Morgunblaðið - 09.06.1971, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 9. JÚNÍ 1971
15

i
!
I
V

Hilniar Jónsson,
kaUpfélagsstjóri.
— Við búum hér í nábýli
við Kaupfélag Rangæinga á
Hvolsvelli og það er tvímæla
lapst mikil samkeppni — ekki
kaninski beint milli kaupfé-
laganna, en milli annarra að-
Úla,, sem selja á viðskipta-
svæði okkar. Þór hefur fjöl
breytilegan rekstur mjög og
skal þar fyrst og frernst telja
verzlunina sjálfa. Aðalverzl-
unin er hér á Hellu, en að
auki er útibú á Vegamót-
um, útibú í Skarðs-
hiíð undfcr Austur-Eyjafjöll-
um, á Núpi í Vestur-Eyjafjöll
um og í fyrrasumar opnuðum
við söluskála við Sigöldu, þar
sem virkjunarframkvæmdirn
ar eru fyrirhugaðar og seld
um við þar bensín, oliur, sæl
gæti o.fl.
Þá skal þess^getið að kaup
félagið hefur rekið veitinga-
hús um áraraðir, sem hefur
nú verið endumýjað og heitir
Grillskálinn og stendur hér
við þjóðveginn hjá Hellu. —
Hartin er nú leigður út eins
og er. Við rekum og bifreiða
verkstæði, sem hefur á hendi
alls konar þjónustu — við-
gerðir, bílasprautun, smur-
stöð og hjólbarðaviðgerðir.—
Einnig höfum við varahluta-
verzlun fyrir bíla og drátt
arvélar.
— Kaupfélagið veitir um
60 manns atvi-renu og segja má
að Hella hafi fyrst og fremst
byggzt upp vegna kaupfélags
ins og starfsemi þess. Hér
rekum við rafmagresverk-
stæði, trésmiðju, sem fram-
ieiðir m.a. hurðir og alls kon
ar irenréttingar. Hér er brauð
gerð, kjötvinnsla, sláturhús
og eiranig rekum við fiskaölu,
sem raunar er mjög erfitt
hér irani í miðju landi. Við
sækjum fiskinn ' til Eyrar-
bakka og Stokkseyrar og höf
— f fyrra kom hér upp mik
ill áhugi á stofnun þilplötu-
verksmiðju meðal nokkurra
marena. Kaupfélagið ætlaði
einnig að eiga þar hlut að
máli. Gerðar hafa verið ýms-
ar tilraunir með íslenzkt gras
í þessu efrai — hafra og bygg.
Komið hefur í ljós að tækni-
lega er únnt að framleiða
mjög góðar þilplötur úr is-
lenzku grasi, en stofnköstnað
ur við slíka verksmiðju er
nokkuð mikill eða um 120
milljönir króna. Er því nijög
tæpt að rekstrargrundvöllur
sé fyrir hendi eins og áætlan
ir eru í dag. Stærsti þröskuld
Framleiðir rennilása
í metratali
Spjallað við iðnrekanda á Hellu
RENNILÁSAGERÐIN Hellu
heitir lítiff fyrirtæki, sem læt
ur lítiff yfir sér, en veltir þó
um fjórum milljónum króna
á ári. Þaff á ungur maffur,
sem áffur var kaupfélagsstjóri
á Hellu, og fyrir tveimur
árum keypti fyrirtækiff
Rafn Thorarensen i verksmiffju sinni
og flutti þaff austur og hóf
sjáifstæffan atvinnurekstur. —
Mbl. hitti eigandann að máli
ekki alls fyrir löngu, Rafn
Thorarensen og sagðist hon-
um svo frá:
— Það var fyrir tilviljun
að ég frétti af þessu fyrir-
tæki, sem þá hafði ekki verið
starfrækt um tíma. Ég keypti
það og flutti að Hellu. Mér
hefur gengið vel frá upphafi
og fyrirtækið og viðskiptin
hafa vaxið hægt og bítandi.
Ég held að ég hafi aflað mér
trausts eftir því sem timi hef
ur liðið.
—- Hver er velta fyrirtækis
ires?
— Fyrsta árið var hún um
tvær milljónir króna, en hef
uf aukizt nærri um helming
síðan.
— Hvaða tegundir renni-
lása framleiði þú?
— Allar algengusbu gerðir
rennilása, sem raotaðar eru á
yfirhafnir og almeraraaín fatn-
að, en mestu viðskiptavinir
fyrirtækisins eru framleiðend
ur prjónless, húsgagnabólstr
arar og fataframleiðendur.
— Er þetta ekki eina renni
lásaverksmiðja landsins?
— Jú, en þó er hörð sam
keppni við innflutning — og
báðir lifa — segir Rafn og
brosir. Ég hef aukið nokkuð
vélakost, aðallega til að bæta
framleiðsluna og get fram-
leitt tvo mismunandi gróf-
leika, allar lengdir og fjölda
afbrigða. Erarefremuir er urant
að fá alla algengustu liti. í
raun finnst marani rennilás
ósköp hversdagslegur hlutur,
en engu að síður má búa
haran' út á mjög margvísleg
an bátt.
