Morgunblaðið - 07.08.1965, Blaðsíða 13
Laugarda?ur 7. Sgúst 195S
MQR^ifMfiLAOfÐ
13
Einar Ö. Björnsson, Mýnesi:
„Kunninginn" kemur í heimsókn
í Búnaðarbankann á Egiisstöðum
HAL.LDÓR Ásgrímsison, al'þinig
Isamaðiur o,g ú'tibússtjóri við Bún
aö-arbanlbann á Egilsstöðum,
skriíar grein í Tímann 30. júií |
6.1., sem hann nefnir: ,,Dýralækn
irinn á Egils&töðum spýtir enn
galli.“ Ekki er fyrirsögn þessi
Kmekikleg og sýnir í Ijósiu máli, [
Ihvemig gamlir valdsmenn frarn
sóknar hér líta á þá, sem leyfa
sér að skrifa am málin á annan
veg en þeir kjósa.
Greinarhöfundur þyrjar grein
eína á því að skýra frá, því, að
fcunningi sinn bafi komið til sín
*neð „Mog!@ablað“ og spurt, hvort
hainn hefði ekki gaman af að
lesa skrif um sig eftir dýralækn-
inn á Egilsstöðum. Síðan segir
orðrétt: „Kvaðst ég lítinn áhuga
Ihafa á því. Hefði ég heynt, að
tveir menn aðrir, þeir Helgi
nokikur Gíslason og ritböfundiur-
inn Einar í Mýnesi hefðu sent
*nér tóninn í sama blaðí í tilefni
nf samtali í Tímanum við mig
e.l. vetuir og væri hvorug sú grein
talin merkileg.
Virðast þeiæ ekki hafa þolað
þær staðreyndir, sem þar koma
fram og því skrifað greinar sín-
ar.
Myndi svipað að segja um
dýralæikninn og þá félagia hans,
nema, ef verra væri, ef dæma
mætti eftir orðspori af s'kapi bans
og ofstopa.“
Þannig er orðanna hljóðan
bjá öðrum þinigmanni Austfirð-
inga, Halldóri Ásgrímssyni, að
hann lýsir yfiir að hafa ekki lesið
það, sem heiimamenn hér hafa að
leggja til málanna. En lætur
eig hafa það eftir langan tíma að
fá blaðið, sem ein greinin birtist
í borið inn til sín af „kunningja“
og skrifar svo til hinna um það,
sem hamn segist ekki hafa lesið.
Þann ig fer þingmaðuirinn með
þann trúniað, sem honum var
sýndur í síðustu kosningum, að
telja sig yfir það hafinn að lesa
það, sem menn hér hafa skrifað
um aðkailandi mál, en samþykkja
á Alþingi 11 þúsund króna ferða
styrk áirlega um kjördæmið til að
hafa möguleika til að hafa betra
samJbamd við fólkið. En lýsir því
svo yfir í Tímanum, að hann
lesi ekki greinar heimamanna,
sem hann hafði þó góðan aðgang
að í blaðamöppu Allþingis í vet-
ur. En sezt síðan nfður eftiæ
marga mániuði og sendir greinar
höfundum tóninn í gamailkunn-
um stíl framsóknarbroddanna, að
allir séu óalandi og óferjiandi,
sem ekiki viija lúta boði þeirra
og banni og einmig nú, þegar þeir
eru ekki orðnir nútímamenn í
hugsuraarhætti og eru því raun-
ar að hýða sjálfa sig með símum
eigin veradi.
Ég vil benda Halldóri á að
lesa grein mína í Morgunblaðinu
14. aprd jsl. og svara því, hvað
þimgmenn Auotfirðinga hafa gert
í þeim málum, sem bændafund-
uriran 19S4 fól þeim að vinraa að
og skrifa um þau mál, en vera
ekki að afsaka og hæla sjálfum
sér fyrir lánið til Kaupskip h.f.
og segja af sér afrekissögur frá
fyrri tíð. Það eiga aðrir að gera.
