Morgunblaðið - 01.12.1966, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 1. des. 1966
Umræður um landgrunnið
- Hans G. Andersen falin kynning
málsins á erlendum vettvangi
A FUNDI sameinaðs þing-s í gær
var fram halðið fyrstu umræðu
um þingsályktunartillögu um
rétt íslands til landgrunnsins.
Varð umræðu ekki lokið.
Emil Jónsson (A): Ég held, að
me'ð þessari nefndarskipan væri
líitið unnið. I>egar málið var til
afgreiðslu í vior, samþykkti meári
ihluti utanríkisnefindar að visa
máliniu til ríkisstjórnarinnar, en
hinis vegar vannst ekki tími til
að ræða nefndarálit á því þingi.
Hins vegar sé ég ekki, að notok-
ur ástæða sé til að ætla, að nefnd
ia hafi skipit um skoðun, þótt
aiuðvitað sé rétt að láta málið fá
þinglega meðferð. Mín stooðun
þá, og ég hef ekki breytt henni,
er siú, a'ð ég er sammála þvá, sem
keimur fram í greinargerð fyrir
þingsályktuninni, að fá þurfi
kunnáttumenn til að kynna mál-
ið á erlendum vettvangi. Eins og
ég sammála um, að nauðsynlegt
•é, að allir íslendingar séu sam-
mála tun framgang landihielgis-
naáLsdns, og þótt auðvitað geti
■verið ágreiningur um, hvaða leið
akuli valin. En ég tel, eins og
fyrr segir ,að beztur árangur ná-
Ist með því að skipa kiunnáttu-
tnenn til að toynna málið á er-
lendum vettvangi ,og fyrr en það
hefur verið gert, hefur þeasi
aefnd ekkent áð gera.
Nú hefur það gerzt, að ríkis-
stjórnin hefur tryggt sér Hans
G. Andersen sendiherra til þessa
starfs, og er vtef að málinu er
borgið í hans höndurn.
Óiafur Jóhannesson (F): Ég
vil varpa þeirri spurningu fram,
hvort nokkur samráð hafi verið
höfð við stjórnarandstöðuna um
skipun Hans G. Andersens til
þessa starfs .Auðvitað vitum við
allir, að hann er hinn ágætasti
maður og vel fallinn til þessa
starfis, en hefði ekki verið rótt að
hafia samráð vdð alla flokka um
skipan hans, fyrst rá'ðherra er
sammála, að allir flokkar eigi að
standa saman í þessu máli.
Þá vil ég einnig benda á, að
Fyrirspurn
á Alþingi
HAULiDÓR E. Sigurðsson (F)
spurðist í gær á fundi sameinaðs
þíngs fyrir um, hvort nokkuð
hefðl verið gert til að Fomi-
hvammur fái rafmagn.
Sagði þingmaður, að núver-
andi rafstöð, er staðurinn hefði,
væri úr sér gengin og óhag-
hvæm. Alldr væru sammála um,
að nauðsynlegt væri að halda
Fornahvammi í byggð og að þar
væri hótel. Hins vegar geti vel
farið svo, að hótelrekstur legð-
ist niður, ef ekki væri leystur
þessi vandi.
Ingólfur Jónsson (S) svaraði
og sagði, að það væru 7,7 km
til næsta bæjar frá Forna-
hvammi. Engar ráðstafanir hefðu
verið gerðar til að leggja línu,
og taldi ráðherra, að eklki væri
möguiegt að leggja hana, nema
Alþingi veitti sérstaka heimild
til þess. Fornihvammur væri góð
bújörð og núverandi ábúandi
hefði staðið í ræktun og bygg-
ingum. Hann hefði fría ábúð, að
þlessi maður er störfum hlaðinn,
og það virðist vera heldur litill
grundvöllur fyrir sendiráðið í
Ósló, ef hægt er að fela sendi-
herranuim þar þetta starf, þar
sem ég myndi telja að ekki veitti
af einum manni, er gerði ekkent
annað.
I>á vil ég henda á ,að nokkur
gagnrýni hefur komið fram á
utanrikisráðherra, vegna r-æðu
þeirrar, er hann hélt á þingi Sí>.
Hann hafði þar ekki minnzt á
landhelgismálið, og þáð væri
ekki til of mikils mælzt þótt ihv.
utanríkisráðherra gerði Alþingi
grein fyrir þiví, hvers vegna
hann gerði það ekki.
