Morgunblaðið - 23.11.1966, Side 31

Miðvikudagur 23. növ. 1966
MORGUNBLAÐIÐ
31
— Franco
Framhald af bls. 1.
ar, sem er eina leyfða stjórnmála
hreyfingin á Spáni. Þingið sitja
einnig biskupar í purpurarauð-
um skikkjum og fL
Samkvæmt hinum nýju lögum,
sem bera á undir þjóðaratkvæði
í næsta mánuði, mun Franco
sjálfur velja fyrsta forsætisráð-
herra Spánar frá 1939. Á hann
að velja forsætisráðherrann af
lista -með nöfnum þriggja manna,
sem lagður verður fram af ríkis-
ráðinu. Forsætisráðherrann á að
sitja í fimm ár, og hann á að
mynda ríkisstjórn.
Samkvæmt núgildandi stjórnar
skrá eru þingmenn kosnir óbeint
af Falangistahreyfingunni, verka
lýðshr eyf ingunni, sveitar st j órn-
um og fylkisráðum, en að auki
mæta til þings borgarstjórar
stærri borga, háskólarektorar og
fulltrúar atvinnugreinanna.
Franco, sem flutti ræðu sína
sitjandi, íklæddur hershöfðingja-
búningi sínum, sagði að raun-
verulegt, áhrifaríkt og skipulegt
lýðræði útilokaði stjórnmála-
flokka. En þetta þýddi hinsveg-
ar ekki, að réttlætanlegur skoð-
anaágreiningur væri útilokaður.
Það, sem athyglisverðast er
talið við þessa nýskipan Francos
er að hún rýfur nú stjórnmála-
einokun þá, sem Falangistahreyf
ingin hefur haft allt frá dögum
borgarstjórnaldarinnar á Spáni.
Franco hefur nú komið málum
þannig að Falangistahreyfingin
hefur rimnið saman við einskon-
ar þjóðlega hréyfingu, þar sem
dyr standa opnar öllum þeim,
sem andsnúnir eru kommúnist-
um. Fyrir spænskum almenningi
hefur Falangistahrefingin og hin
nýja hreyfing verið eitt og hið
tama.
Hin nýju lög gera ráð fyrir,
að sett verði á laggirnar eins-
konar þjóðráð, sem spretti upp
úr hinni nýju hreyfingu. Þetta
ráð á að samræma allan skoð-
ágreining, eins og það er orðað.
Káðið á að geta lagt fram til-
lögur í samræmi við stjórnar-
skrána. Mun það á þennan hátt
verða eins konar efri deild í
þinginu.
Fjölga á í þjóðráðinu, þannig
að þar sitji 90 menn. 40 þeirra
verða tilnefndir af þjóðhöfðingj
anum (Franco sjálfum) og for-
sætisráðehrranum, en 50 verða
kjörnir, einn frá hverju héraði
landsins. Fjölgað verður í ríkis
ráðinu úr 14 í 17 menn. Auk
þess sem ráðið á að tilnefna
'Vörusendiliigar til út-
laucla sottar HE sendanda
i Reykfavik
Ný þiónusfa Flugfélags íslands
•*
í GÆR var vindur á sunnan
hér á landi. Fyrir norðan og
á Austfjörðum var víðast úr-
komulaust, slydduél vestan-
lands, en rigning á Suður-
landi. Hitinn var víðast 3 til
7 stig á láglendi. Á Dala-
tanga var þó 10 stiga hiti,
eða eins og um hásumar, en
á Hveravöllum var snjókoma
og hiti við frostmark.
Éljaloft sækir suðvestan
að landinu og má búast við
að það verði ráðandi sr.ð-
vestanlands í dag.
FYRIR ári hóf Flugfélag íslands
að sækja vörur sem áttu að send
ast með flugvélum félagsins út
á land til sendanda í Reykjavík
og ennfremur var þá tekinn upp
sá háttur að senda pakka og
vörusendingar heim til viðtak-
anda, þeirra er þess óskuðu.
Þessi háttur hefir reynzt vel og
nýtur vaxandi vinsælda við-
skiptavina félagsins.
Frá og með deginum í dag,
tekur Flugfélag íslansd upp svip
að fyrirkomulag er snertir vöru
— Danmörk
Framhald af bls. 1.
sósíaldemókrata. Larsen sagði að
samt hefði hin mikla fylgis-
aukning flokks síns komið sér á
óvart, og bætti því við, að
ánægjulegt væri að málin hefðu
ekki tekið sömu stefnu og í
Noregi og Svíþjóð, þar sem
hreyfmg hefði verið til hægri
meðai kjósenda.
