Morgunblaðið - 18.08.1972, Blaðsíða 4

Morgunblaðið - 18.08.1972, Blaðsíða 4
V 4 MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. ÁGÚST 1972 ® 22-0-22* RAUPARÁRSTÍG 31 . BfLALEIGA CAR RENTAL Tt 21190 21188 SKODA EYÐIR MINNA. Shodb LEIGAN AUÐBREKKU 44- 46. SÍMI 42600. BÍLALEIGAN AKBRAUT Danskt fyrirtœki óskar að komast r samband vtð húsgagnainnflytjanda. Vör- umar eru 1. flokks. Margar nýj- ungar eru I húsgögnunum frá okkur. Vinsamlegast skrifið eftir bækling og verðskrá: Handelsfirmaet John Schlander Tune, Bygade 34, D. K. 4000 RoskiJde, Danmark. STAKSTEINAR Þjóðviljinn eða útvarp Matthildur ? „Frelsið til athafna og tján- ingar er þannig grundvallar- atriði og stefnumið sósialism- ans“ (forystugrein Þjóðviljans í gaer). Kkki er auðvelt að gera sér grein fyrir, hvaða hvatir liggja að baki slíkum skrifum. En sag- an sýnir okkur þó að það er furðu algengt um þá, sem eru fylgj- andi hvers konar ofstæki og of- ríki að taka sér i munn setning- ar, sem ganga fullkomlega í ber- högg við það, sem fyrir þeim vakir. Um slika menn er sagt, að tilgangurinn helgi meðalið og hefur aldrei þótt meðmæli með neinum að temja sér slik vinnu- brögð. Nú er það að sjálfsögðu al- gjörlega út í hött að stofna til rökræðna við sósíalista (komm- únista) um það, hvort það sé „grundvallaratriði og stefimmið sósíalismans" að tryggja mönn- um „frelsi til athafna“. Eða er það rangt, að sósíalistar (komm- únistar) liafi sérstaklega talið það lýðræðisliugsjóninni til áfell- is, að hún tryggir mönnum þetta frelsi? Það skylcli þó aldrei vera. En tjáningarfrelsið? Það er erfitt að hugsa sér mann, alinn upp á íslandi, sem hefur löngun til þess að skerða það. En |»ó er rétt að heyra, hvemig þetta hljómar: „Tjáningarfrelsið er grundvallaratriði og stefnumið sósíalismans.“ Mönnum verður hugsað til Tékkóslóvakíu og Austur-Berlínar. Ekki virðist hljómburðurinn vera upp á það bezta á þeim slóðum. En það hafa kannski átt sér stað ein- hver mistök. Sovétríkin eru for- ysturiki sósíalismans að mati Þjóðviljans. Þar er Rauða torgið torg terganna. Á því torgi hefnr einstaka maður tekið sér í rnunn setninguna: „Tjáningarfrelsi er grundvaliaratriði og stefnumið sósíalismans.“ Ef lesnar eru dag- bækur geðveikrahælanna um andlegt ástand sjúklinganna, er vísast, að einhverjar upplýsing- ar skolist með um þann hljóm- gmnn, sem slíkur boðskapur hefur þar eystra. „Frelsið tU athafna og tján- ingar er þannig gmndvallar- atriði og stefnumið sósíalism- ans.“ Ef maðurinn á götunui væri spurður, hver hefði sagt þetta, svaraði liann eflaust: „Ómar Ragnarsson eða Þórður Breiðfjörð“. Eftir að hafa verið leiddur í allan sannleikann, mundi hann síðan bæta við: „Það er ekki ofsöguni sagt af kíinni- gáfu Þjóðvúljaritstjórans. Hver var að segja, að liún tæki ekki kímnigáfu Bresnévs fram?