Morgunblaðið - 17.11.1965, Blaðsíða 2

MORGU N BLAÐIÐ
Miðvikudagur 17. nóv. 1965

Sýnishorn stóryrða
UNDANFARNA. da«a hafa
skrif Timans einkennzt af
ofsafengmum stóryrðum veffna
embaettisveitingarmnar í Hafn
arfirði. Hafa menn talið, að
lengra yrði vart komizt í sví-
virðingarskrifum, en greini-
legt er að skriffinnar Tímans
gefn alltaf baett fyrri verk.
Forystugrein Tímans i gaer
lýsir sérkennilegu hugar-
ástandi þeirra, sem þar halda
um pennann. Greinilegt er, að
hugarvíl Framsóknarmanna er
orðið slikt, að þeir kunna sér
ekki lengur hóf. í sildardeil-
unni í sumar gengu þeir fram
af sliku offorsi, að síldarskip
stjórunum blöskraði. Nú ÍMtfa
Timamenn talið, að embættis-
veitingin í Hafnarfirði gæfi
þeim höggstað á rikisstjórn-
inni, en sjást ekki fyrir i skrif
um sinum og skjóta yfir mark
ið.
Virtor læknir og borgari,
Páll Kolka, er skv. forustu-
grein Tímans í gær „ofstækLs
fullur æsingabelgur". Um það
Mær alger samstaða
f brezka þinginu
— nm að veita stjórninni heimild til þess
að beita tilskipunum í Rhódesíumólinu
getur hver og einn dæmt
hvort grein Páls Kolka hér í
blaðinu s.I. sunnudag gefur til
efni til slíkra skrifa.
Síðan er þvi haldið fram í
forustugrein Tímans, að sú
staðreynd, að Mbl. birti nokkr
ar tilvitnanir í grein Páls
Kolka í forustugrein sJ. sunnu
dag, sýni að „hér er af aðal-
málgagni stærsta stjórnmála-
flokks landsins reynt að
brjóta á bak aftur heilbrigða
gagnrýni á rangláta embættLs
veitingu með því að stimpla
þá, sem hafa gagnrýnt hana,
geðtruflaða og móðursjóka.
Ameríski ofstækismaðurinn
McCarthy lét sér nægja að
stimpla alla andstæðinga sína
kommúnista, enda þótt marg-
ir þeirra væru sizt minni and
kommúniistar en hann. Páll
Kolka og Mbl. ganga feti
lengra að stimpla allia þá, sem
gagnrýna Hafnarfjarðar-
hneykslið geðtruflaða og móð-
ursjúka". Þessi orð stóðu i for
ustugrein Timans í gær.
Til gamans ,-ná svo bæta hér
við nokkrum sýnishornum
þeirra stóryrða ,setn birzt hafa
í Tímanum undanfama draga.
Skrif blaðsins hafa ekki ein-
kennzt af rökum, heldur upp-
hrópunum og slagorðum á
borð við „gróft pólitiskt
hneyksli“; „reginhneyksli; —
„siðlaus misbeiting“; „hrotta-
leg misbeiting“; „glórulaust
pólitískt ofstæki”; „illa þokk-
að gerræði“; „frekleg vald-
niðsla“; „fasistisk árás“; „við-
bjóðsleg skrif“.
Þetta eru aðeins örfá dæmi
um munnsöfnuð Timamanna
undanfarna daga.
Lengra verður tæplega
komizt i ósæmilegum skrifum
og skyldi þó enginn fullyrða
að Timiun geti ekki enn bætt
nm fyrir sér. En óskóp hijóta
þeir nvenn að vera illa á sig
komnir, sem birta slik skrif.
Málstaðurinn er slæmur, sam-
vizkan ekki hrein og rökin á
þrotum. Þá er tekið hið auð-
velda skref inn á braut sorp-
blaðamennskunnar.
London, 16. nóv. NTB—AP.