Er kjörstöðum í Danmörku
var lokað kl. 21 að þarlendum
tíma, var reiknað með kjörsókn
um allt land er næmi frá 2
til 5% meiri en í síðustu
þingkosningum þar í landi, en
það svaraði til að um 90%
manna hefðu neytt atkvæðisrétt-
ar síns. 3,2 milljónir manna voru
á kjörskrá. Frá mörgum stöðum
bárust þær fregnir, að ungt
fólk hefði mætt mjög vel og
almennt til kjörstaðanna.
Höfuðorsökin til hins sýnilega
almenna áhuga Dana á kosning-
unum er talin vera sú, að kjós-
endur hafa staðið andspænis
þeim kosti, að velja eða hafna
sósialístískum meirihluta á
hinu nýkjörna þingi. Höfðu leið-
togar flokkanna lagt á þetta
mikla áherzlu til þess að fá sem
flesta stuðningsmenn sína til
þess að kjósa. Hinsvegar mun
og sú staðreynd, að gott veður
var víðast í Danmörku, hafa lagt
sitt af mörkum varðandi kjör-
sóknina. í Kaupmannahöfn var
hinsvegar kalt veður og rakt, en
það virtist þó ekki draga úr kjör
sókn þar. ,
Kaupmannahafnarblöðin höfðu
í dag uppi miklar bollalegging-
ar varðandi hversu hin nýja rík
þrjú forsætisráðherraefni eins isstjórn yrði skipuð að kosning-
og fyrr greinir, á það einnig að um loknum, en þing skal koma
tilnefna þjóðhöfðingja, — konung saman 6. desember n.k. Einkum
eða ríkisstjóra — fari svo, að hafa blöðin velt fyrir sér hvaða
Franco anöist áður en hann hef- möguleikar séu á því, að Jens
Ötto Krag verði áfram forsæt-
isráðherra. Krag gerði öllum
ur tilnefnt eftirmann sinn,
Þingheimur greip hvað eftir
annað framí fyrir einvaldinu á 1 það ljóst 1 kosningabaráttunni,
xneðan hann talaði, og hrópaði j að hann ™Jndl hnld* afram að
„Franco, Franco.“ Því næst var
gegna æðsta embætti í minni-
texti íagafrumvarpsins lesinn af hlutastjórn sósíaldemokrata, ef
þingforseta. hann gæh skapað shkri stjorn
I grundvoll a þingi. Hann mun
Líkt og búizt hafði verið við . fyrst og fremst reikna með því,
gerði Franco grein fyrir því, 1 að hann muni njóta stuðning
hvern hann hyggst helzt gera að Socialistisk Folkeparti Aksel
eftirmanni sínum, en hin nýju Larsens í efnahags- og félags-
lög staðfesta ákvarðanir þær, ! málum.
sem teknar voru 1947, sem raun | Enda þótt flokkur Aksel Lars
verulega gerðu Spán að konungs ens og sósíaldemokratar hefðu
riki, sem enn er þó án konungs. ekki samanlagt meirihluta, hef-
Hins vegar álíta menn almennt : ur Krag vissa möguleika á því
®ð Franco telji hinn 28 ára ag afla sér stuðnings tveggja
gamla prins .Tuan Carlos hæfast-
an eftirmann sinn. Hann er son
ur Don Juan, þriðja sonar Alf-
onso konungs.
Að því er tekur til starfsemi
Stjórnmálaílokka sagði Franeo í
ræðu sinni, að grundvöllur
stjórnmála væru samræður, en
ekki einhliða yfirlýsingar laga-
Xausra gerfiflokka. Stjórnmála-
flokkar væru hvorki uppbyggj-
»ndi né yrði tilvera þeirra liðin
a Spáni> Þar sem byggja ætti
raunverulegt:, áhrifaríkt og
Flokkarnir þinga
í Þýzkalandi
Brandt og IVIende ræðast við
eða þrigja þingmanna frá Fær-
eyjum og Grænlandi, sem venju
lega hafa þó ekki afskiþti af
dönskum innanríkismálum. f
blöðum íhaldsmanna hefur því
verið haldið fram, að sterkur
orðrómur sé á sveimi þess efn-
is, að þurfi Krag á því að halda,
muni hann taka Grænlendinga
í ríkisstjórnina og tryggja sér
þannig stuðning beggja græn-
lenzku þingmannanna. Auk þess
getur hann búizt við að annar
eða báðir þingmennirnir frá
Bonn 22. nóv. — NTB.
f DAG hófust fyrstu opinberu
viðræðurnar milli leiðtoga sósíal
demókrata og frjálsra demó-
krata um myndun nýrrar, v-
þýzkrar ríkisstjórnar. Ljóst er,
að flokkarnir tveir eru sammála
um mörg atriði, svo sem í utan-
ríkis- og öryggismálum Þýzka-
lands. Sérstakar sérfræðinga-
nefndir eiga að fjalla um hvort
möguleikar séu á sameiginlegri
fjármálastefnu flokkanna.
