Morgunblaðið - 22.06.1972, Blaðsíða 10

Morgunblaðið - 22.06.1972, Blaðsíða 10
10 MORGU'NBLAÐTÐ, FIMMTUDAGUR 22. JÚNl 1972 legm miorgun- og sólasim'yndir hans sýna. Páiir færeyislkir listamenn hafa hielgað siig myndlhöigigiv- aralistinini, en kuninastur þeirra er Jan«s Kamhan, fædldiur 1913 í Þiórshiöifn. Hianin hefur gert högigmyndir sem sýina ýensa þæitti í þjóð- liifi Pæreyiiniga. Friðiur og ró einkenna höggimyndiiir Janus- ar og hann sælkír h-vorki upp né niður frá venuleikanum. Hans verik enu andilit gamla fiskim a nns ins, h vers da gsma ð- urimn sem er rótigróinn hliuti af iandir.u í vinnukllæðlum sín mm eða andiáit direngs eða stúilbu skínamdi ®f friði og sakleysi ag ekki má gleyma himu firábæra listaverki hans um færeyBikan dans, en það listaverk er nú í aðalsal Færeyjabanka. Anniar kunmur færeyskur miyndlhögigvairi er Friit'hj/oif Jo- ensen, s.em gert hefiur lístileg ar tréskuirðanm.yind.ir. Listakonan Riuth Smitlh er þekkt í Færeyjium. Hún fædd ist í Vógi 1913 og dló 1958. Hún var af þeikkitum listírœð imgium taiiin meðal bezttu mái- ará á N'onðiurllön'ckitm, en- „Gamatll maður" ni'tiir Hans úir Mtkliulal. Myndli'ist Færeyinga er ámióta rótgróin ag mymöiist Okikar Istendiniga. Fyrstu miál ararnir í Færeyjiuim eru frá síðustu öld, en handiíðar og úts'kurðiur eru mi'klu eldiri, allt frá upphafi byggðar á eyjfun um. Ðlztu má'.aðar myndir, sem vitað er um i Færeyjum eru eftir Dlðrik í Kárastofu á Skarfanesi, sérkennilegan kvis't, sem miá’.aði mikið lit- „Grindadráp“ tíftiir Mikitnes. fór til BretHan'dis og síðar á kunstakademiu.na í Kaup- mannahöfn, Sámal Blias J. Mikemes er einn þefcktasti af færeysfcu liLS'tmiáluruniuim. Hanin fsedldist í Mikinesi 1906 og naim m.a. á kunstakadeimmunni í Kaup- mannahöfn. Mikines hefur m.állað mjög mikið myndir sem sýna ií’fsibarátit.u FæC'eyiriga við náttúruöfliru, grindadiráp, „í j’ii:dsíiagJ< cfffcir Ingoif av Beiyni. Það er ótrúlegt en satt aií í Faereyjmm aru 7 lisitmáliar- ar, sem geira ekkert anreað ©n mála og nmn fleiri eru hlut- gemg'ir í listinni. Listaáhugi er mikill í Færeyjum og Fær- eying’ar skilja þiirf þess að listin sé þáttnr af daglega lifinu. Máiaralist Færeyinga esr ekki gömul, em gróin samt og fyrir 4 áriun var lokið við að byggja glæsiiegan Lista- skála í Þórshöfn. Listafélag Færeyja \a.r stofnað 1948 og nú á það um 150 málveirk og höggniyndir eftir Iiina fjöl- mörgu listamemn esyjamia. Það vakti því furðu þeg-ar opnuð vair norræn málveirka sýning á Listahátíð í Beyk,ja- vik, að angin mynd skyldi ve*a þair eftir ffærQyskain lista inann, því af nógu eir að fcaka. Þeirri hugmynd er þvfí skotið frarn hér að ekki síðar en á næstu listahátíð verðí af frsimámönnum í listinni séð uni að halda hér yfirlitssýn- ingu á færeyskri list. Hún yrði ugglaust kærlcomin auk þess að engin þjóð stejndur okkur nær em Faareyingar. Hér á eftir vea’ður getið laus leiga lun helztu málara í Fær- eyjum og nokkuir ágrip af sögu færeyskrar mákt ralLsi - ar. fagra ftiigilia og kallaði þá tniáimadiúfiur. Bf til viibi hafa hann og Sötvi Helgason átt eiitithvað sam'eiigjmlieigt. Það var þó ekkii fyrr era um a’.damótÍTi 1900 að það varð almenfnara að teifena og mála í Færieyjium. Eirama fyrst ur ti'l að máia Ia.ndislaig í Fa?" eyjium með ol'áuliitwim yar NieLs Kruse á Eiði, en hann dö áttræður 1951. Þá kom fram á sama tkna Klatoksivík- ingiuriinn