Morgunblaðið - 18.08.1972, Blaðsíða 11
MÖRÓLnsrBLÁÐÍÐ, EÓSÁtibÁGUR 18.; ÁGtTST 1972 11 '
Eltt af þvfc' sem Helliers
sagði við okkur áður en við
fórum, vair, að ef við fengjum
smáan þorsk þá mættum við
flaka hann. í því sambandi
voru búnir til galverseraðir
kassar með loki, sem flökin
voru fryst í. Síðan voru þau
þvegin og þeim staflað upp á
eftir.
£>etta voru fyrstu frosnu
flökin, sem nokkurs staðar
komu á land í heiminum. Að
vísu var hér heima byrjað að
heilfrysta, en það gekk iBa.
Við flökuðum í það
heila 340 tonn, en Helliers
hafði áætiað smá slatta.
Það var mikil aukavinna
um borð, fyrir utan það að
salta. Við höfðúm heilt kola
gengi um borð, sem allari tim-
ann vanm að því að flytja kol
úr le&bumum niður í kiolaibox-
in. En sú vinna var í þvi fólg
in að moka kolunum í poka,
sem síðan voru hifðir upp og
kieyrðir í jámbrautum yfir i
kolaboxin. Jámbnaiutiartem-
arnir vom í Ioftinu yfir efsta
miilidekki, og fór saltfisk-
fiiuitningurinm fram á sama-
hátt nema hann fór hina leið
ina,
19. ágúst vorum við yfir-
mennirnir samankomnir í
þeim stóra borðsal, sem okk-
ur var ætlaður. Við vorum 8
saman og sátum að snæðingi,
þegar fiskiskipstjórinn segir.
— Eigum við ekki að gefa
strákunum frí, þeir eru bún
ir að róa í 19 daiga? Skip-
stjórinn sagði, að það væri
góð hugmynd, þvi timi væri
til kominn að laga slagsíðuna
á skipinu, enda yrði litið
pláss fyrir fiskinn með svona
áframhaldi. Öllum var því
beint að þvi að endursalta
fiskinn, þar á meðal kola-
genginu, þvi nota varð jám-
brautarleistina. Þetta verk
hófst kl. 7 um morguninn og
því lauk kl. 7 um kvöldið. Og
þá fengu öll gengin fri þar
til fiskur kom upp úr sjó dag
inn eftir.
Við höfðum alltaf nóg af
fersku vatni þvi stórskipið
framleiddi 60 tonn af vatni á
dag. Enda veitti ekki af þvi
þar sem við þurftum svo mik
ið af vatni til að þvo fisk-
inn.
>að var 20. ágúst að lokn-
um kvöldverði, að ég segi við
Filips. — Nú komum við upp
til mín og höldum selskap. —
Hvað er nú? segir Filips. Það
er alltaf eitthvað um að vera
hjá þér. — Ég horfði á hann
og sagði. — Sonuir miiinin er
eins árs i dag. Og upp á það
vair vel haí dið.
Um 10. september var okk
ur sagt að allir Færeyingar
væru farnir af Fyllubanka.
Við héidum þvi þangað þar
sem við vorum í góðum fiski
og guðdómlegu veðri. Af
þeim orsökium urðum vlð
lengur en ráð hafði verið gert
fyrir. En þrátt fyrir það átt-
um við nóg af beitu afgangs.
Þegar fór að líða á túrinn
og við sáum að við myndum
eiga nóg af beitu, buðum við
formönniumum meiiri beitu, en
þeir vildu hana ekki.
Mér varð ekkert undrun-
arefni neitun þessara manna,
því á meðan á veiðunum stóð
kynnti ég mér veiðiaðferðirn
ar. Aliar doíríurnar voru með
jafnlanga línu og fékk hver
þeirra einn kassa af beitu á
dag, en hver kassi viktaði
uim 20—25 kiló og það var
beitt ákaflega smátt.
Doría nr. 30 var alltaf láng
lægst í veiðiskapnum, enda
ali’Jtaif fynst að skipi. En doría
nr. 33, sem fiskaði mest, var
um 8 tímum lengur að draga
800 öngla en doría nr. 30. Ég
skal útskýra á eftir hvernig
á þessu stóð. En fyrst vil ég
segja það, að allir doríu-
mennirnir skáru beituna
í mjög litlar beitur og þeir
lögðu heiður sinn í það að
ta.pa ekki línulbút, þótt þei:r
þyrftu ekki að borga línuna.
Ég var nokkrum sinn-
um um borð í „Gaul“ og
fylgdist með linudrætti bát-
anna. Einnig kannaði ég það
um borð í „Gaul“, hvernig
línudrættinum væri háttað
með þvi að biðja skipstjór-
ann að láta draga línuna eins
hratt og spilið gæti orkað, en
síðan að draga það hægar.
Þarna var sjórinn bjart-
ur svo maður sá vel niður
fyrir sjávarskorpuna. Það
var byrjað hægt á að draga
fyrstu línuna og ég taldi 80—
84 fiska á hverja 100 ömgla.
Þegar byrjað var að draga
næsta stubb fyrirskipaði
skipstjórinn fulla ferð á spil-
ið og þar sáum við hvemig
fiskurinn datt af línunni. Við
fengum aðeins 25—27 fiska
að meðaltali á 100 öngla. Það
er því engin lygi þótt ég full-
yrði að með ofhröðum línu-
drætti fari % hluti aflans af.
En það var einmitt það, sem
gerðist hjá doiríu mr. 30, sem
alltaf var fyrst að skipi og
aflaði minnst. Formaðurinn
þar lét draga línuna eins og
vitiaus maður og var aldrei
hægt að fá hann ofan af þvi.
En það var líka gaman að
fylgjast með hinum, sem
drógu hægt, enda voru þeir
alltaf með meiri fisk heldur
en sá, sem alltaf var á spani.