Einnig get ég ekki látið hjá
líða að minnast á það, að utan-
ríkisnefnd hefur verið um langa
hríð a'lgjörlega óstarfhæf óg er
það ilLa farið. Væri það t.d. ekki
Lágmarkskrafa, að utanríkkráð-
herra mætti á fundi nefndarinn-
ar fyrir sameiginlegan fund ut-
anrikisráðherra Norðurlanda,
sem haldinn er ár hvert til áð
taka aflstöðu til ýmissa mála, er
fram koma á Al'Lsherjaringi SÞ.
Emil Jónsson (A): Háttvirtur
þingmaður kom að því, að vtet
væri Hans G. Andensen góður
maður, en þetta starf væri hjá-
verk ,og auk þess hefðd ekki ver-
ið hafit saimráð við hina flokkana
um ráðningiu hans. Hans G. And-
ersen er langfærasti maður okk-
aT í sambandi við la'ndhelgismál-
ið, og ekki nóg með það, hann er
mikilsvirtur um allan heim. Það
var þvd sjáanlegt í-ð veljia hann
til þessa starfa, og þurfti engin
sam-ráð vi’ð aðra fl-okka um það.
Og ef tál kemur ,er auðvelt að
fá annan til að gegna sendiherra-
embættinu, það er ekki eins
nauðsynlegt og það verkeíni, er
Hans hefur nú mieð böndum.
það hef-ur komið fram nokkur
gagnrýni vegna ræðu minnar á
þingi SÞ og það átaiið, að ég
skyldi ekki setja þar firam kröfiur
okkar í sambandi við landgrunn-
ið. Ég tel mig hafia gert það. Ég
taldii rétt að reyna að fá saim-
stöðu um verndun fiskistofn-
anna, og reyna að fá sem flesta
til að viðurkenna nauðsyn þess,
ekki sízt hjá þeirn þjóðum, sem
búa við fæðuskort. Og ég varð
iþess var, að þetta sjónarmið
vakti samúð margra á þinginu.
Hins vegar er ég þess fullviss, að
ef ég ihefði barið í borðið og
heimtað og hekntað, þá heifði þa'ð
vakið andúð frekar en hitt.
Ég get til viðbótar sagt, að
stoömmu síðar var borin fram til-
laga um rannsókn á auðæfum
ha.fisins, og var ekki gert ráð fyr-
ir verndun fiskistofnanna í
henni. fslandi var boðið að ger-
ast meðfliutningsland og gerði
það það, eftir að hafa komið þvií
til lei'ðar, að verndun fiskistofn-
anna er sett inn í tilliöguna.
Hún hefur verið samþyktot hjá
annarri nefnd Allsherjarþingsins
og kemuT væntanlega -til þings-
ins mjög bráðlega, og er bún að
mínu viti mjög líkleg til að geta
hjáipað oikkur. Tillagan gerir ráð
fyrir, að aðalritarinn skipi nefnd
sérfræðinga til að kanna málið,
og hefur íslenzka sendineifndin
feng-ið fyrinmæli um, að reyna
að sjá til þess, að vdð fáum full-
trúa í nefndinni.
Varðandi litl-a starfsemi utan-
ríkisnefndar að undanförnu vil
ég segja það, að fyrirrennari
minn í utanríkisráðherraembætti
sagði mér, að ástæðan til að
hann hafi haft svo lítil samráð
við nefndina sé sú, að hann hafi
orðið illa fyrir barðinu á henni.
Hann hafði sagt henni frá trún-
aðanmáhxm og við hafi borið
að nefndarmenn hafi ekki gætt
þagmælsku. Ég vildi vissu-
lega, að hægt væri að komazt
að samkomulagi við nefndina
og hafa nánara samband við
hana. Ég vildi, að hægt væri að
trúa henni fyrir öllum utanrikis-
mádum eins og þau leggðu sig.
Einar Olgeirsson (K): Það hef
ur aldrei komið fyrir að mínu
viti, að utanríkisnefnd hafi fram
ið trún-aðarbrot. Helztu málin,
sem þar gætu komið til greina
væru í sambandi við ísland sem
hernaðarland, og það var sér-
stök undirnefnd skipuð til að
fjalla um þau mál, sem ekki var
talið forsvaranlegt að trúa öll-
um nefndarmönnum fyrir. Þó
var aldrei leitað til hennar, og
hefur hún, að því er ég bezt veit,
verið afnumin. Og ég held, að
það hafi frekar verið fyrrver-
andi utanríkisráðherra sem
framdi trúnaðarbrot gagnvart
þingmönnum, heldur en að þing-

600 þús. til
Alþjóðaflotta-
mannasofn-
unar
f BREYTINGARTTLLÖGUM
fjárveitinganefndar við fjár-
lagafrumv. 1967 er m.a. lagt
til að veittar verði kr. 600
Garðyrkjuskóli
á Akureyri
í FYRIRSPURNATÍMA samein-
aðs þings í gær bar Karl Krist-
jánsson (F) fram fyrirspurn um,
hvað liði stofnun garðyrkju-
skóla á Akureyri. Sagði hann,
að mikill og almennur áhugi
væri á þessu máli norðan vatna-
skila, enda væri það Norðlend-
ingum mikili styrkur að hafa
slíkan skóla.
