Morgunblaðið - 11.08.1973, Qupperneq 2

2
MOR.G LPNBLAÐtÐ — LAUGARDAGUR 11. ÁGÚST 1973
Bj örgunarsveit-
ir kallaðar út
vegna missýni
SLYSAVARNAFELAGI íslands
barst I gærkvöldi hjálparbeiðni
frá Lundareykjadal og var sagt
að s!ys hefði orðið á Reyðar-
vatni. Björgunarsveitir voru
kallaðar út, einnig sjúkrabif-
reið í Borgarncsi og þyrla Land
Hæstu
vinn-
ingar
H.H.Í.
FÖSTUDAGINN 10. ágúst var
dregið í 8. flokki Happdrættis
Háskóla Islatids. Dregnir voru
4500 vininiingar að fjárhæð
28,920,000 krónur.
Hæsti vinningurinn, fjórir
milljón króna vinningar, kom á
númer 9047. Tveir miðar voru
seldir í umtooði Frimanns Frí-
mannssonar I Hafnarhúsiinu, sá
þtiðj'i í Aðalumboðdnu, Tjarnar-
göbu 4, og sá f jórðá í umboðinu
á ísafirði.
200,000 krónur komu á númer
39945. Voru alilir fjórir miðarn
ir af þessu númeri seldir hjá
umboði Vaildimars Long í Hafn-
4204
helgisgæzlunnar og Slysavama-
félagsins var höfð tilbúin. En
þegar til koni reyndist, sem bet- j
ur fer, um mikinn misskilning
að ræða, sem byggðist á mis-
sýni.
Snermma x gæt'kvöldi kom j
maður nokkur niður að bænum
ÞverfeMi í Lundareykjadal og
tólkynnti að sennilega hefði orð-
ið slys á Reyðarvaitni. Var strax
haft samband við Slysavarnafé- j
lagið og var björgúnarsveit
Slysavarnafélagsins í ReykholtS:
dal, Ok, kölluð út til leitar, —
Fóru 15 manins undir forystu
formanns deildarinnar, Jóns
Þórissonar, af stað frá Skálpa-
stöðum undir forystu Guð-
mundar bónda þar.
Jón var aftur á móti eftir á
Skálpastöðum við talstöðvar-
gæzlu og viið að skipuleggja |
hjálparstarfið. Haft var sam- ,
band við Borgarnes og þaðan '
var sj úkrabiifreið send áleiðis. * 1
Ennfremur gerði SVFÍ í Reykja-
vík ráðstafanir til að þyrla
Slysavarnafélagsins og Land-
Framhald á bls. 20.
Fáskrúösf jöröur:
Piltur brenndist
mikið í tjaldbruna
Miklar gatnagerðarfram-
kvæmdir liafa verið á
landinu í sumar, og hafa
sennilega aldrei verið
meiri. — Þessa mynd tók
Herm. Stefánsson á Óiafs-
vík fyrir stuttu, er veHð
var að steypa aðalgötuna
þar.
TVÍTUGUK piitur ör Reykjavik ,
liggur nú þiingt haldinn á j
Landspítalanum, eftir að hann I
brenndist mjög illa i gasspreng- |
arfirð'. 10,000 krónur:
330 2218 2572 4106
4608 8088 9773 10455
12772 13521 13890 13940
14558 15891 15949 16888
18418 24087 24376 25054
25329 25884 26493 26523
27901 28292 28961 28987
30502 30530 35482 35708
36558 38995 39397 39661
41662 44171 44765 44965
47497 48231 48499 49373
50226 50367 51768 51784
54-363 57270 58243 59140
Þessi bíll hafnaði á IjósaStaur á Hringbrautinni í fyrradag, og
skemmdist hann mikið, eins og sjá má á myndinni. Þrir menn
sátu í framsætinu og meiddist einn þeiri-a nokkuð. — (Ljósm.:
Hermann Stefánsson).
ingu í tjaldi í Fáskrúðsfirði um
verzlunarmannahelgina.
Slysið varð aðfararnóbt mániu-
dagsins. Piltur og stúlka úr
Reykjavik, bæði tvítuig að aldri,
vonu x tjaldi i Fáskrúðsfirði,
innan við Búðir. Af einhverjum
orsökum varð sprengtng i gas-
hibunartæki í tjaldi þeirra og
logaði allt tjaldið á svipstundu.
Pilturinn náði að rífa gat á
tjialdið og koma sér og stúlikunni
út og síðan hljóp hamn að læk
þar sikammt frá og slökkti eld-
inn, rem logaði í fötum hans og
hári. Stúlkan slapp hins vegar
svo til óbrennd:
I þessu bar að bifreið og voru
þau flutt til Búðakauptúns á
heiimili hjúkrunarkomu. Veitti
hún fyrstu hjálp, en síðan voru
þau fiutt til Ne.ska u [xst aða r í
sjúkraihúsið þar. Pilturinn var
síðan fl'uttur í sj úkrafliuigvél til
Reykjavíkur í fyrradag og ligg-
ur nú á Lamdspítalamum. Hann
er ekki talinm í lífstættur, en
er þurgt haldinn. Hanm er
brenndur á höndum, brjósti og
baki.
12 kven-
skyrtum
stolið
BROTIZT var inn I tízkuverzlun
ina Parið við Njálsgötu aðfarar-
nótt miðvikudags sl. og stolið 12
siðum kvenskyrtum, sem kost-
uðu um 1800 kr. hver.
