Morgunblaðið - 06.03.1965, Page 6

6
MORCUNBLAÐIÐ
Laugardagur 6. marz 1965
Æsif rétt um stórhættu
DAGBLAÐIÐ VÍSIR birti fyrir
nokkrum dögum fregn um til-
tæki nokkurra unglinga úr fjórða
bekk Menntaskólans í Reykja-
vík, sem fólst í því, að í skóla-
selsferð þá fyrir stuttu hefði seg-
ulbandsspóla verið tengd við út-
varpsviðtæki á staðnum og þar
lýst yfirvofandi styrjöld. Var
þetta gert á svo eðlilegan hátt,
að þeir er á hlustuðu gátu ekki
greint annað en um eðlilegt út-
varpsefni væri að ræða, eða svo
segja fregnir. Þetta gerðist í
þröngum hópi nemenda, og var
ekki ætlast til að það hefði nein
eftirköst útífrá.
Ég ætla ekki að taka mér fyrir
hendur að afsaka þennan verkn-
að, en tel þó að hann eigi sér
nokkurt fordæmi frá hinum full-
orðnu. Á sl. ári birti „Vikan“,
blað eftir blað hrollvekjandi lýs-
inigu í löngu máli og myndum af
því hvernig hér yrði umhorfs í
og við Reykjavík þegar eldgos
brytist út hér við fjöllin fyrir
ofan. Ég heyrði þá, að mörgum
var illa við þetta „græzkulausa
grín“. Ég varð því meira en lítið
undrandi, þegar ég af tilviljun sá
Vísi frá 24. febrúar sl. Þar er á
forsiðu stillt upp mynd af há-
hýsum hér í bænum og undir
henni fimm dálka fyrirsögn:
„Eldgosahætta við borgina?" —
undirfyrirsögn: „Tímaspursmál,
segir Jón Jónsson jarðfræðingur“.
Enda þótt einhver Snarfari
Vísis fyndi hvöt hjá sér til að
ganga á vit „sérfræðings" í jarð-
fræði og leggja fyrir hann spurn-
ingar í þessa átt, dreg ég mjög
í efa að nokkur meðal vitiborinn
maður mundi leggja nafn sitt við
að svara þeim á þann hátt, sem
Vísir telur Jón Jónsson hafa gert,
og verður þá að hafa í huga, að
almennt er meira gert með það
sem sérfræðinigurinn segir en ef
um einhvern spjátrung væri að
ræða, sem hefði gama af að koma
af stað múgsefjun (panik) meðal
samborgaranna.
Tímaspursmál, segir Jón Jóns-
son jarðfræðingur. Hvað þýðir í
almennu máli orðið tímaspurs-
mál? Ég held að það sé almennt
lögð sú merking í það orð, þegar
sagt, — ja, það er aðeins tíma-
spursmál þangað til þetta eða
hitt verður gert eða gerist, þá sé
átt við tiltölulega skamman
tíma, eða eitthvað sem er á næsta
leiti.
Það kann að vera að í jarð-
fræðilegu tilliti megi orða þetta
svona, þótt átt sé við árahundr-
uð. Það á við í vísindaritum frek-
ar en blaðaviðtali, sem nær til
samtíðarmanna samdægurs. Ef
það er þessi merking, sem jarð-
fræðingurinn vill leggja í um-
mæli sín, þá gat Hrafna-Flóki
með sama rétti sagt, að það væri
tímaspursmál þangað til Surtsey
yrði til, þó svo að það drægist
rúmlega þúsund ár frá hans
dögum.
Snarfari Vísis spyr: „Hvað
segirðu um háhýsin, ef til slíkra
umbrota kæmi, þó að ekki væri
miðað við hraunflóðshættu?“
Jarðfræðingurinn svarar: „Ég
kalla óþarfa að byggja háhýsi á
svæði, þar sem gera má ráð fyrir
umbrotum t.d. snörpum jarð-
skjálftum. Þó að slik hús séu
vafalaust traust á alþin hátt, get-
Málverkasýning Helga Guðmundssonar, bankaritara, í Bogasalnum hefur verið mjög vel sótt,
og er aðeins ein mynd óseld. Nú fara að verða síðustu forvöð að skoða sýninguna, því að
henni lýkur annað kvöld, sunnudag.
