Morgunblaðið - 10.09.1969, Blaðsíða 14

14
MORGUN’BLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 10. SEPT. li%®
■Oitglefan-di H.f. Árvákut', Eeykjavik.
FramJtv.æm.cLastj óri Hiaraldur Sveinsaon.
•Ritstjórai* Siguróur Bjamason. frá Yigur.
Matthfas Jdhanness'en.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Bitstjómarfulltrúi Þor'bjöm Guðmnndsson.
FréttaEtjóri Bjiöm Jólhannsson.
Auglýsingiastjörj Árni Garðar Kristinsaoin.
Eitstjórn. og afgreiðsla Aðalstræti <J. Sími 10-100.
Auglýsingar Aðálstræti 6. Sími 22-4-80.
ÁsJcriftárgj'aM kr. TSiO.'CO á naánuði innanlands.
í lausasiöiu kr. 10.00 eintakið.
YFIRL ÝSING KARLS
GUÐJÓNSSONAR
VTfirlýsing Karls Guðjóns-
sonar, alþingismanns,
þess efnis, að hann muni ekki
gefa kost á sér til framboðs á
ný fyrir kommúnista, hefur
að vonum vakið verðskuldaða
athygli. Þessi yfirlýsing er
enn eitt merki um þá algjöru
upplausn, sem ríkir innan
Kommúnistaflokksins og er
bersýnilegt, að engin breyting
hefur orðið þar á.
í ræðu, sem Karl Guðjóns-
son flutti á fundi Kjördæmis-
ráðs kommúnista í Suður-
landskjördæmi, réðst hann
harkalega að forustu Komm-
únistaflokksins. Þingmaður-
inn sagði í fyrsta lagi, að
flokkurinn væri margklafinn
og lítt starfhæfur. I öðru lagi
lýsti hann yfir því, að lítil
klíka kringum Þjóðviljann
réði algerlega ferðinni innan
Kommúnistaflokksins og
hefði sú klíka staðið fyrir
klofningi Alþýðubandalagsins
1967. Sagði þingmaðurinn, að
þessi klíka hefði ekkert
breytt vinnubrögðum sínum,
hagaði öllum málum að eig-
in geðþó'tta og þverbryti lög
flokksins og ályktanir, ef
henni sýndist svo. Sem dæmi
um þetta sagði Karl Guð-
jónsson, að ýmsir helztu odd-
vitar kommúnista hefðu þver
brotið þá samþykkt fram-
kvæmdanefndar flokksins að
slíta bæri öllum samskiptum
við ríkin fimm, sem gerðu
innrásina í Tékkóslóvakíu.
Þá sagði Karl Guðjónsson, að
samþykktir um útgáfu eigin
málgagns hefðu verið að litlu
hafðar vegna andstöðu Þjóð-
viljablíkunnar. í þriðja lagi
lýsti þingmaðurinn yfir því,
að lýðræðislega kjörnar stofn
anir flokksins væru ekkí til
annars en sýnast og að á þeim
væri ekkert mark tekið. Völd-
in væru hjá Þjóðviljaklík-
unni.
Tveir af helztu forustu-
mönnum kommúnista í Suð-
urlandskjördæmi, þeir Björg-
vin Sa'lómonsson, sem skipaði
2. sæti á framboðslista þeirra,
og Garðar Sigurðsson bæjar-
fulltrúi í Vestmannaeyjum,
tóku undir þessi ummæli
þingmannsins og er það vís-
bending um algjöran klofning
í röðum kommúnista í þessu
kjördæmi. Yfirlýsing Karls
Guðjónssonar er harðvítug-
asta árás, sem um langa hríð
hefur verið gerð á forustu
Kommúnistaflokksins og er
sérlega eftirtektarverð vegna
þess, að um langt árabil var
Karl Guðjónsson einn af
áhrifamestu forustumönnum
kommúnista.
TARJEI VESAAS
¥Tm þessar mundir er vænt-
^ anlegur hingað til lands
norski rithöfundurinn Tarjei
Vesaas, sem talinn er einn
fremsti rithöfundur Norð-
manina nú. Tarjei Vesaas er
hinn fyrsti af fjórum öndveg-
ishöfundum Norðurlanda,
sem koma hingað til lands
næstu rnánuði í boði Norræna
hússins.
Það er Islendingum mikil
ánægja að bjóða velkominn
hingað til lands merkan full-
trúa norskra bókmennta, en
Norðmenn hafa um aldir ver-
ið mikil bókmenntaþjóð og
átt á að skipa nokkrum
fremstu rithöfundum verald-
ar. Eitt af verkum Tarjei
Vesaas, Klakahöllin, hefur
verið gefin út í íslenzkri þýð-
ingu eins ágætasta skálds
okkar af yngri kynslóðinni,
Hannesar Péturssonar.