BREZKA leyndarráðið, sem er
æðsta ráðgefandi samkunda
Bretadrottningar, staðfesti í dag
lagafrumvarp það, sem báðar
deildir brezka þingsins sam-
þykktu í nótt. Þar með er
brezku stjórninni veitt heimild
til þess að gripa til þeirra til-
skipana, er hún telur nauðsyn-
legar vegna sjálfstæðisyfirlýs-
ingar Rhodesíustjórnar. Tilskip-
anir stjórnarinnar taka gildi,
þegar er þær hafa verið settar,
-*en falla aftur úr gildi eftir 28
daga, hafi þingið ekki rætt þær
og samþykkt fyrir þann tíma.
Nær alger samstaða var í báð-
um deildum þingsins um að
veita stjórninni umboð þetta. í
neðri málstofunni stóðu umræð-
ur sleitulaust í hálfa níundu
klukkustund, áður en málið var
afgreitt og sent til lávarðadeild-
arinnar. Margir þingmenn íhalds
flokksins voru andvígir því, að
stjórnin fengi slík völd í hend-
ur, en beygðu sig — allir nema
einn — fyrir eindreginni ósk
flokksleiðtogans, Edwards
Heath, um, að Bretar stæðu sam-
einaðir í þessu máli.
Ahorfendabekkir voru þétt-
setnir meðan á umræðum stóð
og kom til nokkurra óláta, að
frumkvæði nazistaforingjans
brezka, Colins Jordans.
í lávarðadeildinni, sem var
þéttskipuð, fóru fram heitar um-
ræður um málið og var helzti
andstöðumaður stjórnarinnar
Salisbury lávarður, sem kvaðst
ekkert athugavert sjá við sjálf-
stæðisyfirlýsingu Ians Smiths.
Lávarðurinn er barnabarn
Rhodes þess, sem Rhodesía er
heitin eftir.
f umræddu lagafrumvarpi er
lögð áherzla á lagalegan rétt
Bretlands í málum Rhodesíu.
Það veitir brezku stjórninni
heimild til þess að lýsa ógild
öll lög og tilskipanir, sem stjórn
Ians Smiths setur og er þar með
talin sjálfstæðisyfirlýsingin og
hin nýja stjórnarskrá, er hann
hefur sett landinu. í>á heimil-
ar það stjórninni að afnema öll
forréttindi, sem Rhodesía hefur
haft af því að tilheyra brezka
samveldinu, þar á meðal víð-
skiptasamninga, t.d. sykur —
og tóbakssölu — samninga, en
áður hafði Rhodesía venð úti-
lokuð frá sterlingssvæðinu. Sú
ráðstöfun hefur orðið til þess að
pundið í Rhodesíu, sem áður var
nokkurn vegin jafngilt sterlings
pundinu brezka, hefur fallið
niður í 16 shillinga. Segir AP
það von brezku stjórnarinnar,
að hvíta fólkið í Rhodesíu falli
frá stuðningi við Smith, er efna-
hagsráðstafanirnar byrja að
koma við pyngju þess. Jafn-
framt hefur brezka stjórnin heit
ið að ábyrgjast launagreiðslur
til þeirra, sem hætta á að missa
laun sín vegna andstöðu við
stefnu Smiths.
Vegna hinnar ströngu ritskoð-
unar í Rhodesíu hafa Bretar nú
til athugunar, að auka og
styrkja sendingar brezka út-
varpsins þangað. Til þessa hef-
ur fréttasendingum BBC verið
endurvarpað í Rhodesíu en
Smith hefur nú látið hætta því.
Haft er eftir góðum heimildum,
að Bretar hafi leitað ásjár
Bandaríkjamanna og V-Þjóð-
verja í þessum efnum, en þeir
hafi á að skipa sterkum sendi-
stöðvum í Liberíu og Rwanda í
Afríku.
Þá hefur brezka stjórnin harð
lega neitað lausafregnum, er
borizt hafa frá Salisbury, þess
efnis, að Elisabet Bretlands
drottning hafi samúð með stjórn
Smiths í Rhodesíu og sé ekki
samþykk öllum ráðstöfunum
brezku stjórnarinnar í málinu.
