Morgunblaðið - 11.08.1973, Síða 16

Morgunblaðið - 11.08.1973, Síða 16
16 MORGUNBLAE>IÐ — LAUGARDAGUR 11. ÁGÚST 1973 Útgefandi hf. Árvakur, Reykjavík, Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson. Ritstjórar Matthías Johannessen, Eyjólfur Konráð Jónsson, Styrmir Gunnarsson. Ritstjórnarfulltrúi Þorbjörn Guðmundsson. Fréttastjóri Björn Jóhannsson. Auglýsingastjóri Árni Garðar Kristinsson. Ritstjórn og afgreiðsla Aðalstræti 6, sími 10-100, Auglýsingar Aðalstræti 6, sími 22-4-80. Áskriftargjlad 300,00 kr. á mánuði innanlands. 1 lausasölu 18,00 kr. eintakið. til þess að undirbúa nýja út- færslu fiskveiðilögsögunnar. Það hefur komið í ljós, að 200 mílna reglan á miklu fyígi að fagna á alþjóðavett- vangi og þess vegna er eðli- legt, að íslendingar fylgi þeirri þróun. Áskorun sú, sem nú hefur verið beint til ríkisstjórnar og Alþingis sýn- ir svo ekki verður um viilzt, að hreyfing er að skapast í landinu um að kyrrstaða ráði ekki ríkjum heldur verði sótt fram til nýrra markmiða í HVERS VEGNA ERU ÞEIR SVONA ÚRILLIR ? A ð vonum á meginþorri Is- lendinga erfitt með að skilja, hvers vegna Lúðvík Jósepsson, sj ávarútvegsmála- ráðherra og málgagn hans, Þjóðviljinn, eru svo miður sín yfir áskorun hóps for- ystumanna í sjávarútvegi um 200 mílna fiskveiðilögsögu við ísland. Allt frá því, að áskorun þessi kom fram hef- ur geðvonzkan riðið húsum á skrifstofu sjávarútvegsráð- herra og á ritstjórnarskrif- stofum málgagns hans. í for- ystugrein Þjóðviljans í gær er því haldið fram, að „ef við færum nú að hringla með þá stefnu, sem fylgt hefur verið værum við ekki einasta að skaða okkur íslendinga held- ur að skaða þá alþjóðlegu hreyfingu í landhelgismálinu sem risið hefur fyrir íslenzka tilstuðlan.“ Þessi ummæli kommúnista blaðsins verða ekki skilin á annan veg en þann, að blað- ið telji áskorunina um 200 mílna fiskveiðilögsögu skaða málstað íslands. Þetta er furðuleg afstaða og sýnir glögglega þá kyrrstöðu og værð, sem virðist vera að færast yfir sjávarútvegsráð- herra og málgagn hans í land helgismálinu. Það er nefni- lega ekki nóg að færa út í 50 mílur og horfa aðgerðarlaus- ir á, að Bretar taki nálægt 170 þúsund tonn af fiski á íslandsmiðum eftir sem áð- ur. Þróunin í fiskveiðilögsögu- málum hefur verið mjög ör, ótrúlega ör, á þeim þremur árum, sem liðin eru frá því, að Viðreisnarstjórnin beitti sér fyrir skipun nefndar full- trúa allra stjórnmáiaflokka landhelgismálum okkar ís- lendinga. Augljóst er, að áskorunin um 200 mílurnar á miklu og vaxandí fylgi að fagna með- al landsmanna. Morgunblað- ið hefur jafnan lagt á það ríka áherzlu, að 50 mílurnar væru ekkert lokamarkmið. Sjálfsagt er að hagnýta þá almennu hreyfingu, sem er meðal þjóða heims fyrir 200 mílunum. Þess vegna veldur það vonbrigðum, að sjávarút- vegsráðherra og málgagn hans taka svo dræmt í 200 mílna áskorunina, sem raun ber vitni um. Ósagt skal lát- ið hvað veldur þeirri afstöðu. Hitt er ljóst, að aldrei má til þess koma að kyrrstaða ríki í landhelgismálinu. Þeir, sem ekki vilja fylgja fram nýrri sókn í landhelgismálinu ættu a.m.k. ekki að þvælast fyrir. KYNNING LANDHELGISMÁLS rpalsmenn núverandi ríkis- stjórnar, sem