Morgunblaðið - 25.01.1974, Blaðsíða 11
/> ►
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 25. JANÚAR 1974.
11
L4UG4RD4GUR
2. febrúar 1974
17.00 Iþróttir
Meðal efnis i þættinum er
mynd frá fyrstudeildarkepn-
inni í handknattleik og mynd
úr ensku knattspyrnunni.
Umsjónarmaður Ömar
Ragnarsson.
19.15 Þingvikan Þáttur um
störf Alþingis.
Umsjónarmenn Björn Teits-
son og Björn Þorsteinsson.
19.45 Hlé
20.00 Fréttir
20.20 Veður og auglýsingar
20.25 Söngelska f jolskyldan
Bandarískur söngva- og
gamanmyndaflokkur.
Þýðandi Heba Júlíusdóttir.
FÖSTUDKGUR
1. febrúar 1974
20.50 Ugla sat á kfisti
Skemmtiþáttur með tónlest
og léttu efni af ýmsu tagi.
1 þessum þætti er rifjuð upp
saga „rokksins“ á árunum
1954—60. Meðal gesta þáttar-
ins eru Lúdó-sextettinn og
KK-sextettinn.
Umsjónarmaður Jónas R.
Jónsson.
20.00 Fréttir
20.25 Veður og auglýsingar
20.30 Að Heiðargarði
(High Chaparral)
Nýr, bandarískur kúreka-
myndaflokkur.
1. þáttur. Fyrirheitna landið
Aðalhlutverk Leif Ericson og
Cameron Mitchell.
Þýðandi Kristmann Eiðsson.
21.25 Landshorn
Fréttaskýringaþáttur um
innlend málefni.
Umsjónarmaður Eiður
Guðnason.
22.00 JassForum
Norskur músíkþáttur, þar
sem Clark Terry og hljóm-
sveit hans flytja vinsæl jass-
lög.
Þýðandi Heba Júlíusdóttir.
(Nordvision — Norska sjón-
varpið)
22.30 Dagskrárlok
21.50 Alþýðuveldið Kfna
Brezkur fræðslumyndaflokk-
ur um þjóðlíf og menningu í
Kínaveldi nútímans.
4. þáttur.
Þýðandi og þulur Gylfi Páls-
son.
22.15 Leitin
(The Search).
Bandarísk bíómynd frá árinu
1947.
Leikstjóri Fred Zinneman.
Aðalhlutverk Montgomery
Clift.
Þýðandi Bríet Héðinsdóttir.
Myndin gerist í heims-
styrjöldinni siðari.
Tékkneskur drengur verður
viðskila við fjölskyldu sína.
Honum er komið fyrir á
barnaheimili, en þaðan strýk-
ur hann, og allir álíta að
hann hafi drukknað. Þessar
fréttir berast móður hans, en
hún neitar að trúa þeim og
tekur að leita barnsins.
23.55 Dagskrárlok
Athyglisvert leikrit frá BBC verður á dagskrá á mánndág
um drykkjusjúka útigangskonu
— fjallar
HVAÐERAÐ HEYRA?
Á sunnudag kl. 2 er á dagskrá
útvarpsins þátturinn Dagskrárstjóri
i eina klukkustund, og þar ætlar
Einar Ágústson utanríkisráðherra að
velja sér efni.
„Ég hyggst hafa þetta töluvert
blandað efni," sagði Einar þegar við
slógum á þráðinn til hans. „Það
verður allmikið af tónlist og þar inn !
verður fléttað upplestrarefni, svo
sem Ijóðum og stuttum leikkafla úr
Islandsklukkunni. En það er rétt að
Einar Agústsson dagskrárstjóri
taka það fram, að ég hef ekki
haft mikinn tíma til að sínna
þessu og raða efninu saman, en allt
er það eitthvað, sem mér er kært
eða hugstætt " Sem sagt — hér fá
útvarpshlustendur ofurlitla vitneskju
um, hvar utanrikisráðherra leitar
athverfs, t»9ar hugur hans er ekki
bundinn stjórnmálavafstri og utan-
ríkismálum
Á þriðjudag kl. 22.15 hefst svo
flutningur á verki Hrafns Gunn-
laugssonar — Morðbréfum K. Lax-
dals, og er ekki að efa, að mörgum
mun finnast það forvitnilegt áheyrn-
ar. Sagan birtist sem kunnugt er !
Lesbók Morgunblaðsins ekki fyrir
löngu — „en það var aðeins fyrsta
útgáfan af henni," sagði Hrafn okk-
ur. „Ég samdi hana upphaflega sem
skáldsögu, en ætlaði mér alltaf að
vinna þetta efni betur. Eftir þvi sem
að á leið. fann ég, að það myndi
henta langbezt til útvarpsflutnings.