Helgi sýnir þarna 33 olíumálverk, sem flest seldust þegar á fyrsta degi. Sýningin verður
opin kl. 2—10 í dag og á morgun.
Þessi mynd nefnist „Séð til Reykjavíkur" og er meðal þeirra, sem mesta athygli hefur vakið.
Segír frá rjúpna rtuuisóknum
í D A G heldur dr. Finnur Guð-
mundsson fyrirlestur á vegum
Fuglaverndunarfélagsins um
rannsóknir sínar á rjúpunni. —
Fyrirlestur þessi er ekki aðeins
fyrir félagsmenn, heldur er hann
opin öllum almenningi og hefst
hann kl. 4 síðd. og verður í 1.
kennslustofu Hásklóans.
Ekki er að efa að dr. Finnur
muni gera viðfangsefni sínu góð
skil. Rannsóknir íslenzkra vís-
indamanna á hinu íslenzka flugla
. ... . .
Ðr. Finnur Guðmundsson
lífi þykir skemmtilegt og fróð-
legt efni og ættu þeir er hug
hafa á að hlýða á að koma tím-
anlega.
ur alltaf komið fyrir að þau
skekkist á grunni oig verði þann-
ig lítt íbúðarhæf.“
Hvað kemur jarðfræðingnum
til að álykta, að háhýsin skekk-
ist frekar á grunni en önnur hús,
sem lægri eru?“ Háhýsin, t.d. við
Sólheima, eru reist á blágrýtis-
klöpp og meitluð niður í hana
fjóra til fimm metra. Samfellt
járnanet er frá neðstu undir-
stöðu til efstu hæðar, byggt undir
sérfræðilegu eftirliti, miðað við
jarðskjálftasvæði. Hvaða tækni-
legar líkur eru fyrir því að slík
hús skekkist öðru frekar á
grunni, oig verði lítt íbúðarhæft
af þeim sökum? Hví sagði mað-
urinn ekki frekar að þessi há-
hýsi myndu bara hrynja?
Það kemur ósjálfrátt upp í
hugann, hvort ekki séu einhver
önnur og annarleg sjónarmið á
bak við þessa fimmdálka hroll-
vekju í Vísi.
Svo einkennilega vill tiL, að
ritstjóri Vísis er íbúi einna þess-
ara skaðlegu háhýsa, býr þar á
elleftu eða tólftu hæð.
Það er vel vitað mál, að efstu
hæðir þessara húsa er mjög
eftirsóttar og seldar háu verði,
þá sjaldan að þær eru til sölu.
Hafi ritstjórinn orðið fyrir
óþægindum og átroðningi vegna
aðgangsharðra kaupenda, sem
vildu ólmir fá íbúð hans, get ég
skilið að maðurinn sé að fæla frá
sér til að hafa frið. Hugsanlegt
er líka hitt, að Vísir hafi „hugsað
sér“ að eignast íbúð í háhýsi og
nota þessa hagkvæmu leið til að
lækka kaupverðið. Hver er ann-
ars ástæðan fyrir því að háhýsin
ein eru skotmarkið í Vísisgrein-
inni?
Það er engin fyndni í því að
koma af stað múgæsingu, og von-
andi hefur svona æsifregn minni
eftirköst en til er stofnað.
Hafi verið ástæða til að vand-
lætast yfir vafasömu gáskabragði
unglinganna í Menntaskólaselinu
á dögunum, er full ástæða til að
fordæma gleiðletraða æsifregn
um yfirvofandi hættu eða máska
tortímimgu í viðlesnu dagblaði,
sérstaklega þar sem beitt er fyrir
sig vísindamanni og sérfræðingi
í þessari grein til að árétta áhrif-
in.
SólVioirnum 27, 27/2. 1965.
Þórður Halldórsson,
0 Einkennileg þjónusta
Kona ein sendir Velvak-
anda bréf og er heldur grimm
í garð brauðabúða og mjólkur-
verzlana. Margt af því, sem
hún segir um mjólkursölu hér
í borg, hefur verið rakið hér
áður í dálkunum, án þess að
þær umkvartanir hafi nokkurn
árangur borið. Fer því sá hluti
bréfsins í ruslakörfuna. Vel-
vakandi hefur sem sagt gefizt
upp!
