Morgunblaðið - 14.06.1968, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 14. JÚNÍ 1968
3
Alhliða og þrdttmikið útgáfustarf
Almenna bókafélagsins
frá aðalfundi AB og styrktarfélags þess Stuðla hf.
ALMENNA bókafclagið og
styrktarfélag þess Stuðlar h. f.
heldu aðalfundi sína þriðjudag-
inn 11. júni. Þar kom fram að
rekstur AB hefur gengið mjög
vel á sl. ári, heildarsala á hók-
um aukizt um 14 og allsgefn-
ar út 19 bækur. Félagsmenn í
AB eru nú orðnir yfir 9000 tals-
ins. Hér á eftir fer fréttatilkynn
ing frá félögunum um aðalfund-
ina:
„í upphafi aðalfundar AB
minntist formaður félagsins dr.
Bjarni Benediktsson, þeirra Þór
arins Björnssonar skólameistara
og Jóns Eyþórssonar , veður-
fræðings, en báðir unnu þessir
menn gagnmerkt starf í þágu
AB.
Fundarmenn vottuðu minningu
þessara mætu manna virðingu
sína. Því næst fluttu formaður
og framkvæmdastjóri félagsins,
Baldvin Tryggvason skýrslur
um starfsemi AB og rekstur á
sl. ári. Kom þar fram að rekstur
félagsins hafði gengið mjög vel
og heildarsala á bókum AB auk
izt um 14. Félagsmenn eru i
orðnir yfir 9000 talsins.
Á árinu gaf Almenna bókafé-
lagið út 19 bækur, þar af 10
bækur eftir íslenzka höfunda. f
marz-mánuði kom út ljóðabókin
Berfætt orð eftir Jón Dan, í
september kom út smásagnasafn
ið Rautt sortulyng eftir Guð-
mund Frímann, í oktober kom
út ljóðabókin Ný lauf nýtt myrk
ur eftir Jóhann Hjálmarsson, I
nóvember komu út bækurnar,
Blandað 1 svartan dauðann,
skáldsaga eftir Steinar Sigur-
jónsson, Dagbók frá Díafani,
þankar úr Grikklandsdvöl eft-
ir Jökul Jakobsson, og skáld-
sagan Þjófur í Paradís eftirlnd
riða G. Þorsteinsson.
Haustið 1966 hóf Almenna
bókafélagið útgáfu á nýjumbóka
flokki, sem nefnist „Bókasafn AB
íslenzkar bókmenntir," oghyggst
félagið gefa út í þessum flokki
ýmiss merkisrit íslenzk frá fyrri
og síðari tímum.
Á sl. ári komu út í þessum
flokki 3 bækur: Sögur úrSkarðs
bók í umsjón Ólafs Halldórsson-
ar, Píslarsaga séra Jóns Magn-
ússonar með ítarlegum og merk-
um formála eftir dr. Sigurð Nor
dal og loks Anna frá Stóruborg
eftir Jón Trausta. með formála
Baldvin Tryggvason,
framkvæmdastjóri AB.
eftir Tómas Guðmundsson Áður
voru komnar út bækurnar: Líf
og dauði eftir dr. Sigurð Nordal
og Kristrún í Hamravík eftir,
Guðmund G. Hagalín.
Á þessu ári 1968 eru væntan-
legar í þessum flokki 2 bækur
Mannfækkun af hallærum eftir
Hannes Finnsson, biskup, Jón
Eyþórsson bjó til prentunar og
Tyrkjaránssaga séra Ólafs Egile
sonar í umsjón Sverris Kristjáns
sonar.
Um áramótin s.l. kom svo út
gjafabók AB, Gamansemi, Eglu-
höfundar eftir dr. Finnboga Guð
mundsson, en sú bók var send
öllum félagsmönnum AB að gjöf,
er keypt höfðu 6 AB-bækureða
fleiri í árinu 1967.
Á árinu gaf Almenna bókafé-
lagið út skáldsöguna Alexis
Sorbas eftir Nikos Kazantzakis
í þýðingu Þorgeirs Þorgeirsson-
ar og ljóðabókina Goðsaga eft-
ir Gíorgos Seferis í þýðingu Sig
urðar A. Magnússonar.