Sagan gerist nefnilega að vérulegu
leyti ! skemmtanalífi Reykjavikur,
Þetta bauð þess vegna upp á
þann möguleika að fara á skemmti-
staðina og ná umhverfinu inn á
band til að hafa bakgrunninn Þetta
gerði ég, fór aðallega i Klúbbinn og
átti þar samtöl við dyraverði og
þjóna, jafnvel fólk að skemmta sér
og eins náði ég inn á bandið tölu-
verðu af samtölum, sem áttu sér þar
stað milli fólks. Þannig verður þetta
blanda af skáldsögu og lifandi upp-
töku.
Fyrir bragðið verður flutningurinn
eins konar eintalsleikrit Rúrik Har-
aldsson les og leikur Margeir sjálf-
an, en auk þess fékk ég tvo menn til
að lesa grunnþættina með honum.
Margeir er lika með skít ! alls konar
fína menn í þjóðfélaginu, svo að ég
gekk á fund viðkomandi manna og
fékk þá til andsvara gegn ásökunum
Margeirs Þessu er einnig fléttað
inn i flutninginn ”
Hrafn sagði, að hann hefði farið á
þessa braut i þvi skyni að brjóta upp
þetta fastskorðaða lesform, sem yfir-
leitt tiðkaðist, en hann tók fram, að
þessi aðferð væri ekki hans hugar-
smíð heldur sótt til útlanda Sjálfri
sögunni er umturnað frá þvi að hún
birtist i Lesbókinni á sinum tima, en
grunnhugmyndin er eftir sem áður
hin sama — litli maðurinn, sem er
að kikna undan þessari firringu
borgarlifsins. Reykjavikur, sem er
óðum að fá á sig yfirbragð stórborg-
ar. Honum finnst hann ofurseldur
einmanaleikanum. og tekur þá upp
á þvi að senda sjálfum sér hótunar-
bréf. Þannig öðlast lif hans tilgang
að nýju. „Hugmyndin að sögunni er
frábær, ég fer ekki ofan af þvi,"
sagði Hrafn ennfremur. „Hitt er svo
annað mál, að ég er ekki orðinn
nógu þroskaður rithöfundur til að
valda henni nógu vel, það finn ég
sjálfur. En mér á vonandi eftir að
fara fram—ogeftir svo sem tutt-
ugu ár — hver veit nema maður
taki þá aftur til við þessa hugmynd,
og vinni þá úr henni upp á nýtt."
í þessari viku hefjast einnig
iýsingar Jóns Ásgeirssonar frá
Islandsmótinu i handknattleik. Á
sunnudag lýsir hann þannig
kafla úr leik Vals og Vikings og lýsir
siðari hálfleik úr leik Ármanns og
FH. Jón verður siðan aftur á ferðinni
á miðvikudag — strax eftir tiufréttir
— siðan aftur sunnudaginn 3.
febrúar, sunnudaginn 10. febrúar i
Hrafn Gunnlaugsson með
morðbréfin hans Margeirs
Hafnarfirði, og 16. febrúar lýsir
hann leik ÍR og Þórs norður á Akur-
eyri Upp frá þvi verður iýst flest alla
keppnisdaga.
Engir standa Jóni Ásgeirssyni
framar í handknattleikslýsingum, og
er óhætt að fullyrða, að rnikið verður
á þær hlustað. Við spurðum Jón,
hvernig hann byggi sig undir þessar
lýsingar sinar.
„Ég hef verið að þvi allt frá þvi að
deildarkeppnin hófst," svaraði Jón,
„með því að fylgjast með eins
mörgum leikjum og mér hefur verið
kostur — til að kynnast leikaðferð-
um liðanna Eins með persónu-
legum viðtölum við leikmenn og
þjáfara. Einnig verður maður að búa
sig undir hvern leik sérstaklega —
Jón Asgeirsson byrjar lýsingar
frá fslandsmótinu
með punktum um fyrri leiki liðanna
og upplýsingum um leikmenn. „En
er hann aldrei haldinn skrekk fyrir
leiki?" „Jú, það kemur fyrir —
einkum í deildarleikjunum, þegar
lélegur leikur er fyrirsjáanlegur Það
kemur miklu sjaldnar fyrir í lands-
leikjum Annars hef ég verið
blessunarlega laus við tauga-
veiklun almennt, annars væri ég
ekki i þessu," sagði Jón
f útvarpinu er mikill fjöldi
fastra þátta um ýmis efni, og
eru þeir misgóðir, eins og
vænta má. Þó er þar að finna
tvo þætti, sem mér finnst ávallt
jafn sárt að missa af — annar
er myndlistarþáttur Gylfa
Gfslasonar f skfmunni, hinn er
tónlistarþáttur Guðmundar
Jónssonar, pfanóleikara —
Manstu eftir þessu.
