Morgunblaðið - 04.07.1967, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 4. JÚLÍ 1967.
23
h-atjur og festi a'ldrei rætur á
heimili ykkar.
Mjeð góðiair endurminningar í
huga uim sainwerustundir oklkar
kiveð ég þig kasri vinur, bið guð
aið blessa eiftiriliifandi kionu þína
og börn þín öl'l og ættingj.a og
tengdafólk.
Farðu avo í friði, friður guðs
þig blessi, hafðu þöfek fyrir allft
og lallt.
Páll Kristjánsson.
Guðbjörg Steinunn
Guðmundsdóttir
-Minning -
Órannsakanlegir eru vegir
Guðs og allt það, sem hann
hefur í hendi sinni. Svo er það
með vitjunartíma okkar, því að
hvorki kunnum við að telja daga
okkar né annarra.
Ekki hafði ég hugboð um
það, þegar tengdamóðir mín,
Guðbjörg Steinunn Guðmunds-
dóttir frá Patreksfirði, fór í
stutta kynnisför til Vestmanna-
eyja, að hitta dóttur sína og
fjölskyldu hennar, að hún ætti
ekki afturkvæmt til okkar, því
að þar andaðist hún hinn 27.
júní sl., og bar dauða hennar
brátt að.
Steinunn, en svo var hún
alltaf nefnd bæði heima og heim
an, var fædd á Patreksfirði 5.
ágúst 1894. Hún var dóttir
þeirra hjóna, Áslaugar Einars-
dóttur og Guðmundar Eiríks-
sonar, sem bjuggu á Patreks-
firði, og þar ólst Steinunn upp
hjá foreldruim sínum og syst-
kinum. Árið 1913 giftist hún
Matthíasi Guðmundssyni fiski-
matsmanni og áttu þau hjón síð-
an heimili á Patreksfirði.
Var sambúð þeirra bæði löng
og farsæl, rúm 50 ár, og voru
þau alla tíð bæði samhent og
einhuga um heill og hamingju
bús og barna. Þau eignuðust 12
börn og eru nú 9 þeirra á lífi.
Auk þess ólu þau upp einn
dreng.
Var vinnudagur Steinunnar,
tengdamóður minnar, bæði
langur og strangur eins og að
líkum lætur, og líf hennar hlut-
Skipti alþýðukonunnar á þeim
tímum,, sem misörlátir voru við
þá, sem alla afkomu sína áttu
undir þeim, sérstaklega þar sem
ómegðin var.
En allt bjargaðist þetta, allir
komust vel af, börnin uxu úr
grasi, urðu mannvænleg, dugleg
og bjargálna og hurfu að heim-
an eitt og eitt út í lífið til móts
við hamingju sína.
Eiginmaður Steinunnar, Matt-
hía«s, andaðist á Patreksfirði
hinn 8. júní 1964. Ndkkru eftir
það flutti hún hingað suður til
dóttur sínnar, Ernu, og tengda-
sonar, Ferdinands Söbeck, sem
búa í Kópavogi, og átti hún
þar heimili síðan og undi hag
sínum vel.
Allir, sem kynntust Steinunni
hlutu að gera sér það ljóst, hve
óvenjuleg skapgerð hennar var,
ekki sízt fyrir það hve vel henni
dugðu þeir góðu eiginleikar,
sem hún hlaut í vöggugjöf, held-
ur einnig vel þeir komu öðrum
að notum, og segja má með
sanni, að samferðafólkinu hafi
hún alltaf verið að gefa af
sjálfri sér, gleði sinni, kjarki
og æðruleysi.
Mörg er sú blessun og margt
inu, ekiki sízt það að eignast
tengdamóður slíka sem Stein-
unni, sem jafnframt var sú konai,
er bar með sér gleði inn á heimil
in, lét áhyggjur og þunga lífsins
eftir utan dyra. Og ‘ ekki var
það af því, að hún aetti ekki «i«t
áhyggjuefni um dagana, heldur
það, að meðfædd háttvísi henn-
ar leyfðu henni ekki að varpa
með þeim skugga á góðra vina
fund.
Ég veit að ég tala með þess-
um línum fyrir munn okkar
allra tengdabarnansa og fjöl-
skyldna okkar, þegar við nú
kveðjum hana, því að hún var
svo sannarlega ljóssins og gleð-
innar barn, aufúsugestur hjá
okkur og öllum, sem henni
kynntust og hana þekktu. Hún
kunni svo mörgum öðrum bet-
ur að sjá björtu hliðarnar á líf-
inu og gerði aftur minna úr hin-
um, sem aðeins höfðu stundlega
og neikvæða þýðingu. Þess
vgna máttum við svo margt af
henni læra.
Ég hefði svo gjarnan viljað og
við öll hafa fengið notið þín
lengur, Steinunn, elskulega
tengdamóðir, móðir, amma og
vinur í raun, því að oss fannst
að eins og nýr þáttur væri haf-
inn í lífi þínu, sem hefði mátt
verða mikið lengri, bæði vegna
þín og okkar allra.
