Morgunblaðið - 06.06.1964, Blaðsíða 20

Morgunblaðið - 06.06.1964, Blaðsíða 20
20 MORGUNBLAÐIÐ Lauffardagur 6. júní 1964 1 JOSEPHINE EDGAR' Ofurlítill roði steig upp í and- litið á henni, og ég varð hissa. Ég minníst ekki að hafa séð Fíu roðna fyrr. En þegar hún svar- aði var málrómurinn hörkuleg- ur og_ einbeittur. — Ég get ekki annað sagt um Brendan, en hann er þó að minnsta kosti karlmaður. Og þeir eru ekki á hverju strái. En við höfum ekki efni á að hlaupa eftir tilfinningum okkar, Rósa litla. Þessir Bradymenn eru of uppstökkir. Ég hef ekki lagt svona mikið í sölurnar fyrir þig til þess að sjá eftir þér í hend- urnar á írskum hrossahirði. Beiðnin um að mega vera með Brendan á veðhlaupadaginn í Epsom hafði verið komin fram á varir mínar, en ég kom henni aldrei upp. Það var hlaupin í mig einhver harka og einbeittni, rétt eins og var í henni, og ég vissi, að yrði það hægt, þá skyldi ég hitta hann, og það væri auð- veldara nú, en hefði hún bein- línis bannað mér það. Ég sagði því ekkert en kvaddi hana með kossi og fór svo og slóst í för með Minnu frænku. Þetta var um nónbil og við vorum einar í vagni. Minna frænka tók af sér svörtu bóm- ullarhanzkana sína og fór að taka upp piparmyntur, en þær voru hennar eina ástríða. Ég lagði fína hattinn minn upp í netið og hallaði mér aftur og glymdi algerlega fína kjólnum mínum og óvissri framtíð minni, en saug piparmyntu og var feg- in að vera orðin átján ára aftur. Minna frænka leit á mig svörtu augunum sínum. — Hefur hún sagt þér frá því? spurði hún forvitin. — Að hún sé farin frá Dan? — Hefur hún ekki , sagt þér neitt meira? — Er það nokkuð meira? spurði ég. — Hvað sem það kann að vera, þá segir hún þér frá því, þegar þar að kemur. Það er ekki vert að ég sé neitt að blanda mér inn í það. — Hvað er það? Hvað komst upp á milli þeirra? Er það Woodbourne lávarður? Minna frænka starði á mig og piparmyntan kom ú,t í kinnina á henni. Svo sagði hún varfærn- islega: — Það gæti það víst eins vel verið og hvað annað. — En hann Dan var henni svo góður. — Góður! sagði Minna og henni liðkaðist snögglega um málið. — Hvað kærri hún sig um það? Hún fleygir bara mönnunum frá sér, þegar hún getur ekki haft meira gott af þeim. En maður þarf ekki að hefna sín á öllu karlkyninu þó að hann pabbi manns hafi verið ræfill, og einn ungur maður svíki mann. Ef við gerðum það allar, yrði dáfallegt að lifa í heiminum. Þá býst ég við að þrír fjórðuhlutar alls mannkyns ins yrði í hári saman. En það þýðir lítið að segja henni það. Ekkert breytir henni héðan af. Hún áttaði sig á, að hún hafði sagt of mikið, og fór nú að fara undan í flæmingi ólundarlega, en ég flýtti mér að segja: — Ég er orðin leið á að láta fara með mig eins og krakka, Minna frænka. Hvað áttu við? Var það þessi fransari — André — sem kom stundum heim? Þú manst, fyrir mörgum árum, þegar við áttum heima í Hackney og mamma var enn á lífi. Ég þagn- aði, en bætti svo við: — Ef þú ekki segir mér það, spyr ég bara hana sjálfa! — Æ, guð minn góður, Rósa, gerðu það ekki. Nefndu það ekki á nafn við hana, því að þá flær hún mig lifandi. Jæja, gott og vel. Mér datt bara ekki í hug, að þú myndir eftir því. Já, það var hann. — Og hvað gerðist? — Ja, hún var nú svoddan unglingur þá, rétt átján ára, og pabbi ykkar útvegaði henni þessa atvinnu við að syngja, og þessi fransari lék undir með henni, þegar hún söng. Jæja, þetta var erfitt líf