Auk Tarjei Vesaas munu
koma hingað landi hans,
Johan Borgen, Svíinn
Per Olaf Sundmann og
William Heinesen frá Fær-
eyjum, en allir hafa þessir
rithöfundar hlotið bókmennta
verðlaun Norðurlandaráðs.
Norræna húsið í Reykjavík
er nú óðum að verða miðdep-
ill hvers kyns menningar-
starfs hér á landi og hefur á
stuttum starfsferli orðið ótrú-
lega mikið ágengt við að
beina norrænum menningar-
straumum til íslands. Hefur
starfsemi Norræna hússins
orðið blómlegri og fjölbreytt-
ari en nokkurn óraði fyrir í
upphafi. Það er mikll fengur
að komu hinna norrænu rit-
höfunda til íslands og ætti
það jafnframt að ýta undir
heimsóknir íslenzkra rithöf-
unda til hinna Norðurland-
anna.
IÐNKYNNING
í FÆREYJUM
í næstunni munu allmörg
ísl. iðnfyrirtæki efna til
sýningar á framleiðsluvörum
sínum í Færeyjum og ræða
við aðila í Færeyjum um auk
in viðskipti milli landanna.
Iðnsýningin í Færeyjum er
liður í kynningarstarfi á ís-
lenzkum iðnaðarvörum, sem
hefur aukizt mikið eftir geng
isbreytinguna á sl. ári Ýmiss
konar viðskipti milli íslands
og Færeyja hafa aukizt veru-
lega á undanförnum árum og
einstök iðnfyrirtæki hér hafa
þegar unnið umtalsverða
markaði fyrir framleiðsluvör-
Hér á myndinni eru 13 af þeim 15 pólitísku föngum, sem Brasilíustjórn lét lausa í skiptum
fyrir bandaríska sendiherrann Elbrick. Myndin er tekin á flugvellinum í Rio skömmu áður
en fangamir stigu upp í fiugvél, sem flutti þá til Mexico.
EL-AL
FLUGFÉLAG
ÍSRAELSMANNA
Vaxandi gengi þrátt fyrir hœttur og örðugleika
ÍSRAELSKA fluiglféiliaigið EI
Al, eitt af óvenj'uiliaguisitu ag
umdeildiuistu flluigfélöigium
hieknis, heilidiur á þessiu éri upp
á 20 árta lafimæili sitt mieð miet
hiaigmiaða.
En það heMuir enmiþiá áfriam
að fljúiga unidiir éiriáisiarhótuin-
um airabísikina hermidiarveirka-
mainoa og þrjáir siMkiair ánásir
hafa veirið igerðair síðam í júlí
í fynna. Fyirir sfcöomimu til-
kymmti félagið, að hagmiaðiur á
fjáirhagsiárimiu 1968/19i@9 hefði
niumið 3 mdHj. bamdarískra
diollaria og veiitia þeos veríð 63
millij. dio'ilarar.
Fliuigfélaigið á sjiáffifit 9 ný-
tízkiu Bíaeimig-fiairþegialþO'tiuir,
befur eimia að staðattldiri á leiiglu
og að minmista kiosti þrjú
leigufluig á diaig á ferðaimanmia-
thniabil'iniu. Það er þammáig eitt
af stærsitu fiugiféJlögum beiirws
í hluittfailli við stæirð liamidisimis,
þar sem eigemid'ur þess eru.
E1 A1 ráðgeirir að flytja
400.900 fairiþega á þeasu ári og
áriið 1971 veirðiuir það í hópi
fynstu fluigtfiólaga til þesis að
talka í niotkum Boeiinig 747 risa-
þofcumia, sem fllufct geifcur mær
500 fairþega. Fiuigfólatgið befur
um 300 stanfsimemm í þjómiusifcu
simmá oig hieÆur skirófisifcoifiur í
fjóruim heimsáltflum. Það er
það fyriirtæfci, seim aifilar ríki
Gýðimga flestra dioMiama.
E1 A1 er naer aligjiörlega í
eigu íBnaelska ríkisimls, sem á
97% bilutabrétfla þesis. Aflgamig-
urinin er í eiigiu Hilstatrufcs,
verikiallýðBsamibamids ísmaels og
Alþjóðasiamitakia Gyðimiga.
En Eíl A1 beifur áitt við dieil-
ur ininian iamds að stríðia síð-
ustiu tvo áratuigi. Það seetiir
stöðugri gagnrýmii frá tnúuðiu
fóllki, sem sákar flluigféiagið
um að láta véiar síoar fljúga
á ,,Sa.bbath“ Gyðinga, þ.e. frá
sólairl/aig'i á fösitiudögum tdl sól-
airllags á laugardöguim. Af
háilfu flugfélagsimis er því 'hinis
vegar haldið fraim, atð það
miisisi atf 60 flugdögum á ári
með því að flljúga ekiki á
„Sabbath".