Formenn flokkanna, Willy
Brandt og Erich Mende, sögðu
eftir fundinn að flokkarnir
myndu halda áfram viðræðum
um stjórnarmyndun. Sagði
Brandt um viðræðurnar, að þær
hefðu farið hreinskilnislega
fram. Mende lagði áherzlu á, að
báðir aðilar hafi kappkostað að
finna leið til þess að mynda
starfhæfa ríkisstjórn.
Á miðvikudag hyggjast frjáls-
ir demókratar og kristilegir demó
kratar eiga viðræðufund um á-
standið i þýzkum stjórnmálum,
og á fimmtudag munu fulltrúar
sósíaldemókrata og kristilegra
demókrata hittast sömu erinda.
Leiðtogar kristilegra demókrata
þinguðu sín á milli á sérstökum
fundi í dag, og var Ludwig Er-
hard, kanzlari, þar í forsætL
Franz Josef Strauss, fyrrum
varnarmálaráðherra sagði í út-
varpsviðtali í dag, að eftir kosn-
ingarnar í Bayern á sunnudag
teldi hann enn minni líkur til
þess, að mynduð yrði samsteypu
stjórn sósíaldemókrata og frjálsra
demókrata.
skipulagt lýðræði. Hins vegar | Færeyjum verði sósíaldemokrat
hefði þetta ekki það í för með ar.
Bér, að útilokuð yrði gagnrýni Kosningarnar í Grænlandi og
á ríkisstjórnina, né réttur manna ■ Færeyjum munu ekki fara fram
til þess að hafa mismunandi fyrr en fyrstu dagana í desem-
skoðanir. I þer
— Diefenhaker
Framhald af bls. 1.
einfalda traustsyfirlýsingu,
samþykktu 548 þingfulltrúar
gegn mótatkvæðum 209 álykt-
un, þar sem sagði, að „flokk-
urinn lýsir stuðningi síhum
við John G. Diefenbaker sem
leiðtoga í þjóðmálum, og lýs-
ir heils hugar þökkum sínum
til hans fyrir hina alþekktu
og viðurkenndu þjónustu hans
við flokkinn — og að í ljósi
núverandi ástands í flokknum
vefði stjórn flokksins falið,
eftir samráð við leiðtogann,
að kveðja saman leiðtogaráð-
stefnu á heppilegum tíma fyr-
ir 1. janúar 1963.“
Raunar gæti Diefenbaker
boðið sig fram á slíkri ráð-
stefnu, en hinn lítt dulbúni
brottrekstur hans úr leiðtoga-
stöðunni, sem á sér enga hlið-
stæðu í kanadískri stjórnmála
sögu, sýnir að lítil von er til
þess að hann yrði kjörinn.
Skömrnu á’ður en atkvæða-
greiðsla fór fram um ályktun-
ina á flokksþinginu, gaf Dief-
enbaker yfirlýsingu þess efn-
is að hann myndi berjast fyr-
ir því að halda stöðu sinni,
bendir það til þess að hann
muni ekki hafa í huga að
bjóða sig fram á flokksþingi
næsta árs, heldur er líklegra
talið að hann muni fara þá
leið, að telja aðgerðir flokks-
þingsins brjóta í bága við
stjórnarskrána, og ihalda þing
sæti sínu, sem leiðtogi stjórn
arandstöðunnar, og storka
flokki sínum.
Ef Diefenbaker gripi til
slíks, myndi þingflokkur
íhaldsmanna á Kanadaþingi
ugglaust klofnað í tvær fylk-
ingar, en flokkurinn hefur 96
ibinfisætL
sendingar, sem fara eiga til út-
landa með flugvélum félagsins.
Nú þarf sendandi pakka eða
vörusendingar til útlanda, ekki
annað en að hringja á vöruaf-
greiðslu Flugfélags íslands á
Reykjavíkurflugvelli og er þá
umræddur pakki eða vörusend-
ing sótt til hans gegn vægu
gjaldi. Ennfremur gefur vöruaf-
greiðslan allar nánari upplýsing-
ar í þessu sambandL
öllum pökkum eða vörusend-
ingum til útlanda verður og veitt
móttaka í vöruafgreiðslu félags-
ins á Reykjavíkurflugvelli.
