Morgunblaðið - 24.10.1969, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 24. OKTÓBER 1960
19
Sjómannasiðan
f UMSJÁ ÁSCEIRS JAKOBSSONAR
Maðurinn frá jörðinni
Rödd hinna hvítklæddu af
nammsóikiniaistofunaiim hietfiuir híóóan
að sterkt í eyrum þjóðarinnar
undanfarna daga. Vísindamemn-
iinndir nekia harðvítniga at-
vimniuipólllirbík oig boða namm-
sóknir á öllu milli himins og jarð
Sverrir Júlíusson.
ar, en gleyima að segja oíkkur
á hverju eóigi alð byrja, hvað eigi
að ranmsaka fyrst, en það er tals
vert mikið atriði sennilega að
byrja ekki á öfugum enda, svo
mikið sem þarf að rannisaka.
Hvier og einn hieldiur fraim siíam sér
sviði, og þar sem þetta eru held-
ur greindir menn og sæmilega
rökfastir verður það vitasikuld
venjulegum manni ofviða að
dæma um hvern þeirra akuli
fyrst eða helzt efla. Flestir sögðu
að loknum lestri hverrar grein-
ar, því að hvert orð vísimida-
maminis er enidurprienitað — já,
milkið rétt, þetta þarf naiuðsyn-
lega að nammisaiba.
>að er komið svo milkið ramm-
sólkniaefmii, ag svo miarigir memm í
srtxxfiurmar, að þessdæ ræfliar, sem
eru að puða utam dyra, spyrja
sjálfa sig:
— Hvermiig á að braiuðfæða
og la/uima alia þessa bjargvætti
— og eru þeir að bjiamgia nioikkru
nema sjálfum sér — hvar fást
peningar og hvenær skila þeir
sér?
Svarið er jafnan:
— í framtíðinni og myndi
margur kalla það eilítið loðið.
Enigdr memm hafa láitið úit úr sér
ammað einis magtn af haidliausu
buflili og vísámidamemm í .gagmium
aflidiimar. Trúin á vísdmidiaimiemin till
lausnar aflmennum viðfangsefm-
um manniílfisins hefur elkki við
rölk að styðjast. Flestir þeirra eru
ósköp venjulegir púðurhlunkar.
Mitt í öllu himinhnattakjaftæð
inu heyrðist einstök rödd frá
Jörðu, sem spurði sakleysislega:
— Eigum við ekki að róa, strák
ar, og fá okkur í soðið. Matur er
mannsins megin.“
Svona alþýðuspeki er ekki vin
sæl nú til dags og sjálfsagt hafa
hiimir beitiri memm tekíð smiarlega
fyrir niefið og usisiað yfir siiorflykt
inmd atf mamimiuim, og taflið þetita
hámark maninJiegriar niðiurliæig-
ingar idkt og í>j óðvilj arijtstj ór -
imm að Slæigj a þomsk.
Formúla verður oft að mat,
satt er það, en það tekur stund-
um drjúgan tíma að sjóða hana
og kostar mikinn eldivið, og
stundum verður hún aldrei mat-
ur, heldur stanzlaus gullgsrðar
suða. Meðan verið er að sjóða
vísindaréttinn vill alþýðan
hleypa upp á fislkL
Maðiurinm frá Jiörðiiminli var
Sverrir Júfllíuissom, fiormaður
LÍÚ, sem afllt í etimiu birtiist bí-
sperrtiur og saigði gitottaandi:
— Þið eruð spakvitrir piltar
mínir og kunnið margt fyrir
ykkur, en ég er búinn að sjá,
að ég kann það sem þið kunnið
ekki — að leggja saman tvo og
tvo.
