Morgunblaðið - 24.05.1970, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 24. MAÍ 1970

Útgefandi hf. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthias Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjómarfulhrúi Þorbjöm Guðmundsson.
Fréttastjóri Björn Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Ami Garðar Kristinsson.
Rttstjóm og afgreiðsla Aðalstræti 6. Sími 10-100.
Auglýsirtgar Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
Áskriftargjald 165,00 kr. á mánuði innanlands.
I tausasölu 10,00 kr. eintakið.
ÞEIR ERU EKKI AÐ HUGSA UM
HAG REYKJAVÍKUR
í^óö hafnarskilyrði eru meg-
^ inforsenda þess, að heil-
brigt atvinnulíf geti þróast.
Þess vegna leggja öll byggð-
arlög áherzlu á góðar hafnir.
Reykjavíkurhöfn hefur í ára-
tugi verið lífæð atvinnulífs
landsmanna. Um höfnina í
Reykjavík hefur farið meiri-
* hlutinn af flutningum til og
frá landinu. Höfnin er undir-
staða atvinnulífsins í borg-
inni.
Einmitt af þesisum sökum
hefur Reykj avíkurborg lagt
áherzlu á að bæta hafnarskil-
yrðin í Reykjavík. í vestur-
höfn gömlu hafnarinnar verð
ur í framtíðinni mjög full-
komin fiskihöfn með nútíma-
legum löndunartækjum, sem
munu spara mikið fjármagn
við uppskipun aflanis og flutn
ing í fiskverkunarhúsin, sem
í framtíðinni eiga að rísa í
Örfirisey og á Eiðsgranda.
Fiskihöfnin í Reykjavík er að
sjálfsögðu frumforsenda þess,
að útgerð og fiskvinnsla í
borginni geti blómgast og
dafnað og óhætt er að full-
yrða, að aðstaða til fiskland-
ana í Reykjavík er nú mun
betri en annars staðar og
gjöld, sem fiskiskipunum er
gert að greiða, lægri en ann-
ars staðar á landinu.
En jafnhliða fullkominni
fiskihöfn hefur einnig reynzt
nauðsynlegt að byggja upp og
stækka farmskipahöfnina í
Reykjavík. Þess vegna var
ráðist í byggingu Sundahafn-
arimmar, sem allir flokkar í
borgarstjóm stóðu að sam-
þykkt um að byggð skyldi.
Sumdahöfnin gjörbreytir að-
stöðu atvinnufyrirtækjamna í
borginni og gerir þeim kleift
að byggja upp vöruskemmur
og aðra aðstöðu á hafnarsvæð
inu. Það eru ótaldir fjármun-
ir sem munu sparast fyrir at-
vimnufyrirtækin af þessum
sökum. Við Sundahöfn mun
t.d. rísa komhlaða, sem gjör-
breytir öllum aðstæðum til
inmflutnings á komi og spar-
ar mjög mikla fjármuni.
En Framsóknarafturhaldið
er samt við sig. Þótt báðir
borgarfulltrúar Framsóknar-
flokksins hafi staðið að sam-
þykktum um byggimgu
Sundahafnar, annar þeirra í
hafnarstjóm, hinn í borgar-
ráði og báðir í borgarstjóm,
hafa aðrir frambjóðendur
Framsóknarflokksims og mál-
gagn flokksins allt á hornum
sér vegna þessarar fram-
kvæmdar. Því er jafnvel hald
ið fram, að ástæðuiaust hafi
verið að byggja Sundahöfn.
Fortíðarsjónarmiðin sem ráða
ríkjum í Framsóknarflokkn-
um hafa oft tekið á sig hin-
ar furðulegustu myndir, en
aldrei þó eins og nú.
Hingað til hafa talsmenn
Framsóknarflokksins ráðist
að meirihluta borgarstjórmar
fyrir of litlar framkvæmdir.
