Morgunblaðið - 05.10.1972, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. OKTOBER 1972
11
1
meiri en raunverulega unnar
vikur.
Ég get ekki að því gert, að ég
á bágt með að trúa, að Björn
Matthíasson skilji þetta ekki.
Leyfist mér að gefa honum það
ráð að reyna að átta sig á þess-
um málflutningi fremur en berja
höfðinu við steininn? Sennilega
er þó B.M. upp úr því vaxinn
að hlita ráðum gefnum í blaða-
greinum. Ég leyfði mér i fyrri
grein að mælast til þess, að
hann leiðrétti handrit sín áður
en hann birti þau. Þau ráð voru
honum veitt af gefnu tilefni. En
B.M. fellur enn í þá gryfju að
staðhæfa um mál, sem hann ekki
þekkir og fara þannig með
rangt. 1 síðustu grein sinni seg-
ir hann, að Framleiðsluráð land
búnaðarins sé rikisstofnun og
Árbók landbúnaðarins sé gefin
út fyrir ríkisfé. Hagfræðingur-
inn hefði átt að vita betur, og
fyrst honum var ekki vitneskj-
an handbær hefði hann átt að
afla sér hennar. Starfsemi Fram
reiðsluráðsins er kostuð af bænd
unum sjálfum og svo hefur verið
frá upphafi. Kemur þetta fram í
41. grein laga um Framleiðslu-
ráð. Maður, sem ekki getur skrif
að stutta blaðagrein án þess að
auglýsa með þessum hætti van-
þekkingu sína, á margt ólært, o{
það meðal annars að byggja ekki
ádeilur á .menn eða málefni á
sinni eigin vanþekkingu og hug-
arsmiðum. Ummæli B.M. um
mjólkurfitu eru vinnuaflsafköst-
um alls óviðkomandi og verður
aðeins getum leitt að tilgangi
þeirra.
Þessi siðasta grein B.M.
krefst raunar ekki meiri and-
svara. Rétt er þó að vekja at-
hygli á tilraunum greinarhöf-
undar til að fara í kring um
hlutina, víkja aðalatriðum til
hliðar og draga aukaatriði og
ný og óviðkomandi atriði inn í
mál sitt. Eins og áður segir
reynir hann að telja lesendum
trú um, að 1 skrifum minurn fel-
ist árás á ágætar stofnanir,
Framkvæmdastofnunina og Hag
stofuná. Ég hef aldrei deilt á
störf þessara stofnana, og mér
er kunnugt um, að þær hafa á
að skipa mjög hæfu starfsliði.
En ég tel auðvitað, að upplýs-
ingar þeirra beri ekki að nota
hugsunarlaust til þess, sem þær
eru alls ekki ætlaðar til. Þá
dettur mér heldur ekki i hug,
að ekkert það, sem unnið er í
þessum stofnunum, geti orkað
tvímælis, og tel ég slik ummæli
alls ekki heyra undir ádeilu.
Þá getur B.M. ekki stillt sig
um að bera sögusagnir um, að
óskað hafi verið eftir, að tölur
væru „lempaðar til“ og banka-
stjórum Seðlabankans jafnvel
ætlað að hafa áhrif á skoðanir
hans. En mig langar til að
spyrja: Hvaða skoðanir? Ég hef
reyndar lítt orðið var neins þesS
í málflutningi B.M. sem kalla.
mætti með réttu skoðanir, utart
þær hugmyndir um afkastaleyst
i landbúnaði, sem meira og:
minna eru byggðar á röngunt
forsendum. Þótt B.M. kunni að
álíta, að bændur vinni lítið eða
Sé ofgreitt fyrir vsrk sín, þau
séu unnin af óhagkvæmni, fjár<
festingin of mikil o.s.frv., þá er
þetta ekki annað en það, sem
Pétur og Páll gætu látið sér
detta i hug um nær hvaða starfs
stétt sem væri. Margt má áreið-
anlega til betri vegar færa í
þjóðfélagi okkar í landbúnaði
eins og öðrum atvinnugreinum.
Áreiðanlega eru bændur tilbún
ir að hlusta á bætt ráð, gefin
af einlægni og undirbyggð af
þekkingu og heiðarleika, Það
þarf ekki að „lempa til" neinar
tölur fyrir íslenzkan landbúnað.
En það á heldur ekki að fara
rangt með tölur og nota þær
þannig til að kasta rýrð á at-
vinnugreinina. B.M. hefur þó
nokkuð lært. Áður kallaði hann
niðurgreiðslur á landbúnaðar-
vörum útgjöld til landbúnaðar,
nú heitir þetta „greiðsla tengd
landbúnaði". Auðvitað kysu
bændur það engu síður en aðr-
ir að lfekka mætti niðurgreiðslu
og minnka útflutningsbætur. En
öfl þau, sem þessum greiðslum
valda, eru bændum ekki
sjálfráðari en öðrum starfsstétt
um, nema síður sé.
26.9. 1972.
Enn kveður Bjöm Matthías-
son, hagfræðingur, sér hljóðs i
Morgunblaðinu, laugardaginn
16. september, og telur sig ræða
landbúnaðarmál. öðrum þræði
virðist þó grein þessi skrifuð til
að reyna að gera höfundinn að
píslarvotti i augum lesenda
sinna. Er svo langt gengið, að
höfundi finnst nauðsyn til bera
að bera saman sína eigin skap
gerð og annarra manna, og
sténdur ekki á, að hann gefi
sjálfum sér vottorð um einstak-
an sálarhreinleika og sérstaka
ljúfmennsku í annarra garð.
