Morgunblaðið - 18.08.1972, Blaðsíða 16

Morgunblaðið - 18.08.1972, Blaðsíða 16
16 MORGUNTBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. ÁGÚST 1972 Ctogafandi hf Árwku-f, R'áy'kiavífc FY-srríkvæm da stj'ó ri Ha.ratdur Sve'msaon, RiHatj'ó-rar Matthías J-ohannðssen, Eýjólifur- K-onráð Jónsaon, Aðstoðarritstjóri Styrmir Gun-narason. Rrtstjór'rwrfulhrúi Þorbfönn Guðrryundsson Fréttastjóri Björn Jóhannsaon Augiýsingá&tjóri Ámi Ga-rðar Kriatinsspn Ritstjðrn og afgre'Ösla Aðals-trseti 6, síml 1Ó-100. Augiíýsingar ASaistreeti 6, sfmi 22-4-fiO Áskri’ftargjai'd 225,00 kr á márvuði innanlanda f tausasöfu 15,00 Ikr einta'kið ÚRSKURÐUR ALÞJÓÐADÓMSTÓLSINS A Iþjóðadómstóllinn kvað í gær upp úrskurð á grund- velli 41. gr. samþykktarinn- ar um dómstólinn, þar sem segir: „Dómstóllinn hefur vald til þess að gera ábendingar * eða stinga upp á (to indi- cate) hverjum þeim bráða- birgðaráðstöfunum, er hann telur þurfa að gera til hags- munagæzlu hvors aðila, ef hann telur atvik heimta það.“ Um þetta atriði segir Jó- hann Hafstein, formaður Sjálfstæðisflokksins, í við- tali við Morgunblaðið í dag: „Efnisdómur hefur ekki verið felldur og gæti af ýms- um ástæðum dregizt langan tíma. Sjálfur hef ég ætíð lagt áherziu, á að við ættum að forðast tímabundna úr- skurði um formsatriði eða réttarfar.“ Þessi skilningur er einnig mjög skýrt staðfestur í for- sendum bæði meirihlutans og þriggja dómenda Alþjóða- dómsins, sem sendu frá sér sérálit þar sem bent er á, að efnisúrskurður um rétt aðila sé ekki á dagskrá, og síðan segir: „Af því leiðir, að atkvæða- greiðsla um ábendingar rétt- arins að þessu sinni getur ekki gefið neitt til kynna um gildi eða réttarvernd, sem slíkur úrskurður veitir, eða rétt strandríkis, sem leiði af því, að það sé algjörlega háð fiskstofnum landgrunns þess eða fiskimiðum. Þessar efnisspurningar eru hér alls ekki til úrskurðar, þar sem dómurinn mun, ef hann telur sig hafa lögsögu í málinu, ranns-aka þær eftir að aðilar hafa átt þess kost að rökræða sinn málstað.“ Ljóst er því, að það, sem nú hefur gerzt, felur ekki í sér úrskurð um réttarstöðu aðila, heldur er um að ræða ábendingar til aðila, sem miða að því að koma í veg fyrir árekstra. Slíkar ábend- ingar af hálfu dómsins eru hins vegar óþarfar og jafnvel óviðurkvæmilegar á meðan samningaviðræður standa yf- ir milli aðila, sem miða að því að finna lausn á deilu- málunum. Raunar er því miður ástæða til að ætla, að þessi afskipti Alþjóðadóm- stólsins torveldi fremur en auðveldi lausn deilunnar, enda kemur það fram í yfir- lýsingu brezkra togaraeig- enda, sem birtist hér í blað- inu í dag, að brezka ríkis- stjórnin hafi verið reiðubúin til að ganga lengra til sam- komulags við íslendinga en felst í þessum ábendingum Alþjóðadómstólsins. Af þess- um ástæðum m.a. ber mjög að harma þennan úrskurð dómsins. Það dylst ekki, að mjög orkaði tvímælis sú ákvörðun, sem ríkisstjórnin tók á ein- dæmi sitt að senda engan málsvara til Alþjóðadómsins, enda hefðu mál okkar þá ver- ið túlkuð og við afsöluðum okkur engum rétti með því, enda er það altítt, að mál- flytjendur mæti fyrir dómi og krefjist þar frávísunar, vegna þess að dómurinn sé ekki bær að fjalla um mál- in. Og vel má vera, að niður- staðan hefði orðið önnur, ef dómendur hefðu fengið tæki- færi til að hlýða á málsvörn okkar og rök. Hins vegar hef- ur