Þá flyzt einnig sú skrifstofa
Flugfélagsins,. sem annast afgr.
vöru frá útlöndum, væntanlega
snemma á næsta ári, en hún er
nú til húsa í Lækj argötu 2.
Verðfoll lýsis
og mföls veld-
ur uppsögnum
Mbl. hafði af því spurnir að
Síldar -og fiskimjölsverksmiðj-
an h.f. hafi neyðst til þess að
segja upp um 50 manns, sem
unnið hefur hjá fyrirtækinu.
Blaðið sneri sér til framkvæmda
stjóra verksmiðjunnar, Jónasar
Jónssonar og spurði um orsök
þessa.
Jónas kvað verksmiðjurnar
aðeins hafa fengið mjög óveru-
legt magn síldar á síðastliðnum
tveimur mánuðum og þar eð
gífurlegt verðfall hefur orðið á
lýsi og mjöli, veldur það því, að
ekki er unnt að halda starfsem-
inni áfram sem verið hefur.
Þrjú ár frá morði
Kennedys
New York, 22. nóv. — AP-NTB
1 DAG eru liðiu þrjú ár frá því
John F. Kennedy var skotinn til
bana í Dallas í Texas. Dagsins
er' minnzt víða í Bandaríjunum,
með guðsþjónustum eða á ann-
an hátt og í heimaríki forsetans,
Massachusettes, var víðast flagg
að í hálfa stöng.
Blöð og fréttastofnanir hafa
minnzt dagsins og í tilefni hans
drepið á Warrenskýrsluna um
morð hans, sem almenningur í
Bandaríkjunum virðist draga æ
meira í efa.
Frá því skýrsla þessi var birt,
hafa margir orðið til þess að
gagnrýna hana og nokkrar bæk
ur verið skrifaðar í því skyni.
Eru þeirra hvað kunnastar bæk-
urnar „Flaustursdómurinn" eftir
— Þota F.Í.
Framhald Eif bls. 32.
Veldur þetta talsverðum erfið-
leikum meðal flugfélaganna, og
þá einkum þeirra, sem selt hafa
sæti í vélarnar og auglýst þær
tilbúnar til notkunar á þeim
tíma, sem fyrst var gert ráð
fyrir.
Sveinn sagði að lokum, að þar
sem mesti annatími Flugfélags-
ins væri í júlí, ágúst og septem-
ber, kæmi seinkun þotunnar sér
ekki eins illa hjá FÍ og hjá
sumum öðrum flugfélögum, sem
verða að sætta sig við seinkað-
an afgreiðslutíma véla sinna.
Þó mætti búast við, að seinkun-
in ylli nokkrum erfiðleikum, þar
eð búizt hafði verið við þotunni
í maí í stað júnL
lögfræðinginn, Mark Lane, og
„Hver drap Kennedy" eftir Tom
ais Buchanan. Þeir hafa eins og
ýmsir aðrir uppi sínar eigin til-
gátur í máli þessu — en hinar
ýmsu tilgátur virðast fátt eiga
sameiginleigt. Það eina, sera
gagnrýnendur skýrslunnar eru
fyllilega sammála um, er, að mál
ið þurfi að taka til rannsóknar
að nýju.
Lyndon B. Johnson, forseti,
hefur, að því er NTB segir, ekk-
ert á móti því, að málið verði
rannsakað frekar.
Fjölskylda Kennedys, ekkja
hans Jaqueline og bræðurnir
Edward og Robert og fjölskyld-
ur þeirra hafa beðizt undan því
að taka þátt í opinberum minn-
ingarathöfnum um John F.
Kennedy að þessu sinnL
Heildaraflinn
Framhald af bls. 32.
Hjarteyri 10.096
Krossanes 16.240
Húsavík 4.260
Raufarhöfn 53.606
Þórshöfn 2.313
Bakkafj örður 1.369
Vopnafjörður 36.135
Borgarfjörður 7.971
Neskaupstaður 91.448
Eskifjörður 66.914
Reyðarfjörður 36.171
Fáskrúðsfjörður 32.928
Stöðvarfjörður 9.258
Breiðdalsvík 8.246
Djupivogur 11.710
V estmannaeyjar 4.729
Keflavík 1.001
Seyðisíjoiður 148.699