Enda fylgir hverri grein hans
mýnd af laglegum manni og bros
mildum. Ég þekki ekki Bjöm
Matthíasson að öðru en frægu
útvarpserindi hans og skrifum í
blöð. Þó læðist að mér grunur
um, að svo sé um hann eins og
fleiri menn, að betur sjái hann
flís í auga náungans en bjálk-
ann í sínu eigin auga.
Þá er grein þessi visvitandi
tilraun til að kotma þeirri skoð-
un inn hjá lesendum, að ég hafi
með skrifum mínum um hald-
leysi þess að styðjast við fjölda
tryggingarskyldra vinnuvikna
til mats á vinnuaflsafköstum I
landbúnaði, ráðizt á starfsemi
ákveðinna stofnana í þjóðfélag-
inu. Mér er hvorki kunnugt um,
að Hagstofa Islands né Fram-
kvæmdastofnun ríkisins hafi lát
ið frá sér fara nokkra álitsgerð
um, að fjöldi tryggingarskyldra
vinnuvikna i landbúnaði sé rétt
ur grundvöilur tii mats á vinnu
aflsafköstum, og samanburður
við aðrar vinnustéttir sé rétt
mætur á þessum grundvelli.
Dæmi, sem B.M. nefnir sjálfur í
grein sinni, eru líka ágæt sönn-
un þess, hve slíkar tölur eru
haldlitlar og hæpnar. Þessar töl
ur eru um vinnuaflsafköst I
sjávarútvegi og byggingariðn-
aði en þar eru meðalafköstin
116,2% af meðalvinnuaflsafköst-
um þjóðarinnar í sjávarútvegi
og fiskvinnslu, en 133,9% í
byggingariðnaði. Hvað segja
þessar tölur okkur raunveru-
lega? Segja þær, að sjómenn og
starfsfólk fiskvinnslustöðva séu
lélegri starfsmenn en þeir, sem
byggingarvinnu stunda og að
gagnsemi þessara stétta sé í
réttu hlutfalli við þessar prósent
tölur? Geta ekki þessar tölur ai-
veg eins sagt okkur, hvernig
þessar tilteknu stéttir hafa kom
ið ár sinni fyrir borð i þjóðfé-
laginu, eða vakið hjá okkur
spumingu um, hvort þjóðartekj
um sé rétt og skynsamlega skipt.
Þessar stéttir eru hér nefndar,
af því að B.M. nefnir þær í
grein sinni. En við gætum alveg
eins tekið einhverjar aðrar stétt
ir til samanburðar og umhugs-
unar. Björn Matthiasson virðist
ekki efast um, að vinnuaflsaf-
köst eins og hann reiknar þau,
séu réttur mælikvarði á gagn-
semi hinna ýmsu stétta fyrir
þjóðfélagið og þeir, sem minnst
an hlut fá úr þjóðarbúinu, séu
léiegastir þegnar. En er það
áreiðanlegt, að sú tekjuskipt-
ing, sem þjóðin býr við nú, sé
endilega nákvæmlega réttlát og
sanngjöm?
Eins og mönnum er kunnugt,
kveða lög svo á, að verðlag
landbúnaðarvara skuli við það
miðað, að þeir, sem landbúnað
stunda, hafi sambærilegar tekj-
ur við aðrar „vinnandi stéttir"
elns og lögin orða það. Þær
stéttir, sem miðað hefur verið
við í verðgrundvelli, eru verka-
menn, sjómenn og iðnaðarmenn.
Ef lögum hefur verið framfylgt,
ættu þvi vinnuaflsafköst í land
búnaði að vera svipuð vinnu-
aflsafköstum þessara stétta. Nú
hafa fulltrúar bærida haidið því
fram, að vinnuaflsþörf við fram
leiðslu landbúnaðarvara hafi
verið vanmetin í verðgrund-
velli og raunar aðrir kostnaðar-
iiðir einnig, einkum fjármagns-
kostnaður, svo að þess vegna
hafi bændur verið til muna
tekjuiægri en lög hafa staðið til.
Breytilegt árferði og einkum
harðæri seinni hluta siðasta ára
tugar hafa og gert bændum erf-
itt fyrir. Það er þvi staðreynd,
sem bændur hafa sífelldlega
bent á, að bændastéttin hefur
borið minna úr býtum en flest-
ar eða allar aðrar stéttir þjóð-
félagsins. Um þetta getum við
B.M. verið sammála. En þótt
bændur hafi gert kröfur um
aukna hlutdeild í þjóðartekjum,
hafa þær hvergi nálgazt þær
kröfur, sem gera bæri, ef trygg-
ingarskyldar vinnuvikur væru
lagðar til grundvallar kröfu-
gerðinni. Ástæðan er einfald
lega sú, að bændum er ljóst, að
fjöidi tryggðra vinnuvikna er
af ýmsum ástæðum, sem fyrr
hafa verið nefndar, til muna

bOKSIRS
a IsIaRði
falIkoiRÍR
keilsapækt
Heilsuræktin hefur opnað storglæsilegum húsakynn-
um i GLÆSIBÆ. Við bjóðum morgun . dag- og kvöld-
tíma fyrir dömur og herra. Megrunarflokkar dömu og
herra. Hjónaflokkar. Leitið upplýsinga.
GLÆSILEG AÐSTAÐA I GLÆSIBÆ.
HEILSURÆKTIN
rni: m \i:m clltjyatipv halso ki ;utiVerincíi-n Simi 85655.

Ingi Tryggvason;
Hagfræðingurinn og
„vinnuaflsafköstin66
Sjávarlóð á Arnarnesi
til sölu. — Tilboð sendist afgr. Mbl. fyrir
12. október, nierkt: „Byggingarlóð — 238Y“.