Morgunblaðið - 22.08.1972, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. ÁGÚST 1972
Árni Eym.: „Þetta mundi
maður nú kalla piss.“ (Mæðn
legur).
Spencher, og virtuist alveg
vera búniir að ©ieymia SÍS.
Smá hópuir, mestmiegnis kon-
ur, læddist inn á pöbbana
Spenningutrinn var í hámai'ki
þeigiar mienn hópuðuist sannan
fyrir firaman húisið hjá Triilllu
á leuigardaigsmorgun inn.
Triilia var reyndar presitfrúin
á staðnum, og hýsti söngstjór
ann, sem mieð enigiu móti gat
iruuiniað hið rétta nafn henn-
ar og af hverju var Trilia
ekki eins gott og hvað amnað?
Já, og svo kialiiaði Garðar
bara prestinn TrallLa og það
rímiaði saman.
Framhald á bls. 20.
Tralli, Gæi og Trilla — þ.e.
presturinn, söngstjórinn og
prestsfrúin.
Garðar: Nú er sko gaman.
Stundin upp runnin, beðið eftir bjöllunni.
Fóstbræður á reisu:
Húrrahróp klapp og kæti
ir var haldið í beflftarmiMa
reisu um Waffles. Ekið og ekið
allan liðliangan daginn, og
þess á milli skoðaðir fossiar,
grjót, hseðir og tré. — ,Isis,
þetta mundi miaður nú kaJia
piss heima á Ís0)andi,“ sagði
Árni Eym., þagar við skoðiuð-
vel upplaigður. Komumar fóru
státa af eins og Gullfossi.
Þarna er prinsinn aif Waílies
víigður, þarna er elzta brúin,
þarna er hæsita fjallið o.s.frv.,
o.s.frv.
Kirkja nokkur varð á vegi
okkar, og var það belzt merki
legt við hana, að hún var öli
gerð úr miairmara. Lagið tekið
i kómutn og hijómaði ve(L Svo
vefl, að presturinn sjálfur kom
í kirkjiuina og hiefði vafaliawst
k’lappað ef siíkt hefði ekki
verið dónalegt í kirkju. Hiann
fiór að seigja sögiu kinkjumnar.
Sumir hlustuðu mieð öðru, en
aðrir læddust út og femgu sér
hressingu.
Fci s tu dag'uiri n n var notaður
til að hiusta á aðra, en auk
þesis voru aefingar í öðru
hverju húsi í bænum, — já,
það þýddi ekki ammað en vera
— er kórinn hafði hlotið 2.
sætið í alþjóðlegri keppni
karlakóra
í búðir, — já, siuimar fóru jafn
vera búnar að igleyma SÍS.
vel há'I’ía leið til Liverpool til
þess að komast í Mark og
Konni, daginn eftir sönginn
af brúnni (dansandi maður).
ÞEGAR við kvöddum Fóst-
bræður í síðustu grein, var
Konni að þenja röddina á
brúnni í Llaimgoil.en. Heim-
ílerðin tii Rhosllanierchruigog
giekk snurðuiiiaiuisit. Daginn eft-
Götumynd frá IJangollen, — allir í stuði. —
Bjöm Matthíasson:
Enn um landbúnað
Erindi mitt um daginn og veg-
inn, sem ég flutti mánudaginn
14. áigúst, hefuir svo sannarlega
*komið af stað umræðum, sem
eiga víst ekki eftir að hjaðna
uim sinn, ef ég fæ nokkru þar
um ráðið. Erindi mitt hefur get-
ið af sér tvær ritstjórnargrein-
ar í dagblöðum bæjarins, eina at
hugasemd frá Stjórnarráðinu,
tvær greinar með athugasemdum
eftir einstaklinga auk tveggja
iforsíðufregna. Það eitt sannar,
að enn er hlustað á útvarp hér
á landi, þrátt fyrir tilkomu sjón-
varpsins. Fjöldi manna hafa orð
ið til að þakka mér fyrir erindi
mitt, svo mikill fjöldi, satt að
segja, að á tímabili hélt ég mig
fjarri öllum símum til að losna
við framhaldsviðræður um dag-
ina og veginn, en fjöldi manna,
sem ég þekkti ekki neitt,
hirimgdi í miig til að ræða ýmis
af þeim málum, er ég hafði
bryddað upp á.
Mestu úlfúðina vöktu ummæli
mfn um landbúnað. Hafði ég far-
ið með tölur, sem áttu að sýna
að rikissjóður hafði varið árið
1970 nær heimingi eins mikliu
fé til landbúnaðarmála og niður
greiðslna á landbúnaðarafurðum
og framleiðisiluivieramætið nam á
þvi ári. Þessar tölur misreikn-
aði ég. Ber ég þar einn fulla
ábyrgð á og mér er Ijúft og
skylt að leiðrétta þessar tölur.