Nú hefur blaðinu skyndilega
verið snúið við og nú er ráð-
ist á meirihlutanm fyrir of
miklar framkvæmdir. Að
dómi Framsókmarmanna er
engin þörf á að stækka höfn-
ina í Reykjavík, þótt efna-
hags- og atvinmulíf lands-
manna eflist stöðugt. Að
dómi Framsóknarmanna er
emgin þörf á að hafa tiltækar
byggingarlóðir fyrir iðmaðinn
í Reykjavík, þótt framtíð höf
uðborgarinmar byggist í vax-
andi mæli á eflingu iðnaðar-
ins.
Það er ekki að ástæðulausu
að menn ieita skýringa á
þessu gegnsmogna afturhaldi
Framsóknarmamna. Er hugs-
amlegt að Framsóknarmenn,
þótt búsettir séu í Reykjavík,
hafi emgan áhuga á fram-
gamgi atvinmulífsins í höfuð-
borginni. I eina tíð höfðu
Framsóknarmemn allt á horn-
um sér vegna þróttmikillar
uppbyggimgar Reykjavíkur.
Þær raddir hafa þagmað í
Framsóknarflokknum him síð
ari ár eða a.m.k. ekki verið
jafn háværar og áður. En nú
virðast þessi afturhaldsisjón-
armið ráða ríkjum á ný. Eitt
cr ljóst: Meðam Framsóknar-
menm fjamdskapast við stækk
un hafnarinmar í Reykjavík
og meðan þeir bölsótast yfir
því að nægar iðnaðarlóðir eru
til, eru þeir ekki að hugsa um
hagsmuni Reykjavíkur.
Framsóknarmenn ógna
ramsóknarblaðið ógnar nú
* Reykvíkingum dag eftir
dag með því, að framsóknar-
menn hafi aðeins vantað 387
atkvæði í síðustu kosningum
í Reykjavík tii að fella 8.
mann Sjálfstæðismanna og
þar með meirihluta þeirra í
borgarstjórninmi. Þessi ógn
ætti að vera reykvískum kjós
endum hvatning til að fyikja
sér um framboðslista Sjalf-
stæðismanna.
Framsókn ógnar Reykvík-
fngum einnig með því, að
hún mumi hafa um það for-
ystu, að andstöðuflokkar
Sjálfstæðismanna myndi
meirihluta í borgarstjórninmi,
ef Sjálfstæðisflokkurinn tap-
ar kosningunni. Þessi ógn
ætti einmig að vera kjósend-
EIMREIÐIN
EFNISSKRÁ Eimireiðairininar 1945 —
1969, tefciin samain af Stetfanlíiu Eirfks-
dóttuir, or ný'kom.m út. Efniss'kráin, sem
er meira en 100 blaðsíður, sýnir §1020-
lega fjöllbneytniina, sem rífct hefur í
efnisvali Eimireiðarininiar, þá stelfnu, sem
ritstjórar herunar hafa vailið sér.
Frá því árið 1956, þegar GuÖmuinidur
Gísliason Hagalín tók við ritstjórn Eim-
reiðarininar, en eftir að hanin hætti voru
Helgi Sæmiundsson og Indriði G. Þor-
steingson kallaðir til Heifcs, síðan Þór-
oddur Guðmuin'dsson, og lofcs Ingóiflur
Kristjánssion, hiefuir Eimreijðin veirið eiin-
dreginn miálsvairi rithöfumda og komið
ýmsu á fraimfæri, sem beinil'índs varðar
rithöfundastéttina og kjarabairáttu henin-
ar.
Eimneiðin beifuir efcki lagt aðaláheirsil'u
á að flytj.a lesendum sínium skáldskap
inmllendan og eirlendan, helduir hafa
greinar uim hvers kyns efni sett svip
sinn á hania. Margar góðar greinar hafa
birst í Eimreiðinmi, en því beir ekki að
nieita að imin í riti® hefur slæðst efni,
sam ékki uppfyliir þær fcröfuir, sem giera
þarf til bðkmennitatímarita, og gaUi er
það ti'l dæmis hve lí'tið hefur birsit atf
um.sögnium um bækur í Eimreiðinni
seiniuistu árin. Sumir „ritdómar" hafa
verið þannig, að þeir ættu betur heima
í dagblaði en tímariti og tilgaimgur þeirra
reyndar óskiljamilegur, En að þessu ieyti
sver Eimreiðin sig í ætt við flest tíma-
rit, sem komáð hatfa út hérlemidis seiniustu
áratuigi; efnisval þeirra befur verið til-
viljumiarkennt og ritstjárarnix sjaldan
reynt að fcamast að gagmlegri niðiurstöðu
eða móta áfcveðma stefniu. Sú staðreynd
ein, að Eimreiðin hjarir enm, ætti þó að
sanma að hún hefur einhverju hlutverki
a'ð gegna og á sér lesendur og kaup-
emduir.