stjórnarandstaðan ekki gagnrýnt þetta opinberlega á meðan málið var fyrir Al- þjóðadómnum. Hún hefur kappkostað að gera ekkert, sem andstæðingar okkar gætu notað máli sínu til styrktar, meðan úrskurður hefði ekki verið kveðinn upp, en ábyrgðin er ríkis- stjórnarinnar einnar. Það lá í loftinu, þegar brezka samninganefndin var hér fyrir miðjan júlí, að ekki bæri mjög mikið á milli sjón- armiða íslendinga og Breta, og vonir væru til að sam- komulag gæti náðst. Utan- ríkisráðherra lýsti því líka yfir, að ekki hefði slitnað upp úr samningaviðræðum, enda kemur það fram í orð- sendingu ríkisstjórnar fs- lands til brezku stjórnarinn- ar 11. þ.m., að hún óskar eft- ir áframhaldandi viðræðum. Að vísu verður ekki hjá því komizt að gagnrýna, hve langur dráttur varð á því, að þráðurinn yrði tekinn upp að nýju, en ekki þýðir að fást um það, úr því sem komið er. Formaður Sjálfstæðis- flokksins segir í lok viðtals- ins við Mbl. í dag: „Við Sjálfstæðismenn höf- um ætíð lagt þyngsta áherzlu á samstöðu okkar íslendinga í málinu, en ljóst var frá upp- hafi, að málið var vandmeð- farið, þó að ég hafi aldrei efazt og efist ekki enn um lokasigur íslendinga.“ Undir þessi orð ættu allir íslendingar að geta tekið. Stjórnmál og skáld- skapur í Suður-Kóreu Eftir Mark Frankland RÍKISSTJÓRN Suður-Kóreu tókst að koma í veg fyrir slæmt stjórnmálalegt og bók- menntalegt hneyksli nýlega. Það var viðvíkjandi rúmlega þritugu ljóðskáldi, Kim Chi- ha, sem í vor birti langt Ijóð i mánaðarriti kaþólsku kirkj- unnar í Kóreu, „Creation". — Síðustu árin hefur mikið orð farð af Kim, sem félagslegu og pólitísku ádeiluskáldi, en þetta nýjasta Ijóð hans „Til- hæfulaus orðrómun-“ virðist hafa gert útslagið. Kim var ákærður út frá „and-kommúnisma“-16guim landsins, og var haldið á berklahæli (hann var reyndar með berkla eitt sinn en heldur þvi fram að hann hafi íengið fullan bata fyrir allmörgum árum). Samt sem áður var honum slieppt úr haldi og enn hefur hann ekki verið leiddur íyrir rétt. Ljóðið er um dökku hliðina á hinni furðuilegu endurreisn Suður-Kóreu eftir Kóreustríð ið fyrir næstum 20 árum. Kór ea er enginn undantekning frá hinni dapurlegu reglu, að þró un kostar fólk ekki siður en peninga. Margir kóreanskir bændur og verkamenn hafa átt erfiða ævi. Þeir hafa látið mikla vinnu og hæfileika af hendi, en fengið harla lítið í staðinn. Ljóð Kims fjailar um þetta, en það er einnig um hið stranga pólitíska eftirlit sem ríkisstjómin í Suður-Kóreu kveður nauðsyniegt eigi land- ið að geta staðizt „ógnun“ kommúnistanna í norðri. (Rík isstjórnin hefur gert það fylli lega ljóst að þetta eftirtit muni verða áfram þrátt fyrir að sambandið við Norður-Kór eu sé nú að verða eðliliegra): Ljóðið byrjar á því að lýsa skrýtnu hljóði, sem heyrist í Seoul: Ba-rúm . . . Einmitt, ba-rúm Hvaða hljóð er það? og heldur síðan áfram með því að seigja sögu hljóðsins. Það segir frá manni, An Do að nafni, sem komið hefur til Se oul ofan úr sveit: vinnuir eins og hestur hræddur eins og mús þægur eins og lamb. En honum „heppnast ekkert“. Ekkert heppnaðist, því þar var enginn stuðningsmaður, ekkert heppnaðist því þar var ekkert skólabindi, ekkert heppnaðist þvi þar voru engir peningar til að kaupa stöðu, ekkert heppnaðist, þvi þar var ekkert fé til múta. An Do fer úr einu starfinu í annað — hann sér á eftir erfiðum