Þar sem það er í eigu ríkis-
inis, verðlur flugtfélagið að friarn
reiða einiumigiis sérstakia fæðu
og varðiur að haildia sér striainig-
laga við regliur Gyðiimiga um
miataræði.
Veriktföl'l tælkmiimainmia og
flugmanmia hafa stundium
bumiditð allan flliugifiata E1 A1
við j'örðu.
„HÆRRA"
En þrátt fyrir óitiryggt
ásfcamid fyrir botnii Miðjarðiar-
hafls oig óviissu í fjánmálium
í ísraiel, befiuir E1 A1 haldið
sér við niatfm sitt, siem þýðdir
„Hæma“. Félaigið vair isifcofiniað
1948 og fyrsta fJiugvél þess bóf
sig til loifits áirii síðar — DC 4
Skymasrtieir, eir íflaiuig till París-
air. Fiugmieinin félagsinis voiru
að mestu leyti úfclemidimigair,
sem höfðiu rétt loikið við áð
aðsfcoða ísraeil í fyrisrtiu styrjöld
þess gegn Airöbum.
Á fyrsrtu árum síðaisrta ára-
tuigis lædiduisit úrieltair flluigívél-
ar E1 A1 umdir tfölskiu fiaiggi
„Neair East Airilimias11 iinm í
írafc og Jemem og veittu að-
stoð sínia við að flytja 140.006
Gyðintga til ísiraels. Árið 1055
viairð fliugféllagið tfyiriir fynsrta
og eimia mieiirilbárttar áifaffiBi
síniu. E1 A1 Gomisrtellliatiiom-V'él
fór atf briaut siinmii imm í húilg-
anstoa lotfthelgi o»g var sfaatin
nifðrtir. 68 maninis biðu bamia.
Síðan þá hefur en/gin vél frá
E1 Aíl brapað með þeám atf-
ieiðinigum, að bainiasilys hafi
oerðið.
Árið 1957 státaði B1 A1 sér
atf iþví að vera fymsita fluigtféiag
ið till ’þesis að nota skrúfluiþot-
uir á flugiieið yfir Atliainitisihafið
og um tírna var E1 A1 þa'ð
flugfólaig beims, siem hólt uppi
lenigstu fluiglleiðiinmi ám við-
kiornu — 5700 miíliniafleið frá
New York til Tel Aváv.
B1 A1 héffit eimmiig um stoeið
uppi torótoótfcustu flugffieið
heims. Vélar þesis, sem flluigu
til Joihaminieisarbongiar í Suður-
Afnítou, máttu ektoi flljúga yf-
ir Anabalainid og urðu iþví að
fljúga fyrist morðuir till Tyrk-
iainidls, suður tiil Tehemainis og
lokis í suðvesrturátt til Jó-
haniniesiarboingar, stramigit fiug,
sem tiófc 15 tíma. Sex daiga
stríðið 1967 varð til þess áð
stytta þassia flluiglleið um heilrn-
inig, því að efltiir iþað giáifcu fllug-
vólar E1 A1 ílogið yfir Sinai-
eyðimörfciinia, eir ísmaefflsmiemm
hötfðu bertekið.
En styirjöidim tfyrir hortmi
Miðjar'ðarhatfsiinis varð lífca tiil
þeisis að sikapa B1 Aíl nýjam
vanidia. Hjeinmdiainviertoaisveitir
Araba sökuðu flliulgféiaigið um
að fllytja ihenlið og vopn oig því
væmu véiar þess löglleig sfaot-
mörto fyrir árásiir hermdiar-
vertoa-ivieiitaininia. Stoiemmda-
verlkamem/niiirm'ir gátu ektoii ráð
ist á fiugvélar B1 A1 inmiain
ísmaells, svo að Iþeir Ikiuisu sér
Mutilausa fllugvelli sem vertt-
vanig.
Himin 23. júlí 1968 rætnidu
mieinin úr sveifcuim Frieilisiislhneyf-
inigar Paíiesrtíniu (PFLP)
FramhaUl á bls. 13
ur sínar í Færeyjum. Er
fyllsta ástæða til fyrir okk-
ur ísilendinga, að leggja
nokkra áherzlu á Færeyja-
markaðinn. Hann er að vísu
ekki stór en á okkar mæli-
kvarða getur hann skipt töilu-
verðu máli. Er þesis að vænta,
að sýningin í Færeyjum verði
til þetss að auka enn útflutn-
ing á Menzkum iðhaðarvör-
um til Færeyja.