Sverrir ræddi um kösisum á
fiski og nýtingu aflans en jafn-
firamt um endurbætur eða ger-
Ingvar Pálmason kynntist
kraftblökkinni í Seattle, svo sem
frægt er orðið og flutti hana hing
að fyrstur manna en hann kynnt
ist síðar eða fyrir þremur árum
síðan glæsilegri norskri botn-
vörpu í Setffflié. Þ-að er him svo-
nietfnida stjömuvarpa. Þeifiba er
botnvarpa en þó lík nýjustu flot
vörpum Þjóðverja og fleiri. Það
fæst miklu meiri lóðrétt opnun
á þessari vörpu en öðrum sem
hér hafa verið notaðar. Opnunin
verður aillllt að 17 fiet, en al-
geng opnun á gömlu vörpunum
er 5 eðá 6 fiet. Beigiur og poki á
þessari vörpu hvort tveggja mjög
svipað og tíðkazt hetfur hér, en
væmigiiraniir enu kfliotfmiir og enda í
spíss og þar er stertur, einn
hvoroom magin, siem nœr upp í
grandarann. Þessir stertir eru ör
fliitfliu styttri em væmigimir oig þeas
vegna lendir átakið á þeim en
ekki á netinu, eða höfuðlínunni,
(sem fær við það meiira svigrúm
til að lyftast. Engir kvartar eru
byltingu í línuútgerð. Hann tal-
aði óljóst, hver hefði svo átt að
skilja hann á svo vísindalegri
náðsbefiniu, sem LaandsÆuaaidur
Sjiáltfstæðálafloikkisáins var, um
tilnaiunir Norðmamnia í þeissu
efini. Ég þykist vita að
hann eigi þarna við hringfærið,
sem Bernódus Halldórsson hefur
lengi glímt við og jafnframt
gervibeitu. í þessu sambandi
langcir mig til að minmia á hring-
línuhugmynd Einars Bergmans.
Með tilkomu gervibeitunnar er
aðkallandi að ranmsaka þá hug-
mynd, svo að ég taki mér nú
þetta hroðalega orð „rannsaka",
í munn í svo ómerkilegum til-
gangi.
og engir bobbingar fram væng-
ina. Höfuðlínulengdin ar rúm 80
fiet, an fiiskilimian um 110 fet en
lengd vörpunnar frá höfuðlínu í
pokaenda um það bil 124 fet, svo
að þetta ar geysilegt veiðarfæri.
Norðmenmirnir bjuggu varpuna
til úr nælon, en íslendingar vilja
heldur polyethylene enda er það
efini mikfliu léttama í siér og ódýr-
ara en nælon. Ingvar mun nú
vera í þann veginn að hefja upp
setningu þessarar norsku vörpu
úr polyethylene. Hlerarnir eru
skiljanlega nokkuð stórir með
isvo stórri vörpu eða 240x140
og sennilega dugar ekki minna
en 400 hestafla vél til að draga
svo vel sé þessia vörpu, sem hér
hetfur varið lýst, em a/u'ðvitað má
minn.ka alla vörpuna.
Eitthvað mium hiaifia verið gert
atf því siíðiastliðiin tvö ár að setja
þeiasia vörpu upp hérflieandis.
Það sagja manm að hatfi þeg-
ar sammiazt, að þeisisd varpa sé
vailðniard en garniia varpaoi, etf
Hringlína og gervibeita gæti
gerbreytt línuútgerð og aukið af
köstin en sparað vinnueifl og
fiamgið þjó'ðimmi eitthvað tiil að
éta meðan vísindamennirnir eru
að kokka formúlur sínar.
Það gefst vonandi tækifæri til
að ræða þetta síðar hér á Síð-
unni. Áfram með rannsókna-
störfin, vísindamenn góðir, en
munið það að skammt er öfganna
á milli. Það er stutt síðan íslenzk
ur almenningur neitaði gildi vís-
inda, nú hafið þið náð yfirtök-
unum svo hressilega að hann sér
helzt ekkert nema vísindi. Það
hallast á merinni á öfugan veg
við það sam áð[ur var. Það þótti
aldrei gott vinnulag að rétta af
baggana með því að snara þeim
yfir á hinn veginn.
fiskur em umdir og ekki ldieisisitiur
við botm og þarf viitaisikuilid eriig-
um gietum að því að leiða.