Ingólfur Jónsson (S) svaraði
fyrirspurninni og sagði, að han-n
befði þeði Rannsóknarstofnium
landlbúnaðarins um aflhugun á
þessu í samibandi við þingsályk-t-
un, sem samiþykkt var á Alþingi
í vor. Þeirri rannsókm væri enn
ekki lok-ið, en búast mætti við
fullnaðarsvari innan skaimms
tíma.
Jónar G. Rafnar (S) tók og til
máls og sagði, að auðvitað gæti
það köbið ti'l álita, hvort einn
eða fleiri garðyrkjuskólar væru
í landinu. En gai'ðyrkja ætti
mikla framtíð flyrir sér, og mauð-
synlegt væri að hlúa vel að
henni. Fór ræðumaður fra/m á,
að haft yrði samráð vdð aðila á
Norðurlandi um afgreiðsliu þessa
máls.
Að loku-m tók Ingólfiutr Jónsson
aftur stuttlega til máls.

vísu með því gkilyrði, að hann I Þús. kr. til alþjóðaflótta-
hefði hótelrekstur með höndum. mannasöfnunarinnar, en svo
Eina leiðin til úrbóta væri að
kaupa nýja dísilvél, en spurning
væri, hvort bóndinn gæU gert ifyrir nokkru. Ríkisstjórnir
það hjálparlaust.
Halldór E. Sigurðseon og Ing-
ólfur Jónsson tóku svo aftur
■tuttlega til máls.
sem kunnugt er fór fjársöfnun
fram hér á landi til hennar
hinna Norðurlandanna munu
hafa veitt nokkurt fé til þess-
arar söfunar.
menn fremdu trúnaðarbrot gagn
vart honum, en ég ætla ekkert
að fara neitt út í það hér. Það
mun sagan síðar dæma um.
Ég er sammála utanríkisráð-
herra, að taka þurfti upp nýja
stefnu í þessum efnum. Utan-
ríkisnefnd var eitt sinn ein þýð-
ingarmesta nefnd Alþingis, eins
og t.d. á stríðsárunum, en hún
átti mikinn þátt í, að móta af-
stöðu íslendinga á þeim voða-
tLmum.
Þórarinn Þórarinsson (F): Ég
held því hiklaust fram, að það
sé ósatt, að utanríkisnefnd hafi
framið trúnaðarbrot. Síðan ég
tók sæti í nefndmni 1959 hefur
ekkert mál verið lagt fyrir nefnd
ina, sem hægt væri að kalla
trúnaðarmál. En þessi ásbkun er
svo mikið alvörumál, að rétt
væri að setja rannsóknarnefnd í
samræmi við ákvæði stjórnar-
skrárinnar til rannsóknar.
Hins vegar fagna ég yfirlýs-
ingu ráðherra um meira samstarf
við utanrikiisnefnd.
1 milljón tii;
Templara-
hallar
í BREYTINGARTILLÖGUM |
f járveitinganefndar við fjár- I
lagafrv. er gert ráð fyrir að'
byggingarstyrkur til Templ-
arahallar hækki um 600 þús.
kr., úr 400 þús. í eina milljón ]
króna.
Skipulagning
iðbæjarins
EINAR OLGEIRSSON hefur lagt
fram á Alþingi frumvarp til laga
um heildarskipulag miðborgar-
innar í Reykjavík. Efni þessa
frv. er á þá leið að gera skuli
heildarskipulag miðborgarinnar í
Reykjavík og ákveðin gerð
þeirra höfuðbygginga, sem þar
eiga að rísa. Skal leitast við að
tryggja fegurð og samræmi í
þeim byggingum, sem reistar
verði, sérstaklega þó hinum op-
inberu. Þá skuli einnig leitast
við að varðveita gamlar söguleg
ar byggingar miðborgarinnar og
svip hennar, eftir því sem tök
eru á.
Nefnd skal skipuð til að annast
framgang málsins og skulu eiga
í henni:
1. 4 menn skulu skipaðir af AI-
þingi, einn tilnefndur af
hverjum þingflokki.
2. 4 menn tilnefndir af ríkis-
stjórn.
3. 4 menn tilnefndir af borgar-
stjórn Reykjavíkur, einn frá
hverjum flokki.
4. 4 menn tilnefndir af Arkitekta
félagi íslands.