J. Waagsibein, en hann var fjölthæfur liistaimað- ur og m.a. gott fóns'kiáild. Myindir eftiiir hann eru víöa í Færeyjiuim. Þá má meðal b raiutr yðj en dann a nefna Kristin í Geil, seim var mitoiM l'ístm/álari oig leikari. ALlir framantaldir menn mega heita sjiáMliærðiir og sama má segja um JáJkup Öl- sen, Sigmiund Petersen og Williatn Heinesen rithöfiund og listimállara, en alliir þéssir þrir fædidRJst um aJJdamóitin siðustu og beljast til braut- r-yðjendanna i færeyskri mái- aralist. Á árumum í krinigum 1930 fara fyrsitu færeystou lisitimál- ararnir að leita sér skóLa- menntiunar í máilairalist er- lendis. Birgitte Jdhannessen „F'W-fiyskur damswr", höggimynd Jainuseu- Kambans. en myndir harus enu mjög ai- varlegar og einna þetobtasitiur er hann fyrir jarðarfairar- myndir sínair. Fyrir Mi'kines er litfiið hörð barátta miiii ljóss og miyr'k'urs, vionar og ótta, bæöi hinin miannlegi þátt: ur og þáttiur lis'tarinnar, en ofitar ex það 'miyrtorið sem ræð rænni mállverikasýnimgiu á ur rikjum í túiltouninni þó að Mikines hafi einmiig gert mynidír sem eru fuiLlar af lifs g'leðS eims og hinar gul'llfal- henni var Líitið um að sýna myndir sínar. Lilklega er Ingólf'ur av Reyni þó þektotas'ti liS'tmál- ari Pæreyja í diag oig ef að vœri gáð miyindiu myndir hans telijast á heiimsmiæl'ikvarða. InigóiLfur er fæddiur í Þórs- hafn 1920 og býr á fiæðlingar- setri síinu þar sem hann heid ur ofit listsýningar. A fwrsfcu ánum hans rnálaði hann gjannan í björtum og sit ertoum lituma húis og g'ötur i Þórshöfn eða innanhiúss- myndir, en simátt og smátt breytti hann um sitáil og eyddi sumwrn hLutum með því að legigjia áiherzi'ju á aðra og m-eð þvi viidi hanin túlka ininstu sál hiu tanna. Þá má nefna listakomuna ELinbongiu Lutzen frá Klakfcs viik, en hún hefuc unnið bæði mieð oili'u-lli'tum oig vatnsliitium oig jafiniframt gert tiréstourðar- myndiir, teitoningar oig sýnt með þvi fjöiihæfini síina í list- inni. Trésikiurðarmiyndir hienn ar þykja mjög sérkenniiegar og yfir þeim er stóirsikorið yf irtoraigð, en samt sá íínileiki sem iistamaðluriinn þarf að hafa tii þess að standa undir nafini. Frida Zadhiariassen hefiur tn.á'að fiorvitnilegar olíiumynd ir O'g teifenari þýkir hún frá- bær. Þá er Nólseyjiarmálar- inn Stefán Danieisen, flædd- ur 1928, sérkennitegt fýrir- brigði í fæneystori list. Hann vatoti mlitola athygii á uniga aildri með miyndum sinu’m og fiyirir áeiggjain- fionráðaimanna Listaifiéliags Færeyja hélt hann áfram að miáila og er nú i hópi ef tirtetota nve rðusöu má-I ara í Færeyjium. Meðal yngri lisit>má!ara má nefna Zakarias Hei'neseTí fæddan 1936, en hanin nam n:.a. niálarali.st á Lsiaiuii, Hans Hansen úr Milkladal og Tenja SfcýliimgsdaL. Þegar að er gáð er það mjög menkilLegit hvað margir lisbmálarar eru i Færeyjium Og ef till vi‘11 er það enn merki legra að í dag eru 7 listíMáil- arar í Fæneyjium, sem gena ekkent annað en að má'la o/g sinma listgáifKi sinni. Færey- ingiar eru listhineiigt fói’.ik, en líitið fyrir að trana sér fram. Þeir eiga frábæra listamenn, en hvers vegna er þá siglt fram hjá Færeyjiuim, þe'giair ró ið er efitir llistaventaum á Lista háfiíð í Rjey'kjavífc. Hivers 'vegna var ekki eitt einas.ta listavenk frá Færeyjium á nocr ænini miálverkasýninigu á Kjanvalsstöðum? — á.j. Stórbrotin » myndlist Færeyja

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.