Hafi hún beðið Wilson, er hann
fór til Rhodesíu á dögunum, að
fara mildilega að Smith og mönn
um hans. Sagði Wilson sjálfur
í ræðu, er hann hélt í veizlu
nýkjörins borgarstjóra Lundúna
í gærkveldi að þetta væri hinn
mesti þvættingur — ekkert
hefði verið gert í Rhodesíumál-
inu án vilja og vitundar Breta-
drottningar.
Skemmtifundur
Ferðafél. íslands
Á FIMMTUDAGSKVÖLDIÐ, 18.
þ.m. heldur Ferðafélag íslands
annan fræðslu- og skemmtifund
sinn á þessum vetn. Verður hann
í Sigtúni og hefst kl. 8.30. Húsið
er cpnáð kl 8.
í þetta sinn verða sýndar
skuggamyndir í litum, sem tekn-
ar hafa verið viðsvegar um
land síðustu tvö sumur, bæði í
byggð og á öræfum. Myndirnar
hafa tekið þeir Einar Þ. Guðjohn
sen, Eyjólfur Halldórsson og
Sverri Sæmundsson. Auk þess að
sýnt er margbreytilegt landslag
og náttúra, er miki'ð um manna-
myndir, hópmyndir. Þar er fólk
á ferð, klifrandi í klettahlíðum,
sitjandi við spegifögur fjallavötn
eða í tjaldstað o.s.frv. Allar eru
myndirnar teknar í ferðum fé-
lagsins. Hallgrímur Jónasson
mun útskýra þær.
Þá verður myndagetraun með
verðlaunaveitingum og áð lokum
dans til kl. 12.
RÉTT eftir kl. 18 í gær varð sex
ára tclpa, Lilja Friðriksdóttir, til
heimilis á Skúlagötu 66, fyrir bif
reið á móts við Laugaveg 163.
Telpan var flutt í Slysavarðstof-
una og síðan í Landsspítalann.
Mbl. er ókunnugt um meiðsli
hennar
DJÚPA lægðin suðvestur af eða snjókomu víða á Bret-
Bretlandseyum þokaðist norð- laiidseyjum.
ur á bóginn, en hafði ekki Um hádegið var léttskýjað
bein áhrif á veður hér við um mestan hluta landsins og
land. Hins vegar var suðaust- víðast frost, mest 7 stig á Þing
an hvassviðri með rigningu völlum, Sauðárkróki og
Grímsstöðum á Fjöllum.
Verzlanarskólonemai skemmla
til ápða fyrir HGH
I KVÖLD kl. 23 halda Verzlunar
skólanemendur skemmtun í Há-
Spillakvöld
í Hafvtcirfirði
SPILAKVÖLD Sjálfstæðisfélag-
anna í Hafnarfirði er í kvöld og
hefst kl. 8.30 i Sjálfstæðishúsinu.
Kopavogur
Sjálfstæðisfélag Kópavogs
heldur aðalfund
sinn í kvöld,
miðvikudag, og
hefst hann kl.
20,30.
Auk venju-
legra aðalfund-
arstarfa mun
Axel Jónsson,
alþingismaður,
ræða bæjarmál.
Félagsmenn eru hvattir til þess
að fjölmenna á fundinn.
FÉLAGSHEIMILI
í kvöld:
Opið hús
Fimmtudag:
Opið hús
Föstudag:
Bridgekvöld
Fjölmennið í
félagsheimilið
HEIMDALLAR
___j___ ___
skólabíói og mun allur ágóði af
skemmtun þessari renna til
Herferðar gegn hungri. Lands-
kunnir skemmtikraftar mumi
koma þarna fram, m.a. Bessi
Bjarnason og Gunnar Eyjólfsson;
Guðmundur Jónsson óperusöngv
ari og Kristinn Hallsson, óperu-
söngvari; Baldur Pálmason muti
lesa upp frumort kvæði og Ólaf-
ur Vignir Albertsson leikur á
píanó. Allir þessir menn eru gaml
ir nem. Verzl.skólans. Núv. nem-
endur skólans munu og skemmta
með söng, eftirhermum og hljóð-
færaslætti. Kynnir á skemmtun-
inni verður Ómar Ragnarsson
og er hann jafnframt gestuc
kvöldsins. Strætisvagnar Reykja-
víkur munu vegna skemmtunac
þessarar ganga einum klukku-
tíma lengur en vant er. Miðar
að skemmtuninni verða seldir £
bókabúð Lárusar Blöndal.