“ Undirlægju- háttur við Rússa En forystugrein Þjóðviljans í gær er ekki síður athyglisverð sakir þess, að þar er fjallað um ástandið í Tékkóslóvakíu án þess að Sovétríkin séu nefnd á nafn. Ritstjórinn viðurkennir að vísu, að í Tékkóslóvakíu eigi sór nú stað pólitísk réttarhöld, en það er ekki vegna álirifa Sovét- ríkjanna, lieldur ákvörðun tékkneskra yfirvalda. Og niður- staðan er svo eftir því: „Þjóð- félag sem ekki viðurkennir grundvallaratriði niannfrelsis getur að vísu kallazt sósíaiískt af forystiimönnum sínum, — EN ÞAÐ ER EKKI SÓSÍALÍSKT Þ.IÓÐFÉAG." Með þessum orð- um er Þjóðviljaritstjórinn að hilma yfir með hiniun raunveru- legu glæpamönnum, en skellir allri skuldinni á þá óhamingju- sörnu menn, sem verða að taka að sér hlutverk böðulsins í þeirri veiku von, að með því séu l>eir að forða þjóð sinni frá öðru verra. Og þetta eru ekki fyrstu ill- virkin, sem Þjóðviljinn læzt ekki vita um. Fróðlegt væri að fá það upp- lýst hjá ritstjóra Þjóðviljans, í hvaða „alþýðulýðveídi" grund- vallaratriði mannfrelsls séu eða hafi verið viðurkennd. skálmina og sltegið siig á kálf ainn. DÓSAHLÁTUR Séi'l'ræðinigur einn lijá BBC sagðd við mig: „Þö að það sé nú aiuðveldara að fram kallla það hljóð seim vanta-r, þá þurfum við að vera gætn airi og gætnari I náikvæmnis- atriðuim. Móttökutæki hafa fekiiið stórstíguim framförum aílveg einis og okkar eiginm útbúnaður, og hlusteeidur eru mjög gagnrýniar. Ef t.d. persóna í útvarpsléikriti segiir „Þairna fór VC 10 flug- vélin tiil New York yfir,“ þá verðuim v:ð að sjá um að það sé hljóð úr VC 10 sem við notium. Setjum við nainigt flug vélarhljóð inn á þá hniingja fuiðu mangir hliustendur og kvarta.“ I sjónvarpsþátbum í dag er „gervihliátur" bráðnauðsyn legur einkum vegna þess að mati sálfræðinigs eians að „Flestuim fánnst skemmtiþátt- ur aðeins fyndinn etf þeir heyra annað fólik hlæja. Hlátur er uppörv- aindi og smitamdi oig þegar við Mæjiuim með öðru fólfci er gaignrýniskiennd okkar minni og uimburðarlyndið meira." Hlátur er settur imn á mynd með hjálp tveggja feita: langis kawsa seim kaillaöur er „M-ajckenzie sweeténier?:. Hann er hiaöinn segulbönd- um með sex tegundum hlát- urs og lófaklapps. Umsjósnar maður hanis ákveður svo í samnáði við stjórnanda þátt arins hve velheppnaður hver brandani á að vera og bætir síðan viöeigandi segiu'llbandi „jpeð viðeiigaindi fatgnaðarlá.t- um ir.m á aðálhljóðuipptökuna. (Foriun Worlds Feahires) Brothljóð í hauskúp- um og hviss í bjúgum — og önnur vafasöm leikhljóð Eftir Ian Brown Hljóðeffektar í hljóðvarpi, sjónvarpi og kvikmy nd- um hafa tekið eigi alllitlum breytingu.n frá þeim tíma er aðstoðarmaðurinn sló saman kókoshnetum til þess að lík j i eftir liófataki. Með hinum of urnæma sendi- og móttöku- útbúnaði nútínians er næst- um alltaf hægt að framkaiia ekta hijóð. En vissuiega kem ur fyrir að gömlu belllbrögð in úr „gufuradíóinu“ eru not uð vegna þess hve góðan ár- angur þau gefa. Tökum sem dæmi hviss í bjúgum á steikarapörmu. Með þvi að hafa raunveru- leg bjúgu steikt fyrir fram- an