Morgunblaðið - 29.12.1971, Side 5
-—í—;L——i—
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 29. DESEMBER 1971
5
Llf og andi
Hm Ólaf Tryggvason frá
Hamraborg og: nýjustu bók
hans, Diilrænir áfangar.
,,Þú trúir á mátt bænarinn-
ar?“
„Já, meir en það. Ég hefi lifað
raungildi hennar í 50 ár.“
„Viltu skýra þetta nánar?"
„Lögmál tilverunnar, ævar-
aindi og óhagganleg, eru guðdóm-
urinn sjálfur. Bæn er ekki
fyrst og fremst orð eða „stagl"
í innstu tilvist sinni, sagði ég í
fyrstu bók minni — heldur þög-
ul, máttug ástúð, egghvass vilji
og himinfleyg hugsun. Bæn er
gjöf til þess, sem beðið er fyr-
ir. Fyrirbiðjandinn gefur gleði
sína og fögnuð yfir tilveruundr
inu — samúð sína og viljakraft.
Það er enginn vandi að þylja
orð, máttug þögn getur verið
bæn, gjöful og virk. Vandinn er
að gefa sjálfan sig, leggja sig
allan fram, ná þjáningunni frá
þeim þjáða — draga hana yfir
til sín.“
Þessi kafli úr blaðaviðtali,
sem birtist í nýútkominni bók
Ólafs Tryggvasonair frá Iíamra-
borg, „Dulrænir áfangar", bregð
ur ljósi á kjarna í andlegu við-
horfi bókarhöfundar, afstöðu
hans til meginþáttar trúarlífs í
framkvæmd.
„Þetta er töluvert sterk meld-
ing“ mun kannski einhver
segja. Hins vegar mun þeim,
sem þekkja eitthvað til starf-
semi og hugsjóna Ólafs og þátt-
töku hans í lífi og heill annarra,
ekki koma þessi orð hans kyn-
lega fyrir sjónir, fyrst og fremst
vegna þess að undursamlegiir
hlutir hafa gerzt og eru að ger
ast vegna hugsunarinnar, sem
endurspeglast í þessum orðum
Ólafs. Ekkert afl er máttugra
en kraftur hugsunarinnar. Með
það eitt í huga ætti að vera auð
veldara að fá tilfinningu fyrir
sjónarmiðum Ólafs Tryggvason
ar og rækt hans við hugsunina
og hugann, sem svo margir hafa
notið góðs af.
Ólafur er fyrir löngu orðinn
kunnur þessari þjóð Islending-
um. Ýmsir telja hann meistara,
sem kunni hvítan galdur og geri
kraftaverk. Hvítan galdur kann
Ólafur út í hörgul, og svo mik-
ið er víst, að með góðleik og
kærleik (sem hann hefur eitt
sinn sagt um, að sé „ekki dýrt
meðal“) hefur hann leyst úr læð
ingi jákvæð uppbyggjandi. öfl,
og þá hafa „kraftaverkin"
gerzt. I umhverfi, þar sem er
lenzka að bera út óhróður um
náungann og öfundast og sálar-
morð eru jafn algeng og umferð
arslysin, má kallast „luxus" að
þekkja af eigin raun það sál-
ræna andrúmsloft, sem Óiafur
skapar með persónuleik sínum
og viðmóti. Jafnvel hann og
hans starf hafa því miður ekki
farið varhluta af naggshætti og
fávizku og slæmum misskilningi,
sem spretta af sjálfbyrgings-
hætti og andlegum hroka ákveð
ins umhverfis. Ólafur Tryggva-
son hefur um langt árabil helg-
að sig lífshugsjón sinni, „að ná
þjáningunni frá þeim þjáða“.
Um árangur af þessu ljósgef-
andi starfi hans geta svo margir
vitnað, sem hafa komizt í tæri
við „þögla máttuga ástúð, egg-
hvassan vilja og himinfleyga
hugsun", sem Ólafur miðlar öðr-
um i bæn sinni og innlifun og
með andlegri orku. Þar sem góð
ir menn fara, þar eru guðs veg-
ir, stendur ski'ifað.
Áður hafa komið út fjórar
bækur eftir Ólaf, Huglækning-
ar, sem hefði með réttu móti átt
að kalla Hinn hvíta galdur,
Tveggja heima sýn, Hugsað upp
hátt og skáldsagan Sigur mirun
er sigur þinin. Um efni þessara
bóka er það að segja, að þar
ber allt að sama brunni, að þær
eru sprottnar af trúarreynslu
Ólafs og verða til í jarðvegi,
þar sem jákvæð hugsun situr í
fyrirrúmi og virðing gagnvart
tilverunni. Ólafur hefur gerzt
eins konar krossferðariddari í
hernaði gegn illskunni; hann
hefur gefið þá játningu, að lik-
lega skrifi hann bækur vegna
þess að hann viti „um svo mik-
ið af angist og ógæfu, þjáningu
og kvöl hinum megin við hugar-
heiminn og athafnir mannamna“,
og svo bætir hann við: „og
þekki lýsandi leiðtoga ofar öll-
um lægðum, sem benda á bjart
ar leiðir."
Þessar björtu leiðir, sem hann
talar um, eru vegir trúar- og
bænalífs.