af einhverj- um ástæðum virðist fremur fylgjandi þjóðareiningu í landhelgismálinu í orði en á borði, halda því stöðugt fram, að Viðreisnarstjórnin hafi ekkert gert á valdatíma sín- um til þess að kynna málstað íslendinga í landheligsmál- inu. Hverjar eru staðreynd- irnar? Á hverju einasta Alls- herjarþingi Sameinuðu þjóð- anna frá 1960—1970 var ítrek uð sú afstaða íslands, að ríki, sem byggðu afkomu sína á fiskveiðum, ættu ótvíræðan rétt til auðlinda hafsins. Fyrir tilstuðlan íslands var ákveðið að efna til hafréttar- ráðstefnu þeirrar, sem sett verður í haust til þess að kveða á um víðáttu fiskveiði- lögsögu. Fyrrverandi ríkis- stjórn beitti sér fyrir því, að fremsti sérfræðingur íslend- inga í þessum málum, Hans G. Andersen, væri kallaður heim frá störfum erlendis til þess að undirbúa næsta skref í landhelgismálinu. Fyrrver- andi ríkisstjórn átti frum- kvæði að því að nefnd emb- ættismanna fjallaði um öll mál er varða landgrunnið, nauðsynlegar friðunarráð- stafanir, hagnýtingu fiski- stofna o.s.frv. Viðreisnar- stjórnin hafði frumkvæði um það vorið 1970 að skipuð var nefnd með fulltrúum allra flokka til þess að fjalla um næsta skref í landhelgismál- inu með það fyrir augum, að samstaða gæti tekizt um það. Annað mál er, að þáver- andi stjórnarandstöðuflokkar töldu mikilvægara að gera nýja útfærslu að bitbeini í kosningabaráttunni 1971 en ná samstöðu. Þegar vinstri stjórnin tók við völdum var tilbúinn í handriti bæklingury sem fyrrverandi ríkisstjórn hafði látið gera en vildi ekki gefa út fyrir kosningar 1971, svo að ný ríkisstjórn gæti gert á honum þær breyting- ar, sem óskir kynnu að vera um. Vinstri stjórnin gaf þennan bækling út óbreytt- an. Á sama tíma og Viðreisn- arstjórnin hélt uppi mark- vissu starfi til þess að kynna málstað íslands og hafði að lokum frumkvæði um undirbúning að beinni útfærslu, heyrðist ekkert um landhelgismálið frá stjórnar- andstöðuflokkunum, sem þá voru. í stjórnartíð Viðreisn- arstjórnarinnar tóku þeir ekkert frumkvæði í land- helgismálinu, hvorki varð- andi kynningu á málstað ís- lands eða um aðra þætti þess. Þegar staðreyndirnar eru skoðaðar kemur í ljós, að áróður núverandi stjórnar- flokka um aðgerðarleysi Við- reisnarstjórnar er blekking ein og fals. forum world features Sadat og Qaddafi EFTIR TOM LITTLE HÆGT er að líkja Sadat Egyptalandsforseta við Rauðu drottninguna, sem er furðu- ver.a í sígildri brezkri bama- sögu. Hún hljóp á fleygiferð án þess að komast nokkuð áfram og var lafrnóð í þokka- bót. Hver og einn getur getið sér til, hversu lengi Sadat tekst að halda áfram sínum ákafa leik án þess að honum verði sparkað, en svarið væri miklu óvissara, ef ein- hver i Egyptalandi væri svo grunnhygginn að telja sig geta gert betur. Sökin er ekki einvörðungu hans. Hann vlldi vel. Hann braut niður lögregluríkið, sem komið hafði verið á fót í kring um Nasser forseta og ávann sér fyrir bragðið hylli þjóðar sinnar. Hann reyndi að fá Vesturveld'n, til að styðja áætl un sina um að knýja Israeis- menn til friðar, og i sömu andrá reyndi hann að afla vopna frá Sovétríkjunum til þess að geta unnið sigur á Israelsmönnum, ef hitt tækist ekki. Ennfremur