Morgunblaðið - 09.02.1974, Qupperneq 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 9. FEBRUAR 1974
VT

Reykjavíkurskákmótið
Friðrik Ólafsson tók
forystuna á Reykjavíkurskákmót-
inu, þegar hann sigraði Magnús
Sólmundarson í 4. umferð.
Byrjunin var kóngsindversk vörn
og hafði Friðrik alltaf öllu betra
tafl. í miðtaflinu tefldi Magnús
ekki sem nákvæmast og þá var
ekki að sökum að spyrja, Friðrik
náði óstöðvandi sókn og vann
örugglega.
Guðinundur Sigurjónsson hlaut
nú sinn fyrsta vinning í mótinu.
Hann notfærði sér vei ónákvæma
byrjunartaflmennsku Júlfusar
Friðjónssonar og vann örugglega.
Þeir Kristján Guðmundsson og
Tringov fylgdu dyggilega í fót-
spor meistaranna, en skák þeirra
tefldist á nákvæmlega sama hátt
og 4. einvígisskák þeirra Fischers
og Spasskys al lt fram í 19. leik. Þá
breytta Kristján út af, en ekki
verður séð, að endurbótin hafi
leitt til mikils hagnaðar fyrir
hann. Eftir 40 leiki fór skákin í
bið og í biðstöðunni hefur
Tringov peð yfir. Biskupar og peð
eru á borðinu og þar sem
biskuparnir eru mislitir verður
staðan að teljast fremur jafn-
teflisleg.
Jón Kristinsson tefldi kóngsind-
verska börn gegn Forintos, sein
kærði sig auðsjáanlega ekki um
að endurtaka byrjunina gegn
Kristjáni Guðmundssyni úr2. um-
ferð heldur breytti snemma út af.
Jón hafði allan timann þrengra
tafl, en þó alls ekki slæmt. Hann
lenti svo í tímahraki og varð þá
fótaskortur svo Ungverjanum
tókst að tryggja sér betri stöðu. í
biðstöðunni hefur Forintos sterkt
Friðrík tók
forystunameð
sigrí yfir Magnúsi
frípeð á d6, en engin ástæða er þó
til þess að dæma stöðu Jóns tap-
aða.
Rúmenski meistarinn Ciocaltea
var auðsjánalega ekki ánægður
með frammistöðu sína gegn Frey-
steini og valdi því hvasst áfram-
hald gegn Si ki levjarvörn Ingvars
Ásmundssonar. Við skulum Iíta á
skákina:
Hvftt: V. Ciocaltea
Svart: Ingvar Asmundsson
Siki levjarvörn
1. e4 — c5, 2. Rf3 — e6, 3. d4 —
cxd4, 4. Rxd4 — Rc6, 5. Rc3 — a6,
6. Be3 — Dc7, 7. f4
(Þetta er eitt hvassasta
áframhald hvits í þessu afbrigði
Sikileyjarvarnarinnar).
7. — bö,
(Hér var sennilega betra að
skipta fyrst á d4 og leika síðan
bö).
8. Rb3
(Algengast er að leika hér 8.
Rxc6, en Ciocaltea teflir stíft til
vinnings og víll því forðast öll
uppskipti).
8. — d6, 9. Bd3 — Rf6, 10. 00 —
Be7, 11. Df3 — Bb7,12. Hael
(Nú er komin upp velþekkt staða
úr Scheveningenafbrigðinu).
12. — 0—0—0,
(Þetta er fullglæfralegt, þar sem
staða svarta kóngsins er harla
ótrygg á drottningarvængnum.
Eftir 12. — 0—0 hefði skákin
fylgt hefðbundnum afbrigðum,
þar sem svartur þarf ekki að ótt-
ast svo mjög um öryggi sitt).
13. h3 — Rd7, 14. Df2 — Hdg8,
(Svartur hyggur á kóngssókn, en
til hennar fær hann aldrei tíma.
Hér var trúlega betra að leika 14.
— Kb8 og koina þannig kónginum
af c-línunni, sem hlaut að opn-
ast fljótlega).
15. a4 — b4, 16. Rb5!
(Skemmtileg mannsfórn, sem
svartur er næstum neyddur til að
þiggja, en þá opnast línurnar að
kóngnum).
16. — axb5,
(Auðvitað gat svartur reynt að
hörfa með drottninguna, t.d. til
d8, en eftir 17. Ra7 + — Rxa7, 18.
Bxa7 og síðan c3 væri staðan sízt
betri en i skákinni).
17. axb5 — Rcb8, 18. c3
(Mannsfórnin byggðist á opnun c-
línunnar og nú verður fátt um
varnir).
18. — bxc3, 19. Hcl — Rc5, 20.
Hxc3 — Kd8, 21. Rxc5 — dxc5, 22.
b5
(Hvítur vinnur nú manninn aftur
og þá er ekki að sökum að spyrja).
22. — Rd7, 23. bxc5 — Bxc5,
(Þýðingarlaust var að reyna að
forða manninum vegna hótunar-
innar c6 og Bb6).
