Morgunblaðið - 22.08.1972, Blaðsíða 16

16
MORGUNiBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. ÁGÚST 1972
JMtotgNitftlfifeifr
0*gaf«nd( hf Árv«kwr,y R*yfq'«wKc
Frarfflwwndartjéfi H»r«Ww Sv*'m9«on.
nhwtfórsr Mattíhtas Johann«s«»n,
EyiföWiir KonrSO J6na«on
AðstoOarrkstj'óri Styrmir Gunrvwason.
RrtHjOmarMfitrúi horbíöm Guðmundaaon
FrÁMastjóri Björn JÓhamvaaon
Auglýaingeatföri Ámi Garðer Krlatinason
Rftstjóm og aíaraiOaia ASa«la*re*ti 6, stmi 1<>-100.
AuflPýairvgar AOatatreati 0, aímt 22-4-60
AafcriftargjaW 225,00 kr á nvárvuOi iTVnanlarxtc
f fausasöiu 15,00 kr eirvtakið
Ckattskrár

lagðar
hafa nú verið
fram í öllum
skattumdæmum landsins.
Ljóst er, að tekjur ríkissjóðs
munu fara langt fram úr því,
sem gert var ráð fyrir í fjár-
lögum þessa árs. Álagðir
tekju- og eignaskattar ein-
staklinga og félaga á landinu
öllu eru samtals fjórir og
hálfur milljarður króna. í
fjárlögum þessa árs er á hinn
bóginn gert ráð fyrir, að tekj-
ur ríkissjóðs af tekju- og
eignaskatti verði samtals
rúmlega 3,3 milljarðar króna.
Ríkissjóður fær þannig meira
en 1,1 milljarð króna í tekj-
ur umfram það, sem áætlað
var í fjárlögum.
Fyrir skömmu ákvað ríkis-
stjórnin að lækka tekjuskatta
aldraðra að nokkru marki.
Þessi ráðstöfun kostar þó
ríkissjóð aðeins 40 milljónir
króna. Álagður tekju- og
eignaskattur er því, þrátt
fyrir þessa tekjurýrnun, rúm
lega einum milljarði króna
hærri en fjárlög mæla fyrir
um. Þannig hækka þessir
tveir tekjuliðir um þriðjung.
Þessar tölur gefa til kynna,
að unnt er að lækka verulega
tekju- og eignaskatta, sem
lagðir hafa verið á einstakl-
inga og félög á þessu ári. Rík-
isstjórnin ætti nú að geta
lækkað þessa skatta um 20
til 25 af hundraði, þegar lit-
ið er á þá staðreynd, að
álagningin hefur farið um
það bil 30 af hundraði fram
yfii; það, sem áætlað hafði
verið.
Þegar fjárlögin voru sam-
þykkt höfðu þau hækkað um
50 af hundraði frá fyrra ári.
Stjórnarandstaðan benti þá
á, að hér væri um of mikla
hækkun að ræða, sem myndi
valda verulegri spennu í
efnahagslífinu. Það var einn-
ig gagnrýnt, að með þessu
væri ríkisvaldið að draga
átti við rök að styðjast. I
sumar varð ríkisstjórnin að
gera sérstakar bráðabirgða-
ráðstafanir til þess að
stemma stigu við hinni háska
legu verðbólguþróun, sem
þenslustefna hennar hafði
valdið. Áætlað var, að þess-
ar ráðstafanir kostuðu ríkis-
sjóð um 250 milljónir króna.
í bráðabirgðalögunum, sem
sett voru af þessu tilefni, var
stjórninni hins vegar heimil-
að að draga úr framkvæmd-
um um allt að 400 milljónir
kr. Forsætisráðherra skýrði
þennan samdrátt m.a. með
því, að óeðlilegt væri, að rík-
isvaldið stæði í of harðri sam
keppni við atvinnuvegina,
þegar spenna væri í efna-
hagslífinu.
Einn af þingmönnum
UNNT AÐ LÆKKA EIGNA- OG
TEKJUSKATT UM FJÓRÐUNG
Reikna má með nokkrum
afföllum í innheimtu. Ekki er
óeðlilegt að reikna með, að
10 til 15% skorti á fulla inn-
heimtu um áramót. Stór hluti
þessara eftirstöðva innheimt-
ist þó síðar, þannig hefur
Gjaldheimtan í Reykjavík
t.a.m. aðeins afskrifað 1.06%
álagðra gjalda sl. tíu ár.
meira undir sinn hatt en góðu
hófi gegnir. Fyrr á þessu ári
benti stjórnarandstaðan einn
ig á, að nýju lögin um tekju-
og eignaskatt myndu leggja
óhóflega þungar byrðar á
gjaldendur.
Ríkisstjórnin og einstaka
talsmenn hennar hafa nú við-
urkennt, að þessi gagnrýni
stjórnarflokkanna hefur ný-
lega lýst þeirri skoðun sinni,
að fjárlögin hafi verið þanin
of hátt miðað við þá grósku,
sem verið hefur í atvinnu- og
efnahagslífi þjóðarinnar.
Þetta hvort tveggja er við-
urkenning á því, að ríkis-
stjórnin spennti bogann of
hátt, þegar fjárlögin voru
samþykkt á Alþingi skömmu
fyrir seinustu áramót.
Með skírskotun til þessa er
augljóst, að ekki er ástæða til
þess að innheimta tekju- og
eignaskatt umfram það, sem
fjárlögin segja til um. Ríkis-
stjórninni ber því að lækka
þessa skatta a.m.k. um 20 til
25 af hundraði. Engum dylst,
að óhóflega þungar skatta-
byrðar hafa verið lagðar á
allan þorra gjaldenda. Stjórn
in hefur nú tækifæri til þess
að létta verulega skattaálög-
ur þessa fólks.