Rétt fyrir jólin kom út bókin
Víkingarnir og veglegt fræðirit
um víkingaöldina, sem vakið hef
ur verðskuldaða athygli og selzt
mjög vel.
í Altfræðisafni AB komu út 6
bækur á árinu og voru bækurn-
ar í safninu orðnar samtals 15
um sl. áramót. Á árinu 1968 eru
þegar komnar út 3 bækur til við
bótar og í haust munu enn bæt-
ast við 3 bækur, verða bækur
Alfræðasafns AB þá orðnar 21
talsins og hefur nú verið ákveð
ið að láta þar með staðar numið
við þennan vinsæla bókaflokk.
Sala bóka Alfræðasafnsins hef
ur gengið mjög vel og hefur
þurft að endurprenta allar 13
fyrstu bækurnar en síðari bæk
ur verið prentaðar í mun stærri
upplögum. Framkvæmdastjóri gaf
nokkurt yfirlit um fyrirhugaða
bókaútgáfu ársins 1968.
Nú fyrir stuttu komu á mark-
aðinn 3 nýjar AB-bækur, Gold-
en Iceland, íslandsbók Samivel,
en AB hefur keypt útgáfurétt-
inn að þeirri bók á enska tungu
um allan heim, Hjartað í borði
skáldsaga eftir Agnar Þórðar-
son og Ég á mér draum, sagan
um Martin Lutíher King í máli
og myndum í þýðingu séra
Bjarna Sigurðssonar. Þessi bók
er þegar þrotin hjó forlaginu
en mun verða endurprentuð fljót
lega. í haust munu m.a. verða
gefnar út:, Fiskabók AB í þýð-
ingu Jóns Jónssonar, sem verða
mun í flokki með hinni vinsælu
Fuglabók AB, Ævisaga Svein-
björns Sveinbjörnssonar, tón-
skálds, eftir Jón Þórarinsson, ía
lenzk orðtök eftir Halldór Hall-
dórsson, í bókaflokknum ífl-
lenzk þjóðfræði, Fagra veröld
ljóðabók Tómasar Guðmundsson
ar með myndskreytingum Atla
Más. í ár eru liðin rétt 35 ár frá
því Fagra veröld var gefin út í
fyrsta sinn, bók eftir Gísla Jóns
son, á Akureyri um árið 1918
og aðdraganda þeirra atburða,
sem þá áttu sér stað og bók Per
Olafs Sundman, Ingenjör And-
rées lutffárd í þýðingu Ólafs
Jónssonar.
í stjórn Almenna bókafélags-
ins voru kjörnir dr. Bjarni Bene-
diktsson formaður en meðstjórn-
endur voru kosnir Halldór Hall-
dórss. prófessor, GyMi Þ. Gísla-
son, ráðherra, Jóhann Hafstein,
ráðherra og Karl Kristjánsson,
fyrrv. alþingismaður.
í bókmenntaráð voru kosnir
Tómas Guðmundsson, formaður
en aðrir í bókmenntaráð þeir
Birgir Kjaran, Guðmundur G.
Hagalín, Höskuldux Ólafsson,
Indriði G. Þorsteinsson, Jóhannes
Nordal, Kristján Albertsson,
Mattihías Johannessen og Sturla
Friðriksson.
Á aðalfundi Stuðla h.f. en eins
og kunnugt er, er það styrktar-
félag Almenna bókafélagsina gaf
framkvæmdastjóri, Eyjólfur K.
Jónsson, ritstjóri skýrslu um hag
og rekstur félagsins á sl. ári.
í stjórn Stuðla voru kjörnir
Geir Hallgrímsson, borgarstjóri,
formaður en meðstjórnendur
voru kosnir Loftur Bjarnason,
útgerðarmaður, Magnús Víg-
lundsson, framkvæmdastjóri,
Geir Zoega, framkvæmdastjóri
og Sveinn Benediktsson, fram-
kvæmdastjóri.
