Morgunblaðið - 20.08.1967, Síða 27
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 20. ÁGÚST
27
Hver hefði trúað þvi fyrir 20 ár-
um að hægt yrði að aka bíl
fyrir Búlandshöfða
Afmœlissamtal við Ágúst í Mávahlíð
ÞAÉ er á morgun, sem sá ágæti
haiðursmaður, Ágúst í Mávahlíð
undir Búlandshöfða á Snæfells-
nesi heldur upp á sitt' sjötugasta
ár.
Mér fannst rétt að láta þenn-
an merkisdag í lífi þessa góða
snæfellska bónda, ekki fara fram
hjá mér, svo ég tók mig til og
heimsótti hann í vikunni og hafði
af því bæði gagn og gaman. Hann
Ágúst er hress í m/áli. Hefir lengi
staðið framarlega í fylkingu snæ
fellskra sjálfstæðismanna ein-
arður o.g ákveðinn í skoðun,
málafylgjumaður góður og ein-
lægur hverjum góðum málstað.
Auk þess að vera góður bóndi,
var hann lengi póstur víða um
Snæfellsnes í erfiðum veðrum og
vegleysum. Kom honum þá, sem
oft síðar róleg yfirvegun og yfir
lætisleysi vel að notum. Eins og
áður er getið er Mávahlíð við
rætur Búlandshöfða og þegar
þar var farið um, voru Höfða-
skriðurnar erfiður faratálmi, og
var því oft leitað fylgdar Ágúst-
ar, hvort um sumar eða vetur
var að ræða. Það hefir hann
sagt mér, að otft hatfi verið erfitt
að koma ferðamönnum yfir skrið
urnar, sérstaklega er svellalög
voru. Voru þá spor höggin í svell
in og munaði þá oft mjóu því
fyrir neðan er hyldýpi, klettar
og sjór. En alltaf var hamingj-
ain með í för. Eitthvað það erfið-
ásta, sem Ágúst komst í þegar
um skriðurnar var farið, var þeg
ar hann þurfti að sækja bygging-
arefni að Bryggju, þar sem Tang
og Riis höfðu útibú, þá varð
Ihann að reið efnið allt á klökk-
um og það var snilld segir Ágúst
að sjá hversu vel og gætilega
hestarnir þræddu nauman veg
inn.
Það eiga margir leið að Máva-
hlíð og gott að koma þangað.
Menn fara þar jafnan „glaðari
á svipinn” eins og í kvæðinu
stendur. Frá mörgu er að segja,
og þótt Ágúst finnist það ekki í
frásögur færandi er margt þann
ig, sem hann segir frá, vel þess
•virði að þögnin taki ekki á móti
því til ævarandi geymslu.
Ágúst er fæddur að Stakk-
hamri í Miklaholtshreppi. Þar
bjuggu rausnarbúi foreldrar
•hans Lilja Benjamínsdóttir, ætt-
uð úr Staðarsveit og óli Jóns-
son, sonur Jóns í Borgariholti
'Jónssonar. Óii var dugnaðarmað-
úr að hverju sem hann gekk,
>svo sem hann átti kyn til. Ein-
ton bróður Óla kynntlst ég, EHn-
íusi, sem lengi var formaður,
Verzlunar- og kaupfélagsstjóri í
’Ólafsvík og gegndi þar auk þess
tnörgum trúnaðarstörfum. EUn-
íus var traustur og ábveðinn mað
iur, vinfastur og mikill baráttu-
Imaður alls þess er hann taldi
Ihorfa til heilla landi og lýð og
á samtíð hans svipmiklar mynd
ir frá kynnum við hann.