Ég get upplýs't Halldór um það
að þaranig stóð á fyrir hátíðar í
vebur, að sika'mmsýnum mömnum
datt það í bug áð fara að selja
jarðir bænda hér á Héraði á
sama tíma, sem þingmenn kjör-
dæmisins höfðu ekikert látið frá
isér beyra í þeim málum, sem
Bændafun-diurinn á Egilsstöðum
fól þeirn að .vinna að. Svo sem
rafmagns og samgöngumál og
leiðréttimgu á þeim miklu áföll-
um, sem bændur og búailið hér
varð fyrir árin 1962 — 1063,
vegna mikilla kalsikemmda og
amnarra áfalla af þeim sökum,
sem eran endurtekur sig á þessu
ári, eins og kunnugt er. Fyrir
páskana í vetur, þegar hafísinn
lamdi ströndina, var aftur gerð
tilraun áð hóta bæmdum hér
hörðu, vegna erfiðleika, sem þeir
áttu við að stríða um greiðslu á
vöxtum og afborgunum í Búnað
arbankann í Reykjavíik. Þing-
menn Austfirðimga hreyfðu e'kki
hönd eða fót í því máli fremur
en öðrum, sem vi'ð kom málinu
oikkar hér. En urðu síðan varir
við, að leitað var leiða á annan
hátt, sem hægt er að skýra þeim
frá, ef þeir vilja. ;
Ég held því, að Halldór Ás- '
grimsson, eigi ekki að sitjiast nið ;
ur tii að skrifa í Tírnann um af j
re:k sín í lánamálum thl Kaup- j
sikip h.f. eða ritdæma • greimar j
annarra, þó að einhvex „kun-n- |
ingi“ bans færi honum á silfur- [
diS'ki grein dýralæknisins á Egils
stöðum og beri -á lei'ðinni í hann
slúðursögur um greinar okkar
Helga Gíslasonar.
Það er eitt, sem Halldiór Ás-
l grímisson filias'kar á í grein sinni,
en það er, að hann heldur að það
sé honum nóg að vera þingmað
. ur og si'tja í bankastjórastólnum
í Útibúinu á ' Egilsstöðuim og
senda síðan tóninn í Tímanum
j með peningabumkamn fyrir fram
J an sig. En láta sór fáitt um finn-
ast bugmyndir annarra mamma,
ef þær pössuðu ekki í kram fram
( sóknarbroddanna, sem vilja ekki
trúa því enn, áð emgum heilvita
mianni í þes&u kjördæmi dettur í
buig að auika völd þeirra fram yf
ir þau, sem eru. Miklu fremur að
minka þau, þar ti'l þeir semja
sig að því að balda sömu leik-
reglur eins og aðrir roenn.
Þetta verður Halldór að skilja,
Ef hanin gerir það, roá vel vera,
að starfskraftar hans nýtist bet-
ux en nú horfir.
Halldór skýrir frá því, að til
laga um vítur á hann hafi verið
felldar með öllum greiddum at-
kvæðuim gegn 3. Þetta er rangt,
það kom fram dagskrártillaga
um að víkja Bainkamálaumræð
unum frá með rökstuddri dag-
skrá, sem samþykkt var með 30
atkvæðum gegn 2.
Það var enginn sigur fyrir
Hjal'ldór fremur en aðra, heldur
gert til þess að bjarga Bænda-
fundinum frá upplausn, eins og
á stóð, svo að hægt væri að af-
greiða þau roál, sem fú,ndurinn
var boðáður til, eins og Haildór
ætti að vita bezt um. Við, sem
vorum frummælendur á fund-
inuim, stuðluðum að því, að slíkt
yrði gert, eins og áður hefur ver
ið greint frá. Þetta ætti Hailldór
að kunna að meta, en ás-aka ekki
| þá, sem reyndu að fyrra vand-
I ræ'ðum. Hann setur sig þar með
í sjálfheldu, með því að £ar,a í
vor og nú í þessum mánuði að
; minna á lánið til Kaupskips h.f.
sem engan tilgang hefuæ anaan,
en vanvirða sjálfan sig otg setja
með þeim hætti óheppilegan
I stimpill á akkur Héraðsbúa, sem
l ak'ki vilj'um, að það verði til að
spilla fyrir æskilegri samstöðu
og fraimgan'gi áðk'allandi mála
'hér beima, sem bráðnauðsynlegt
er að leysa. Ég tel að Búnaðar-
bankinn í Reykjiavík eigi að
ieggja fé að mörkum til útibúa
sinna úti á landd, til viðbótar því
sparifé, sem þeim áskotnast í
byggðarlögunum. Það verður að
stefraa að því, að sterk peninga-
stofnun komi í hvern landsfjórð
ung, sem leysi úr lœðingi þá
mikllu möguleika, sem fyrir hendi
er hér úti á laradsbyiggðirani.
Halldór ætti að sfcrifa um þau
mál, en ekki að hæla sé af því
nurli, sem á sér stað í hinum
fjárvam útibúum, sem ekki eru
þess megnuig að leysa hálfan
vanda fyrir neiraum og heldur
því niðri s j álfib jargairviðleitni
fól'ksins, sem verkar lamandi á
alia athafnaþrá og girðir fyrir
mögulei'ka dugandi manna að
sýraa, hváð í þeim býr.