og karlmenn alltaf á eftir henni, en þessi André kom prúðmannlega fram. Hann var vanur að gæta hennar og verja hana fyrir ruddunurn og fylgja henni heim. Og svo hagaði hún sér heimskulega . . . ja, gleymdi sér . . . og . . . — Áttu við, að hún hafi . . . Ég vissi ekki, hvernig ég átti að koma orðum að því. Ég fann ekki annað en dónaleg og óvið- eigandi orð til að lýsa því. — Já, já, þau voru saman . . . og þegar hún varð þess vör, að hún var með barni . . . þá stakk hann auðvítað af, þegar hann fékk að vita það. Mið hryllti við þessu. — Og hvað gerði hún þá? — Jú, það komst aldrei alla leið. Hún fór til einhvers kven- manns í Lambeth, sem hafði ver ið hjúkrunarkona, og var veik um tíma. Ég var hrædd um hana og hélt, að hún mundi deyja. — Ég man, að hún varð veik. — Hvað gat hún annað gert, veslingurinn. Pabbi þinn gat ekkert og mamma þín var ekkr ert nema gráturinn og kveinin. Og það kom þeim mæðgunum algjörlega á kant. Soffía sagði við mig: — Minna frænka, það er tvennt, sem ég ætla aldrei að gera. Ég ætla aldrei að verða ást fangin aftur og ég ætla aldrei Mamma! ilann gleypti einn af bilunum mínum. að verða ómagi, eins og mamma vill, að ég verði. — O’g hitti hún hann aldrei aftur? spurði ég. Minna frænka varð vandræða leg á svipinn. — Víst sá hún hann. Hann kom í Drovneystræti ári eftir að hún giftist Dan. Þú veizt, að þarna er spilavíti. Jæja, hvað um það. Soffía var mjög almennileg við André og minntist alls ekki á það um- liðna. En hún sá að hann spiíaði djarfar en hann hafði efni á, og þegar hann var orðinn gjörsam- lega auralaus, sagði hún við dyravörðinn að hleypa honum aldrei inn aftur. Hún kom upp til mín þetta kvöld með kampa- vínsflösku, sem við skiptum á milli okkar og hún sagði við mig: „Þarna hef ég þó gert upp einn gamlan reikning, Minna BYLTINGIN í RUSSLANDI 1917 ALAN MOOREHEAD hallirnar — þær verða hallir þjóðlegrar listar ykkar, varð- veitið myndirnar, standmyndirn ar, byggingarnar, þær eru ímynd andlegra hæfileika ykkar sjálfra og forfeðra ykkar. Listin er sú fegurð, sem hæfileikamenn gátu skapað, jafnvel undir harðstjórn og kúgun og ber fegurð manns- sálarinnar vitni. Borgarar- Snert ið ekki einn stein, varðveitið minnsmerkin, byggingarnar, forngripina, skjölin — allt þetta er saga ykkar og stolt. Munið, að þetta er sá jarðvegur, sem þjóð- leg list ykkar roun spretta upp af“. Enginn veitti þessu ávarpi sér- lega eftirtekt þá — Ex-Com hlustaði á það með kurteisi og sendi það umræðulaust í prent- un — en það hafði sín áhrif seinna, þegar mestu ólætin hjöðn uðu, og víst var um það, að höll- unum var þyrmt. Og það voru heldur ekki fáeinir menntamenn eins og Gorky, einir saman, sem mótmæltu eyðingu verðmæta — það virðist hafa verið einhver ósjálfráð tilfinning í þessa sömu átt hjá ólæsum múgnum sjálfum, og þetta kom einkennilega fram, þessa fyrstu daga. í fyrstunni hafði hálf Petrogradborg verið æst í að þurrka burt hvert merki um keisaraveldið: málverk af Nikulási voru rifin út úr um- gerðunum í höllunum, og alls staðar — í leikhúsum og annars staðar — mölvuðu menn merki og skjaldarmerki keisarans. En fljótt varð hlé á þessu. Múgur- inn stanzaði í hinum miklu söl- um, þar sem ábreiður héngu á hverjum vegg og allt var fullt af fallegum húsgögnum, og fyrsti skemmdaræsingurinn hjaðnaði fljótt niður. í flestum tilvikum þurfti ekki nema einn ábyrgan mann til að standa upp og minna