— Ég var á Stakkhamri til
1921, segir Ágúst. Þá giftist ég
konu minni, Þuríði Þorsteins-
dóttur. Hún er ættuð af Suð-
umesjum, en alin upp í Hól-
koti í Staðarsveit. Við fluttum
áð Ingjaldshóli. Pétur föðurbróð
ir minn bjó þar og vildi hann
að ég kæmi og byrjaði búskap
hjá sér og var hugmynd hans að
ég tæki við jörðinni af honum,
en þegar til kom gat hann ekki
ráðið því og fór ég þaðan eftir
rúmt ár. Þá vildi svo til að ég
gat fengið Mávahlíðina keypta,
en hún var þá í eigu tveggja
manna. Var ég ekki lengi að
hugsa mig um. Síðar fékk ég
svo hinn helminginn keyptan.
Hér hef ég svo búið í 45 ár.
— Margt hefur breyst síðan
þú hófst búskap?
— Já, framfarirnar hafa verið
stórstígar og kannski mestar sfð
astliðin ár. Það var ekki beint áð
laðandi að koma hér fyrst að
hálfföllnum húsum, þýfðu túni
og litlu. Ég held ég hafi feng-
ið rúm tvö kýrfóður fyrsta árið
af hálflendunni. Svo var ekkert
ánnað að gera en hressa við bæ-
inn svo hægt væri að hýrast í
honum. Seinna byggði ég svo
þetta íbúðarhús og enn síðar
gripahúsin eins og þau eru nú.
í dag á ég gott bú. Fæ ca. 1200
hesta af túninu, og nú í sumar
hefir heyskapur gengið með af-
brigðum vel hér, tíðin góð og
ég geri ráð fyrir meiri og betri
heyjum en í fyrra. Nú er túnið
slétt og vélakostur ágætur. Ég
hefi við þetta notið styrks minn
ar ágætu konu, og ekki má ég
gleyma bömunum, en þau áttum
við sex. Fjögur eru farin frá
okkur, gift, en tveir drengirnir
em heima og vinna á búinu og
þegar ég tala um það sem gert
hefir verið eiga þeir sinn bróð-
urpart í því.
— Þú ert þá ekki svartsýnn?
— Síður en svo. Ég tel mig
hafa verið gæfumann í lífinu.
Starfið hefur haft heillarík áhrif
á mig, og þótt þáð hafi verið
strangt á köflum hefur ánægj-
an aukizt við að sigrast á erfið-
um viðfangsefnum. Menn eiga
að stækka en ekki minnka í
baráttu við erfiðleikana.
Það er undrunar og gleðiefni
hversu þjóðin hefur lyfst til
bjargálna á nokkrum árum, og
hversu allt er auðveldara í dag,
ef manndómur er fyrir hendi til
að komast áfram. Tækifærin eru
á hverju strái. Hver hefði t.d.
- EVROPA SYNGUR
Framhald af bls. 12.
lands og Frafcklands er sam-
evxópsk tónlist a rst a rfserni svo til
natfnið tómt, þar eð þessi tvö
lönd Mjóta að vera þeir máttar-
stólpar, sem mest rnæðir á.
Það var því engin tiiviljun, að
þegar Samlbandið réðst í að halda
Evrópiu syngur 1, þá varð þýzfca
borgin Paissau fyrir vaHnu sem
mótsstaður. Evrópa syngur I.
var haldið árið 1961 og mótið
sóttu um 2000 gestir. Árið 1964
var Evrópa syngur II. svo haldið
í frönsfcu borginni Nevers rrieð
þátttöfcu hátt á þriðja þúsund
manns.
Samlbandið hetfur einnig geng-
izt fyrir svonetfndum söngviknm
i hinum ýrneu löndum og var
sú fyrsta haldin í Nevers árið
1966. Hyggst Samibandið leggja
aukna áherzlu á þennan þátt
starflsemi sinnar.