Hefði betur átt að vera svo: Á
árinu 1970 nam framleiðsla land
búnaðarafurða samtals 3.673
miilj. króna að verðmæti, reikn-
uð á þvi verði, sem bændur fá
fyrir framleiðsluna. Á sama ári
voru útgjöld úr rikissjóði tengd
landbúnaði 1.229 millj. króna,
en þar af voru útgjöld til land-
búnaðarmála 326 millj. kr., verð
uppbætur á útfluttar landbúnað
arafurðir 332 millj. króna og
verðlagsuppbætur innanlands
571 millj. króna.
Koma þessar tölur mjög heim
við útreikninga Framkvæmda
stofnunar ríkisins, sem telur
heildarupphæðina nema 1217
millj. króna árið 1970 (heimild:
Generail Ecomomiic Review Jan-
uary 1972, tafla 38).
Útgjöld ríkisins tengd land-
búnaði hafa því numið réttum
þriðjungi af öllum þeim brúttó-
tekjum, sem bændur fengu ár-
ið 1970.
Skekkju þessa í tölum mínum
uppgötvaði ég daginn eftir, að
ég hafði flutt erindið og leið-
rétti hana strax í handriti mínu
sem síðar fór í hendur þeirra, er
óskuðu, þvi ekki vildi ég halda
skekkjum tii streitu. Varð þessi
leiðrétting til þess, að maður
nokkur skrifaði langa grein í
Tímann um hana s'l. laugardag
og telur sig svo sannarlega
hafa komizt í feitt. Sendir hann
mér skammarglósur, sem ég
held honum vera lítill sómi að.’
Tilgangur minn með að vekja
máls á niðurgreiðslum á land-
búnaðarafurðum og öðrum út-
gjöldum til landbúnaðar er sá,
að ég tel þessar útgjaldaupp'hæð
ir svo háar, að brýn þörf er
fflömigu arðin á, aið stjómvöld
endurskoði í grundvallaratriðum
stefnuna í landbúnaðarmálum.
Vil ég færa nokkrar ástæður
fyrir þessari skoðun minni hér.
TEKJUVIÐMIÐUN BÆNDA
Samkvæmt lögum ber að
tryggja bændum tekjur, sem
eru sambæriiegar við tekjur
verkamanna, iðnaðarmanna og
sjómanna. Á hverju ári tekur
Framkvæmdastofnun ríkisins úr
tak úr framtölum manna úr of-
angreindum stéttum, sem síðan
er fundið ákveðið meðaltal af,
og skal það meðaltal vera notað
til viðmiðunar við ákvörðun á
tekjum bóndans. Vert er að
taka fram, að engin önnur stétt
í landinu hefur þessi forréttindi.
Þannig hækka tekjur bóndans
t.d., ef tekjur sjómannsins auk-
ast vegna betri aflabragða eða
hærra fiskverðs, eða ef iðnaðar-
maðurinn í þéttbýlinu leggur á
sig meiri eftirvinnu. Aftur á
móti hækka tekjur verkamanns-
ins alls ekki, þótt betur heyist
eitt árið, eða sauðburður lánist
sérstaklega vel. Þessi tekjuvið-
miðun, sem laun bóndans eru
ákveðin eftir, gerir það m.a. að
verkum, að fyrir landbúnaðinn í
heild er afkoma bóndans óháð
því, hvernig búskaparháttum er
varið og hvert er gildi landbún
aðar fyrir þjóðarbúið í heild.
Landbúnaður sem slíkur er
sem sé gerður tiltölulega óháð-
ur þeim öflum framboðs og eftir
spurnar í efnahagslífinu, sem
aðrar atginnugreinar verða að
miklu leyti að laga sig eftir.
VlSITÖLUBÚIÐ
Verðlag landbúnaðarafurða
er þannig ákveðið, að svoköiluð
sexmannanefnd semur með sér
nm stærð svokallaðs vísitölubús.
Reikningur yfir tekjur og gjöld
á vísitölubúinu eru að nokkru
umsaminn innan sexmannanefnd
Bjöm Matthíasson.
ar, en höfð er hliðsjón af bú-
reikningum frá 150—200 bænd-
um, sem Búreikningaskrifstofa
ríkisins safnar frá bændum viðs
vegar að á Landinu. 1 reikninigi
yfir vísitölubú er reynt að gera
rekstursreikning yfir „dæmi-
gert“ sveiltabýli. Reiiknað er með
svo og svo miklu kjarnfóðri,
áburði, viðhaldi, vélakostnaði
o.is.frv. Til gjalda eru og færð
laun bóndans og fjölskyldu
hans eftir að þau hafa verið
reiknuð samkvæmt tekjum við-
miðuinar'S'tétta. Að fiengnuim
heildargjöldum búsins, það er
rekstursútgjölduim og Iaunum
bónda og fjöiskyldu, er tekju-
hlið þessa reiknings mynduð.
Framhald á 23.