Morgunblaðið - 29.06.1968, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 29. JÚNÍ 1958
21
Er von á róttækum breytingum?
Ályktun samstarfsnefndar nemenda og
kennara Menntaskólans í Reykjavík
FYRIR rúmu ári samþykkti
akólafundur Menntaskólans í
Reykjavík (sem er sameiginleg-
ur fundur allra nemenda skól-
ans og hefur æðsta úrslitavald
í málefnum þeirra) að komið
skyldi á laggirnar samstarfs-
nefnd nemenda og kennara, sem
ynni að sameiginlegri ályktun
um nauðsynlegar endurbætur á
námsefni og námstilhögun við
skólann. Nefndin hefur síðan
starfað í vetur og nú ný/erið
látið tara frá sér ályktun, sem
þykir nokkuð róttæk, og hefur
vakið mikla athygli. Því öruggt
má telja að enginn þekki hetur
til veikra bletta á námi og náms-
tilhögun, en þeir, sem fást við
slíkt daglega, þ.e.a.s. kennarar
og nemendur. Er því rétt zS
veita þessari samþykkt sérstaka
athygli og óska þess eindregið,
að skóla og menntamálayfirvöld
láti ekki á sér standa að hrinda
þessum skinsamlegu tillögum í
framkvæmd. í nefndinni sátu af
kennara hálfu: Jón S. Guðmunds
son íslenzkukennari, Bergsteinn
Jónsson sögukennari og örn
Helgason efna- og eðlisfræði-
kennari. Af nemenda hálfu: Vil-
mundur Gylfason inspector
scholae. Jón Bragi Bjarnason og
Þorlákur Helgason verðandi
inspedtor á vetri kom-
nemi 3. bekk. — H. G.
a.
Vér teljum endurskoðun á árs-
einkunnarfyrirgjöf nauðsynleg og
bendum á eftirfarandi atriðisem
úrbót:
Árseinkunn verði Hátin gilda
sem % af heildareinkunn.
Að “tilhlutan Skóljafélags
Menntaskólans í Reykjavík, fór
fram hinn 19. febrúar s.l. skoð-
anakönnun meðal nemenda, og
var tilgangurinn sá að kanna
afstöðu þeirra gagnvart árseink
unn. í ljós kom, að mikill meiri
hluti nemenda vildi breytingar
frá núverandi ástandi, og styðj-
um vér eindregið þær skoðanir.
Vér teljum líkurnar á misræmi
í einkunnagjöf kennara á milli
mjög miklar og að árseinkunn
geri nemendum að mörgu leyti
illkleift að haga námi eftir eig-
in hagkvæmni og sporni því
gegn sjálfstæðri námstilhögun og
auknum persónuþroska.
b.
Vér teljum nauðsynlegt, að
tilgangur og raunhæft gildi frá-
dráttar einkunnar verði endur-
skoðað.
Frádráttareinkunn var komið
á þegar h»tt var að gefa
einkunnir innan skólans sam-
kvæmt Örstedskerfi. Frádráttar
einkunnin kom ístað hinnarháu
mínus einkunnar allt að -4- 23
samkvæmt örsteds-kerfi. Enfrá-
dráttare-inkunnin í því formi,
sem hún er nú, getur útilokað
góðan námsáragnur frá farsælu
námi, ef hann er ekki jafnvígur
á allar námsgreinar.
Vér teljum, að sú stefna, sem
er, að stúdent frá Menntaskól-
anum í Reykjaívk skuli hafa
hlotið alhliða undirstöðumennt-
iun, sé góS og gild, svo langt
sem hún nær. En ef hún úti-
lokar námsmann, aðeins vegna
fákunnáttu í einni til tveimur
greinum, vinnur hún gegn eig-
in tilgangi: þeim að afla þjóð-
inni fleiri og hæfari mennta-
manna. Því er full ástæða til
endurbóta. Vér teljum því æski-
legt, að frádráttareinkunn verði
tekin til gaumgæfilegrar endur-
skoðunar og rannsakaðir mögu-
leikar á að afnema hana fyrir
fullt og allt eða lækka þá eink-
unn (4), sem hún miðast við.
c.
