Morgunblaðið - 02.09.1969, Blaðsíða 3

MORGUNBIjAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 2. SEPTEMBiER 1»60
3
Olía gjörbreytti efna-
hagsmálunum í Líbýu
- í landi, sem er 85°Jo eyðimörk, hefur
engar ár og þar sem sjaldan rignir
LÍBÝA varð sjátfstaett sain-
bandsríki á afffang'adag; jóla
1951, hiff fyrsta ríki, sem
Sameinuffu þjóðirnar liöfffu
forgöngu um aff veitt yrffi
sjálfstæffi. Áffur höfffu þrjú
sjálfstjómarhéruff landsins,
Tripolitania, Cyrenaica og
Fezzan, lotiff brezkri og
franskri herstjóm eftir aff
Bandamönnum tókst að
hrekja her Rommels af þess-
um slóffum á árunum 1942 og
1943. Á grundvelli sam-
þykkta sem gerffar voru 1949
og 1950 varff Líbýa fyrsta
ríkiff, sem Sameinuðu þjóff-
irnar höfffu forgöngu um aff
stofna.
Emíriinin atf Cynemaiiea, Idris
Bl-Malhidi Bl-9einiuissi var íkijlöir-
iinini fyxstt Ikiomiuinigur lainidsimis,
en Mahroauid B'ey Mumitasser
vairð íyirisitii florsæltlisriáðlhiema
þess.
Ailt til áirsiinis 11963 vtar
Ihiv'erjíu Ihiininta þriggjia Ihiéralða
lanldsins Stljéinnað aif sérstölk-
iuim landisisltj óra, sem Ihialf ðii siér
itil aöisttioðar llaagljiaifiar ag
firaimlkivæmldarálð. í april þiaff
ár varð ihdmisvieigar (bneytiiinlg á
þessari tillhiötgiuin. Hériulðiiln
þrjú eða rilkiin Motnu löigið iniið-
'ur og lainidiniu Skiipt í 19
smiænri eiiniimigar, ag var
Ihlvierri álíkiri út(jióinniað aif sér-
stölkiuim hölflðiiinigj'a (Muhaf-
idh).
I>jióiðþinlg Ijibýiu sii'tuir í
Itvie'iimluir dleiliduim, í ölduiniga-
deálld eru 48 þiinigimieinin, sem
kjönndir eiru till átta áirta í
semm. Um Ikijiöir þinigmiainmia ti'l
iniéðiri dleildam, eð'a fiuMltnúia-
deíldar, gilda sérstafkiar nagl-
uir, og 'hieflur miagániraglanL ver-
ið sú, að einm þinigmiaíðluir
skudi viena fymir hivieirja 20.000
ibúa. í síðiuisltu bosmiiniguim,
siem Ænam fiómu í Libýu 8. miaií
1'9®5 var kjörimm 91 þitngmiað-
usr í fluMltrúiadeiiíIdiinisb.
TrípoHí ag B'emiglbazi eru
þáðar formll'ega taldair (hiöfluið-
bomgir iamdsiins, em lallllar
h'dlztu sitjórmiarskrifsltiolflur enu
í Cyriemiaioa.
Líbýa er 1.7i6'0.0i00 flerkíió-
mietinar aið stærð, ag emu uim
85% lamidsins eyðiiimlörk. Enig-
ar ár emu í lamidliniu, 'og reigm
eir þar mljöig sj'aldgæiflt fyrir-
bæini. 1i96i4 tölduisit íbúar
lanidslinig vera 1.564.000, mlesit-
miagmiis Ama/bar emi eiininiig emu
mlimriilh'lultalhiópar Bierlbia oig
ítaflia í lanldinlui, eámlklum vesit-
urlhfliultum þess.
Á síðari ámuim heiflur flumid-
ilzlt ofllía í Líbýu ag hieflur það
gjlömvmeytlt 'etflnialhag lainidsinis.
1961 miámiu fj'áiriög þess Seim.
svarair 3,2 imiiiljiörðlum ísi. 'kr.
en 1968 mámiu ifjárlögtin uim 72
miilijiörlðluim ísl. Ikmómia. Aulkm-
inigiim er tniær eimigömigiu ofllí-
uinnii að þaklka, em 40 alíuifé-
Idris Líbíukonungur
lög hiafia stiamflað í flamidiniu. Á
sl. áni áæ'tHuðiu sérflraeðiinigar
að 'olíiuifmamíDedlðsilia Lílbýu
miuinidi miá 2 miiHILj. tuinin'a á
daig á þesstu ári.
