Morgunblaðið - 01.11.1972, Blaðsíða 23

MORG 'JNBLAÐIÐ, MÍÐVÍKUDAGOfí 1. NÓVDMBÉRí 19TÖ
Lóuþræll merktur við Gar5skaga:
Fannst þrem vikum
síðar 1 Marokkó
Unnið við rannsóknir á rauðbrystingrum á Snæfellsnesi.
Yzt til vinstri er Guy Morrison, þá Janies Wilson, en
lengrst t.h. er bróðir hans að vigrta f ug-1.
Rætt við brezka f uglafræðinga,
sem hér voru við rannsóknir
Brezldr fugflafræðingar
hafa lengi beint augiim stn-
um til Islands, enda er talið
að verulegrur hluti þeirra far
fugla, sem koma til Bretlands
frá Norður-Evrópu og Am-
eríku, leggi leið sína um ís-
Iand. Auk þess er fjöldinn all
ur af farfugrlum, sem á vet-
urna Ieitar til suðlægra landa
en fer um England á leið
sinni til og frá Islandi, þar
sem þeir verpa.
í stimar hefur verið hér á
landi hópur fttglafræðinga
við rannsóknir á Vesturlandi.
Hafa þeir einkttm rannsakað
háttu vaðfugla, sem hingað
konta frá Englandi, og jafn-
framt merkt fjölda fugla.
Morgunblaðið náði tali af
tveimur þeirra, hjónunum
Angela og Guy Morrison.
I»au komu hingað til lands
snentma í aprilmánuði, og
tóku þátt í rannsóknunum í
allt sumar, en héðan fóru
þau á miðvikudag.
Guy hefur verið hér við
rannsókmr áður, en þá að-
eins í sibuttan tima í senn,
mest í einin máinuð. Sagði
hann, að þau hjónin hefðu
ákveðið að vera hér i aillt
suimtar tiil þess að fá yfiirsýn
yfir heilt ,, farfugliaitímabil ‘‘ á
íslandi. Leiðanigur þessi er
gerður á Vegum opinberra að
ila í Bretiandi, en auik þess
hafa ýmis áhiugasamitök um
fugiafræði sýnt þesisum leið-
angri áhuga og lagt fé af
mörkum, og fjárframlög haifa
borizt frá bæði iðnfyrirtækj-
um og sportveiðikiiúbbum.
Leiðaniguirimn hefur verið mis
jafnlegia fjölmeninur, mest 7
mannis, en margir þeirra, sem
hafa komið, hafa aðeins átt
hérna stutta viðdvöl, þannig
að jafnaðartega hafa verið
hér 3—4 manns við ranmsókn
irnar.
— Við höfum í allit merkt
nærri 6 þúsund f uigla á
Reykjanesi, í Hvalfirði og á
Snæfeillisnesi. Þar af éru um
800 ungar, en merking unga
er mjög gagnleg, þar sem vitn
eskja um uppruna þeirra er
góður grundvöllur við rann-
sóknirmar.
Af þessum 6 þúsundum
hafa þegair firnm fuiglar náðst
í Emglandi, og má búast við
að fleiri nái9t seinna í haust.
— Hvernig berið þið ykk-
ur að við veiðarnar?
— Við erum með netabyssu
með okkur, og þegar við kom
um að fugktnum, þair sem þeir
halda Sig í breiðum, skjótum
við netinu yfir þá. Síðan er
hver fugl tekinin og skoðaður
veginn og merktiuir, og færð
ur á slkrá.
— Nokkuð, sem ykkur hef
ur komið á óvairt?
— Nei, ekki er hægt að
segja það. Við höfum reynd-
ar fundið fugla í ýmiss kon-
ar ásigkomulagi, og það er at
hyglisvert hversu margir eru
bækliaðir á fótum, og jafnvel
einfættir. Milkið af þvi á vafa
iaust rætur síinar að rekja til
frostsins. I>á hefur kaiiáð og
þeir jafnvel frosið fastir og
orðið að slíta sig lauisa. Þá er
einniig líklegt að þeir hafi orð
ið fyrir meiðslum á eggjáirn-
um og gleri í f jöruborðinu.
— Haifa emgir litið ykkur
homauga við raonsóknirmr,
og jafnvel tailið að þið væruð
að veiða fuglana í öðrum til-
gangi en að menkja þá og
rannsaka?
— Það má vel vera, en við
höfum ekki orðið vör við
slíkt. Bændurniir hafa yfir-
leitt tekið því mjög vel þegar
við höfum farið fram á að
stunda þessar ranmsóknir í
löndum þeirra. Bnda höfum
við uppáskrifað bréf frá dr.
Finni Guðmundssyn'i fugla-
fræðingi, siem staðfesti að við
værum við ranmsóknir á veg-
um opinborra aðila.
— Hvað hafa þessar rann-
sóknir leitt í ljós?
— Þeim er náttúrutega
ekki lokið enn. Hins vegar
höfum við getað fært nokkur
rök að því að verulegur hluti
þeirra vaðfugla, sem koma til
Englands úr norðri, leggur
leið síma um Island. Sumir
koma frá Grænlandi og Jan
Mayen, en flestir dveljast hér
sumariamgt. Það er og athygl
isvert, að fuglarnir fitna
mjög mikið hér á landi, sumir
jafmvel tvöfalda þunga sinn
yfir surmarmámuðiinia.
Fuglam'ir, sem hingað
koma, virðasit vera mjög
heimiakærir, því þeiir sækja á
sömu staðina, og verpa jafn-
vel í sömu hreiður áir eftir
.ár. T.d. báru 49 fuglar af
þeirn 800 sem við veiddum
uppi í Hvalfirði í sumar
merki frá okkur frá því við
merkitmgamar í fyrra, en þeir
höfðu einmitt verið merktir á
þessum sama stað, og á sama
tíma í fyrra.