Þá skulu og eftirfarandi menn
eiga sæti í nefndinni án tilnefn-
ingar: skipulagsnefndarmaður rílo
is, borgarstjóri Reykjavíkur, þjóð
minjavörður og skipulagsstjóri
ríkisins.
Skipulagsnefnd miðborgarinn-
ar skal alveg sérstaklega vinna
að staðsetningu og teikningu al-
þingishúss — til viðbótar eða 1
stað hins núverandi, stjórnarráðs
húss og ráðhúss Reykjavíkur, ef
ráðlegt þykir, að allar þessar stór
byggingar verði innan þessa
svæðis. Þá skal hún og ákveða,
hvort ráðlegt sé að listasafn ríta
isins og aðrar opinberar bygging
ar verði innan þessa svæðis. Það
er og í hennar verkahring að á-
kveða um, hverjar einkabygging
ar verði á þessu svæði, og a3
móta í aðalatriðum gerð þeirra,
sem og torga þeirra og opinberra
garða, er þar skal hafa.
Bannað er að rýma eða breyta
hið ytra menntaskólahúsinu, al-
þingishúsinu, dómkirkjuimi og
stjórnarráðshúsinu, né nokkxu
því inni í þessum húsum, er rasta
ar sögulegum minjum tengduna
þeim.
Nefndin skal ákveða, hvaða aðr
ar gamlar byggingar skuli standa
og bannað sé að fjarlægja eða
rífa.
Jólafundur Hus-mæðra-
félags Reykjavikur
JÓLAFUNDUR Húsmæðrafé-
lags Reykjavíkur verður að
þessu sinni haldinn að Hótel
Sögu, mánudaginn 5. desember
kl. 20.— Þar verður margt til
skemmtunar og fróðleiks, eins
og jafnan á jólafundum félags-
ins, sem hafa alltaf verið geysi-
vel sóttir og notið mikilla vin-
sælda meðal reykvískra kvenna.
Kristín Bjarnadóttir vara-
formaður félagsins, skýrði Mbl.
í gær frá því, sem á fundin-
um verður gert. Að þessu sinni
skemmta börn úr Melaskólanum
með söng undir stjórn Magnús-
ar Péturssonar, sr. Sveinn Vík-
ingur flytur jólahugvekju,
Brynja Benediktsdóttir leikkona,
les upp og annast einnig kynn-
ingu á tízkusýningu frá kjóia-
verzluninni Elsu.
Þá sagði Kxistín, að yrði
ýmiss konar fræðsla um jóla-
mat og jólainnkaup. Matsveinn
frá Sláturfélagi Suðurlands sýn-
ir til dæmis, hvernig útbúa skal
svínasteik og svínabóga og
einnig hvernig gera má allskon-
Fromkvæmd vegoóætlunar
Skýrsla samgöngumálaráðherra

1 gær var lögð fram á Alþingi
skýrsla samgöngumálaráðherra
um framkvæmd vegaáætlunar
1966.1 skýrslunni er m. a. fjallað
um viðhald þjóðvega, fram-
kvæmdir við nýja þjóðvegi, brú-
argerð o. fl. Skýrslunni verður
nánar getið í blaðinu síðar.
ar lostæta rétti úr afgöngunum.
Gefst konunum tækifæri til að
fá uppskriftir að þessum réttum
með sósum og öllu tilheyrandi.
Einnig verður þeim gefinn bækl
ingurinn „Kjöt og nýting þess“,
sem að undanförnu hefur verið
seldur hjá Sláturfélaginu.
Einnig koma á fundinn verzl-
unarstjórar, sem leiðbeina kon-
unum um innkaup á jólamat og
svara þei mspurningum, sem
þær vilja leggja fyrir þá þar
að lútandi. Loks sagði Kristín,
að yrði glæsilegt happdrætti,
með mörgum fallegum jólagjöf-
um. — Við vonum, að á þessum
fundi geti alli rfundið eitthvað
við sitt hæfi, sagði Kristín og
bætti við, að hún vildi hvetja
félagskonur til þess að vitja að-
göngumiða tímanlega, þar sem
búast mætti við mikilli aðsókn,
ef dæma ætti eftir reynslu und-
anfarinna ára. Aðgöngumiðar
verða afhentir að Njálsgötu 3
laugardaginn 3. desember frá kL
2—6.
Leiðrétting
í VIÐTALINU við Axel Thorst-
einson í Morgunblaðinu í gær
voru þessar prentvilkur. í 2.
dálki: frú Guðrúnar, les frá
Sigrúnar, og 4. dálki: En fráleitt
voru, les: yfirleitt voru, og sama
dálki neðar: Pabbi þinn vilcli
hafa þetta, les: hafa þetta svona.