Heimfarardagurinn rann
upp. Við fengum vont veður
fyrir suðurodda Grænlands
sem tafði okkur um einn sól-
arhring. Við komum til Berg-
en á laugardegi og lögðumst
þar út. Þar fóru Norðmenn-
imir í land með allt sitt haf-
urtask og tók það 3 tíma.
Mönmutnum höfðu verið borg-
uð laun sín daginn áður en
þeir fóru í land.
Þegar búið var að sigla
mannskapnum í land, var að-
alvélin keyrð vel til að kom-
ast sem fyrst til Hull, þvi
meiningin var að koma
á mánudegi. En þegar til
kom urðum við að leggjast til
akkeris fyrir utan, þvi
dokkustjórinn vildi ekki fá
okkur inn fyrr en í björtu
vegna þess að doríurnar lágu
í daviðum utan á skipinu.
Við komumst loks í dokk-
ina kl. 8 að morgni 30. sept-
ember. Á bryggjunni voru
nokkrar eiginkonur skips-
rnanna, þar á meðal konan
mín, og varð þar fagnaðar-
fundur. Við höfðum ekki sézt
í 6 mánuði.
Þetta ár féll verðið á salt-
fiskinum niður úr öllu valdi.
Þetta var fyrsta árið, sem um
yfirframleiðslu á saltfiski
var að ræða í heiminum. Hell-
iers sagði okkur að ef salt-
fiskurinn næði ekki þeim
gæðum, sem tilskilið væri,
mundi saltfiskurinn vera lít-
ils virði. En saltfiskurinn
reyndist svo góður, að þeir
bræður fengu fullt verð fyrir
hann. Auk þess var þetta sá
mesti afli, sem eitt skip hafði
komið með.
Grænland og Grænlands-
strendur heilla þá, sem ver-
ið hafa þar. Veðurblíðan er
þar mikil þó stundum geti
gjólað. Á því tímabili, sem
við vorum þar, steig enginn
okkar fæti i land þvi það var
bannað. En árið 1954 var ég
um borð í „Roderigo" og vor-
um við í 6 vikur við Græn-
landsstrendur. Þá steig ég í
fyrsta sinn fæti þar á land.
Síðan hef ég flogið 3 sinnum
til Grænlands. Tvisvar sinn-
um á vesturströndina og
einu sinni á austurströndina.
Og það fullyrði ég að til
Grænlands er gaman að
koma.
Þannig endar samtal okk-
ar Geirs. Ég labba út úr hús-
inu Vesturgötu 10 og yfir að
lóðinnii Vesturgata 6 þar sem
eitt sirin stóð heimili Geirs,
en biiiair troða nú fomair slóðir.
Ég læt huigamn reikia aflbuir í
tímann iiil gaimlársikvö I ds 1899
og sé þar miamn og konu komia
með lítinn dreng á milli sín.
Drengurinn starir hrifnum
augum á alla ljósadýrðína
þvi allls staðar Loga kertaljós-
in á þessum degi. Og þau ljós
tel ég að hafi fylgt honum
síðan.
H.H.
Styrkir til
framhaldsnáms
iðnskólakennara
EVRÓPURÁÐIÐ býður fram
styrki til framhaldsnáms iðn-
skólakennara á árinu 1973, að
því er segir í fréttatilkynningu
frá menntamálaráðimeytinu. —
Styrkirnir eru fólgnir í greiðslu
fargjalda milli landa og dvalar-
kostnaði (húsnæði og fæði) á
styrktímanum.sem getur orðið
allt að sex mánuðir.
Umsækjendur skulu vera á
aldrinum 26—50 ára og hafa
stundað kennslu við iðnslkóla eða
Ieiðbeininigasíörf Hjá iðnfyrir-
tæki í a. m. k. þrjú ár. Sérsitök
umsóknareyðublöð fást í memnta
málaráðuneytinu og skulu um-
sóknir hafa borizt ráðuneytinu
fyrir 1. október 1972.
Mannamyndir í
Listasafni ASÍ
LISTASAFN Alþýðusaimbandis Is
lands á Laiugavegi 18 opnár i
daig M. 14 sýninigu á 16 manha-
mýndum (,,portrett!mynidúím“)
eftir 13 ísúenz'kia málara. Mynd-
irnar eru aEar i eiigiu safnsims,
og sýninigiri verður opin kl. 14—
18 alla daga.
LESIÐ
VITIÐ ÞÉR HVAÐ VARAN KOSTAR?
(Verðsamanburður við þrjár verzlanir hinn 16. ágúst 1972).
Vörutegund: Verð 3ja verzlana 12 3 Meðal- verð: Sparikorta- verð: 1
Onos-marmelaði 800 gr. 123.00 123.60 123.00 123.20 101.70 21,1% hærra en Vörumarkaðsverð
Libbys-tómatsósa 56.50 56.50 54.80 55.90 44.10 26,8% hærra en Vörumarkaðsverð
Melroses-te (50 grisjur) 79.50 75.70 81.00 78.70 64.80 21,5% hærra en V ör umarka ðs verð
Wasa-hrökkbrauð 56.00 56.40 53.60 55.30 46.80 18.2% hærra en Vörumarkaðsverð
Snap Corn-flakes 72.50 73.90 72.60 73.00 59.40 22,9% hærra en Vörumarkaðsverð
Neskaffi (227 gr.) 307.00 298.80 328.50 311.40 245.70 26,7% hærra en Vörumarkaðsverð
Verð okkar miðast við sparikort
Opið til kl. 10 og til kl. 72 laugardaga
Húsgagna- og hcimilistækjadeild, s.: 86-112.
Vefnaðarvöru- og fatadeild, sími 86-113.
1
I