Árið 1966 í júnímánuði var
vegur Samjbandsins orðinn það
mifcill að það var tekið inn í
fyrir 20 árum trúað því, að hægt
yrði áð aka eftir góðum vegi um
Búlandshöfðann í dag. Samgöng
urnar hafa batnað og vegakerf-
ið orðið með því bezta á land-
inu. Ég held að engum manni
sé eins að þakka hversu vel er
komið í vegamálum og sam-
göngumálum okkar Snæfellinga
og Sigurði Ágústssyni, þeim öt-
ula og ósérhlífna manni. Sam-
göngurnar létta okkur búskap-
inn.
Það er talað um dýrtíð, og
auðvitað er meiri kostnáður við
framleiðsluna í dag en var fyrir
nokkrum árum, en hinu má þá
ekki gleyma, að það kemur líka
mikið í aðra hönd fyrir afurð-
irnar, og myndi samanburður
nú og fyrir 25 árum verða mik
ill plús fyrir daginn í dag, að
ekki sé talað um hversu vélarn-
ar hafa tekið af manni erfiðið.
— Þú varst var við í kosn-
ingunum í sumar að Framsókn-
armenn töldu allt á niðurleið?
— Já, maður heyrði þetta vol
og væl þeirra, en þjóðin sýndi
þann þroska, að láta slíkt sem
vind um eyru þjóta. Hún hefir
annað að gera í öim uppbygg-
ingar en að hlusta á harmagrát
þeirra sem hafa orðið af strætis
vagninum og reyna allt til að
hindra eðlilega uppbyggingu,
menn sem telja betur varið pen
ingum í byggingu og rekstur
veitingahallar í Reykjavík en í
sameiginlegan bjargráðasjóð
bændanna, en þáð tel ég stofn-
lánadeildina vera og hvern eyri
sem í hana kemur. Sl. 8 ár. eða
tímabil Viðreisnarstjórnarinnar
tel ég hafa verið bændastéttinni
þau hagstæðustu, og mikið happ
var það ísl. bændastétt að fá
Ingólf Jónsson fyrir landbún-
aðarráðherra. Hann hefir frá
fyrstu tíð sýnt það að hann er
dugmesti og hagsýnasti maður í
þeirri stöðu, sem landið hefir
eignast, það er ekki ofmælt enda
fékk hann ver'ðugt traust í sein
ustu kosningum. Ég á þá ósk
bezta ísl. bændastétt til handa,
að hún megi njóta hans sem
lengst.
Að lokum vil ég segja, að mér
finnst gaman, að sú kynslóð sem
ég tilheyri skuli hafa öðlast þá
hamingju að skila í hendur æsk
unnar betra landi og fleiri tæki
færum en við okkur blöstu í
æsku. Ég vona bara að hún reyn
ist landi og þjóð þannig að á-
framhaldandi sókn verði á öll-
um sviðum, en um leið og hún
tapi engu af þeim manndómi og
því trausti sem við, þessir eldri
menn berum til hennar, heldur
bæti þar við og minnist lengi
þeirra or'öa að maðurinn lifir
ekki af einu saman brauði.
A. H.
„Conseil in'ternational de la
musique“ sem fullgiMur meðHm-
ur þessa merfca ráðs, sem sjálft
er meðLimur í UNESCO.
Um Evrópa syngur 111 í Nam-
ur sagði Bourel, að forstöðumenn
mótsins væru mjög ánægðir xteð
hina miifclu þátttöku og þau verk,
sem þarna væru filutt. Aðalmark
miðið væri að treysta tengslin
miili þjóðanna og einstakling-
anna og Sairrubandið vissi ekkert
öruggara merki til að starf und-
ir en einmitt tóhHstina.
Aðspurður um þátttöfcu köra
utan Evrópu sagði Bourel, að
Evrópa syngur yrði alltatf fyrst
og frernst evrópsk en það væri
álit Samibands ungra kóra í
Evrópu, að álfan mætti efcki ein-
amgrast. Hún yrði að standa xp-
in öllum, sem þangað vildu saekja
og tafcmarkinu yrði bezt náð
með þátttöku allra þjóða.