þrældómi, sem farið hefur í að byggja skýjakljúfa og verksmiðjur hinnar ný- tizkulegu Seouii. Hann fær enga hvíld né „að standa beinn báðum fótum á jörð- inni“. Hann verður stöðugt að vera á hreyfingiu, vinnandi. Ofsóttur, ofsóttur, ofsóttur af einum strák og öðrum strák, strák úr stjórnar- ráðinu, strák með lipran munn, strák sem er ofsa kaldur. Strák með sterkia hnefa, strák með voldugan bakhjarl, strák með S (fyrir skrif- finni) skrifað á ennið. Og loks varð An Do „brjálað ur dag einn við sólsetur". 'Hann steig báðum fótum á jörðina og ranghvolfandi augum hreytti út úr sér: Andskotinn, hvíliík sfcepna sem þessi heimur er. En ekki var hann fyrr búinn að klykkja út þessuim orðum, þegar klink, klank Handjárnum var smellt á báða úlnliði An Do, sem síðan var dreginn til dómarans . . . Hver er ákæran? Afbrot hans felst í að standa báðum fótum á jörðinni og að hreyta út úr sér til- hæfuilausuim orðrómi, herra. Ah, ha, það er vissulega mikiil glæpur. Hinn ákærði hefur, með því að standa báðum fótum á jörðinni og mieð því að hreyta út úr sér tilhæfu- lausiuim orðrómi, gerst sekuir um að snerta ólöglega jörðina með báð'um fótuim, um að hvíla kjöt sitt án tilMts til stöðu sinnar um að svæfia huga sinn urn að reyna að sölsa undir siig á gnuindvelM manralegs sóma, þrátt fyrir lágt þjóðfélagsstig, um að eyða tíma í að hugsa . . . uim að hjuigsa um tilhæfu- lausan orðróm, sem gæti afvegaleitt saklauist fólk um að ætla að komia homurn á kreik, um að koma honum á kreik, um að vanvirða ættjörð sína, um að niðurlægja móðuarmál sitt, um að Jíkja föðurlandi síniu við dýr . . . Um að vera syartsýnn, um að vera þreyttur á lífinu . . . um að huigsanlaga hafa hjálpað óvininum, uim að hafa andkerfislegar hugsanir . . . An Do er fundinn sekur. — Höfuðið er skorið af honum, „svo að hann megi ekki fram ar huigsa upp eða mæla fram tilhæfulauLsum orðrómi", einn ig báðir fætur hans, „svo að hann megi ekki framar standa fyrirlitlega báðuim fótuim á jörðinni". Og hendurnar á honiuim er bundnar. aftur fyrir bak, oig búkuirinn færður i Jeð ur spemnitreyju „og í kokið á honum er troðið sterku og end inigiargóðu radd-eyðandi tóli“. Sitjiandi í fangetJsi reynir An Do að synigja — en bamn hefur ekfcert höfuð, svo Hvað er hægt að giera, er hægt að tárfiella, er haegt að tala? Táralaiust og raddliaust grét hann nótt eftir nótt fellandi blóðrauð tár En aðeims innra með sér og þá Nei! Nei! Nei! Velitu Veilitu búknium Náunginn An Do velti búknu/m hrimg eftir hring Að ve-ggnuim ba-rúm Einu sinni enn og aftur einu sinni enn vvveMltuiu að vegignum Ba-rúm . . . Ba-rúm . . . Ba-rúm . . . Kvæðið allt, jafnvel í þýð- ingu, er geysi sterkt. Það er auðvelit að sjá af hverj-u stjórninni var svo í nöp við það. En hvort kvæðið er „kommúnistaáróður" er erfitt að sann-a. Kim er kaþóMikki, hefur í einkaviðræðum sýnt sig skilja möng þaiu vandamái, sem stjórnvöld S-Kóreu eiga við að S'tríða, vegna stöðuigra ógnan-a að norðan. En hvað se-m því líður vi'rðist ríkis- stjómin ákveðin í að einam-gra hann frá öðruim mienntamönn u-m. Saimkvæmt upplýsingum Kim, hafa 150 ættingjar hans og vina verið yfirheyrðir a-f Jeyniþjónustunni o-g sumiu-m verið misþyrmt. Það fer að verða hættufegt að þekkja hann. (Observer) í ( V.*'—'-'X / a»THE OBSERVER / N \ *

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.