Morgunblaðið - 02.02.1966, Qupperneq 5

Miðvikudagur 2. retuuar 1966
MORCU NBLAÐIÐ
5
ÚR
ÖLLUM
ÁTTUM
SIGURÐUR S. Magnússon er
fæddur í Skotlandi, lauk það-
an stúdentsprófi og kom hinig
að til lands árið 1946, til að
leggja stund á læknisfræði.
Eftir að hann lauk prófi,
starfaði hann hér á landi og
Sigurður S. Magnússon og Einar Pálsson við hausasvíðing-
ar í Norður-SvíþjóÖ.
„Við svíðum kinda-
hausa í Norður-Svíþjóð
— segir Sigurður S. Magnússón læknir í viðtali við MbL
einnig í Skotlandi, en s.l. fjög
ur ár hefur hann verið við
framhaldsnám í Svíþjóð, en
sérgrein hans er fæðingar-
hjálp og kvensjúkdómar. Sig-
urður hefur verið hérlendis í
tveggja vikna heimsókn og
þar sem blaðið hafði spurnir
af því að Sigurður og fleiri
Islendingar hefðu tekið upp
á þvi að sviða svið fyrir
sjálfa sig og kumningja, þarna
ytra, þá fór blaðamaður Mbl.
til fundar við hann til að
fræðast meira um þetta mál.
Sigurður er bróðir Magnús-
ar Magnússonar, sem starfar
við brezka sjónvarpið, og er
íslendingum kunnur fyrir
blaðagreinar og fréttajþætti í
útvarpinu.
— Hvað kom til að þér
tókuð upp á að svíða kinda-
hausa?
— Ég hef ávallt haft dá-
lætí á sviðum og skömmu
eftir að ég kom til Sviþjóðar,
tók ég upp á því að kaupa
sænska kindahausa og svíða
þá út í skógi. Einar Páisson
læknir, sem staríar við sama
sjúkrahús og ég, hefur verið
meo mér við þessa sviða-
mennsku, og nú í haust svið-
um við 100 kindahausa og eru
þeir á borðum hjá okkur einu
sinnf til tvisvar í viku. Við
höfum verið að þessu úti í
skógi í 15 stiga frosti. Svíar
eru yfirleitt undrandi á fram
ferði okkar. en þó er þetta
ekki óþekkt fyrirbrigði í Sví-
þjóð. Á reikningunum frá
verzluninni, sem við kaup-
um hausana í, er venjulega
skrifað „lambaandlit!" Ég
verð nú að segja, að íslenzku
sviðin eru betri en okkar.
Sænsku hausarnir eru af eldra
fé en hér tíðkast. Þeir Svíar,
sem fengizt hafa til að borða
sviðin okkar, hafa látið vel
af þeim. Mér er kunnugt um
að í eina tíð sviðu Skotar
kindahausa’, en í dag flá þeir
skinnið af þeim áður en þeir
sjóða þá.
— Hafið þið reynt að kynna
fleiri íslenzkar matartegundir
í Svíþjóð, hangikjöt eða
máski hákarl?
— Nei, en vafalaust væri
hægt að fá kindalæri reykt í
sænskum reykhúsum, en við
höfum ekkert fengist við það,
enda fáum við íslenzkan mat
sendan héðan að heiman af
og til. Eitt spaugilegt atvik
kom fyrir í sambandi við
sendingu héðan að heiman.
Hringt var til mín frá tollin-
um og mér sagt að þar lægi
pakki til mín frá íslandi. Ég
var beðinn að koma tafarlaust
því af honum væri mikil
ólykt. Mig grunaði strax hvað
í pakkanum mundi vera og
þegar ég kom á póststofuna
bauðst ég til að opna hann.
Nei takk, mér var skipað áð
fjarlægja pakkann hið bráð-
asta. Þó máske sé sterk lykt
af hákarli, þá eiga Svíar einn
þjóðarrétt ,sem stendur hon-
um ekki að baki hvað óþef
snertir. Þetta er gerjuð smá-
síld sem er niðunsoðin og er
svo mikill óþefur af henni,
að dósirnar verða að opnast
utan dyra og standa þar í
2—3 tíma áður en hægt er að
bera matinn á borð. Víða í
fjölbýlihúsum er stranglega
bannað, vegna ólyktarinnar,
að borða þessa síld, sem þó
er ágæt á bragðið þegar fólk
fer að venjast henni.