Áður 'em útflultmiiniglur á olíu
ikiom til sölguinmiar var flriam-
leiðsla LJbýu á lainidlbúiniaðiar-
vöruim toelzti atvinmiuivagur-
inm oig niam 93% alf flnam-
leilðsilu lainidsins þnátt 'fýrir að
þið nælkltaðia ianid miemd
miiinm'a en hlállflu pmósenltli af
l'anidimiu öflfllu.
Lííbýa, sem á miámiuidaig í
(kljiöfllflar ammarria Amalbarilkjia
oig tók tupp toensltjóim, toeiflur
varið miklum hluta hagnaðar
inis alf alíuiaöfliuinini t'il að eflla
og bygigja upp toer siinm.
Á ihátíðisdlegi toemsins, 10.
ágúsit sl, s.agði Wamis El-
Geddafli, florseetisráðlhiemra, í
ræ'ðu að stjónn toains toefðii
toúiið toer lanidsimis flulfflkiomin-
iuim og nýtízlkulleigum loift-
vanniaieldfllauiguim, toljló'ðfináium
annuisituþoituim og ákrið'dnek-
um 'alf ifiullfllkaminustu garð.
Fyinr í 'Sumtar genði Libý'a
saimmdinig við Bnétllanid ium
vopmakaup fyirir sem svamar
8,2 milfljianða ísl. kmómia. Þar
tiS fyrir slkemimistiu hieflur
LJbýia verið mnilkifllvæigur
Wl'elklklur í varmiarfkerifli Viesit-
uirllamida.
Efttr júinístyrjlölidimia fyrir
bo'tnii Miðj'arðartoafls 1067 toaf-
<ur ver'ið nék'inin miílk'iflll ánóð-
ur í Lílbýu ag öðiriuim Anatoa-
löinldulm igagm vesitraenlum her-
sltöðivuim. í LSbýu. Leidd’i
þetta til þasis mýir samm-
inigar voriu geirðiir við Barnida-
mikin ag Bretlanid varðiainidi
toarstöðvar þeirma í lamiddiniu,
sem eiinlkuim enu toerflluig-
sitöðivar. Enm emu þó Ibmezík-
ir oig Ibamidarísfldr fllulgmiemin
i Lfibýiu, þrlátt flymir dð
stóitveflldlin toalfli Ibæði falll-
izit á áð laggj'a miiður her-
stöðivar símar. 9vo toeiflur ver-
ið litið á, að v»pmialkaiu|pa-
samindmigur Lílbýú viið Bmet-
larnid, sem áður var á mdlniniz/t,
toafi vemið eins flaamar enidur-
gljiaflid flyrir vammir þær, sem
stómveflldin. tvö toafla anmazt
fynir Líbýiu á 'uinidanigeignluim
árium,
Alþjóðaskákmóti í Júgóslavíu lokið:
Hort og Motulovic urðu efstir
— Þeir tefla á móti Friðrik i haust
STÓRMEISTARARNIR Hort frá I Júgóslavíu urðu efstir á alþjóða-
Tékkóslóvakíu og Matulovic frá I slkákimótinu í Skopje, Júgóslavíu,
með 11 vinninga hvor. í næstu
sætum urðu Smyslov frá Sovét-
ríkjunum, en hanm er fyrrver-
andi heiimi.-imeistari, Uhlmann,
Austur-Þýzkalandi og Kholmov,
Sovétrí'kjunum, allir með 10
vinninga. Þátttakendur voru 16.
Þeir Hort og Matulovic tefla
báðir á svæðamóti þvi er Frið-
ri'k Ólaflsison teflir á í haust í
Griikklandi.
Minningarmót um
Capablanca í Havana
Rúsisinn Kortsnoi er eflstur eft-
ir fjórar umlferðir með 3Vz vinn-
ing.
m KARNABÆR
TÍZKUVERZLUN UNGA FÓLKSINS — TÝSGÖTU 1 — SÍMI 12330.
SUMARÚTSALAN‘69
AÐEINS í DAG 0G Á M0RGUN
40% - 60% AFSLÁTTUR

DOMUDEILD
★ SlÐBUXUR ULL
AÐUR 1.390 — NÚ 850.—
★ SlÐBUXUR KAKI O. FL.