STAKSTEIMAR
„Vofan“ \
Forystugrein íslenzkra komm-
únistamálgagnsins í gær er dýrð
aróður um kenningar og starf
Karls Marx, sem uppi var fyrir
hálfri annarri öld og setti þá
fram kenningar um breytingu á
þjóðfélagi þess tíma, kenningar,
sem afturhaldssamir kommún-
istar trúa á í blindni enn i dag,
enda þótt þær snerti á engan
hátt lausn á vandamálum nú-
tíma þjóðfélags. í upphafi for-
ystugreinarinnar er fjallað nm
ráðstefnur, sem efnt var til í til-
efni afmælis Karls Marx, og sagt
að fyrir nokkrum mánuðum hafi
menn orðið sammála um: „Það
myndi eiga langt í land að anð-
valdsþjóðfélagið liði endanlega
undir lok vegna ósættanlegra
innri aðstæðna, ef sú meginnið-
urstaða æviverks hans væri þá
ekki byggð á fölskum ,eða a.m.k.
úreltum forsendum".
í lok forystugreinarinnar
kemst höfundur hennar hins veg
ar að því, að ekki þurfi að ótt-
ast um gildi kenninga Marx, og
segir: „En hvílík umskipti hafa
ekki orðið á þeim fáu mánuðnm
sem síðan eru liðnir! í Frakk-
landi hafa menntamenn og
verkalýður kveðið upp dauða-
dóminn yfir auðvaldsskipulag-
inu; þar, sem annars staðar mun
það aðeins fá gálgafrest. „Vofa
gengur ljósum um Evrópu, vofa
kommúnismans“. Þau orð Marx
og Engels hafa aldrei verið jafn
tímabær og nú“.
Orð höfundar forystugreinar-
innar eru í fullu samræmi við
eftirfarandi kafla úr ályktun kín
verskra kommúnista, sem birtist
nýlega í „Peking Review“ mál-
gagni Feking-stjórnarinnar, en
þar segir: „Við, verkalýður, fá-
tækir lágstéttabændur og rauð-
ir varðliðar höfuðborgar Kína,
styðjum einhuga franska verka-
menn og stúdenta í byltingarbar-
áttu þeirra, við styðjum verka-
menn og stúdenta í öllum lönd-
um Norður-Ameríku og Evrópu
í þeirra byltingarbaráttu, og við
styðjum allar þjakaðar þjóðir í
heiminum í byltingarbaráttu
þeirra við heimsvaldasinna og
endurskoðunarsinna".
En þessir einhuga samherjar
eiga áreiðanlega eftir að reka
sig á það einu sinni enn ,að „vofa
kommúnismans" verður kveðin
niður fyrir áhrif betri afla.
Draugagangur hefur aldrei þótt
eftirsóknarverður.
Fræðslukerfið
Morgunblaðið hefur í rúmt ár
sett fram skoðanir um nauðsyn
gjörbreytinga á núverandi
fræðslulöggjöf og jafnframt hef
ur verið bent á ýmsar brýnar
úrbætur sem nauðsynlegar eru
í skólamálum. Þessi sókn blaðs-
ins hefur leitt til umræðufunda
um þetta mál víðsvegar um
land á vegum kennara og ann-
arra, og í útvarpi og sjónvarpi,
auk þess sem fjöldi greina hefur
verið ritaður í blaðið og annars
staðar. f forystugrein sinni í gær
leggur Tíminn orð í belg og seg-
ir:
„Þannig virðist það augljós
staðreynd ,að framkvæmd
fræðslulaganna hafi beinlínis
verið þrándur í götu þess, að
stúdentsaldurinn færi lækkandi
eins og í öðrum nágrannalönd-
um, eða þau hafi jafnvel hækkað
hann.
Þetta er vert að hafa í huga
þegar menn eru að halda því
fram, að ekkert liggi á að endur-
skoða fræðslulögin, þau séu svo
rúm, að unnt sé að sníða kennslu
og skólamálum svo að segja
hvaða stakk sem er innan
ramma þeirra. í þessu tilfelli og
raunar mörgum öðrum hafa þau
verið töluvert þröng, og því hef-
ur það verið brýn nauðsyn um
árabil að endurskoða fræðslu-
lögin".