Vér teljum fullkomlega tíma-
bært, að einkunnarkerfi skólans
— í heild — verði athuguð, og
bendum þá m.a. á algjörlega
óviðunandi ástand í fyrirgjöf
prófa. Það gefur auga leið, að
það er óframkvæmanlegt að meta
kunnáttu nemenda í hundraðs-
hlutum, svo að vel, og réttlát-
lega fari. Á þetta kannski um-
fram allt við um einkunnir, sem
eru óviðunandi (falleinkunnir).
Vér bendum á eftirfarandi sem
lausn á þessu máli:
Háar einkunnir (yfir 8,5) verði
gefnar með nákvæmninni 0,2, en
einkunnir undir 8,5 af nákvæmni
0,5 (.. 7,0 —7,5 —8,0). Reynd-
ar ætti að vera óþarfi að gefa
einkunnir neðan við þrjá með
slíkri nákvæmni .
d.
Nú,þegar miklar og róttækar
breytingar á menntaskólakerfinu
eru til umræðu, hafa jafnvel
verið framkvæmdar eða eru fyr-
irhuigaðar, er ekki svo ólíklegt,
að Menntaskólinn í Reykjavík
verði hvað mest fyrir höndum
framfarasinna á sviði kennslu-
mála á komandi árum. Það er
því að mörgu leyti nauðsynlegt,
að við tökum sem fyrst ákveðna
stefnu í brýnustu málum, eins
og stofnun þriðju deildar við
skólann, hvar í væri lögð mun
minni áherzla á stærðfræði en
nú er í stærðfræðideild, en í
stað hennar kæmi hetri og viða-
meiri kennsla í náttúruvísindum.
Þess konar deild virðist njóta
vinsælda í Menntaskólanum á
Akureyri, og virðist því engin
rökfærð ástæða til að telja, að
svo verði ekki .hér Sömuleiðis
teljum vé rskiptingu máladeild-
ar í ný- og fornmáladeild mjög
athyglisverða og bendum í því
Hamrahlíð. Raddir hafa verið
uppi um, að fresli í vali náms-
greina, utan viss fjölda skyldu-
greina sé það, sem kom aþarf.
Vér getum aftur á móti ekki
fallizt á þetta sjónarmið og telj-
um deildafjölgunina og deilda-
skiptinguna mun raunhæfari og
árangursríkari lausn.
harmur minn
er sem söngur
þúsund nátta
sem kveðast á.
kvöldið er hulið
þokumistri eilífðarinnar
þúsund leðurblökur
sitja fyrir
sál minni.
í dögun
er allt svo bjart
þó er haustið komið
og myrkrið
á næsta leiti.
enginn veit
hvar gáróttar
öldur hugans
eiga sér
eilíft athvarf.
DRAUMUR
Ef ég væri
skapari himins og jarðar
myndi ég segja við sjálfan mig
eins og litla barnið
sem leikur sér
í sandkassanum að morgni
attbú
plask!
og síðan myndi ég reisa
nýjan sandkastala
hálfu voldugri
hálfu tilkomumeiri
en þegar
því væri lokið
plask!
e.
Þeirri skoðun hefur verið hald
ið á lofti, að lengja beri skóla-
árið og þá annaðhvort hafa hvern
kennsludag styttri en nú er og
láta námsefnið halda sér að
magni eða fjölga námsefni og
kennslugreinum, en láta lengd
skóladagsins óbreytta.