„Dulrænir áfangar" — þessi
nýja bók Ólafs — er góður veg
vísir og leiðbeiningabók fyrir
þá, sem vilja opna hug sinn fyr-
ir bjartari sviðum en hversdags
tilvera í mannlegu samneyti hef
ur upp á að bjóð>a. Jafnframit
því sem slíkt veitir vörn fyrir
þá, sem eru of viðkvæmir eða
hafa ekki kunnað að raða til-
finningum sínum í réttar skúff-
ur. I því sambandi má minna á
þetta, sem höfundur segir um að
ferð í andlegri þjálfun: „. . .
með sálrænum aðferðum getur
þú vakiö og þróað þína andlegu
vitund, horfið inn á öldulengd
ijóss og friðar, vizku og máttar,
þar sem skilningur þinn eykst
og þroSkast á leyndardómunum,
sem miklir sjáendur hafa boðað
okkur í líkingum og dæmisög-
um. Þá verður innri lífblær
þinn sólrik útgeislun öðrum til
blessunar. . .“
Bókin er spegilmynd af hugs-
analífi höfundar hennar, sem
hefur ræktað trúar- og kærleiks
hæfileika meira en almennt tíðk
ast og með slikum árangri, að
hann hefur með þessari orku
liknað, grætt margan og linað
þjáningar þeirra, sem hafa átt
um sárt að binda og verið illa
haldnir og gefið þeim trú á líf-
ið, sem höfðu glatað henni.
1 þættinum, Þögn lotningar-
inmar, segir harun: „Þögnin er
hið eina rafsegulsvið, sem tengt
getur stéttir og flokka saman,
hvar sem þeir eru staddir. Þann
ig getur yfirgripsmikil sálræn
fiirðlækning farið fram.“ Hann
hafði áður gefið þá skýringu, að
„aðeins i þögninni fyrir luktum
dyrum opna menn hjarta sitt
til fulls, gefa það, sem þeir eiga
bezt, og biðja um hinar óum-
ræðilegu gjafir, sem hinn Eini
veit, að allir þarfnast."
Ólafur hugleiðir kærleikann:
„. . . Jesús afhenti manmkyniiniu
kærleikann sem nákvæmustu
smásjá og máttugasta sjónauka
kynslóðanna. . . Kærleikurinn
einn ljómar ofar öllum himnum
listar og fegurðar. . . Hann er
vegurinn, sannleikurinn, o.s.
frv.“ „Ofar himnum listar og
fegurðar", Þvilik sannindi. Og
Ólafur fer djarft í sakirnar, þeg
ar hann á öðrum stað segir:
.....en þar fyrir er kærleikur
ekki einungis ljúfur og blíður
hann getur einnig verið beiskur
og miskunmarlaus. Hin harð-
asti skóli er stangasta réttlæti.
Hið strangasta réttlæti fullkom-
inn kærleikur." Þetta er andleg
ur heiðarleiki hjá Ólafi sém
fyrri daginn og kemur heim og
saman við sjónarmið þeirra, sem
trúa á guð, þjálfaðir af andlegri
leiðsögn og andlegum aga al-
mennrar heilagrar kirkju, þar
sem trúarlifið er eðlilegt eins og
hluti af daglegu lifi, en ekki
„sjálfsánægju — fjálgleika
„ég er frelsaður" — sjónarmið".
Ekki meira um það.
Ég hefði kosið, að þessi bók
Ólafs hefði heitið öðru nafni,
t.a.m. Lif og andi eða eitthvað
þvíumlíkt. Dulrænn er að verða
ofnotað orð og alltof þröngt hug
tak i þessu tilviki. Trúarlíf Ól-
afs er vítt eins og mannlifið,
sem hann hefur kynnzt náið
gegnum sálarstrengi sína.
Um ýmis atriði bókarinnar má
deila. Höfundi tekst misjafnlega
upp. Hins vegar er Ólafur orðs
ins maður af guðs náð, en oft
er honum svo mikið niðri fyrir
að honum hættir til að tjá sig
sterkt, þar sem einmitt hefði far
ið betur á að beita hagfræði orð
anna. Engu að síður er þetta lif
andi sterk bók eftir mikinn
mann, sem hefur ástundað feg-
urð eða öllu heldur sannleikann
„ofar himnum listar og fegurð-
ar“.
1 des, ‘71 stgr.
ÚRVAUÐ ALDREI FJÖLBREYTTARA
SKIPARAKETTB R — SKIPABLYS, RAUÐ
FALLHLÍFARRAKETTUR
STJÖRNURAKETTUR
TUNCLFLAUGAR
ELDFLAUCAR
JOKER-
STJÖRNU-
ÞEYTAR
>f
V AX-UTIHANDBLYS, loga 'h tíma
JOKERBLYS
BENCALBLYS
RÓMÖNSK BLYS
F ALLHLÍF ARBLYS
CULL- OC SILFURRECN
BENCALELDSPÝTUR rauðar og grœnar
SÓLIR - STJÖRNUCOS
STJÖRNULJÓS, tvœr stœrðir
- VAX-GARÐBLYS, loga 2 tíma HENTUG FYRIR UNGLINGA