Hins vegar er hætt við rifrildi
á svo gamnmikiilli vörpu á silæm-
um botni, ekki sízt vegna þess
að engir bobbingar eru fraim
væmigimia. Þáð hetfur verið reynt
að nota létta plastbobbinga en
þeir hafa viljað endast illa, en
nú hefur nýlega náðst betri ár-
angur í þeirri framleiðslu.
Ef togkraftur er nógu ætti að
vera mjög auðvelt að kippa þess
ari vörpu á toginu alllangt frá
botni ef svo bæri við að það lóð-
aði á fiski ofan við vörpuna.
Framleiðandi varpunnar er
Akrehamn Böteri í Noregi og
heitir sá Olav Hemnes, sem fyrst
ur setti upp þessa vörpu. FAO
notar þessa vörpu mikið fyrir
báta í vanþróuðu löndunum,
eftir því sem umboðsmaður Akre
hamn Böteri hér á landi segir.
Norsku stjörnuvðrpurnar
Komnir heim
Södiuimiðlstöðivarimiemm eam komin
ir hedim heilliu og höldaru úr Bamida
íkjaför, og segjast nú vita allt
um hvetmig eigi að reka frysti-
hús. Margur hélt nú, að það væri
ekki fyrst og fnemst þekkingar-
stoortuir sam bagaði siumia þedirra
heldorr fjánsikoribur. Kaomisiki er
það hvort tvegigjia. Þeasir ágætu
menn stofnuðu sjálfum sér og
þjóðarbúinu í voða með því að
fljúga svo margir saman í einni
flugvél, en það ber að virða það
við þá, að þeir stofnuðu ekki
neinum af sjómannastéttinni í
hættu, og hafa þar hugsað rétti
lega, að svo nauðsynlegt sem það
væri að selja fisk, þá væri hitt
þó frumatriði að afla hans.
Það er eins og mig minni að
við síðustu samningsgerð á fisk-
verði til sjómanna væri ýjað að
því, að sjómenn ættu að taka ti]-
lit til miaalkaiðisverðis ag sölumögu
leilka í ’ Bandarikjunuim.
Til sölu
VauxhaOI Viotor sitiatiion áng.
1969. Bi'taisikippbi koma till
gmeiima. Uppl. í siíma 51587,
eftir kik 6.
Sá skilningur er enm hér land
lægur, að sjávarútvegsmenn (sjó
menn, útgerðarmenn og fisk-
vinnslumenn) — eigi að róa,
hver í sdnum báti. Þetta hefur
haft þær afleiðingar, að í mót-
byr sækist þessum atvinnuvegi
seint róðurinin og fleytur hirrna
atvinnuveganna sækja framúr,
hver af annarri, vegna þess að
þar leggjast menn einhuga á ár-
amiar ag í einium bátnium.
Pólitísk öfl róa að því öllum
árum að engin samstaða nái að
myndast með þremur meginaðil-
um sjávarútvegsins og þeir falli
á vígvellinum hver í sínu lagi
meðan hinir atvinnuvegirnir
hlaða skip sin af hinum sameigin
lega feng þjóðfélagsins.
Laus staða
Staða háskólamenntaðs fulltrúa í fjármálaráðuneytinu er laus
til umsóknar. I stöðu þessa mun verða sett ti! tveggja ára.
Kjör skv. dómi Kjaradóms og kjarasamningum B.S.R.B. og
ríkisins.
Umsóknir skulu sendar ráðuneytinu fyrir 10. nóvember n.k.
Fjáimálaráðuneytið,
23. október 1969.
HESSIAN
HÖFUM AFTUR FYRIRLIGGJANDI
II E S S I A N 5 0”.
ÓLAFUR GÍSLASON & CO. H/F.
IN GÓLFSSTRÆTI 1 A — SÍMI 18370.
Cerið gamla
hjólbarðann
nýjan og sparið
*
OPIÐ
TIL KL. 10
Á KVÖLDIN
Hjólbarðinn hf.
LAUGAVEGI178. SÍMI 35260.