— Hvaða fréttir getið þér
fært okkur af læknum þeim,
sem framhaldsnám stunda í
Svíþjóð?
— Það ríkir mikil heimþrá
meðal þeirra allra og er mér
óhætt að fullyrða, að allir þeir
sem ég þekki, hafa í hyggju
að koma hingað heim að
loknu námi. Lengst af ævinni
hef ég verið búsettur erlendis
en ég kann þó alltaf bezt við
mig meðal íslendinga og ætla
ég að flytjast hingað, en þó
er ennþá óráðið hvenær það
verður.
Starfsskilyrði lækna, sem
eru við framhaldsnám í Sví-
þjóð, eru allgóð. Á sjúkrahús
inu í háskólabænum Umeá í
Norður-Svíþjóð, starfa auk
mín þrír íslenzkir læknar, en
þeir eru: Einar Pálsson, Bjöm
Kalman og Skúli Helgason.
Vinnutíminn hjá okkur er frá
8 til 5 eða 6, og einnig vinn-
um við á kvöld- og nætur-
vöktum. Yfirvinna er greidd
með fríurn og er það nýtil-
komið, og mun henfugra en
peningagreiðsla, því skattar
eru mjög háir í Svíþjóð. Á
sjúkrahúsinu hafa læknarnir
tök á að stunda einkasjúkl-
inga, hafa hjúkrunarkonu og
einkaritara sér til aðstoðar,
en verða að greiða sérstakt
aðstöðugjald. Þessi starfsemi,
sem er hluti af náminu, er
mjög hentug.
Svíar leggja mikið fé til
heilbrigðis- og fræðslumála
en búa þó bæði við skort á
læknum og hjúkrunarliði.
Fræðslukerfi Svíanna er
gott og er mjög þægilegt að
ala þar upp börn. Þau fá mál-
tíðir í skólanum og fyrir utan
hið venjulega nám, fá þau
tækifæri til að stunda tónlist
arnám og einnig læra þau á
skíðum og skautum. Þetta er
hluti af heildarkerfinu, sem
kennt er eftir.
— Eruð þér með fjölskyldú
yðar í heimsókn hérna?
— Nei, ég er einn á ferð
0g er kona mín og 5 börn
ytra. Ég hef verið hér í tvær
vikur, en vil nota þetta tæki-
færi til að flytja kveðjur til
þeirra ættingja, kunningja og
vina, sem ég hef ekki haft
tök á að hitta.
llr Hrunamannahreppi
Hvítárholti, 21. janúar 1966.
Þorradægur þykja löng,
þegar hann Ihlœs á norðan.
ÞESSI vísuorð eru víst flestum
kunn. Þorri hefur heilsað biturt
að þessu sinni, þótt segja megi,
að hann blási vonu.m minna í
dag. En hér um slóðir er frostið
nú eins og undanfarna daga um
20 gróður c. Þunrviðrasöm má
segja að tíð hafi hér verið allan
síðari helming hins liðna árs.
Þurrkar voru svo miklir í ágúst
og september, að víða þraut
vatn, svo að illt var með mjólk-
urkælingu og jafnvel kýr höifðu
ekki vatn í högum. Heyskapur
varð yfirleitt mikil að vöxtum
og nýting heyja með ágætum.
Kom það sér vel, þar sem flest-
ir haifa létið hey atf mörkum til
Austfjarða.
í október var sem allar flóð-
giáttir himins opnuðust og rigndi
þá svo, að öll (hin fáöæima skrauf
þurra jörð, varð algjörlega vatns
mettuð og það svo, að Bvítá fór
hér yfir bakka sína þannig að
flæddi fé Halldórs bónda í Auðs-
holti, ekki þó svo að tjón hlytist
af. Mun það vera einsdæmi á
iþeim tírna árs.
Sauðfé var hér í þessari sveit
vænt í haust, hvort sem var á
fjalli eða í heimahögum. Dilkar
bér hafa verið stórum þyngri
en áður nú tvö síðustu órin, hvað
sem veldur, en likur eru þó mikl
ar til þess að þar hafi nýtt orma
lyf, sem tekið hefur verið í notk
un, verið þungt á mettmum.