Evrópa syngur IV verður hald
ið árið 1970 í borg af svipaðri
stærð og Namur. Hvar sú borg
verður er efcki enn átoveðið.
-fj.
Þuríður Magnúsddttir
frá Súðavík 75 ára
I DAG, 20. ágúst, er frú Þuríð-
ur Magnúsdóttir frá Súðavík 75
ára. Munu hinir mörgu vinir
hennar samfagna henni á þess-
um merkisdegi.
Frú Þuríður er Árnesingur að
ætt. Foreldrar hennar voru þau
hjónin Magnús Símonarson í Þor
lákshöfn og kona hans Helga
Jónsdótfir. Þegar frú Þuríður
Magnúsdóttir var að alast upp,
gat ekki verið um jafn fjöl-
breytt tækifæri til menntúnar að
ræða og nú. Hitt er óhætt að
fullyrða, að þau fáu tækifiæri,
sem gáfust, voru nýtt þeim mun
betur. Frú Þuríður átti þess kost
í æsfcu að sækja námskeið í
bóklegum greirium á Éyrar-
bakka. En bezta vegarnestið
hygg ég að hún telji sjálf dvöl
á fyrirmyndarheimilum bæði á
Eyrafbakka og víðar. Svo mikið
er víst, að frú Þuríður hefur
ávaxtað sitt pund vel og margur
hlotið blessun af lífsstarfi henn-
Þuríður giftist 22. des. 1918,
Grimi Jónssyni, útvegsbónda og
kaupmanni í Súðavik. Bjuggu
þau hjón á hinu forna höfuðbóli,
Súðavík, við mikla rausn og
höfðingsskap, unz þau fluttu til
Reykjavíkur haustið 1951. Áttu
þau lengst af heima þar á Reyni
mel 50, í sama húsi og frú Sigur
jóna, systir Þuríðar, og maður
hennar Magnús Jónasson, hús-
gagnasmiður. Síðustu árin hafa
þau heiðurshjón, Þuríður Magn-
úsdóttir og Grímur frá Súðavík,
dvalið að Hrafnistu.
Frú Þuríður Magnúsdóttir á
langa og merka sögu að baki.
Er þess enginn kostur og rekja
hana í stuttu máli. Þuríður minn
ir um margt á hinair rammís-
lenzku höfðingskonur, sem uppi
hafa verið á öllum öldum sögu
vorrar. Þær virðast hafa verið
beinir arftakar kvenskörung-
anna, sem skipa öndvegi í bók-
menntum vorum fornum við
hlið hinna ágætu kappa.
Grímur Jónsson, maður Þur-
íðar, rak lengi mikinn útveg
í Súðavík, auk þess sem hann
var hreppstjóri, hreppsnefndar-
oddviti og gegndi ýmsum öðr-
um opinberum trúnaðarstörfum.
Það kom því í hlut frú Þuriðar
að stjórna landbúskapnum, jafn
framt því, sem hún var húsmóð-
ir á hinu stóra heimili.
Öll þessi vandasömu störf
leysti frú Þuríður af hendi með
miklum sóma. Hún er kona ágæt-
lega gefin, fljóthuga og snar-
ráð. Sópaði jafnan að henni og
þótti muna um hana, þar sem
hún beitti sér.
En þrátt fyrir mikil umsvif
vegna búsins og heimilitsanna,
gaf hún sér einnig tóm til að
sinna ýmsum málefnum sveit-
unga sinna. Var líka oft til henn
ar leitað, þegar vanda bar að
höndum. Hvort heldur voru veik
indi eða önnur áföll, sem að
steðjuðu, þá var frú Þuríður
jafnan boðin og búin til að rétta
hjálparhönd og lét engan bág-
staddan synjandi frá sér fara,
enda vor-u þau hjón bæði sam-
hent og samtaka í því, sem öðru.