— Ertu vel samkeppnisfær
við innflutninginn?
— Þessi 2 ár sem ég hef
stundað þetta hefur verðið
haldizt óbreytt. Aukning velt-
unnar talar þvi máli fram-
leiðsluaukningar. Til þess að
hjálpa mér við þetta hef ég
tvær kónúr í vinnu og virana
þær hálfan dag hvor og
stundum meira. Framleiðslu-
getan er 100 m á klukkustund
af rennilásum. Nú þá sak-
ar ekki að geta þess að mik-
ill hluti þessarar framleiðslu
fer úr landi með prjónafatn-
aði, sem seldur er út úr land
inu. Einnig eru það mikil
þægindi fyrir fataframleið-
endur að geta pantað renni-
lása af hvaða lengd sem er
með stuttum afgreiðslufresti.
— Hyggur þú á einhverjar
breytingar í framleiðslu?
—r Ekki á nein stórstökk,
en ég er staðráðinn í að halda
áfram endurbótum á vélakost
inum og unnt er að auka af
köst mikið enn. Aðalfram-
leiðsluvélin getur t.d. á ein-
um vinnudegi gert 3200
buxnalása — en markaðuriran
er bara ekki nægilega stór
fyrir slíka framleiðslu:
— Þú hefur ekki farið út
í að framleiða svokallaða
plastrennilása?
— Til þess að framleiða þá
þarf að mestu allt annan véla
kost. Til þessa hef ég aðeiras
framleitt rennilása úr kopar
og áli.
— Og þú ert bjartsýnn
Rafn?
— Já, Rennilásagerðin fram
leiðir nær eingöngu hráefni
fyrir innlendan iðnað og er
þetta fyrirtæki því háð góðri
afkomu og miklum verkefn-
um íslenzkra iðnfyrirtækja.
Það er því eindregin von min
og ósk að íslenzkur iðnaður
vaxi og dafni vel okkur ís-
lendingum öllum til hagsbóta
— sagði Rafn Thorarensen. að
lokum.
Spjallað við Hilmar Jónsson,
kaupfélagsstjóra á Hellu
um á stundum þurft að fara
alla leið til Keflavíkur.
— Vörusala fyrirtækisins
var á síðasta ári um 130 millj
ónír. Fyrir utan eigin sölu,
hefur kaupfélagið umboð
fyrir Olíuverzlunina og Sjó-
vátryggingafélag íslands og
er hvont tveggja töluverður
þáttur í viðskiptum okkar. —
Þá má geta þess að fyrirtæk
ið á 5 mikla vöruflutninga-
bila og hafa þeir með drátt-
arvögraum 55 smáiesta burð-
argietu.
— Ég held að við höldum
vel i horfinu hvað samkeppni
varðar. Á sl. ári jókst vöru-
salan um 20% og vimnulaun
námu á árinu rúmlega 15
miiljónum króna. Ég tel eng
an vafa á því að það hefur
verið íbúum hér í sýslu til
mikilla hagsbóta að tvö kaup
félög hafa starfað hér. Vöru-
verð hefur verið með lægsta
móti og hörð samkeppni um
alla þjónustu. Hér á Hellu
hefur kaupfélagið aðstoðað
flesta ibúana við að koma
upp húsum sínum. Méran hafa
haft greiðan aðgang að bygg
ingaefni í kaupfélaginu og fé
lagið á mikinn hluta lóða und
ir þessi hús. Hér á Hellu hef
ur verið byggt gífurlega und
anfarin 10 ár.
urinin í vegi er sá að grasið
er of dýrt í framleiðslu og
einnig er öll virana við það
dýr. Kaupfélagið vill þó gera
sitt til þess að koma þessu
fyrirtæki á laggirnar og er
ætlunin í sumar að girða af
600 hektara lands austan og
suranan Hellukauptúns og sá
í það. Þar er nú aðeins sand-
ur. Hægt er að nota flestar
tegundir íslenzks grass, en
bygg og hafrar virðast hafa
bezta eiginleika. Stöðugt er
unnið að tilraunum og fram-
kvæmir þær Hana Bjarnason.
— Það er afskaplega mikil-
vægt fyrir sýsluraa að efla
hér iðnað. Helzt á döfinni hjá
okkur i bráð er að efla slátur
húsið. Ætlunin var að það
yrði gert í vetur, en nú verð
ur af því sumar. Slátrað er
þar um 2000 nautgripum á
áiri og um 1000 hrossum —
sagði Hilmar Jónsson að
lokum.
KAUPFÉLAGIÐ Þór á Hellu
er líklega stærsta kaupfélag
1 landsins, sem ekki er affili aff
I Sambandi íslenzkra samvinnu
féiaga. Kaupfélagsstjóri þar
sl. 2 ár er Hilmar Jónsson og
' nýlega hittum viff hann aff
I- máli og sýndi hann okkur
|' ' fyrirtækiff sem rekur margs
konar þjónustustarfsemi á
Hellu. Við spurffum hvort
I ekki væri höfff samkeppni í
I i sýslunni og Hilmar svaraði:
Frá
trésmiffju kaupfélagsins.
þilplötur úr íslenzku grasi