En stundin er komin, að við
hljótum að kveðja þig og þakka
Guði fyrir þig og minningarnar
allar, sem við eigum um þig,
svo fjölmargar hugljúfar, glað-
ar stundir, þegar þú varst hjá
okkur og við fengum í svo rík-
um mæli notið örlætis hjarta
þíns.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
A. A.
- KANADA
Framh. af bl.is 14
un að erja svo frjóan akur. Af-
komendur íslendinganna hafa
ekki síður staðfestzt í bæjum og
borgum en sveitum og margir
þeirra fluttu vestur yfir Kletta-
fjöll og búa í Vancouver.
Það er nokkur harmbót ís-
lenzku þjóðinni fyrir manntjón-
ið mikla að hún hefur ekki
gagnstætt flestum öðrum út-
flytjendaþjóðum orðið að sitja
uppi með skaðann einan og
óbættan. Þó að hið íslenzka
þjóðerni sé nú sem óðast að
hverfa í mannhafið vestra og
innan örfárra áratuga hafi skeflt
yfir slóð þess til fulls, þannig
að eftir standa ekki annað en
örfá örnefni eða meiningalaus
ættarnöfn enskumælandi manna,
hefur hið stutta blómaskeið is-
íenzku byggðarinnar vestanlhafs,
einkum í Kanada kringum
Winnipeg, sett býsna mikinn
svip á sögu íslendinga hér
heima. Það er hægt að telja upp
æðimarga þætti framfaravið-
leitni íslendinga bæði í andleg-
um og verklegum efnum þar
sem við sögu hafa komið menn
sem hlotið höfðu margvíslega
verklega kunnáttu eða sótt í sig
andlegan þrótt og kjark í nýja
heiminum. Frystihúsin, koma
bifreiðanna til landsins, stofnun
Eimskipafélagsins segja sína
sögu svo eitthvað sé nefnt. í
andlegum og trúarlegum efnum
eru áhrifin gagnkvæm en ekki
síður afdrifarík. Menningar-
tengsl vestur um haf héldu við
þrótti íslenzka þjóðarbrotsins og
veittu ferskum stormi inn í ís-
lenzkt þjóðlíf. Ljóð Klettafjalla-
skáldsins munu geymast á Is-
landi meðan sú tunga er hann
orti á er töluð, löngu eftir að
tungutak hans er orðið óskiljan-
legt afkomiendum hans vestra;
skáld hefði Stephan G. Stephans-
son orðið hvar sem leið hans
lá, en brottför hans frá ættjörð-
inni, aukin og dýpri lífsreynsla
í nýju þjóðfiélagi gaf skáldgáfu
þessa hamstola anda hæfilegra
svigrúm og voldugri vængtök.
Menningarriki framtíðarinnar
'Hin stutta saga Kanada á sér
hið ytra hliðstæður í ævi
basalhagmennisins, sem var allt
í senn sinni eigin lögfræðingur,
prestur, kerra og plógur; það er
eðlileg þróun frum.býlisþjóðar,
sem lengst af er undir erlent
vald gefin. En samlíkingin nær
ekki lengra. Andi Stephans G.
hóf sig upp úr fenmýri frum-
býlingsins, Kanada hefur ekki
enn skapað sjálfstæða menn-
Indíana Sigfúsdóttir
- Minning -
Fædd 2. nóv. 1901.
Dáin 24. júní 1967.
Þegar mér barst dánarfregn
Indíunu kom méir margt í hug.
Framar öllu var ég þakklát að
hún hafði fengið hvíldina, eftir
svo langvarandi veikindi. Ég
vissi að hún hræddist ekki dauð
ann, hún leit alltaf á hann sem
eðlilegan og sjálfsagðan.
Líf hennar var ekki rósum
stráð, hún átti við heilsuleysi að
búa alla ævi og síðustu mánuð-
ina var hún mikið veik, þó að
hún lægi ekki á sjúkrahúsi nema
tvær vikur.
Inda bjó lengi á æskuheimili
mínu og þekkti ég hana mjög
vel. Hún gaf okkur systkinun-
um alltaf góð ráð og vildi leið-
beina okkur. Og í rauninni var
hún eins og ein af oklkar fjöl-
skyldu, þó að engin ættartengsli
væru.
Eftir að hún fluttist burt frá
okkur kom hún oft í heimsókn
á meðan heilsan leyfði.
Telpurnar mínar vissu ekkert
betra en að koma í heimsókn
til Indu, því að hún var svo
elskuleg heim að sækja og alltaf
svo hlýtt í kring um hana. Hún
var skemmtilega raunsæ og
mjög réttsýn og bjó yfir góðri
greind. Og um leið og ég enda
þessar línur þakka ég henni
alla hjálpsemina og tryggðina,
sem hún sýndi okkur alltaf.
Blessuð sé minning hennar.
Dísa Benediktsson.