í næstu alþiragiskosiningum
reynir á, hverjir það eru sem
vilja vinna af fulium heilindum
að nýskipun stjórnmála á íslandi.
Landsbyggðin verður að fá
sterkari tök á málefraum sínum.
Það er óumjlýjanlegt. Næstu ár
og áratugir skera úr um, hvort
framvinda verður í þeim efnum.
En sú þróun verður ekki leidd
til farsælda lykta af þingmönn-
uiraum, sem ék'ki m^ga ver,a að
'því að lesa það, sem aðirir hafa
fram áð færa. Þess vegna dæmir
Halldór sig úr leik og getur því
dundað við það í ellirani að lesa
Tímann sér til sáluhjálpar og
sér þá ef til vill betur þau mis-
'tök sín, að eragiran getur ritdæmt,
sem aðrir skrifa, án þess að lesa
það. Þótt framsóknarkunningi
kæmi í þeim viðs'kiptaerindum til
úti'bússitjórans á Egilsstöðum að
níða aðra, um leið og hann hefir
í hofróðustíl gert sig til fram-
am í bankiaistjórann til að koma
með þeim hætti ár sirani betur
fyrir borð. Slí'kt áralag beyrir
fortíðinni til, sem ekki mun duga
til að balda þeirri framsóiknar-
fleytu á floti, sem Halldór Ás-
grímsson, beldur, að enn sé í
góðu gildi. Hún heyrir fortíð-
j inni til. Á valdatímahili fram-
sóknar, bæði í Búnaðarbankanum
og í stjóm landsins var látlaust
ha.mráð á því á fundium hér að
fá bankaútibú frá Búnaðarbank
anum í Egilsstaðakauptún. Sumir
fram á mei» þess flotoks hér
lögðust beinlmis gegn því oig
töldu ka'Upfélagið nægilegt í
þeim efnum. .Enda var ætlum
þeirra að reyra allt í viðjar á
þeim vígstöðvum og láita engum
haldast það uppi af fara að eig-
in rammleik að byggja upp at-
vinrautæki éða aðra starfsemi,
sem þeim var ekki.velþóknainleg.
Er framsóknarherramir sáu
fram á valdamissi þá loksins
I vöknuðu þeir og urðu að fljóta
I iraeð í að stofnsetja Útibú Búnað
arbankans hér, en settust síðan
I til valda í því til að láta ljós sitt
! skína í heimi þeirrar höndilunar.
j Sbarfsemi, sem þeir hafa tiieink
1 að sér að vera skömmtunarstjór
ar í Kaupfélaginu og Búnaðar-
bankanum, en láta sér fátt um
firaraast hugmyndir eða vi'ðbröigð
annairra manna o.g teiljia þá eiga
að lú'ta þeirra valdi..
En sem betur fer er þetta lið-
I in tíð hér um slóðir.
Kaupféliagsstjórinn hér, . Björn
Stefámsson, hefur í hvívetna ver
ið raunsær og frábitimn öllu sem
' dregur fólk í dilka eftir pólitízk
: um lit og hefiur ásamt öðrum
viljað sameina fólkið hér til
góðra verka. Þar með befur ver
ið brotið skurnið af þeim úrelta
anda og Vinnubrögðum, sem áð-
ur voru við höfð og bezt að minn
j as't sem minnst á.
Það er því borin von fyrir Hall
dór Ásgrímsson að ætla sér að
[ þá dul að setja heirnamenn hér
á k;né sér og reyna að aga þá á
igam'lam framsóknarmáta, sem
minnir helzt á valdsmenn fyrri
txma, sem létu hirðsveina sína
segja sér sögur og hæla sér af
verkum sínum, en mundu ekki
eftir því, a'ð mannvit og mann-
kostir eru þó æfinlega það, sem
ofan á verður um síðir.
Það er því holt fyrir Halldór
Ásgeirsison að íbuga þetta og
láta sér að kenningu verða að
valdi'ð eibt dugar ekki.