hermennina á það, að þeir hefðu ekki gert byltmguna til þess að ræna — og að minnsta kosti væri allt þetta dýr mæti nú allra eign — og þá hættu menn spellvirkjunum. Ef til vill hefur eftirtektar- verðasta dæmi þessa staðið í samræmi við bolsjevíkana. Þeir höfðu setzt að — já, hvar haldið þið? í húsi Kshesinskayu dans- meyjar, skrautlegu húsi, sem líktist mest indversku musteri, á bökkum Nevu, og sett þar upp höfuðstöðvar sínar. Dansmærin sjálf — lítil kvenvera svart- klædd, sagði Ex-Com frá þessu. Allur heimur hennar og öll auð- æfi, sem hún hafði safnað að sér, síðan forðum þegar hún gerðist óskabarn Nikulásar og stórhertoganna, var saman kom- ið í þessu húsi og nú bað hún um að gera einhverjar björgun- arráðstafanir. En við athugun kom það í ljós, að bolsjevíkarnir höfðu komið fyrir öllum dýrmæt ari munum hennar í bakher- bergjunum — þeir höfðu annað meira í huga en rúm frá tímum Loðvíks XV og teppi austan úr Túrkestan. 1). 1) Síðar lögðu vitanlega bolsje- víkarnir eignarhald á eigur Kshesinskayu1 og sjálf flýði hún til Parísar, þar sem hún var enn á lífi 1958. Eitthvað svipaour andi greip fólkið við hina opinberu útför þeirra^ sem látið höfðu lífið í uppreistinni. Fyrst átti að jarða þá fyrir framan Vetrarhöllina, sem einskonar ögrun við hið horfna veldi, en þar eð þetta hefði eyðilagt eitthvert fegursta torg heims, var breytt til og jarðað á Marsvellinum, sem óneitanlega átti betur við. Jarð- arförin, 5. apríl, var viðburður, sem furðaði alla og kom um leið fyrir þá vitinu. Milijón manns — helmingur íbúatölu Petrograd — kom út á strætin og í þögn og KALLI KUREKI -.*■ Teiknari; FRED HARMAN r — Sælir, prófessor. Hvað líður fæt inum? — Læknirinn segir þetta gróa vel saman. Hvernig er það, ég heyri að Gamli hafi í hótuDum um að ganga af mér dauðum. — Ég ætla þessvegna að leyfa mér að taka það fram við yður núna, að ég stefnj. honum fyrir það líka. Ég hef þegar hafið málarekstur vegna skaðabóta fyrir fótamein mitt. Ég ótt- ast ekki bamalegar hótanir hans. — Próíessor Boggs, em þér viss um að það sé fóturinn yðar en ekki höfuðið sem eitthvað er bogið við? — Hverju eruð þér a drótta að mér? fullkominni röð og reglu — sem lögreglan hefði aldrei getað kom- ið á — gengu allir fram hjá fjöldagröfinni. Á einnar mínutu millibili dundu fallbyssuskotin frá Péturs- og Páls kastalanum, en ekkert annað hljóð heyrðist. Kisturnar voru rauðmálaðar og engin helgiathöfn var leyfð. En daginn eftir hófst samt nokkur kurr um borgina. Þar til fyrir fáum mánuðum hafði enginn. maður farið fram hjá helgimynd, án þess að signa sig, en nú greip menn einhver uggur um greypi- lega hefnd, sem koma myndi yfir menn, ef þeir-létu jarða sina dauðu á þennan hátt. Þvi voru prestar sendir út á Marsvöllinn, til að blessa yfir leiðið. Súðavík FYRIR nokkru tók Kristján Sveinbjörnsson að sér um- boðsmennsku fyrir Morgun- blaðið í Súöavík. — Geta þeir Súkvíkingar er óska að fá Morgunblaðið, því snúið sér til Kristjáns. Ólafsfjörður Umboðsmaður Morgun- blaðsins í Ólafsfirði er Har- aldur Þórðarson, kaupmaður í Verzl. Lín. Aðkomumönn- um í bænum skal á það bent að Morgunblaðið er selt í lausasölu í verzlun hans. Stykkishólmur Umboðsmaður Morgun- blaðsins í Stykkishólmi er Víkingur Jóhannsson, Tanga götu 13. Ferðafólki skal á það bent að í lausasölu er blaðið selt í benzínsölunni við Aðalgötu.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.