Vér erum þessari skoðun mót-
fallinn og teljum, að hin góðu,
gömlu rök þess efnis, að þójðar-
búið og andleg heilsa hvers
manns þarfnist fjögurra mánaða
sumarleyfis, standi fullgild. Vér
feljum, að auknum kröfum um
námsefni verði svarað með tækni
legri og nýtízkulegri kennslu á
því efni, sem fyrir er. Leng-
ing skólaársins sé í því tilviki
óraunhæf og aðeins stundleg
lausn.
f.
Vér teljum, að aukin listfræðsl
á fyrirlestraformi sé nauðsynja-
máL Þar ber fyrst að nefna
fyrirlestra um merkar liststefn-
ur, sem mannkynssögukennsla
skólans krefst þekkingar á. Til
slíks fyrirlestrarhalds ber að
fá sérkunnáttumenn í hverri
grein og fyrirlestrana ber að
halda á skólatíma. Þá má einn-
ig nefna nauðsyn þess, að þeir
erlendir höfundar, sem lesnir
eru í sambandi við tungumála-
kennslu, séu mun betur kynntir.
Slík kynning gæti farið fram
á fyrirlestraformi eða einfald-
lega þannig, að nemendum sé
áætlaður viss tími frá heimanámi
til að kynna sér þessa höfunda
og jafnframt sé þeim leiðbeint
um hvernig haga beri slíku námi.
Vér teljum, að söngkennslu í
5. og 6. bekk beri að færa í
betra form og bendum á fyrir-
komulag það, sem Atli Heimir
Sveinsson tónskáld hefur á söng
kennslu, sem gó aðlausn á því
máli. Annar hver söngtími verði
notaður til að fræða nemendur
í tónsöng eða þróun tónlistar á
liðnum árum, en aðrir söngtímar
haldi áfram í því formi, esm nú
er.
g.
Að lokum teljum vér nauðsyn-
legt að vekja athygli á eftir-
farandi atriuðm :
í reglugerð fyrir menntaskóla
um inntöku nemenda í skólana,
6. gr., stendur orðrétt:
„Þeir einir geta fengið inn
göngu í skólan, er lokið hafa
miðskólaprófi bóknámsdeildar
(landsprófi) með þeirri einkunn,
sem tilskilin er, samanber reglu-
gerð um miðskólapróf í bóknáms
deild."
Samkvæmt þessari grein verð-
ur að telja miðskólapróf sem til-
skilinn og nægjanlegan undirbún
ing menntaskólanámi.
17. gr. laganna stendur:
„Veita má nemendum inntöku
í aðra bekki skólanna en neðsta
bekk, enda sýni þeir prófi eða
skilríkjum, er skólastjóri metur
gild, að þeir hafi hlotið til
þess nægilegan undirbúning,
að þessu athuguðu ber að líta
svo á, að skólastjórn geti veitt
undanþágur um inngöngu í skól-
ann, þ.e.a.s. þeim nemendum, sem
ekki hafa lokið landsprófi. Slík-
ar undanþágur eru réttmætar
t.d. gagnvart námsfólki, er dval-
izt hefur erlendis, en þá ber
stjórn skólans að vega og meta
undirstöðumenntun umsækjanda.
Nú hefur komið í ljós, að nem-
endur úr öðrum skólum hér á
landi, sem hafa ekki lokið lands
prófi, hafa fengið að setjast í
menntaskólann. Gagnvart slík-
um undanþágum til skólasetu,
teljum vér að yfirvöld skólans
eigi að fara ákaflega varfærn-
islega í sakirnar. Sé um auð-
leystan hnút að ræða og náms-
fólk úr öðrum æðri skólum en
menntaskólum eigi næsta auð-
velt um inngöngu í menntaskól-
ann, kastar það rýrð á skólann
í heild og minnkar gildi stúd-
entsprófs frá skólanum.
Það verður ekki of oft kveðið
að minna stjórn skólans á að
götunm.