Frú Þuríður hafði fongöngu um
stofnun kvenfélags í hreppnum
og vann þar, ásamt mörgum öðr
um góðum konum, ómetanlegt
starf.
Þau hjón, Grírnur í Súðavík og
frú Þuríður, eiga einn son
barna, Magnús Grímsson, skip-
stjóra. Magnús og kona hans
eiga hins vegar sex börn, sem nú
eru flest upp komin, myndar-
legt og vel gefið fólk. Hafa börn
Magnúsar reynzt miklir náms-
menn og getið sér hið bezta orð.
Á ævikvöldi frú Þuríðar blas-
ir við henni frá Hrafnistu út-
sýni vítt og fagurt yfir hina ís-
lenzku höfuðborg. En þegar
henni, andspænis hinu fagra sól
arlagi, verður litið í eigin barm,
heim minninga, minninga um at
hafnasama ævi og farsælt hjóna
band, getur hún einnig glaðzt
við fagurt útsýni í andanum.
Allir hinir mörgu vinir þeirra
heiðurshjóna, frú Þuríðar Magn
úsdóttur og Gríms Jónssonar frá
Súðavík, árna þeim heilla við
þessi tímamót um leið og þeir
þakka þeim ógleymanlega sam-
fylgd á liðnum árum.
J.G.
VÉLSKIPIÐ Arnfirðingur frá
Reykjavík lét veðurstofunni í té
eftirfarandi upplýsingar um hatf
ís í gær:
„Komum að ís á 68 gráðum og
5 minútum norður og 18 gráðum
og 20 mínútum vestur. Lá hann
þaðan eins langt og sást í norð-
ur og norðaustur."
Arnfirðingur fylgdi ísnum 1
suður og suðaustur að stað 67
gráður 59 mínútum norður og
18 gráður og 5 mínútur vestur.
Virtist þá, sem komið væri fyrir
norðausturhorn íssins.
Stutt athugasemd vegna
Kirkjubrúðkaups í Arbæ
ÞEGAR forstöðumaður svokall-
aðs Bahaí-safnaðar óskaði leyf-
is til að fá inni fyrir kirkju-
brúðkaup í Árbæjarkirkju og
lagt fram skilríki sín frá kirkju-
málaráðuneyti tjáði hann mér
að hann hefði fyrst leitað til sr.
Bjarna Sigurðssonar á Mosfelli
sem sóknarprests, en hann tal-
ið þetta afskiptaiaust af sinni
hálíu. Þá benti ég forstöðumanni
á, að kirkjuleg athöfn yrði að
geta samræmzt hans trúarbrögð
um, en um það var mér alsendis
ókunnugt, Hann sagði að athöfn
þeirra gæti alveg eins farið fram
á kristilegum helgistað, auk þess
hefði brúðurin óskað að eiga
góða stund í kirkjunni, áður en
hún yfirgæfi land sitt fyrir fullt
og allt. Árangurslaust leitaði ég
sambands við biskupsskrifistofu,
sem mun hafa verið lokuð, og
til biskups sjálfs, sem var ekki
heima, um eðli og samxíman-
ieika hins nýja trúarflokks, en
brúðkaupið bar brátt að, þar sem
brúðhjónin voru á leið til lands
ins frá ftalíu og ætluðu degi síð
ar að hverfa aftur, varð að taka
skjóta ákvörðun. Annað mál er
það að flugvélarbilun tafði brúð
hjónin í Róm, svo brúðkaupið
frestaðist frá laugardegi til mið
vikudags, en mér þótti ekki
ástæða til að bregða veittu leyfi.
Til að spilla ekki góðum
minningum kristinnar sálar um
bernskutrú sína, þó um stund
ráfaði inn á villigötu, sem ég
raunar er ekki dómbær um,
opnaði ég á eigin ábyrgð dyr
kirkjunnar í Árbæ. Mjegi hún
hafa átt þar góða stund.
Lárus Sigurbjörnsson.