Þá var í gær upplýst innbrot,
sem framið var í eitt af banxa-
heimilum Sumargjafar um sxð-
ustu helgi. 18 þús. kr. hafði verið
stolið. Tveir drengir, 11 og 14
ára, hafa nú viðurkennt verknað-
inn og höfðu eytt nær öllu fénu.
INNLENT
Frumtextinn af kennslubók Jóns Thor-
kellíusar fundinn í Rússlandi
FUNDIZT hefur i Saltyko-
Schedrin bókasafninu í Lenin
grad frumtexti af heimspeki
kennslulxók Jóns Þorkelsson-
ar Skálholtsrektors, en Jón
þýddi þessa bók úr þýzku, og
var ekki vitað til að frumtext
in að þessar: bók væri til fyrr
en nú f.vrir stuttu er séra Kol
beinn Þorleifsson fann þessa
bók eftir mikla leit.
Séra Kolbeinn hefur að und
anförnu stundað nám I kirkju
sögu og grænlenzkri trúboðs-
sögu í Kaupmannahöfn, og
hefur hann jafnhliða sínu
námi lagt mikla vinnu í að
finna þessa bók. í viðtali við
Morgunblaðið í gærkvöldi
sagði séra Kolbeinn: Þetta er
merkilegur bókafundur, sem
kemur til með að breyta skoð
unum um Jón Þorkelsson
Skálholtsrektor, öðru nafni
Jóhannes Thorkellíus. Fyrir
rxokkrum árum vann ég að
sérefnisritgerð um Thorkellí-
us í guðfræðideild Háskólans.
Þótti mér skaði að því, að
geta ekki skrifað neitt um
keansiu Thorkellíusar í Skál
holti vegna auðsjáanlegs
skorts á heimildum.
Þegar ég gerðxst prestur
austur á Eskifirði kviknaði
hjá mér sú von, að hægt
mundi vera að komast frekar
að kennsluháttum Thorkellí-
usar. Hóf ég leit í handrita-
deild Landsbókasafnsins og
fann þar meðal annars hand-
rif, sem hann var talin hafa
þýtt eftir læriföður sinn í Kíl
Friedrich Genztke í IB 365 8”
— „Stuttur leiðarvísir til að
lifa farsællega“.
— íslenzki textinn var hinn
upprunalegi. Þessi íslenzki
texti hafði verið þýddur
úr þýzku árið 1727 og
heimild var fyrir því, að
Thorkellí'us hafði kennt nem-
endum sínum náttúru- og
þjóðarrétt um 1730. Það var
augljóst við lestur þessa
handrits að þarna var
kennslubök komin. Nú átti
eftir að fínna þýzka frum-
bextann. Hóf ég mi'klar fyrir-
spumir og leit, en komst að
því, að ekkert eintak var til
af bökinni hvorki í Þýzka-
landi né annars staðar á
Vesburlöndum. Bn það fann
ég út, að hún hafði verið gef-
in út r einni útgáfu í KM 1708
og hét þá Kurtze Anleitung
Gluckligzu libem og seinasta
eintakið, sem vitað var um
af þessari útgáfu, hvarf frá
stóra bókasafniniu í Berlín á
styrjaldarárununr. síðari.
Svo var það, er ég var á
ferð í Leibzig á þessu ári, að
ég komst í kynni við doktor
Rolf Heller, sem er flestum
íslenzkum mönnum af góðu
kunnur. Datt mér þá í hug,
að hægt mundi vera að kom-
a.st í samband við sovézk
bókasöfn í þeirri von að þar
kynni að leynast eintak af
bókinni, og kornst ég að því,
að í bókasafni í Leningrad
væri til eintak. Hefur
Landsbókasafnið nú feng-
ið filmu af bókimni. Kem-
ur í ljós, að þessi bók er
prentuð árið 1718 í Firnaborg
I nánd við Dresden og er
prentunin gerð án vitundar
og vilja höfundarisxs. En hún
er prentuð vegna þess, að út-
gefandinm hafði mikið álit á
þessari bók, sem kennslubóik
í siðspeki samtíimans. Þar af
leiðandi er ljóst, að af þessari
bók er aðems til þessi „stolna"
þýzka útgáfa, sem hvergi
finnst í bókaskrám og ís-
lenzka hardritiG 1 Landsbóka-
safninu.
handritið í L a n d.sbók a s a fn -
imu.
— Það sem er merkilegt
við þessa bók er í fyrsta lagi
að frumtextiinn er á þýzku
og hefur verið þýddur yfir
á íslenzku og hefur þá verið
kerxnsla í heiimspeki í Skál-
holltsskóla á móðurmálinu á
tíma Thorkeliíusar. í öðru
lagi er þebta kennslubók, sem
hefur að geym.a hugmyndir
heiim.spekinga um þjóðfélags-
samninginn og er að öðru
teyti dæmiigerð fyrir heim-
spekiskóla Thómasíusar í
Halle og þar er meðal ann-
ars slegið fram þeirri
hugmynd að þjóðhöfðingjar
sjái uim skóla í ríki sínu og
er það merkilegt fyrir þá
söík, að einn af nemendum
Thorkelliíusar var séra Guð-
mundur Hög.nason í Kirkju-
bæ í Vestmanniaeyjum, en
Séra Kolbeinn Þorleifsson.
hann var einn af frumkvöðl-
um fyn§ta barnaskólans í
Vesbmannaeyj um, sem stofn-
aður var 1745. Þetta kemur
all't saman til að hafa þýð-
ingu við endurmat á starfí
Jóns skólameistana, þar sem
augljóst er að hanrn hefur
kennt nemendum sinum fram
úrsbefniuhugmyndir í heim-
speki samtíma síns.
*