Morgunblaðið - 20.04.1968, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 20. APRÍL 1968
17
Finnar fella niöur alla tolla innan EFTA
tollfrjálst á
Finnskir iðnrekendur selja nú
100 milljón manna markað
ÞESSA mánuðina er mikið
um það rætt hér á landi að
tímabært sé orðið að ísland
gerist aðili að EFTA .— Frí-
verzlunarbandalagi Evrópu.
Þar eru öll Norðurlöndin
önnur aðilar, nema hvað
Finnland er aukaaðili.
Það er því fróðlegt að sjá
hvernig reynsla Finna hefur ver
ið af bandalaginu, m.a. því þeir
áttu hvað erfiðast með að ger-
ast þar aðilar, vegnia sinna aust
urviðskipta og annarra efna-
hagsþátta, og tóku þann kost-
inn í upphafi að verða aðeins
aukaaðilar.
f stuttu máli sagt hefur
reynsla Finna af bandalaginu
verið mjög góð. Nú um áramót-
in gerðust þau tíðindi að þeir
felldu endanlega niður alla tolla
sína á vörum sem fluttar eru
til Finnlands frá EFTA lönd-
unum. Á móti hafa Finnar feng
ið algjört tollfrelsi fyrir vörur
sínar í þesaum löndum. Hér
felldu Finnar raunar, fyrr niður
tolla en efni stóðu til samkvæmt
samningum þeirra við EFTA,
vegna þess að þeir máttu halda
til 1970 nokkrum vemdartollum
á vörum sem þeir höfðu sérstak
lega óskað eftir að veita vernd
vegna innlends iðnaðar, En sem
fyrr segir töldu þeir sig ekki
á þessum varnagla þurfa að
halda og neyttu ekki þessarar
heimildar.
Ör þróun.
Tölur sem sýna viðskipti
Finna við EFTA löndin á liðn-
um árum gefa kannski bezt til
kynna hvernig þróunin hefur
verið í þessum efnum og hvern
hag Finnar telja sig hafa haft
af viðskiptum með sí lækkandi
tollum.
Á tímabilinu 1960-1966 jókst
útflutningur Finnlands um 52%.
Á þessu sama tímabili jókst út-
flutningur landsins til EFTA-
landanna um 60%. Árið 1966
voru 58% útflutnings Finna iðn-
aðarvörur, en sex árum áður Var
sambærileg tala aðeins 33%. Sýn
ir þetta hve auðveldara Finnar
hafa átt með að selja iðnaðar-
vörur sínar, þegar þeir hafa
fengið tolllágan og tollfrjálsan
aðgang að mörkuðum í EFTA-
löndunum, 100 milljón manna
markaði.
Á þessu sama tímabili, 1960-
1966, hefur hlutur EFTA í inn-
flutningi Finna á iðnaðarvörum,
þeim vörum sem bandalagið nær
til, vaxið úr 38 í 45 . Finnar
óttuðust að iðnaður þeirra myndi
bíða allmikinn hnekki við aðild
að EFTA, vegna samkeppninnar
frá iðnaði í öðrum löndum, en
sá ótti hefur ekki nema að litlu
leyti reynzt á rökum reistur.
Finnski iðnaðurinn hefur svar-
að hinni auknu samkeppni með
því að afla sér nýrri og full-
komnari véla og hefja meiri sér-
greiningu í framleiðslunni.
I dag eiga finnskir iðnrekend
ur tollfrjálsan aðgang að 100
milljón manna markaði, í stað
5 milljóna manna markaðs áður.
Það telja þeir að geri gæfumun-
inn.
Miklir möguleikar á mörk-
udum í Japan
- seg/r Bafdvin Einarsson, aðalrœðism.
FYRIR skömmu var um það
getið hér á síðunni að við
íslendingar keyptum vörur af
Japönum fyrir nær 300 millj.
kr. á ári, en seldum þeim nær
ekkert í staðinn. Útflutning-
ur okkar til Japan nam að-
eins rúmri milljón á síðasta
ári!
í tilefni þessa hefur Mbl.
átt viðtal við aðalræðismann
Japans á íslandi, Baldvin Ein
arsson, forstj. Almennra trygg
inga og spurt hann um það
hvort hann telji ekki unnt að
finna markaði í Japan fyrir
ísl. afurðir.
— Ég er ekki í nokkrum
vafa um það að miklir mögu-
leikar eru á því að selja ís-
lenzkar afurðir í Asíulönd-
um, og þá ekki sízt í Japan,
sagði Baldvin. Þar eð kaup-
smekkur almennings hneigist
mjög að vestrænum vörum.
En markaðurinn í Japan er
alveg ókannaður af hálfu
okkar íslandinga, eins og ann
ars staðar í Asíu. Og það er
ekki von að vel gangi þegar
þannig er. Hinsvegar selja
Norðurlöndin hin í vaxandi
mæli vörur sínar í Japan.
— Hvaða vörum gætum við
helzt komið í verð í Japan?
— Fyrst og fremst sjávar-
afurðum. Þar má nefna loðn-
una. Þá ekki síður hraðfrysta
síld með hrognum, sem er
ágæt söluvara í Japan og einn
ig síldar og þorskhrogn. Síld
Baldvin Einarsson.
arhrogn eru hið mesta lostæti
í Japan og gott verð fyrir
þau greitt. Á nýjári er það
m.a. þjóðarsiður að hver ein
asta fjölskylda hefur þann
rétt á borðum sínum.
