Morgunblaðið - 25.10.1966, Qupperneq 5

ÞriðjudagUT 25. okt. 1966
MQRGUNBLAÐIÐ
5
Heimsókn f járveitinganef ndar i
höfuðstöðvar skógræktarinnar
Séð upp eftir einu elzta lerki-
tré í Hallormsstaðaskógi.
FJÁRVEITINGANEFND
Alþingis ásamt nokkrum
þingmönnum úr land-
búnaðarnefndum þingsins
heimsóttu sl. föstudag Hall
ormsstaðaskóg í boði Skóg-
ræktarfélags íslands og
Skógræktar ríkisins. Með í
förinni var einnig stjórn
Skógræktarfélagsins og
ýmsir aðrir áhugamenn
um íslenzka skógrækt. —
Flogið var til Egilsstaða og
komið þangað kl. 11 fyrir
hádegi og síðan haldið það-
an rakleitt upp að Hall-
ormsstað. Var þar snædd-
ur hádegisverður en síðan
gengið um skóginn í rúm-
ar þrjár klukkustundir og
hann skoðaður undir leið-
sögn þeirra Hákonar
Bjarnasonar, skógræktar-
stjóra, og Sigurðar Blön-
dals, skógarvarðar á Hall-
ormsstað. Samtals hafa nú
verið gróðursettar á Hall-
ormsstað um 750 þús. trjá-
plöntur í 125 hektara lands.
Tilraunir með ræktun er-
lendra trjátegunda hófust á
Hallormsstað árið 1902 með
því að Mörkin var friðuð og
komið þar á fót graeðireita-
plöntuuppeldi. Uppeldi trjá-
plantna var lítið fyrstu ára-
tugina og fór jafnvel minnk-
andi fram yfir 1930. Fer lítið
að kveðá að því fyrr en eftir
görðum, ýmist sakir þess að
plöntur og fræ var sótt til
staða, þar sem loftslagi er
öðruvísi háttað en hér á landi
og ef til vill ekki síður af því
að stórgripir óðu um allan
skóginn nema Mörkina. Á
nokkrum stöðum og aðallega
í Mörkinni eru fáein tré og
trjálundir frá þessum fyrstu
árum skógræktarinnar.
Á tímabilinu 1915 til 1937
lá gró'ðursetning erlendra trjá
tegunda alveg niðri, nema
Bjartmar Guðmundsson, al-
þingismaður frá Sandi, við
myndarlegt grenitré.
hvað nokkuð var sett niður af
síbersku lerki árið 1922. Frá
1937 og til loka heimsstyrjald-
arinnar síðari var gróðursett
lítið, en þó eru til smálundir
frá þessum tíma, m.a. stafar-
fura, hvítgreni og douglas-
greni á Atlavíkurstekk og
lerkið í Guttormslundi. Skrið-
ur komst þó ekki á gróður-
setningu fyrr en eftir 1950, er
Alþingismenn og skógræktarmenn j Hallormsstaðaskógi.
1945, er skógræktin gat aflað
sér nægilegs trjáfræs frá út-
löndum. Nú er árleg fram-
lefðsla gróðrarstöðvarinnar í
Hallormsstaðaskógi um 3—400
þús. trjáplöntur.
50 trjátegundir
Jafnframt því sem plöntu-
uppeldi hófst var byrjað á
gróðursetningu erlendra trjá-
tegunda. Hafa verið gerðar
tiiraunir með um fimmtíu trjá
tegundir. Fyrst var plantað í
Mörkina og næsta umhverfi
hennar. Mesti hluti þessara
fyrstu gróðursetninga fór for-
plöntuuppeldið hafði aukizt
til muna. Eftir þann tíma hafa
alls verið gróðursettar um 750
þúsund plöntur í 125 hektara
lands, eins og áður segir. Víða
um skóginn er álitlegur skóg-
ur ungra barrtrjáa, sem vaxið
hefur upp á síðustu 10—15 ár-
um.
13 metra há birkitré
Stórvaxnasti trjágró'ðurinn á
Hallormsstað er tvímælalaust
í Guttormslundi, þar sem lerki
trén eru orðin allt að 13 m
há. Er hér um að ræða Siberíu
lerki, sem upprunnið er frá
Arkangelsk í Rússlandi, og er
Ur Guttormslundi í Hallormsstaðaskógi.
stað. >ar flutti Hákon Bjarna-
son stutta ræðu og Jón Árna-
son, formaður fjárveitingar-
nefndar þakkaði fyrir hönd
þingmanna boðið þangað aust-
ur. >ótti þingmönnum mjög
lærdómsríkt að ganga um og
sko'ða 'hina fögru trjálundi í
þessum stærsta skógi landsins,
sem tvímælalaust verður að
telja höfuðstöðvar íslenzkrar
skógræktar. Árangur skóg-
ræktarstarfsins á Hallorms-
stað bendir langt áleiðis um
það, sem koma skal í íslenzkri
skógrækt.
Um kvöildið var svo haldið
aftur til Reykjavikur og kom-
ið þangað klukkan tæplega 9
um kvöldið.
þessi lundur fyrsti vísirinn að
lerkinu var sáð vorið 1933 í
gróðrarstöðinni á Hallorms-
barrskógi á íslandi. Fræinu af
Sigurður Óli Ólafsson, forseti
ED, og Jón Árnason, formað-
ur fjárveitinganefndar.
stað, og fengust upp af því 10
til 11 þúsund plöntur, en 7
þúsund plöntur þar af voru
gróðursettar á tveimur stöð-
um árið 1937 og 1938.
>etta Síberíulerki hefur náð
mjög góðum þroska, sem er
sambærilegur þeim vexti sem
lerkið nær í heimkynnum sín-
um í Arkangelskhéraði. Enn
hafa a'ðeins verið nýttir girð-
ingarstaurar við grisjun lerkis
ins, en að nokkrum árum liðn-
um mun það hafa náð þeirri
hæð og gildleika, að hægt
verður að fletta trjánum í
planka og borð. Er lerkið sú
trjátegund, sem nær skjótust-
um þroska norðanlands og
austan.
Skjólið eykur frjósemina
Hákon Bjarnason benti sér-
staklega á það, að skjólið af
skóginum á Hallormsstað hefði
aukið mjög frjósemi jar'ðar-
innar þar. Þess vegna dafnar
allur skógur þar mjög vel.
Haraldur Sveinsson, forstjóri,
við lerkitré, sem bráðum verð
ur hægt að fletta í borð og
planka.
bænda á Héraði, og hafa all-
margir bændur hafið undir-
búning að skógrækt á jörðum
sínum. Að skógargöngu þing-
manna lokinni var setzt að
kaffidrykkju heima í hús-
mæðraskólanum á Hallorms-
Jónas Pétursson, alþm., Einar G. Sæmundsen, skógfræðingur,
og Halldór Sigurðsson, alþm.
Stefnt er nú að því að skóg-
rækt verði þáttur í búskap
Skógarhöggsmenn, tveir Norðmenn og tveir íslendingar. Þeir
sýndu þingmönnum nýtízku skógarhögg með vélsögum.
ÚR
ÖLLUM
ÁTTUM
750 þúsund trjáplöntur gróður-
settar í Hallormsstaðarskógi