Þá höfum við einn'ig veitt
um 150 rauðbrystinga, sem
kunningjar okkar á Bretlandi
merktu þar í vor.
Þess má að liokum geta tál
gamans, að lóuþræll einn,
sem við merktum suður við
Garðskagiavita í fyrrasumiar,
eða ölliu heldur James Wilson
merkti, náðisit þremur vikum
seinna suður í Marokkó af
kunn'inigjum okkar sem voru
þar í sams konar leiðan.gri, og
reyndar var það bróðir Jam-
es, sem veiddi fuiglinn þar.
— Sr. Bragi
Framh. af bls. 17
ir sem ríkisskólar. Ekki dreg
ég það í efa að satt mnni
vera, því að gifurlegur
fjöldi starfsfóltes vinnur við
þessar stofnanir. En á hinn
bóginn dylist mér ekfci ómet-
antegt gildi þessara steóla
fyrir hina minnstu bræður i
hópi þjóðfélagsþegnanna. Að
eiga þess kost að öðlast á
einu til tveimur árum i mesta
iagi þá mienntun, sem gefur
einstaklingnum möguteitoa
á að hverfa út í iifið með
full starfsréttindi er ektei lít
ils virði. Og auk þess að
meninta þetta fólk, þá hafa
forráðaimenn stofnananna
samibönd við hin ýmisu at-
vinniutfyrirtæki, sjúkrahús,
þjónustumiðstöðvar og
fleira til að útvega þessu
unga fólki þar atvinnu þeg-
ar í stað að náim'inu loknu.
Tjáði mér framikvgemdarstjóri
þessaratr deildar við Job
Corps í Keystone í Drums i
Pennsylvaniu, þar sem
ég hef unnið upp á sáðkast-
ið, að um 80% af þeiim stúlk-
um, sem útskrifuðust frá
þeim, fengju þannig atvinnu
fyrir miliigöngu stofnun-
arininar. En það steal tekið
fram, að við þenrnan skóia
eru einumgis stúlkur. 1 öðr-
um hiiðstæðum skólum er
einniig um að ræða skóla fyr
ir drengi einigönigu og
á stöku stað eru skólarnir
biandaðir með drengjum og
stúlkum. Hefur nokikuð ver-
ið rætt um það, hvað heppi-
legaist muindi vera óg hefur
mér heyrzt á máli manna, að
þeir telji heppitegustu
iausndna þá, að hafa skólana
biandaða.
Það, sem iigguir því vænt-
anlega til grunidvallar er
það, að þetta fólik er yfir-
leitt komið á mii'kinn þroska-
aldur og sumt orðið fuöorð-
ið fólk. Virðast knvillu-
tilhneigingar gera óþægilega
vart við sig öðru hverju, sem
væntanlega væri minna um,
ef um blöndiu beggja kynja
væri að ræða.
Einis og fyrr segir er þess-
um skólum fyrst og fremist
ætlað það hluitverk að
menuita þá ungliniga, sem
boma frá fátæikum heinnilum
og hafa af einhverjum
ástæðum ekki getað lok-
ið fullnægjandi menrutun til
að virka sem sjáltfstæðir ein-
staklimigar i þvi þjóðfélagi,
sem sífellt gerir meiri og
meiri kröfur til menn.tunar
og verklegrar þekteimigar.
Þeir, sem tekn'ir eru imm í
skólann, verða að hafa náð
14 ára aldri og mega ekki
vera eldri en 22 ára.
Einstaklingur úr hópi fjög
urra manna fjölskyldu fær
ekki ininigöntgu í skólann, ef
tekjur foreldranna fara yfir
3.800 dolllara árslaun, sem
umireitenað á okkar verðgildi
eru í krinigum 330.600.00 kr.
sé um fjöiskyldu úr borgar-
umhvetrfi að ræða og 3.200
dollara árslaun, sem eru í
krimguim 278.400,00 krónur sé
um fjölskyldu úr siveit að
ræða. Þetta eru hræði-
iega lág laun í Bamdarítejun-
um, því að ekki er óalgemgt
að menm hafi hór i árslaun
frá 12.000 og upp í 16.000
dollara og þaðan af meira sé
um menn í ábyrgðarmiklum
stöðum að ræða.
Sér skólinn nemendunum
fyrir vasapeningum meðan
þeir dveljast á staðnum og
auk þess fá þeir greidda
nokkra fjárupphæð, sem
þeir öðlast rétt til við braut-
skráningu að prófum loknum.
Er þetta að sjálfsögðu ómet-
anlegt fyrir þetta umga fólk,
sem öðlast með þessu svipaða
möguleika og mat-gur unigl-
imgur úr hópi miðstéttarfólks
í landimu.
Niðurstaðan hefur víða
orðið sú, að mikiH meiri'hliuli
þeirra unglinga, sem stunda
nám við þessa skóla, eru
blökkufólk. Með þessu hefuir
þjóðin því stigið virðimg-
arvert skref í þá átt, að bæta
möguteika blökkufóliksins og
ammairra þeirra þegna þjóðfé
iagsins, sem við lakasta að-
stöðu eiga að búa.
STEINBERGS PLÖTUSAGIR
UPPLÝSINGAR HJA UMBOÐINU
JÓNSSON & JÚLÍUSSON,
Hamarshúsinu, vesturenda, sími 25430.
VERÐMÆTJ
KP 63? 000
:V<^í«íyW:W«
fk SCM-x <U f Ki .v/-í
lyjar peysur
í miklu úrvali
úr angora og loðnu
acrylic.
Terylene-síðbuxur,
köflóttar og einlitar,
köflóttar skyrtu-
blússur.
Laugaveci 19