Skattalögin, sem samþykkt
voru sl. vetur voru hroð-
virknislega unnin og stjórn-
in virðist ekki hafa gert sér
grein fyrir, hvaða afleiðing-
ar þau myndu hafa í för með
sér. Nú þegar hefur ríkis-
stjórnin verið neydd til þess
að breyta þessum lögum með
bráðabirgðalögum til þess að
rétta að nokkru hlut aldraða
fólksins, en skattabyrðin
lagðist á það rétt eins og
aðra gjaldendur.
Þó að það sé nær einsdæmi
að skattalögum sé breytt á
miðju sumri með bráðabirgða
lögum, er ljóst, að tæplega
verður komizt hjá því nú að
gera hér aðra breytingu á.
Það er ekki verjandi að
draga meira fjármagn í ríkis-
sjóð en verðbólgufjárlögin
sjálf segja til um.
Úr
Venezuela-
ferð
FRAMHJA STOÐLUN
HEIMSMENNINGARINNAR
Þotan rann með ógnarhraða
eftir brautinni, allt í einu tók
hún smá kipp og þar með vor-
um við lögð upp frá Rió de
Janeiró. Brasilía var kvödd.
Við flugum í stóran hring í
flugtakinu yfir Ríó, borgin var
að vakna og enn einn dagur
ævintýra var framundan.
Við vorum í þotu frá Pan
Am, en það má geta þess að
það flugfélag er svo rausn-
arlegt í garð starfsfólks is-
lenzku flugfélaganna og reynd
ar margra fleiri, að það býður
því að ferðast með Pan Am-vél
um hvert sem er í heimin
um með 20% afslæbti á far-
gjaldi.
Stefnan var tekin á Venez-
uela og fljúiga átti yfir Amazon
landið. Það var gott skyggni
alla leið og undarlegt að fljúga
yfir ársvæði timum saman, sjá
þessa hafsjóa af vatni inni i
miðju landi. Fljúga yfir land-
svæði þar sem engir „siðmenn-
ingarmenn" höfðu stigið fæti
sínum, en ef til vill leyndust
þar kynflokkar frumskóga-
búa, sem eiga sina eigin menn-
ingu og þurfa ekki ennþá að
minnsta kosti, að hafa áhvggj-
ur af stöðlun heimsmenningar-
innar.
Við flugum beint til Cara-
cas, höfuðborgar Venezuela,
þar sem ætlunin var að ferðast
um í nokkurn tíma. Fyrir Is-
lending var öllu kristilegra
hitastigið í Venezuela, heldur
en í Brasilíu og þegar við stig-
um út úr flugvélinni datt
manni ekki í hug eins og i Ríó
að alíar hárþurrkur Evrópu
beindust að manni.
Þá var að leita sér að gisti-
stað og hann var valinn eftir
mynd í mjög fallega prentuð-
um bæklingi. Nú var ekki
seinna vænna að eyða pening-
unum og hóteiið var í dýrasta
flokki og bar ekkert minna
nafn en Hótel Macuto, eftir ein
um frægasta indíánahöfðingja
Venezuela, en hann hafði m.a.
unnið sér það til ágætis að
eiga 113 konur. Ekki gat ég
fundið neitt Kristmanns nafn í
ættartölu hans.
Venezuela er eitt af auðug-
ustu löndum i heimi og um
70% af tekjum landsins koma
í formi skatta af þeim fjöl-
mörgu aðilum, sem nýta olíu-
lindir hafsbotnsins við landið.
Eins og í flestum löndum Suð
ur-Ameríku er herstjórn i
landinu og ekkert þessara
ríkja hefur eins strangt eftirlit
með ferðamönnum sem koma
inn í landið. Þar var líka
minnst um mannrán í því
mannránaflóði, sem gekk yfir
Suðuir-Ameríku ekki alls fyrir
töngu. Um það bil 8 milljónir
ibúa eru í Venezuela, en þeim
hefur fjölgað miikið á síðustu
áratugum, því að árið 1920
voru íbúamlr u.m 3 milljónir.
1 höfuðborginini Caracas er um
1 milljón íbúa.
Iðnþróun landsins hefur tek
ið mjög miklum framförum á
síðustu árum og segir stáliðn-
aðurinn þar mest til sin, en
langmestu tekjurnar eru af
olíunámi. Spænska er töluð i
landinu enda réðu spænsk
ir því i aldir og ibúarnir eru
mjög blandaðir, Índíánar, hvit-
ir menn og svartir. Mest þó af
blönduðum indíánum og hvít-
um.
Við leituðum okkur að bíla-
leigubíl og þar sem ekki var
hægt að fá leigða nema stóra
bandaríska bíla, þá stigum við
á endanum upp í tryllitæki,
sem gæjarnir á rúntinum í
Reykjavík hefðu frýsað yfir,
hátt og lengi.
Það var mun hægara að aka
í Venezuela heldur en í Ríó,
þvi að vegakerfið í þessu rika
landi er frábært. Það voru
rúmlega 100 km út á ströndina
þar sem Macuta indíánahöfð-
ingi bjó í líki hótels og stork-
aði himnunum, því að þetta er
margra hæða hótel.
Hópur af léttadrengjum var
í anddyri Macuto og við vor-
um ekki fyrr komin í hlað en
byrjað var að dekra við okkur.
Það kom fljótt í ljós að þetta
var glæsilegasta hótel, sem ég
hafði augum litið og hefur mað
ur þó af tilviljun rekizt á ým-
islegt i þeim efnum. Það kom
líka fljótlega í ljós að á þessu
hóteli bjuggu ekki nema millj-
ónamæringar. Það þýddi því
lítið annað en bera sig vel eins