Litil dcuna í iegurðar-
drottiBÍngarleik
Það bar við á dögunum,
einu sinni sem oftar, að hald-
in var fegurðarsamkeppni á
baðstað einum á Bretlands-
ströndum. Þegar svo hinar út
völdu gengu fram fyrir áhorf-
endur, bættist allt í einu í
hópinn lítil dama og vildi
vera með. Áhorfendur tóku
vel í það og dómarinn var
sagður á báðum áttum um,
i hvort rétt væri að úrskurða,
að þáttakendur, sem mættu
í Evuklæðum einum saman
skyldu ekki koma til greina,
er kona ein í hépnum allt
í einu kenndi þar dfttur sína,
brá við skjótt og gr»ip barn-
ið og atyrti harðlega fyrir
framhleypnina. „En mfmma",
sagði sú stutta, „mér finnst
svo gaman í fegurðardrottn-
ingarleik. Og það varð eng-
inn vondur nemá þú.“
Frú Randi Vogt-Svend
sen ierst i ilugslysi
Kynntist mörgum Islendingum
Einar Ö. Björnsson
Mýnesi.
UM hvítasunnuna nú í vor komu
hingað til íslands norsk hjón,
sem margir Islendingar kynnt-
ust. Þau voru séra Conrad Vogt-
Svendsen og kona hans, frú
Randi Vogt-Svendsen. Séra Con-
rad Vogt-Svendsen er prestur
heymarleysnigja í Noregi.
Hann var fulltrúi Rotary Inter
national á Umdæmisþingi Rot-
aryfélaganna á íslandi, sem hald
ið var í Vestmannaeyjum á sl.
'vori. Þau hjón ferðuðust- víða
um ísland, og m.a. hélt séra Cón-
rad ræður á fundum Rotary-
félaga í Reykjavík, Hafnarfirði
og víðar. Þau hjónin eignuðust
alls staðar vini, hvar sem þau
komu.
Per Bonnevie-Svendsen hafði
fengið flugskírteini fyrir einu
ári.
Nú hafa þau sorglegu tíðindi
borizt hingað, að frú Randi
Vogt-Svendsen hafi látizt í flug-
slysi hinn 2. júlí sl. Nánari til-
drög eru, sem hér segir:
Hinn annan dag júlímánaðar
ætluðu Per Bonnevie-Svendsen,
40 ára gamall verkfræðingur í
Osló, eigandi og stjórnandi flug-
vélarinnar, frú Randi Vogt-
Svendsen, 41 árs gömul systir
Pers, ungfrú Lisbeth Berg, 22ja
ára og Tomm Murstad yngri,
22ja ára, unnusti Lisbeths, að
fara frá Osló og heimsækja
Tomm Murstad eldra í nágrenni
Larvík, en hann varð fimmtugur
þennan dag.
Per Bonraevie-Svendsen bafði
fengið flugskírteini fyrir eirau
ári.
Fluigvélin var fjögurra sæta,
„Piper Cherokee". Átiti bún að
fiana frá Holtakíl (Holbe
kilen), rétt uitan Óslóairborgar.
■ Reyradir flugmenn, sem þar voru
staddir, vöruðu flugmanninn,
Per Bonnevie-Svendisen, við áð
fara, því aö vélin væri of þung.
Hanm sirarati því engu. Veður var
kyrrt og stillt, og var þvi enm
erfiðara en ella að ná flugvél-
irani á loft. Fluigmaðurinm reymdi
tvisvar að ná flugvélinni á loft,
þótt flotholtin möruðu í hálfu
, kafi, að frásögn sjónarvobtia, em
[ í þriðja skipti tókst horauim að
ná lofti undir væragina og
, komast vel á ' loflt. En
þá skipti engum togum, að um
| leið og flugvélin losnaði við
vaitnið, skall hún niður á vinstri
i væng, snerti vatraaflötiran og
I skelltisit fram yfir sig kollhnís.
Flugvélin fllauit síðan í vaitms-
skorpunni með flotholtin upp í
lof-t. Tveir umgir pi'ltar komiu
syndandi að flakirau eftir nokkr-
ar mínútur og fundu Tomm
Murstad syndandi við flakið.
, Þeir þrír reyndu að brjóta
sér leið inn í flugvélina, em
tókst ekki. Tomm Murstad
jr. hafði slasazt illa á emmi, en
hólt þó meðvitund. Þeir reyndu
að brjóta gat á boitn vélarinraar,
em aiHt kom fyrir ekki. Aðeins
einar dyr voru á búkraum. Marg-
ir fluigmemn höfðu séð slysið og
komu aðvífaindi. Þeir gerðu lög-
reglu, slökkviliði og froskmönm-
um viðvart þagar í stað. Það var
iþó ekki fyrr en 40 mím. eftir
j slysið, að líkuraum þremur var
náð út. Talið er, að fólkið hafi
misst meðvitund, þegar vélim
| kollsiteyptiét.
Sórstök rammsóknarnefnd hef-
ur verið skipuð til að ramnsaka
máilið, og hefur hún enm ekiki
lokið störfum.