ÁÐUR 1050,— NÚ 450,—
★ KAPUR TWEED
ÁÐUR 3.590,— NÚ 2000,-
★ PEYSUR ALLSKONAR
ÁÐUR UM 975,— NÚ 550,-
★ KJÓLAR ÁÐUR FRÁ
1.500,— NÚ FRÁ 800 —
★ REGNKÁPUR FRÁ 1000,
★ BLÚSSUR FRÁ 400,
HERRADEILD
★ STAKAR TERYLENEBUXUR
ÁÐUR 1.590 — NÚ 900,—
★ STAKIR JAKKAR
ÁÐUR 3.400,— NÚ 1.995,—
★ HERRASKYRTUR ÁÐUR
FRÁ 890,— NÚ 500,—
★ PEYSUR NÚ 550,—
★ VESTI NÚ 350,—
★ LEÐURSTUTT JAKKAR
Á AÐEINS 2000,—
— ★ BINDI & KLÚTAR
NÚ 100,—
ÓTRÚLEGA GÓÐ KJÖR FYRIR
ALLT SKÓLAFÓLK
STAKSTEIMAR
Norrænn
iðnþróunar s j óður
Aff undanförnu hafa fariff
fram viffræffur milli Islandg og
hinna Norffurlandanna um stofn-
nn norræns iðnþróunarsjóffs,
sem hefffi yfir miklu fjármagni
að ráffa á okkar mælikvarða,
jafnvel yfir 1000 milljónir króna.
Sjóður þessi yrffi stofnaffur ef
tii affildar íslands aff EFTA kæmi
og væri honum ætlaff aff aiuff-
velda íslenzkum iffnaffj afflögnn
aff breyttum viffhorfum á heima-
markaði svo og aff hagnýta ný
tækifærj til aukinnar útflutnings-
framleiffslu. Er hugmyndin, aff
hin Norffurlöndin leggi fram
þetta mikla fjármagn. Mál þetta
er m. a. komiff á dagskrá vegna
þess, aff viffskiptajöfnnffur okk-
ar og hinna Norffurlandanna er
mjög óihagstæffur, þ. e. viff kaup-
um miklu meira frá þeim en þau
af okkur og er þá ekki óefflilegt,
aff metin séu jöfnuff meff ein-
hverjum hætti.
Ný tækifæri fyrir
íslenzkan iðnað
Enginn vafi leikur á því, aff
hér er um eitt mikilsverðasta
mál að ræffa fyrir íslenzkan iffn-
aff, sem fram hefur komið um
árabil. Norrænj iðnþróunarsjóff-
urinn mundi veita miklu fjár-
magni til iðnaffarins og gera
honum kleyft aff hefja algjöra
nýsköpun í ljósi breyttra aff-
stæffna. Þetta mikla fjármagn
ásamt affgangi aff nýjum og
stærri mörkuffum gæti auffveld-
lega gjörbreytt altri starfsemi
iffnaffarins og orðið undirstaffa
aff umfangsmiklum útflutnings-
iðhaffi á okkar mælikvarffa. fs-
lenzkur iffnaffur hefur yfir að
ráffa þekkinjgu, vel þjálfuðu
starfsliffi og í mörgnm tilvikum
nýju húsnæffi og nýjum véla-
kosti. Stóraukiff fjármagn mnndi
veita iffnaffinum tækifæri til aff
nýta þessa kosti mun betur en
nú er. Hér er einnig um mikiff
hagsmunamál fyrir framtíffar-
heill þjóffarinnar aff ræffa. Ljóst
er, aff þaff fellur fyrst og fremst
í hlut iffnaffarins á næstu árum
aff taka viff hinu aukna vinnu-
afli, sem kemur á vinnumark-
affinum og þvj hlutverki getur
iffnaffurinn ekiki sinnt nema
hann fái tækifærj til nýrrar nt-
þenslu.
Norrænt samstarf
Hugmyndin um norrænan iffn-
þróunarsjóff er einnig ánægju-
legur vottur um góffan hng
hinna Norffurlandanna í okkar
garff. Þaff hefur veriff ljóst
frá uppihafi, aff Norðurlöndin
mundu styffja aff því meff ráff og
dáð, aff ísland fái aðild aff EFTA
meff þeim kjöirum, sem viff telj-
um affgengilejg og einmitt í slík-
utm samningum á alþjóffavett-
vangi kemur glögglega fram
hversu þýffingarmíkiff þaff er
fyrir okkur íslendinga aff efla
og treysta tengslin viff frænd-
þjóffir ofckar. Stundum er sagt,
að norræn samvinna sé Htils
virði og ekkert annaff en orffin
tóm en í samninguim okkar viff
EFTA og nú í sambandi viff
norræna iffnþr Vunarsj Jffinn befiw
glögglega komiff fram, aff sam-
vinna Norffurlandanna er okkur
mikilsverff í raun. Enn eir ekki
vitaff hvort samnirjrar nást um
affild aff EFTA. Frá upphafi hef-
ur legiff ljóst fyrir, aff afstaffa
Breta mundi ráffa þar úrslitum.
Þar togast á mismunanri hags-
munlr, sem vaifalaust verffur eirf-
itt aff sætta. Ver®ur þó aff vænta
þess, aff viðunandi lausn fáist
í þeim málum.
j
K

J