Morgunblaðið - 22.11.1964, Blaðsíða 2

MORCUN BLAÐIÐ
Sunnudagur 22. nóv. 1964
Sigurður
Sigurjónsson
SIGURÐUR Sigurjónsson er
fulltrui fyrir vélstjórafélag
Vestmannaeyja á þingi A.S.t.
Sigurður hefur starfað sem
vélstjóri síðan 1929, og undan
farin þrjú ár hefur hann ver-
ið vélstjóri á hafnsögubátn-
um I.óðsinum.
Sigurður sagði, að atvinnu
mál væru í góðu lagi í Vest-
mannaeyjum og næg verk-
efni fyrir hendi.
— Afkoma fólksins byggist
að öllu leyti á útgerð og afla-
brögðum, sagði hann. Við
reynum að fylgjast með þró-
uninni og fáum til okkar skip.
Til þess að nýta aflann eru
hinar fullkomnustu fisk-
vinnslustöðvar, en það er
bara galli hjá okkur íslend-
ingum, að við vinnum hrá-
efnið ekki nægilega mikið.
>að er mannfæðin sem veld-
ur því, að við getum ekki
nýtt hráefnið sem skyldi.
— Við höfum þurft að fá
fólk til Vestmannaeyja í stór
um stíl á veturna, og það
hefur gengið fremur erfiðlega
á seinni árum að fá mann-
skap á smærri bátana. A
sumrin léttir skólafólkið
undir og ekki má heldur
gleyma húsmæðrunum, sem
þá grípa inn í.
— Eru lundaveiðarnar ekki
drjúg tekjulind hjá ykkur
eyjaskeggjum?
— Þær eru aðeins stundað-
ar sem sport. Fuglinn fær nú
að gegna sínu hlutverki
óhindrað og eiga sína unga.
— Hvað er að segja um
hin félagslegu málefni
— >að er vissulega nauð-
synlegt fyrir hvern bæ að
hglda uppi menningarstarf-
semi, sem dreifir hugan-
um frá hinu daglega striti.
En önn dagsins hefur valdið
því, að féiagsiðkanir eru
ekki með þeim blóma sem
skyldi. >annig er það liklega
á flestum stöðum. Við getum
þó nefnt leikfélagið okkar,
sem á hverju ári hefur reynt
að halda uppi leiksýningu.
— Og unga fólkið?
— Já, það er eins og hjá
fleirum: vandamálið er skapa
því aðstöðu, sem það getur
unað við. Við höfum tóm-
stundaheimili fyrir ungling-
ana til þess að reyna að leysa
þann vanda — og mér finnst
að slík heimili ættu að vera
í hverju byggðarlagi til þess
að koma í veg fyrir flóttann
í sjoppurnar.
Við biðjum Sigurð að
segja okkur af hafnarmálum
í Vestmannaeyjum.
— >að fer ekki á milli
mála, að Vestmannaeyjahöfn
er ein bezta höfn við suður-
ströndina. Samt kallar hún á
meiri framkvæmdir, því að
á næsta leyti eru auðug síld-
armið á ákveðnum tíma árs.
Síldarflotinn leitar því eðli-
lega til afgreiðslu í Vest-
mannaeyjum — og einnig oft
til þess að liggja af sér vond
veður. Einnig koma til aukn-
ar þorskveiðar með hringnót,
sem á liðnum vetri voru aðal-
lega stundaðar við Vest-
mannaeyjar.
Fyrir rúmu ári dvaldist Sig
urður í Bandaríkjunum á veg
um Bandaríkjastjórnar, sem
býður á ári hverju verkalýðs
leiðtogum og fagmönnum til
tveggja mánaða dvalar þar í
landi. >eir fóru þrír saman
íslendingarnir og að auki
fararstjóri, sem var Albert
Goodman, vestur-íslendingur,
starfsmaður í bandaríska
sendiráðinu hér. Sigurður
sagði, að för þessi hefði verið
ákaflega gagnleg og vel
heppnúð og kvað hann farar-
stjórann ekki hafa átt hvað
minnstan þátt í því.
— Ég kynntist aðallega
verkalýðsstarfsemi vestra,
sagði Sigurður. Að öllum
öðrum ólöstuðum voru það
sjómannasamtökin, sem bezt
tóku á móti okkur. í San
Fransisco sýndu sjómanna-
samtökin þar okkur dvalar-
heimili fyrir aldraða sjó-
menn, en þetta heimili var
alveg fyrirmynd í alla staði.
>að er staðsett í fallegum dal

hann má greiða það á einu
ári, þann að það er aðeins
tólfti partur af launum hans.
Gjöld hans til sambandsins
eru siðan 10 dalir á mánuði.