Hins vegar segir konan frá
því, að hún hafi komið inn í
stórt og þekkt bakarí á fleng-
ingardaginn, sem nú hefur
lengi verið kallaður bolludag-
ur, a.m.k. á Akureyri og í
Reykjavík. Bað hún um brauð,
en afgreiðslustúlkan sagði þau
ekki vera til. Konan hváði, en
stúlkan sagði þá, eins og ekk-
ert væri sjálfsagðara, að nú
væri bolludagurinn, og þess
vegna engin brauð bökuð, held
ur bara bollur!
Konunni þótti þetta að von-
um harla léleg frammistaða hjá
bökurum. Ekki er víst, að allir
kæri sig um að borða eintóm-
ar bollur á bolludaginn, sumir
vilja gjarnan fá venjulegt
brauð, og brauðgerðarhúsin
eiga að sjá um, að þau fáist
jafnan.
0 Kurteisir og ókurteisir
bílstjórar
„Kæri Velvakandi.
Ég er einn af þeim, sem
Bandaríkjamenn kalla „comm-
uter“, þ.e. maður, sem þarf að
ferðast daglega á og frá vinnu-
stað og er háður flutningatækj-
um, í mínu tilfelli strætisvögn-
um. Tvisvar á hverjum vinnu-
degi þarf ég að bíða mislengi
eftir strætisvagni, sem nemur
staðar við mikla umferðargötu
nokkurn spöl frá heimili mínu.
Þetta er malargata, sem verður
skraufþurr og rýkur í þurrk-
um, en dregur í sig mikið vatn
í vætutíð, svo að hún verður
ein forarleðja.
Meðan ég og nágrannar mín-
ir bíðum strætisvagnsins, ekur
mikill fjöldi bíla framhjá okk-
ur. Flestir eru eins og við að
flýta sér í vinnu og fara þvi
all-geyst. En það er mikill
munur á því, hvernig bílstjór-
arnir aka fram hjó hópnum,
sem bíður þolinmóður eftir sín
um strætisvagni. Sumir aka al-
veg á brúninni fast upp við
okkur og hægja ferðina ekki
hið minnsta. Þannig hagar til
þama, að skurður er fyrir aft-
an þá, sem bíða, svo að þeir
geta ekki forðað sér undan slett
unum, sem ganga undan bílun-
um í rigningartíð, og rykgus-
unum, sem þyrlast framan í þá
í þurrkatíð. Aðrir bílstjórar
fara öðru vísi að. Þeir hægja
ferðina, áður en þeir koma að
biðstaðnum, og sveigja aðeins
inn á akbrautina, sem er mjög
breið. Þessa bílstjóra þykir okk
ur vænt um, og erum við farin
að kannast við þá suma langt
að. En einkennilegir mega hin-
ir vera, sem bruna áfram og
ausa vegfarendur auri vitandi
vits. Við höfum stundum verið
að hugsa um að skrifa upp bíl-
númer þeirra og vita, hvað lög-
reglan segir um slíka fram-
komu, hvort hún mundi a.m.k.
ekki gefa þeim áminningu.
Svo er líka gott, að slíkir
bílstjórar viti, að verði að senda
föt í hreinsun vegna þeirra,
verða þeir að borga reikning-
inn. Mér finnst, eins og allt of
fáir geri sér það atriði ljóst,
en staðreynd er það sem bet-
ur fer.
0 Beztir á R-númerum
Að lokum vil ég segja frá
einu, sem við höfum greinilega
tekið eftir, og Reykvíkingar
gætu verið stoltir af. Það er sú
staðreynd, að flestir þeirra bíl-
stjóra, sem sýna vegfarendum
nærgætni, eru á R-númerum.
Það er meira að segja áberandi,
hvað bílstjórar á öðrunn núm-
erum eru miklu dónalegri. Ekkl
treysti ég mér til að segja, af
hverju þetta stafar, nema þá
e.t.v. af því, að mönnum sé
kennt þetta hér í borg, eða þi
að borgarlífið hafi gert þá um-
gengnishæfari við náungann.
— B. S“
B O SC H
bakljós, ökuljós, stefnuljna
og bremsuljós.
BRÆÐURNIR ORMSSON h.t
Vesturgötu 3. — Sími 11467