Aðalkostur vaindaðra tímarita er feæsk
umræða. Viðamestu greinar Eimreiðiar-
inmar hatfa otft komið fram á öðruim vett-
vangi: í útvarpi eða verið að meginhiluta
fyrirlestrar, samdir eftir pöntun. Nauð-
synilegt er að slíkt efni komist á prent,
en það getur líka átt simn þátt í því að
draiga úr feinsfcl'eika tímarita, gera þá
jlesendur óánægða, sem kaupa lesetfnd af
forvitnd og stumdum tómri nýjungagirni.
Skortur á frambærilegu efni, vilja- og
áhugaleysi ritstjóra og samsttarfsm'anna,
hefur oftar ern eimu simni verið banamein
íslemsQtra tímarita.
Aulk afnisskrár Eimreiðarinmiar, er
komið út nýtt hefti af tímaritinu sjáltfu.
Þetta hetfti, sem er óvenju líflegt, er
til vitnis um kosti Eimreiðarinnar þeigar
henni tekst að vera i senm vettvanigur
umræðu og skálddkapar.
Eragin tillaga Rithöfundaþinigs hefur
va'kið jafn mikla athygli og sú, að ríkið
kaupi 500 eimtök af hverri ininilemdri bók
handa aiimienininigsbófcasöfnum. Það er
því fróðlegt að kynmast dkyldri baráttu
rithöfumda í Noregi, en Ivar Eskeland
fræðir íesemdur Eimreiðarinmar um
framiganig þeissara mála þar í lamdi með
igreininmii Norakur ríikisstuðninigur við
bókmenmitir, -grumdval'laðiur á sjálfsaiga
eimistafclinlgsins og trausti hins opinbera.
í beinu fram/haldi af grein Ivars Eske-
lands fcemur igreinairgerð etftir Stetfán
JúMuisson bókafluilltrúa ríkisins, sem hamm
kalQiar Um almemininigsibókasöfn. Stetfám
bendir á, að útlán hafi aukisit mjög sein-
ustu árin oig auknimigin kalli á bætta
aðstöðu satfiniainna og hæriri fj'árveitingar
til þeirra.
Úrslit í smásaignasamkeppni Eimreið
ariniruar birtast í heftinu. Til þessarar
smásagnasamkeppni efndi Eimreiðim í til-
eifni af 75 ára atfmæli tímaritsins. í dóm-
niefnd voru Andrés Björnsson, útvarps-
stjóri, Eiríkur Hreinn Finnlbogasomt,
borgarbókaivörðuir og InigóLfur Krist-
jánsson, ritstjóri. Alls báruist 25 smá-
sögur. Niðuirstaða dámmefndar varð sú,
að hún taldi emgia eima sögu verðsku'lda
verðlaunin, en kom sér saman um að
skipta þeim milili þriggja sagna. Fyrsta
verðlaunasagan: Ástir ag síld, etftir Sig-
rúniu Guðjónisdóttur, er prentuð í hetft-
inu, en hirnar tvær munu væmtanlega
koma í mæstu heftum.
í Eimreiðmni er birtur einlþáttunigur-
inm Hversdagsdraumurinin, eftir Birgi
Engilberts ásamt sviðsmynd, teikniiragu
eftir höfuindinin, sem einnig er leik-
m y nd ate ikn ar i.
í heftinu er ljóðið Mær, eftir Jakob
Jóh. Smára og þrjú ljóð eftir Krisfin
Reyr. Fleira rnætti nefna, sem Eirrureið-
in flytur að þessu sinmi, en hér hetfur
aðeins variið drepið á það, sem miesta
eftirvæntimlgu vetour. Eimreiðin befur 76.