24. Bxc5 — Rxc5, 25. Hxc5 —
Dd7, 26. II dl — Bxe4,
(Tapar strax, en hins vegar gilti
einu, hverju svartur lék, hann er
að vissu leyti tveimur hrókum
undir).
27. Bc2 — Bd5, 28.H5xd5!— exd5,
29. Db6 + — Kc8, 30. Bf5! og
svartur gaf.
Smyslov er snillingur í að gera
mikið úr litlu. Hér sjáum við
viðureign hans viðLeif Ögaard.
Hvítt: Smyslov
Svart: Ögaard
Sikileyjarvörn
1. e4 — c5, 2. Rc3 — Rc6, 3. g3 —
Friðrik Olafsson hefur nú tekið for.vstuna á
Reykjavíkurskákmótinu.
g6, 4. Bg2 — Bg7, 5. d3 — d6, 6. f4
— e6, 7. Rf3 — Rge7, 8. 0—0 —
0—0, 9. Be3 — Rd4, 10. Bf2 —
Rec6, 11. Rel — Re7, 12. Dd2 —
Da5, 13. Be3 — Kh8, 14. Rdl —
Dxd2, 15. Bxd2 — Hb8, 16. c3 —
Rdc6, 17. Re3 — f5, 18. Rf!l —
Ild8, 19. Hfel — h6,20. h4 — Rg8,
21. h5 — fxe4, 22. Rhl — gxh5,
23. dxe4 — Rf6, 24. Hadl — Bd7,
25. Bcl — Be8, 26. f5 — Bf7, 27.
fxe6 — Bxe6. 28. Ref5 — Re8, 29.
Bf3 — Bxa2, 30. Bxh5 — Rf6, 31.
Bf3 — Re5, 32. Bf4 — Re8, 33.
Hal — Bc4, 34. Be2 — Be6, 35.
IIxa7 — Rf7, 36. Bh5 — Df6, 37.
Rg6 + — Kg8, 38. Rge7 + — Kf8,
39. Bxf 7 — Kxf7, 40. Rc6 — Ha8,
41. Rxd8 + gefið.
Skák Benónýs og Freysteins var
frestað og um viðureign þeirra
Bronstein og Velimirovic þarf
ekki að hafa mörg orð. Aumingja
mennirnir virtust svo yfir sig
hraxldir hvor við annan, að þeir
þorðu ekki að leika nema 12 leiki
og sömdu þá jafntefli.
Að loknum 4 umferðum hefur
Friðrik forystuna með 3H v.,
Smyslov hefur 3 v. og biðskák,
Bronstein hefur 3 v., Forintos 2'A
og biðsk., Velimirovic2‘/5.
Jón Þ. Þór.
r
Attrœöur í gœr:
Guðlaugur Jónsson verzl-
unarmaður Vík í Mýrdal
Sú kvnslöð, er lifað hefur með
öldinni eða rúmlega það. má
muna tvenna O'ma íýmsum skiln-
ingi, ekki sízt þeir, er lifðu lífi
sínu og háðu baráttu sína við
öblíð kjör og erfiði, eins og hlut-
skipti inargra varð til sveita og
sjávar. Margir sterkir og heil-
steyptir einstaklingar tókust á við
kjör sín, mótuðust af þeim. og
með þeim þroskuðust d.vggðir og
viðbrögð, sem nauðsvnleg voru á
erfiðuin tímum eða við erfiðar
ástæður.
Einn þeirra einstaklinga er
Guðlaugur. Hann veit gerla, livað
það er að hafa lítið handa á milli
og þurfa að bregðast við því með
nýtni og sparsemi til hins ítrasta,
enda fékk hann þeirrar listar að
halda svo á hlutunuin ásamt sinni
ágætu konu, að mér er til efs, að
öliu lengra verði þar komizt á
hraut nægjusetni ogþrautseigju.
Guðlaugur er fæddur á Suður-
Fossi í Mýrdal 8. febrúar árið
1894. Foreldrar hans voru Val-
gerður Bárðardóttír frá Ljótar-
stöðum í Skaftártungu og Jón
Arnason frá Suður-Fossi. Foreldr-
ár hans bjuggu á ýmsum stöðum i
Mýrdal. A þeim áruin var mjiig
erfitt að fá jarðnæði, en síðast og
lengst bjuggu þau í Kerlingardal;
koinust þau alltaf frekar vel af.
Jón var duglegur og inikill afla-
maður. Að mestu leyti ólst Guð-
laugur upp hjá foreldrum sinum,
en Iftillar menntunar naut hann í
uppvextinuin. Þó var hánn það
heppinn að koinast i barnaskóla
til Stefáns Hannessonar. Hjá hon-
um mun hann hafa fengið þá und-
irstöðu, sem honum liefur orðið
notadrjúg, ásaint góðum gáfum,
sem í honuin bjuggu. Skepnuinað-
ur varð Guðlaugur fljótt. glöggur
á fé og hross, og alltaf held ég, að
hann hefði átt að verða sveita-
bóndi. En i þann tið var erfitt að
fá góðar bújarðir, svo hans ævi-
starf varð allt annað og kannski
ekki þýðinganninna f.vrir sveit-
irnar. Arið 1918 kvæntist hann
Guðlaugu Jakobsdóttur frá
Fagradal, settust þau að f Vik
1919, og þar liefur hann verið
síðan.