Gylfi komst auðheyranlega f
hann krappann f næstsfðasta
þætti — og honum var sannar-
lega vorkunn, þvf að dauðari
tfmi f myndlist hefur ekki kom-
ið lengi — hann lenti í hinu
mesta efnishraki. Minn maður
bjarg sér þó af hreinni snilld út
úr kreppunni og átti viðtal við
kvikmyndalærling og fór á æf-
ingu hjá Ijóðskáldum og djass-
istum. Auðvitað er þetta ekki
myndlist f þrengsta skilningi
en það skiptir ekki máli, þvf að
efnið var hið áheyrilegasta.
Helzti kosturinn við þátt Guð-
mundar Jónssonar er hins veg-
ar fordómaleysið. Öll góð
músfk á upp á pallborðið
hjá honum og jafnvel hræði-
legur söngvari á borð
við Rebroff eða hvað hann
nú heitir, fær þar að syngja
sitt lag — svo fremi að lagið
er fallegt. í þessum þætti
ræður fjölbreytni í rfkjum og
púrftanar verða að leita eitt-
hvað annað eftir evrnayndi.
GLUGG
SJÓNVARPIÐ hefur að undan
förnu sýnt lofsverða viðleitni til
þess að gera átak i kvikmyndavali
— fyrir miðvikudagskvöld og
laugardagskvóld. Hafa margar
ágætar myndir komið okkur fyrir
sjónir á siðustu vikum, og á mið-
vikudag bar það til tíðinda, að
sýnt var ungverskt snilldarverk,
sem aldrei hefur komið til sýninga
hjá kvikmyndahúsum borgarinnar.
Þvi miður verður þó að segja um
þá mynd — og er ekki við þá
sjónvarpsmenn að sakast — að
hún naut sin ekki til hálfs innan
takmarka skjásins. og fyrir bragð-
ið fór einn helzti aðall hennar —
frábær kvikmyndataka — að
miklu leyti forgörðum.
Enqin rós er þó án þyrna.
Réttarhöldin i Núrnberg var dæmi
gerður Stanley Kramer — dágóð
afþreying, eins og flestar myndir
hans, en Iftið meira þrátt fyrir
óþrjótandi tækifæri. Kramer hefur
löngum hagað seglum eftir vindi,
flaðrað upp um rikjandi tizkustefn-
ur hverju sinni — þvi að þar er
peningavonin. Myndir hans hafa
þannig oft og tiðum á sér yfir-
bragð frjálslyndis og umburðar-
lyndis en undir fögru skinni gin
við áhorfandanum tilgerð og jafn-
vel smekkleysi. Myndin um Núrn
bergréttarhöldin var engin undan-
tekning hvað þetta snerti, og eng-
inn er öfundsverður að þvi hlut-
skipti að skapa sannferðuga
persónu úr hinum saklausa en al-
vitra dreifbýlisdómara.
Látum þetta duga um kvik-
myndirnar og vikjum að leikritun-
um. Það var engu likara en maður
væri kominn á Edvard Munchsafn-
ið i mánudagsleikritinu um Frakk-
ann eftir Gogol og upplifði Ópið
átján sinnum. Þarna sá maður
gott dæmi um það hvernig
klassisk saga öðlast nýtt gildi í
kvikmyndabúningi, hvernig mynd-
málið upphefur alþekktan texta og
fær áhorfandann til að skynja upp-
runalega verkið með nýjum hætti.
Svei mér ef þetta er ekki það
ánægjulegasta, sem ég hef séð til
Rússans lengi, lengi
Kvikmyndatakan i austur-þýzka
framhaldsmyndaflokkinum Hvað
nú, ungi maður? var einnig oft
skemmtilega expressjónísk og
þannig trú stemmningu efnisins.
Að visu var þar viða málað með
ýktum litum; meiri áherzla lögð á
að draga fram stéttaandstæðurnar
en að sýna hinn litilsmegandi
mann ofurseldan kerfinu. Svo
gátu þeir ekki stillt sig um að
upphefja svolitið kommúnismann
á kostnað kratanna — en það er
nú þeirra söguskoðun og þeir um
það. Hins vegar kom glöggt í Ijós i
þessari mynd, að A Þjóðverjar
eiga yfrið nóg af prýði-
legum leikurum, sem héldu
algerlega uppi heldur þung-
lamalegum efnisþræði. En
mestu máli skipti samt — þetta
var hæfilega langur framhalds-
myndaflokkur og væri gaman að
fá fleiri slika sem viðast að.
Þá er bezt að slá botninn i þetta
með þvi að hnýta svolitið i sænska
sjónvarpið. Mynd þessi um Nixon
og fjölmiðlana var held-
ur mögur og má það furðu
sæta — þvi að af nógU
var þar að taka. Að koma
heim frá Bandarikjunum með
þennan afrakstur. . . jæja, það yrði
eitthvað sagt við okkar menn eftir
slika frammistöðu. —- bv.