kom hann sér í mjúk'nn hjá þjóðarleið- toga Libyu, Mu.ammar Qadd- afi, er þykir heldur reikull í rásinni, og ætlunin með því var að fá hann til að legigja fram nokkrar milljónir af ollu Sadat. gróða sínum til að greiða úr hinu stöðuga efnahagsöng- þveiti í Egyptalandi. Ef áætlunin hefði heppnazt hefði hann orðið átrúnaðargoð fjöidans og öðlazt aðdáun um heim allan. Þess í stað velta menn þvi nú fyrir sér, hvað hann sé e giinlega að föndra, því að Leifamar af himim stór felldu áformum hans einkenn ast af fyrirhyggjuleysi. Sé lit- ið um öxl kemur þó í ljós, að Nasser var litlu betur á vegi staddur fyrir nokkrum árum, þegar dauð'nn losaði hanai undan allri ábyrgð. Munurinin er sá, að Nasser var hygginari, þar sem hann var sparari á opinber loforð. ísi'ael var þá og er enn or- sök sjálfheldunnar. Rúsisar heita Aröbum ævarandi vin- áttu, en útvega þeirn aldrei næg lega mikið af vopnum til þess að Israelsmönmum standi stuggur af þeim. Banda ríkjamenn útvega Israel nægiLega mikið magm vopma til að ó-gna Aröbum og tll að si-gra þá í orrustu, ef nauðsyn krefur. Sadat er þvi knúinin til þess að be ta pólitísku frum- kvæði, sem mdðar að þvi að fá Evrópuriki og risaveldin tvö til að útbúa samþykkt, sem hanin þorir ekki að koma saman sjálfur vegna almenn- inigsálitsins heima fyrir, vegna þess að það væri nógu hagstætt fyrir ísrael að tryggja, að hún næði fram að ganiga. Nýiega skýrði Zeid al-Rifai, forsætisráðherra Jórdaníu frá því í þýzku tímariti, að eina leiðin úr þeirri úlfakreppu, sem Sadat er í sé að fara með stríð á hendur Israelsmönn- Qaddafi um, enda þótt Husseiin kon- ungur hafi skýrt her sínuim frá því í einkaskýrslu, að Ar- abar geti ekki sigrað í stríði við núverandi aðstæður, og að hanm hafi ekki i hygigju að niðurlægja sjálfan siig á nýjan leik með því að heyja annað vonlausf stríð gegn ísrael. Egyptar della nú um, hvort Sadat muni halda áfram sinná vonlausu stefnu, en annarra kosta eigi hann ekki völ. Tvö ár eru liðan síðan hann lýstá yfir, að „ár ákvörðunarinnar“ væri hafið, en á því tímabili átti að finna lausn á vanda- málinu varðandi ísrael, annað hvort með striði, ellegar og fremur með friðarsamining- um, en ísraelski herinn situir enn i góðu yfirlæti í Sínai og buslar með fótunum í Súez- skurðmum. ÁR VONBRIGÐANNA Vonbrigði liðinna ára hafa sett svip sinn á daglegt lítf manna í Egyptalandi. Riíhöf- undar og menntamenn hafa háð opinskáar deilur sin á roilli um mótsagnir í stef.nu stjómarinnar og hafa einniiig hreyft máluinum gætilega á opinberum vettvamgi, óþolin- móðir stúdemtar hafa efn\ ti>l aðgerða til stuðnings róstu- sömu.m og margháttuðuan skoðunum sínum — að gera áhlaiup við Súezskurð eða ekká að gera áhlaup við Súezskurð, að koma á sönnum sósíalisma sem allra meina bót eða leita trausts hjá Aliah, svo að hann muni finma þeiim lieið út úr ógöng'unum — og hinn óbreytti borgari hefur óskað eftir endalokum á ástandinu, hvað sem það kos'tar. Þessi ringuilreið hefur vald- ið því að lögregl uriki hefiur aftur verið komið á í Egypta- landi og þar með er úti uim frjálslyndisstefnuna, sem Sad- Framhald á bls. 25

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.