hljóðnemamn fæst h.jöð sem likist meir orustugný, —. brakamdi fiitan hljómar eins og fallbyssuskot. Það er því árangumsríikara að krampa sellófan örfá fet frá hljóð- neroaiíum. Á líkan hátt er tómur " eldspýtustokkirr brotlnn tiil að fá fram hljóð í bremmiamdi húsi vegna þes® að ekta bruni kemur ekki jafn dramatískt út. Það er ekteí svo erfitt að fella hljóð og mynd sarnaji í upptökum í stúdíói þar sem unnt er að koma hljóðnem- um gaumgæfilega fyr;r, en það verður erfitt þegar tek- ið er á staðnium, og venju- leiga eru hljóðin tekin upp síðar i stúdíói og síðan feliid irm í. Hljóð í sttaigsmálaatriðum er næstum alltaf „búið t;l“ vegna þess að hið raunveru- lega hljóð þegar leikarar og staðgenglar þeiirra slást er hvemfamdi liitið. Að sama skapi yrði hljóðupptaka á rauniverulaguim slagsimálum ófullnægjandi vegna þess að erfitt er að fella þá upp- töku saiman við bairdagann á myndinni. Þess vegna grípa sjónvarps- og kvifcmyndaleik stjórar til gömlu hljóðvarps- tæfcnímnar og setja hljóðið inm á eftír á með aðsboðar- mörnmim berjandi í púða og tjaflcamdi andköf í samraemi vsð átökin á myndinni. Hið sanoa á við biíreiðaárefcstra. Til þesis að hljóð og mynd falli alveg saman er hávað- inn framleiddur í stúdíói þar sem aðs'toðarmenn berja í gömul baðtoer og brjóta gðerpliötur í massavls. Marrandi hurðir gefa einm ig titefni tiil frokaj-i umbóta. 1 stað þess að mofcaist við raunveruliegar dyr kjósa margir leiikstjórar heldur gamla háttiinn með trjábút sem skrúfaður er inn í ann- an brjábút og gebur þannig framkallað heilmikinn ton stiiga af ísfcri og marri. Mörig slóttugustu leikh'ljóð in upp á sliðkastið má hey : a i hryllingsmynduim. Hvermíg í óslköpunum fara þeir til dærn is að því að framleiða brot- hljóð í höfuðkúpu manns? Ósíköp auðvelt. HLjóðef’fekta- maðurinm borar hníflsblaOi inn í kartöfiu ag slfcer sundur kál- höfuð um leið. Tiil þess að kallá fraim brak í beirn- uim, hafa menn fcomiat að raun um að ára ng ursríkasrt sé að sfcera gegnum séljurót Þessi leitehljóð eru eimniig nofcuð í útvarpi, því þó að t.d. effetotadeild BBC momti sig atf m-eir en 80.000 hljóð- uim á segulbandi, þá hefur hún ekki giengið svo lianig-t að brjóta bein ti-1 þess að fá „ekta“ hljóð. En það er í rauninnii fuirðuleg-t hve l-anig-t sum-ir hl j öðvarpsiieikstj ó r-ar viilja gamga. 1 fy-rra var koim- ið með nafcinn kvenmann í upptökusal -til þess að unnt væri að fá f-ram Mjóð þagair komá er nudduð. 1 gamita daga hefði uppitökust jórinn ein- faldlega brett upp huxna- Beinn sími I farskrárdeild 25100 Einnig tarpantanir og upplýsingar hjá íerðaskrifstofunum Auk þess hjá umboðsmonnum Landsýn simi 22890 - Ferðaskrifstofa rikisins simi 11540 - Sunna simi 25060 - Ferðaskrifstofa um altt land Úlfars Jacohsen simi 13499 - Úrval sími 26900 - Útsýn simi 20100 - Zoega simi 25544 Ferðasknfslofa Akureyra: sirm t1475 L0FTLEIÐIR

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.