>egar hann hefur starfað
í samtökunum í 20 ár, getur
hann farið í land og hefur
290 dali í eftirlaun á mánuði,
en meðan hann er starfandi
hefur hann 3. hvern mánuð
frían.
Komi það fyrir, að vélstjóri
hafi ekki atvinnu allt árið,
hefur hann 290 dala styrk frá
samtökunum þann tíma, sem
hann verður að vera í landi.
>egar við getum búið
þannig að okkar mönnum, er
þeir eftir langan vinnudag í
þágu þjóðfélagsins verða að
hætta störfum, þá tel ég okk
ar málum hafa verið vel til
lykta leitt, sagði Sigurður
Sigurjónsson að lokum.
Guðrún
Norberg
FULLTRÚI Flugfreyjufélags
íslands á þingi ASÍ er Guðrún
Norberg, flugfreyja hjá Loft-
leiðum. Guðrún hefur starfað
sem flugfreyja í tvö og hálft
ár og lætur mjög vel af starf-
inu, þótt hún viðurkenni
Sigurður Sigurjónssou
70 mílur frá borginni. Sjó-
mannasamtökin eiga landið
þarna og hafa byggt þetta
heimili, sem eru einna hæða
tvíbýlishús. >arna geta líka
dvalið hjón, ef vill.
í sambandi við dvalarheim
ilið er starfræktur matsveina
skóli, þar sem verðandi mat
sveinum er kennd öll vinna,
sem viðkemur starfi þeirra á
skipi. >essi matsveinaskóli
sér vistheimilinu fyrir mat,
og er þetta fyrirkomulag
mjög athyglisvert.
>arna hittum við menn frá
öllum Norðurlöndunum nema
íslandi, og luku þeir allir upp
einum munni um það, að
þetta væri hrein paradís. Sá
sjómaður, sem verið hafði í
samtökunum í 30 ár, gat hætt
og farið á eftirlaun hjá þeim.
>á fékk hann greidd í eftir-
laun 280 dali á mánuði, en
dvöl hans á heimilinu kostaði
90 dali á mánuði.
Ég tel mál íslenzkira sjó-
manna ekki í fullu lagi, fyrr
en þeim hafa verið búán svip
uð kjör.
í lok ferðarinnar höfðum
við samband við vélstjórasam
band New York borgar og
var okkur þar mjög vel tek-
ið. Samtök vélstjóra á aust-
urströndinni eru mjög öflug.
Svo skýrt sá frá kjörum starfs
bræúra okkar í Bandaríkjun-
um í samanburði við kjörin
hér, má geta þess, að lægst
launaði vélstjóri á flutninga
skipi hefur eitt þúsund dali
á mánuði, en yfirvélstjóri hef
ur 14 hundruð dali. Til þess
að öðlast inngöngu í sam-
bandið þarf vélstjóri að
greiða eitt þúsund dali, en
að fá pilta í þessa starfs-
grein?
— Alveg ljómandi. >að get-
ur til dæmis komið sér vel að
hafa þá til taks, ef eitthvað
þarf að gera, sem þeir ráða
betur við en við stúlkurnar.
Annars erum við auðvitað all-
ar stæltar og duglegar.
— Er flugfreyjustarfið allt-
af jafn eftirsótt, Guðrún?
— Ég held, að stúlkur séu
farnar að skilja það núna, að
þetta er ekki eintóm sæla.
Dýrðarljóminn stafar eflaust
af því, að í þessu starfi er góð
aðstaða til að skoða sig um
og verzla. En starfið er erfitt
meðan á því stendur, því að
flugfreyjur verða að leggja
sig allar fram til þess að gera
farþegunum ferðina sem þægi
legasta.
— Fáið þið gott tækifæri til
þess að skoða ykkur um í stór-
borgununi?
— Nú í vetur höfum við
alltaf viðdvöl ytra yfir nótt.
Við dveljum þá á hótelum og
fáum dagpeninga.
— Og getið þá væntanlega
rannsakað næturlífið í stór-
borgunum?
— Ja, þær sem kæra sig
um, en annars er ég ekkert
fyrir slíkt gefin.
— >urfið þið ekki að kunna
sitthvað fyrir ykkur, ef eitt-
hvað skyldi bera út af á flug-
inu?
— Jú, við lærum ýmislegt
þar að lútandi á byrjunarnám-
skeiði, en björgunarnám-
eru einu sinni á ári. Síðast fór
fram björgunaræfing í Naut-
hólsvík. >á vorum við í björg
unarbátum í gallabuxum og
stígvélum. >að var mikið æv-
intýri og eftirminnilegt.
—Hvað eruð þið margar
flugfreyjurnar í hverri flug-
vél?
— f DC6B vélunum erum
við þrjár en í nýju vélunum
erum við fimm eða sex, —
Guðrún Norberg.
reyndar, að stundum hvarfli
að henni, að það væri gaman
að taka upp reglubundið starf
frá kl. 9 til 5 á daginn — en
starfstími flugfreyja er mjög
óreglulegur.