Kalt en utan hverfisins yrði
hlýrra enda skyggðu hús ekki fyr
þess sem hann hefur gert handnt
að nokkrum stuttum kvikmynd-
um. Hér birtast tvö ljóð Rúnars
ir sólu. Og þax voru vötn. Hann
velti fyrir sér hvort hún kæmi
nokkuð í kvöld þó hún hefði
og óskum við honum góðs geng-
is í framtíðinni á listamanns-
brautinni.
Áskorun
(Ort til vissíar kvenveiru lí Meamtafskólanum).
Ó, þú höfuð böfðanna, öxl axlanna,
vizka vizkanna, sem spýtir þekkingu þekkinganna
úr iðrum maga maganna
eins og dæla dælanna keppist þar að.
Ó, þú skil'ningur skilninganna, réttlæti réttlætisins,
sem ummyndast í drottingu drottninganna
og dregur þræl þrælanna niður í skít meðbræðra sinna.
Ó, þú göfuga vera — ger þér ljóst:
Enginn hilær nema þú, ef þú þá gerir það,
því hlátur hlátranna er floginn til íss ísanna
nyrzt á hjara veraldar, — en —,
úr iðrum iðranna kemur gremja gremjunnar í staðinit
Ger þér það ljóst. y
Því ekki að semja frið friðanna
og umgangast með þroska þroskanna?
Af minni hálfu ókey.
En — etf stolt stoltanna
kemur upp í veru veranna og segir nei
— þá gerist eitthvað.
Gúatav Skúlason.
UHGT
FOLK
SAMAN HEfvr. TFkll>
íírafii öruimlaugg$on!
standa dygga vörð um Mennta-
skólann í Reykjavík.
NiSurstöður
a) Árseinkunn ber að endur-
skoða gaumgæfilega.
b) Athugað skal raunhæft gildi
frádráttarienkunnar í því
skyni að fella hana úr gildi
eða lækka viðmiðunareink-
unn.
c) Tekið skal upp annað fyrir-
kouulag í einkunnagjöf.
d) Athugaðir skulu möguleikar
á stofnun 3. deildar og skipt-
ingu máladeildar.
e) Óæskilegt er að lengja skóla-
árið.
f) Listfræðsla skal aukin og
söngkennsla bætt.
g) Skólinn standi framvegis betri
vörð um skilyrði þau, sem
sett eru um inngöngu í Mennt
skólann í Reykjavík.
Eftir Björn Sigurbjörnsson.
Nokkrum dögum seinna stóð
hann órakaður upp til að drekkja
sér fór út og skildi dyrnar eft-
ir opnar. Gekk niður steintröpp-
urnar og gætti þess að snerta
ekki bilað handriðið og meiða
sig. Síðan hélt hann yfir ösku-
tunnuportið sparkaði í hund-
fjandann og var svo í þröngri
ekki komið í gærkvöldi og fyrra-
kvöld og þar áður. Hún myndi
ganga innum opnar dyrnar sjá
myndina af sér tekna í prófíl
þeim megin sem augað var, fara
svo í gegnum eldhúsið og inn í
litla herbergið þar sem vaggan
var og ráma kannski í eitthvað
sem hún höndlaði einusinni en
hafði týnt fyrir löngu og vissi
ekki meir hvað var.
Síðan færi hún fram og fengi
sér eitthvað að éta. Þegar uppá
grasvaxna hæðina kom og fyrir
neðan djúp tjörn fór hann úr
frakkanum og tók af sér skóna.
fætur hans snertu volgt vatnið
og hann minntist opinna dyra
g hún kæmist beint inn og þyrfti
ekki að banka einsog stundum
áður.
Fýla af vatninu og slý og ó-
geð svo hann þurrkaði fæturna
og fór aftur í skóna og jakkann
og hætti við allt saman en fékk
sér sígarettu í staðinn.
Hún kæmi hvort sem er ekk-
ert í kvöld frekar.
Skólaskáld M.L.
Rúnar Ármann Artursson er eitt
helzta skólaskáld Menntaskólans
á Laugarvatni. Rúnar hefur ort,
skrifað leikrit og smásögur auk