Strathcona lávarður leggur síðustu hönd á verkið við opnun
Kyrrahafsjárnbrautarinnar kanadisku. Þar með var sameining
austur og vesturhéraðanna orðinraunveruleg, ekki lengur aðeins
pólitískur óskadraumur.
ingu hliðstæða ytri búnaði held-
ur verið hjálenda í andlegum
jafnt sem pólitískum skilningi.
Listamenn og skáld hafa átt erf-
itt uppdráttar heima fyrir og
viðurkenningin, frægðin, orðið
að korna að utan eins og hjá
kúnstner Hansen, einfætling,
— frá London, New York eða
París. Kunnugir menn fuUyrða
samit að nú sé útlit fyrir mikla
breytingu. Kanadastjórn hefur
á síðustu áratugum lagt hundr-
uð milljóna dala í sjóði til þess
að efla listir og vísindi, ekki sízt
í þeim tilgangi að stöðva út-
flutning metnaðargjarnra hæfi-
leikamanna á sviði vísinda og
lista, vitandi vel að jafnvel
stórfellt manntjón á heim-
styrjaldarmælikvarða er ekki
eins hættulegt og útflutningur
holdi klædds mannivits og lær-
dóms. Úrelt innflytjendalöggjöf
sem ákvað hversu mörg prósent
mœttu koma ár hvert frá hverri
þjóð og settu hömlur á innflutn-
ing litaðra kynstofna hefur verið
endurskoðuð. Nú er góð mennt-
un, þekking og tæknikunnátta
orðin fremur aðgangseyrir að
hluts'kipti við nægtaborð lands-
ins en „æskilegt þjóðerni og
uppruni".
Kanada hefur lagit til menn-
ingar Vesturlanda ekki lakari
þætti en uppfinningu Bantings,
insúlinlyfið, hin þjóðlegu mál-
verk Laverns og hinna sjömenn-
inganna að ógleymdum lista-
verkum hins þekkta Riopelli og
Paul Emile Bardua. Heimskunn-
ir söngivarar eins og Jon Vickers,
Teresa Stratas, og Leopold
Simoneau eru kanadískir. Flest-
ir þessir listamenn hafa starfað
utan heimalandsins og í augum
heimsins oftast álitnir ensk/
amerískir eða franskir. Stephan
G. verður aldrei annað en ís-
lenzkt skáld, Vilhjálmur Stefáns
son starfaði lengst af fyrir
bandarísk stjórnarvöld.
Það er næsta ósennilegt að
Kanada haldi upp á annað aldar-
afmæli sem brezkt samveldis-
land, sennilega ekki einu sinni
að nafninu til. Saga Bretlands
sem foryzturíkis í heiminum
virðist senn öll og Samveldið
ekki orðið annað en eins konar
Gentlemen’s Club, sem þar mál-
efni hinna ýmsu ríkja eru rædd
meir af gömlum vana og kurt-
eisi en nauðsyn. Hitt virðist lík-
legt að Englendingar óski þess
að skila af sér hlutverki sínu
sem forystuþjóð með sóma þar
þeir mega ráða, líkt og gósseig-
andi sem sezt í helgan stein eftir
að hafa lengi setið yfir hvers
manns hlut í sínu héraði, alið
upp börn sín, leyst hjú sín út
með gjöfum og komið öllum til
nokkurs þroska líkt og höfðing-
inn á Sóla. Kannski rætist á
næstu hundrað árum spádómur
Disraeli um framtíðarhlutiverk
Kandaríkis, það leiki enn um
stund hlutverk hins hlýðna son-
ar, sem fer senn alfarinn og full-
veðja úr föðurhúsunum að
ávaxta arf sinn og lifa eigin lífi,
gagnstætt hinum óstýriláta, sem
hljópst á brott áður en hanh
hafði slitið barnsskónum.
‘Hvort gæfusamlegra reynist
mun framtíðin leiða í Ijós.
E. J. S.
(Tínt saman og lauslega þýtt
úr ýmsum heimildabóku'm,
s.s. Kanada eftir Brian
Moore, Foundation of Cana-
dian Nationhood eftir Chest-
er Martin, The Hudson Bay
Company (1670-1920, afmœl-
isriti eftir Sir WiIliam.School-
ing, ýmsum alfræðibókum
o. fl.).
Tilkynnmg
FRÁ HJÚKRUNARSKÓLA ÍSLANDS.
Viðtalstími skólastjóra fellur niður í júlímánuði.
Úthnð
Tilboð óskast í sölu á 680 ferm. tvöföldu gleri í
ýmsar byggingar vorar. Útboðsgagna má vitja á
skrifstofu okkar Skipholti 70.
Bygg'ingarfélagið ÁSBÆR H.F.
Rýniingarsala, - rýmingarsala
Fallegar hollenskar barnapeysur verð frá kr. 195—
Stretchbuxur fyrir börn, einnig dömupeysur, brjósta
höld, og m.fl. Aðeins opið þessa viku, notið tæki-
færið, gerið góð kaup.
Verzlunin ÁSA, Skólavörðustíg 17.
Sími 15188.