— >að sem ræður þó úr-
slitum, segir Guðrún, er að
starfið er mjög við mitt hæfi.
Ég kann bezt við mig, þegar
ég er innan um fólk.
— Hvað eruð þig margar í
Flugfreyjufélaginu?
— Við erum 113 stúlkur.
— Er enginn flugþjónn —■
eða fiugfreyr — starfandi hjá
flugfélögunum?
— Jú, einn. Hann heitir
Birgir Karlsson.
— Fær hann inngöngu í fé-
lagið ykkar?
— >að er mikið vafamál.
Eins og nafn félagsins bendir
til, er gert ráð fyrir, að með-
limirnir séu af kvenkyni.
Auk þess hefur hann aldrei
mætt á fundi hjá okkur.
— Hvernig kunnið þið því
Einar Magnússon.
fimm, þegar flogið er til
Bandaríkjanna, en sex, þegar
flogið er til Luxemborgar.
— Eru farþegar stundum
flugveikir?
— Ekki nú orðið. Flugvél-
arnar eru það góðar, að þetta
er eins og að sitja i góðuna
stól heima hjá sér.
— Hefur flugtíminn ekkl
stytzt mikið með tilkomu nýju
Loftleiðavélanna?
— >ær eru fjórum til fimm
tímum skemur á leiðinni milli
íslands og Bandaríkjanna en
þær gömlu. Nú er líka flogið
beint, en áður var höfð við-
dvöl á Gander og í Goosa
Bay.
— Hvernig mundi þér lítast
á að starfa hjá stóru flugfé-
lögunum, t.d. PAN-AM, en
þar starfa nú nokkrar íslenzk-
ar stúlkur.
— >að mundi aldrei hvarfla
að mér. Ég er alltof heimakær
til þess að geta dvalizt lang-
dvölum ytra. Ég hlakka líka
alltaf til að koma heim.
Einar
Magnússon
FULLTRÚI Verkalýðsfélags
Akraness á þingi ASÍ er Ein-
ar Magnússon, en hann er
formaður verkamannadeildar
félagsins. Þetta er í fyrsta sina
sem Einar situr þing ASÍ.
Einar sagði, að innan vé-
banda verkalýðsfélagsina
væru um 500 manns, en félag-
ið skiptist í þrjár deildir.
verkamannadeild sjómanna-
deild og kvennadeild, sem
kjósa sameiginlega stjórn fé-
lagsins.
— Samstarf í félaginu er
mjög gott, sagði Einar og hjá
okkur er ekki kosið eftir póli-
tískum leiðum, eins og víða
annars staðar.
>eim, sem fylgzt hafa meS
hinum öra vexti Akraness und
anfarin ár, dylst ekki, að þar
er mikil gróska í öllum fram-
kvæmdum.
— Akranes hefur verið upp-
gangsbær í mörg ár, sagði
Einar, einkum eftir stjórnar-
skiptin þar. Bærinn er orðinn
hinn fegursti, ný og glæsileg
hús skjóta upp kollinum og
gatnagerð hefur miðað vel
áfram að undanförnu, — að-
algötur hafa verið styrktar.
Mikil gróska hefur verið i
byggingarframkvæmdum und
anfarin 12 til 13 ár.
— Hefur komið mikið af
aðkomufólki í seinni tíð?
— Síðastliðið ár hefur orð-
ið nokkur stöðnun hvað það
snertir. Ef til vill er orsök-
in sú, að vinna er að mestu
leyti erfiðisvinna — vinna,
sem skapast gegnum fram-
leiðslustörfin. >að sem hér
vantar er iðnaður — eða vinna
fyrir fólk, sem ekki getur
unnið að framleiðslustörfum.
Sokkaverksmiðjan EVA hefur
að vísu leyst þennan vanda að
nokkru leyti, en betur má ef
duga skal.
— Hvað um hafnarmál?
— Já, höfnin hefur verið
talsvert vandamál, síðan bát-
arnir stækkuðu, en frá Akra-
nesi hafa verið gerðir út 18
til 20 bátar, smærri og stærri,
Sýnt er, að hafnargerð verður
ærið fjárfrek, en það er ein-
mitt fjárhagurinn, sem stend-
ur öllum meiri háttar fram-
kvæmdum fyrir þrifum. Ég
tel mikils um vert í þessu sam
bandi, að skipulagsmál bæj-
arins verði gerð að því gagni,
að þau geti orðið til frambúð-
ar.
Við spyrjum Einar um fé-
lagsleg málefni Akurnesinga.
— Eins og víða annars stað-
ar er ekki hægt að sinna fé-
lagsmálum sem skyldi, vegna
mikillar vinnu. Hinn langi
A