árgang sinn nioWkuð veil og eniginn vatfi
er á því, að hún á enn ítök í les-
hneigðu fóllki. Enigu að síður beid ég,
að Eimrteiðiin myndi græða á því, ef
ritstjóri hennar gerðist eilítið frjá'lslegri
og djarfari í efnisvali. Ég er ekiki að
halda því fram, að harm eigi að opna
rit sitt fyrir öllum stefmum og straum-
um, en íhaldssemi hans er stuindum fuill-
mikil.
í greininmi Eimreiðin fyrr og nú, sem
Guðmiundur Gíslason Hagalín Skrifaði
þegar hann tók við ritstjórn tímiaritsins,
stendur m.a.: „Eimreiðin muin verða
frjálslynd, svo sem hún hefuir ávallt
verið, en hún mun samt gera greinar-
nnun á því, hvort þeir, sem bjóða henmi
liðsinmi, ganga erinda andlegs þræildóms
og ómeinniinigar eða þeir gamga að dyr-
um heranar til að leggja lið í baráttu
fyrir andtegu frelsi, verndun mennirugar-
legra gersama og í viðleitni til að hlúa
að nýjuim og þrodkaiværalegum lífgrös-
uim á akri íslenzkra bókmemnta og menm-
ingarlífs.“
Margt hetfur breytst síðam eimreiðin
var fuindin upp. Naifn ritsins, sem minnir
olcikuir á hama, er kannski það Skemmti-
legasta í sögu þess frá upphafi. Að vera
Eimreiðin ætti að minnsta kosti að vera
jatfn milkilvægt og eirtu-eið árið 1970!

M
Ráðstefnuhald á íslandi
HVAR muinu hin fjölmörgu stór-
fyrirtæki og hagsmumasamttök
heimsins halda ráðstefnur eíraar
á næstu árum? London,
Osaika, Kaupmannahöfn, Hono-
‘lulu, eða kairamskie Reykj-avík?
Nei Reýkj'vík fcemiuir tæplega til
.gredma.
Þótt hailidmar 'hafi verið ein-
stalkia ráðstafnur í Reykjaví'k,
um hvatning til að fylkja sér !
um Sj álfstæ ðis fl o k k i nn.
Á liangri sögu sinni hefur |
Framsóknarf]okkurinn lengr.t
af haft horn í síðu fmmgangs ;
Reykjavíkur. í borgarstjórn- ;
arkasmingunum nú berst
hann ekki með hag borgarir "
ar í huga. Hann ætlar sér
fá með þeim „lykilinn
stjómiarráðinu“, einis og for
maður flokksins sagði á mið
stjóma'rfundi hans.
Hótel Esja
avo sam N.ArT.O. ráðstefnan
1968, f uindiúr~N orðurlaTidaráðs
síðaistliðinn vetur og fáeinar
smærri ráðstetfnuir mieð góðum
árangri, hetfur það aðedmls verið
friaimlkvæmaimlegt með gííurlegu
raiáki á húsum og húsmiuinium ebr.
N.A.T.O., og síðast í vetur er
hertafca þurfti þjóðltedfclhúsdð í
háltfain mánuð tæpan, og gjö~<-.
venda fyrirkomulaigi þess svo
ráðsfceifniuhaild yrði mögu'logt.
Um leið oig íslendinigiar eru
sroám samain að byggja upp
þjóniuisbu við erlenda ferðamiemm
er rétt a'ð hafa í huiga og taka
tii sérstakrair m'eðflerðar þemmiam
iþátt hótel- & ferðamála, sem etf
til vi'U er sá lang-tekju'drýgisti.
Raninisalkað hefuir verið, að um
85 atf humidraiði fluiglfarþsga Vest-
urlainida og anoarra viðskiptþró-
aðra lamdia, svo sem J'apan, eru
kupsýslumientn og fólk í ýmsuon
viðslkiptaréktri, einstaklingar og
hópar. Enda er þjóniuista við
þessa tiegumd ferðamamma orðin
mjö'g þýðinga-rmikill þáttur í
i'ekstri 'gisti- & veitiniga'húsa þesis
Framhald á bls. 31