Sannleikurinn er sá að þótt
Japanir séu ein mesta fisk-
veiðiþjóð heims hafa fiskveið
ar þeirra dregizt saman
vegna þess að fiskurinn hef-
ur horfið af heimamiðum. Nú
verða japanskir fiskimenn að
sækja í Miðjarðarhafið. At-
landshafið og alla leið til Ný
fundnalands. Því eru mögu-
leikar á vaxandi fiskmarkaði
þar í landi.
— En hvað um landbúnað-
arafurðirnar?
— Norðmenn hafa selt Jap
önum smjör á undanförnum
árum, enda flytja þeir inn
mikið magn af smjöri árlega,
m.a. frá Ástralíu. Og góður
markaður er í Japan fyrir
garnir. Það ættu okkar land-
búnaðarmenn að athuga.
Kannski er komin hér lausn
in á smjörfjallinu!
Þá má nefna ullarvörur.
Japanir flytja mjög mikið
inn af þeim og vissulega
mætti reyna að selja þeim ís
lenzkar ullarvörur. Ástralíu-
menn selja þeim mikið af þess
um vörutegundum.
Loks vil ég minnast á list-
iðnaðinn segir Baldvin. Ég
hefi séð mikið af dönsku kera
miki í verzlunum í Tokýo. og
veit að Danir hafa þar góðan
markað. Ættum við ekki að
reyna að komast þar að líka?
— En er vegalengdin ekki
of löng, framgjaldið og hátt
fyrir íslenzkar vörur á leið
til Japan?
— Nei, stór skip sigla í sí-
fellu milli Japan og Evrópu,
svo það er ekkert sérstakt
vandamál.
Aðalatriðið er að hefjast
handa, eins og frændur okk-
ar á Norðurlöndum. Að mínu
áliti er mjög tímabært að
stofna til embættis íslenzks
verzlunarfulltrúa í Tokýó,
sem einnig leitaði markaða í
nálægum Asíulöndum. Það er
erfitt að finna markaðinn héð
an að heiman. Við þurfum að
hafa mann á staðnum, segir
Baldvin að lokum.
Finnar hafa aukið útflutning sinn á iðnaðarvörum til EFTA
landanna um hvorki meira né minna en 60% á sex árum. Nú
eiga þeir tollfrjálsan aðgang að næst -stærsta markaði Ev-
rópu fyrir allar iðnaðarvörur sínar — svo sem finnsku kjól-
ana, sem myndin sýnir.
Kennslubók í
markaðsöflun
og útflutnlngi
N5LEGA eru komnar út í
Noregi og Danmörku tvær bæk-
ur um markaðsmál og útflutn-
ing, sem eru góður leiðarvísir
og handbaakur í þessum efnum.
Þótt bækurnar séu báðar fyrst og
fremst sniðnar eftir þarlendum
þörfum eru þær þó almenns eðl-
is og hægt að hafa af þeim mikil
not fyrir alla þá sem áhuga hafa
á því að stunda útflutning og
kynna sér markaðs og sölu mál
erlendis. Á það þó fyrst og
fremst við um fyrrnefndu bók-
ina. --
Það er bókin „Exportmarkeds
föring“ sem gefin er út af Nor-
ges Exportskole. Um nokkurt
skeið hafa Norðmenn rekið sér-
stakan útflutningsskóla. Hann
var stofnaður til þess að kynna
norskum útflytjendum, verzlun-
armönnum og öðrum sem áhuga
hafa á markaðsmálum helztu lög
mál útflutningsins, og hvernig
ætti að haga aðgerðum svo sem
mestur hagnaður yrði af.
Er þessi bók fyrsta almenna
handbókin um útflutningsmál
sem skólinn gefur út. Er hún
rituð af 21 sérfræðingi í hinum
ýmsu greinum útflutningsmála.
Er hér um að ræða bæði hand-
bók fyrir útflytjendur en einnig
þarfa kennslubók í þessari
grein. I fyrri hluta bókarinnar
er rætt um grundvallaratriði
markaðs og útflutningsmála. Þar
er rætt um helztu forsendur þess
að útflutningurinn verði arðbær
markaðskannanir áður en af
stað er farið, tollamál, hvernig
velja á ákveðna markaði, vöru-
dreifingar fyrirkomulag erlendis
og um innflutningshöft.
Annar hluti bókarinnar fjall-
ar um ýmis meiri framkvæmda-
atriði, svo sem auglýsingar, er-
lendis, verðákvörðun á útflutn-
ingsvörunni, umboðsmenn, sölu-
möguleika, fjármögnun útflutn-
ingsvara, skjöl varðandi útflutn
ng o.s.frv.
Eins og sjá má af ofangreindu
er hér um ágæta kennslubók að
ræða, sem aðrir en norskir út-
flytjendur geta haft gott gagn
af, vegna þess að um sömu mark
aðina er að ræða. Það má held-
ur ekki gleymast að útflutnings
verzlun er sérstakt fag innan
verzlunarinnar, sem menn þurfa
nokkra reynslu að þekkingu til
að geta ráðið við. Vill það þó
stundum gleymast hér á landi.
Hin bókin, sem hér verður
minnzt á, er ritið „The World
Markets and Denmark“. Er það
rit gefið út af stórkaupmanna-
félaginu danska og gefur nokk-
urt yfirlit yfir starf og stöðu
dönsku verzlunarinnar á erlend
um mörkuðum. Svipað rit hef-
ur norska útflutningsráðið raun
ar einnig gefið út og nefnist það
„Norge pá Verdensmarkedet“.
Unnt er að panta þessi rit
hjá íslenzkum bólksölum.