Upp úr miðjum nóvember
kólnaði tíð og gekk til norðan
áttar. Komust þá vötn öll brátt
á íshellu, sem því nær óslitið
hefur legið síðan, því þótt hláku
blotar að vísu hafi komið, hafa
iþeir ekki megnað að brjóta nema
smávakir á stöku stað. Vegna
þess, að ríkt hefur norðaustan-
átt því nær óslitið, hefur hér
ekki fest snjó svo að heitið geti.
Hefur verið ágæt beit fyrir
hross og einnig fé ef kuldi ekki
hefur hamlað. Vegir eru allir
auðir og toílfæri sem á sumar-
degi. En búast má við, að klak-
inn komist að þessu sinni djúpt
í jörðu og má vera, að það kunni
að seinka vorverkum og gras-
sprettu á komandi sumri.
Það hefur sem kunnugt er,
víða hér Sunnanlands stungið
sér niður allskæð lungnapest í
sauðfé. Hér í sveitinni kom hún
upp í nokkrum bæjum en hvergi
svo brögð væru að. Bólusettu
þá flestir fé sitt.
Svo hagar til hér í Hruna-
mannahreppi, að ekki eru nema
fáar jarðir, sem engan veiðirétt
eiga. Valda því ár þær, sem um-
lykja sveitina, Hvítá og Stóra-
Laxá og auk þess Litla-Laxá, er
rennur eftir henni miðri. Nokkr-
ir af toændum þeirn, sem land
eiga að Hvítá hafa stundað veiði
í lagnet. Síðastliðið sumar veidd-
ust fremur fáir fiskar en þunginn
var meiri en hann hefur áður
verið. Stóra-Laxá er leigð út til
stangaveiði hvert sumar. í þetta
sinn var veiðin Mtil sem engin,
laxinn vill ekki koma fyrr en
að haustinu. Mörgu er um kennt,
of mikilli veiði neðar í ánni,
(sem ekki stenzt þó). Einnig er
orsökin talin of mifclir þurrkar
sem valda þverrandi vatnsmagni
árinnar. í Litlu Laxá er ekki tal-
ið að nokkur lax komi fyrr en
að haustinu eftir að vatnavextir
hafa átt sér stað. Um veiði í
ánni að sumrinu er auðvitað ekki
að ræða. En tvö undanifarin
haust hefur verið stunduð þar,
af Veiðifélagi Árnesinga all-um
fangsmikil klak-veiði. í haust
var ráðizt í að gera fyrirstöðu í
ána til þess að auðvelda veiðina
og gaf það góða raun. í Stóru-
Laxá var einnig stunduð klak-
veiði í haust. Þessar framkvæmd
ir hafa fært viðkomandi bænd-
um góðar tekjur, sem þeir ekki
hafa haft, nú um langt skeið.
Frekari fréttir verða að bíða,
að þessu sinni a.m.k. þar til þorri
hefur svifið á braut eins og
Kristján Fjallaskáld segir í kvæð
inu alkunna, en við hér teljum
að það hafi verið ort á þorra-
þrælnum 1866, síðasta þorradag,
en ekki þann fyrsta, ejns og sagt
var í útvarpinu nú í kvöld.
— S. Sig.
Inflúenza
London, 28. jan. — AP —
Inflúensufaraldur sá, er
gengið hefur yfir Norður-
England og Skotland að und-
anförnu, hefur tekið þrjú
mannslíf og mörg þúsund
manns eru nú rúmliggjandi.
Einkum er hér um að ræða
börn og á svæðinu í kringum
Glasgow munu um 35 þús-
und liggja í rúminu. Skólar
í Norður-Englandi og Skot-
landi eru hálftómir og í borg-
inni Dundee voru 6 þúsimd
börn fjarverandi í gær. In-
flúensufaraldur þessi stafar af
svonefndri ,B-veiru.
VEGNA FJÖLDA ÁSKORAIMA VERDA HALDMIR EIMIR
HOLLIES HLJÓMLEIKAR í VIDBÓT
í KVÖLD KL. 11.15 í HÁSKÓLABÍÓI
ALLRA SÍÐASTA SINN — MIÐASALA FRÁ KL. 4 I DAG