þorgeirsson, Árbæjarbletti ,
36, fyrir Selás, frú Lilja '
Þorfinnsdóttir, Selásbletti 6 «
og í Smálöndum María Frið- L
steinsdóttir, Eggjavegi 3. 7