Er ekki heiglum hent að
aka Fjarðarheiði daglega
KLAKI var að fara úr Fjarð-
artbeiðinni, að minneta kotsti
neðantil, þegar fréttamaður
Mbl. átti þar úieið um í sL viikiu
og vegurinn m-eð köfluim lák-
ari f jóshaug á að sjá en braiut
fyrir vélknúin farartæki.
Varla hafa m-argir lagt í þenn-
an 'heiðanveg. En Siigiorður
Júflliusson, sérleyfishatfinn á
þessari leið, saigði bara að
svona þjónustui væri eikki
hægt að fefllla n-iður þó rútu-
bílar kom-ist eifcki áfram. AUt-
af er fóllk sem þarf að fflytja
yfir hieiðina, Það er-u lika
ýk-jur að hann hatfi ein-hverja
erfiðiuistiu sérleyfilsleið á land-
inu.
Til að flytja farþega yfir
Fjarðarfheiði verður hainn að
hafa 7 bifreiðir af másmun-
andi gerðum fyrir þrenns
feonar tfærð. Hann kveðst nota
3 snjóbíla í 7 mánuði á ári,
einn stóran og þunigan og tvo
áætliunarbíl-a tfyritr hásumarið
flléttari, þá þarf hann tvo
og svo tvo „draslbíla“, sem
fara afllt en er ekki í ra-un-
inni hægt að bjóða tfóflifci í, til
að nota færðina eins og hún
er nú. Þarna brýist hann nú
átfram með farþega í jeppa á
keðj-um á öilum hjólum og
háan yfirbyg-gðan fjaMa-bfl
undir dót og þá siem eíkki
komast í jepipann. Mað-ur er
aflltatf jatfn hilssa á að bíl-arnir
sk-uli le-gigj a í næstu keldu.
Þeir ölsla leðju-na næstum uipp
fyrir hjólin, skekkjast til og
hallast, svo farþegar halda
al’ltaf að nú séu þeir að velta
í ótryggum hjóMörunum — en
fyrir einskær-a snifllli bíflistjór-
anna síga þeir alltatf upp ú-r
hinium megin. Og svo vel
þekikja bílstjórarnir vegiinn,
að þeir vita hvar efefei duigar
að aka eftir honum og verðux
að fara út í móa.
Miflli keldna reynum við að
hafa viðtal við Sig-urð. — Það
li-gigja á -mig tvær kærur hjé
bMreiðaeftirlitinu, önnur fyrir
það að ég kom aí hieiðinni
með ekkert púiströr undir bíln
um, hin fyrir að bílarnir væru
óhreinir hjá mér, segir Sig-
urður um leið og ha-nn ek-ux
í næsta pitt. Hvað gat ég sagt?
bætir hann við. Maður veit að
þetta á ekki að vera svona. En
það er bara hreint efckert
hægt að glera við því.
Alla daga jafnt brýst Sig-
urður og bílsbjórar hans yfir
Fjarðarheiði, frá Seyðisfirði
til Egilsstaða og til baka með
tfólk og vöru-r. Mjóflitounfkiitn-
ingarnir eru á hans vegum.
Fiutnin-gurinn er ákaflega
mismikill. Á sum-rin lcoma
kannsfei 100 síldarsjómenn í
lamd í ein-u og þu-rfa að kom-
ast upp á Hérað. Á su-mrin
þurfa sem sagt að vera á leið-
inni rúmgóðir áæblluniarvagn-
ar, en þá er a-ðeins hægt að
nota 2¥j mán-uð vegn-a færð-
ar, segir SigUTðúx.
— Og hvernig fliífeair honum
við fóflikáð? Þarna er m-ikil
umferð sfeemmtiferðamanna á
sumrin. Hann segir það sflcrýt-
ið, að í þau 7 ár, sem hann
var leigulbílstjóri í Reykjajvífe,
hitti h-anin aMrei nem-a gott
fólk. En þegar þetta sama tfóflk
sé feomið út á landsbyggðin-a
þá hatfi það allt á hornum
sér, sé hekntuírtekt og ekkert
sé nógu giott. Stunidum sé
næstum hægt að m-arka atf
framlkomu'nni hve vel síldar-
sjóm-ennirnir hafi vedtt. —
Samt viifl. ég eikki skipta við
Framh. á bls. 2