Þau eignuðust 14 biirn, og eitt
átti hún áður en þau giftust. ÖIl
eru þau á lifi og iill gift, og afkom-
endur Guðlaugs eru orðnir 105. A
þessu sést, að Guðlaugur hefur
þurft á að halda bæði þreki og viti
og mikilli hagsýni til að koma
börnum sínum vel til manns.
1 kringum 1935 mun hann hafa
gerzt fastur starfsmaður Kaupfé-
lags Vestur-Skaftfellinga; varð þá
pakkhúsmaður þar. Það var erii-
saint og mikið starf, en þar var
réttur maður á réttum stað. Hann
sá um allar útsendingar og af-
greiddi allar pantanir. Hann
þekkti vel þarfir bænda og varð
þvi einstaklega vinsæll í starfi.
Var það sérstakt happ fyrir kaup-
félagið að fá hann fyrir fastan
starfsmann. Guðlaugur var fé-
lagssinnaður inaður og komst því
ekki hjá því að gegna ýinsum
störfum. Var lengi i hreppsnefnd
Hvammshrepps og starfaði að
ýmsum öðrum félagsmálum.
Verkstjórn hefur hann haft á
hendi hjá Sláturfélagi Suður-
lands í Vík i Mýrdal siðan 1942, er
hann tók við þvi af Lárusi Helga-
syni á Kirkjubæjarklaustri, þar
til fyrir þremur árum að hann lét
af því starfi. Um það ber ölluin
saman. að hann hafi verið mjög
laginn verkstjóri.
Eitt er enn ótalið, sein Guðlaug-
ur gerði fyrir bændur. Eftir að
Skaftfellingar fóru að fækka
hrossum, hættu að ala hesta up|)
sjálfir og þótti borga sig að kaupa
hesta, kom það i hlut Guðlaugs að
útvega bændum þar eystra hesta;
förþví áriega átímabili út i Rang-
áivallasýslu og keypti hesta. Var
hann talinn mjög séður að sjá út
hesta og fór venjulega svo, að
báðir voru ánægðir, seljendur og
kaupendur
Hestamaður hefur Guðlaugur
alltaf verið og átt hesta síðan
hann var unglingur, en skeinmti-
hesta gat hann ekki leyft sér að
eiga fyrr en á sjötta tug ævi sinn-
ar. Síðan hefur hann látið það
eftir sér að eiga góða hesta, og það
marga á stundum, og lagði sig þá
eftir því, ef hann frétti af sérstak-
Iega snjöilum góðhesti, að ná f
hann. Ég minnist þess, er hann
vorið 1946 keypti leirljósan hest,
mjög fallegan og mikinn gæðing,
ættaðan frá Hvammi í Holtum;
þegar hann var seztur á bak hon
um og lét hann fara ásínum beztu
kostum, hvað hann var innilega
ánægður og hið góðlátlega bros
lék um varir hans. Þá var auðséð,
að honuin leið reglulega vel. Af
góðhestum sinum og hesta-
mennsku er Guðlaugur lands-
kunnur maður.
Konu sína missti Guðlaugur ár-
ið 1938, og var það mikið áfall
fyrir hann. Stóð hann þá einn
uppi ineð sinn stóra barnahóp, en
vitanlega hjálpaði það honum, að
þá voru elztu dætur hans það upp-
komnar, að þær gátu aðstoðað
hann við heimilishaldið. Gat hann
því haldið saman heimilinu.
Af framansögðu sést, að hér
hefur enginn meðalmaður verið á
ferð. Margt hefur honum verið á
hendur falið auk þess að ala upp
sín fimmtán börn, og allt hefur
hann leyst það af hendi með mik-
illi prýði. Bjartsýnisinaður hef-
ur Guðlaugur alltaf verið og litið
á hlutina frá hinni bjartari hlið.
Vinsælli mann en Guðlaug er vart
hægt að finna á meðal Skaftfell-
inga.
Hinn árrisuli iðjumaður Guð-
Iaugur i Vík getur nú glaður litið
um öxl. Hann hefureignazt vinar-
hug sveitunga sinna og samferða-
mann og getur litið yfir sinn stóra
hóp barna og tengdabarna, sem
ölldá hann og virða.
Að síðustu óska ég vini mínum,
að elliárin verði honum léttbær
og hann fái að halda sinu glaða og
góða skapi og þakka honum inni-
lega fyrir margar ánægjulegar
samverustundir.
Guðlaugur verður að heiman í
dag.
Vigfiís Gestsson.