„Sálfræðiiegar
bókmennta-
skýringar“
SIGURJÓN Björnsson, sálfræð-
ingur, flytur fyrirlestur á vegum
Stúdentaráðs Háskóla íslands í
kvöld, miðvikudaginn 17. nóv.
kl. 21 í 1. kenuslustofu háskól-
ans og er öllum heimill aðgang-
ur. Fyrirlesturinn nefnist „Sál-^
fræðilegar bókmenntaskýringar**
og fjallar m. a. um tilraunir sál-
arfræðinnar og þá sérstaklega
málkönnunarinnar til að útskýra
bókmenntaverk me'ð hliðsjón af
skapgerð og æviferli höfundanna.
Mun sálfræðingurinn ræða um
tilgátur ag upptök skáldgáfunn-
ar og hvaða samband geti verið
með skáldgáfu og sálsýki. Þesa
má og geta, að ekki alls %rir
löngu kom ú.t bók eftir Sigurjón
Björnsson, sem nefnist „Leiðin
til skáldskapar" og fjallar um
Gunnar Gunnarsson.
Sem áður segir vefður fyrir-
lesturinn fluttur í kvöld í 1.
kennslustofu háskólans og hefst
kl. 21. Öllum er heimill aðgangur.
Skýringin fundin á
Ijðsfyrirbærunum
Jörðin að fara í gegnum
loftsteinabelti
EINS ogr skýrt var frá hér í dimmt, og bjartviðri hefði ver
blaðinu í gaer, hafa menn hér i» um Suður- og Vesturlaod.
á landi séð undarleg Ijówfyrir- Jónas kvaðst hafa fengiö
bæri á himni, og hafa ýmsar beztu lýsingunia á þessum fyr-
getgátur verið uppi um það, irbærum hjá Gunnari Gunn-
hvað þetfca væri. arssyni frá Kópaskeri, en
Mbl. hafði í gær samband hann hefði verið staddur í
við Jónas Jaikobsson, veður- Hvalfjarðarbotni í bifreið um
fræðing, og spurðist fyrir um miðnætti á sunnudagskvöld,
álit hans á þessum fyrirbær- er hann sá rauðleitan hnött
um. Hann kvaðst hallast að með eldhala aftur úr sér, sem
því, að þessu yllu vigahnettir, stefndi til vesturs. Varð l»«i.
sem væru allstórir, rauðleitir siðan var við minni stjörnu-
loftsteinar með eldhala á eftir hröp á u.þ.b. 12 mín. fresti
sér, og minni loftsteinar, sem alia leið til Reykjavikur. Síð-
hvíthitnuðu strax. Jörðin færi ast varð hann var við þessi
á þessu tímabili ár hvert í fyrirbæri, þegiar hann var á
gegnum þetta loftsteinabelti. lcið niður Ártúnisbrekku, en
steina og mætti þá sjá um þá sá hann aftur hnött i Þk-
15 stjörnuhröp á hverri ingu við þann fyrsta fara eftir
klukkustund, en það tekur himninum, í sömu átt og
jörðina fjóra daga að fara Miklabraut lægi við þaðan,
gegnum þetta loftsteinaebiti. eða til vestsuðvesturs.
Jónas kvað ástæðuna fyrir Þá gat Jónas þess, ,að veður-
því, hve vel þessi ijósfyrir- athugunarmaður Veðurstof-
bæri hefðu sézt nú, vera þá, unnar, sem var á vakt í fyrri-
að það stæði mjög vei á þessa nótt, hefði talið yfir 40 stjömu
daga.ua, tunglið væri fremur hröp um nóttina.