Morgunblaðið - 12.03.1974, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12. MARZ 1974
15
Dr. Michael Ramsey
Dr. Ramsey
hættir
London, 11. marz. AP.
DR. Michael Ramsey, erki-
biskup af kantaraborg og
æðsti maður ensku kirkjunn-
ar, tilkynnti I dag, að hann iéti
af embætti 15. nóvember.
Dr. Ramsey er 69 ára gamall.
Hann hefur gegnt embættinu
síðan 1961. Aður var hann
rektor háskólanna í Durham
og Cambridge.
Erkibiskup segir frá ákvörð-
un sinni i bréfi til Elísabetar
drottningar. Hann var biskup i
Durham þegar drottning var
krýnd 1953.
Hann hefur barizt mikið fyr-
ir einingu kirkjunnar. Sú við-
leitni náði hámarki með sögu-
legum fundi með Páli páfa í
Róm 1966. Hann hefur barizt
fyrir kjarnorkuafvopnun og
fordæmt vopnasendingar til
Suður-Afríku.
Watergate:
Allir sakborningarn- Nýr torseti
• • ii í Venezúela
ír lystu sig saklausa
Washington 11. marz
AP-NTB.
JOSEPH Busch, ríkissaksóknari í
Los Angeles-umdæmi samþykkti
í dag, að reyna að fá vísað frá
dómi þjófnaðar- og samsæris-
ákærunum, sem gerðar hafa verið
á hendur John Ehrlichman,
David Young ogG.Gordon Liddy
í Daniel Ellsberg-málinu í
Kallfornfu. Hins vegar verður
ákæra um meinsæri á hendur
Ehrlichman látin standa. Þeir
Busch og Leon Jaworski Water-
gate-saksóknari skýrðu frá þessu
sameiginlega I dag, en ástæðan
fyrir þessari ákvörðun er m.a. sú,
að talið er heppilegra, að mál
þetta verði höfðað fyrir alrlkis-
dómstóli, en ekki fyrir kalíforn-
ískum fylkisrétti.
I yfirlýsingu þeirra Busch og
Jaworski segir, að þar eð mál
þetta varði ríkið í heild, sé eðli-
legra, að það sé aðeins höfðað
fyrir airfkisrétti. „Tvær máls-
höfðanir myndu þýða, að sakborn-
ingar kæmu fyrir rétt i tveimur
iögsagnarumdæmum," segir í
yfirlýsingunni, og því bætt við, að
Hef ekki
tíma fyrir
Solzhenitsyn
— segir Brezhnev
slíkt fyrirkomulag yrði ekki rétt-
vísinni til góðs.
Ehrlichman, fyrrum einn helzti
ráðgjafi Nixons forseta, lýsti sig á
laugardaginn saklausan af ákæru
um aðild að innbrotinu á skrif-
stofu sálfræðings Daniel Ells-
bergs. En sama dag kom hann
einnig fyrir rétt ásamt sex öðrum
fyrrverandi, nánum samstarfs-
mönnum forsetans vegna ákæra
um tilraunir til að þagga Water-
gate-málið niður. Allir ákærðu
lýstu sig saklausa í réttarhöldum,
sem stóðu aðeins i fimm mínútur.
Auk Ehrlichmans komu fyrir rétt-
inum John Mitchell, fyrrum
dómsmálaráðherra, H. R. Halde-
man, fyrrum skrifstofustjóri í
Hvíta húsinu, Charles Colson,
fyrrum sérlegur ráðgjafi Nixons,
Gordon Strachan, tengiliður
Hvíta hússins og kosninganefnd-
ar repúblikana i siðustu forseta-
kosningum, Robert Mardian, fyrr-
um varadómsmálaráðherra, og
Kenneth Parkinson, lögfræðing-
ur. Málið verður tekið fyrir á ný í
haust.
Caracas, 11. marz. NTB.
VENEZÚELA fær nýjan forseta á
morgun og allt bendir til þess, að
nýja stjórnin muni hraða þjóð-
nýtingu olíuiðnaðarins, sem er I
eigu útlendinga.
Nýi forsetinn er Anders Perez,
51 árs gamall, fyrrverandi
innanríkisráðherra og foringi
Lýðræðislega baráttuflokksins,
sem er hægra megin við miðju.
Flokkurinn hlaut 49% atkvæða i
kosningunum i desember.
Perez tekur við af Rafael Cald-
era úr Kristilega sósíalflokknum.
Kjörtimabilið er fimm ár.
Eþíópía:
Keisarinn heitir frelsi
Addis Ababa, 11. marz.
AP. NTB.
LÖGREGLA beitti táragasi og
kylfum f Addis Ababa f dag til
þess að dreifa stúdentum, sem
kröfðust aukins stjórnmála-
frelsis. Skömmu áður hafði Haile
Selassie keisari lýst þvf yfir, að
stjórnmálafrelsi í landinu yrði
aukið.
Nokkur hundruð stúdentar
brenndu eftirlikingu af
Endalkachew Makonnen forsætis-
ráðherra og festu borða á
girðingu umhverfis lóð Haile
Selassie-háskólans með kröfum
um, að málfrelsi yrði komið á og
að „fjöldamorðum" pólitískra
fanga hætt.
Lögreglumenn með hjálma
réðust inn á háskólalóðina með
táragasi og kylfum og stúdentar
leituðu hælis í háskólabygging-
um. Áður en mótmælaað-
gerðirnar hófust samþykktu
kennarar háskólans að krefjast
þess, að Endalkachew yrði vikið
frá völdum og að efnt yrði til
nýrra kosninga.
Mótmælaaðgerðirnar fylgdu í
kjölfarið á yfirlýsingu Haile
Selassie þess efnis, að hann
ætlaði að ganga að kröfum um
pólitískar og efnahagslegar breyt-
ingar og veita eþiópísku þjóðinni
aukna hlutdeild í stjórn landsins.
Hann kvaðst telja þjóðinni fyrir
beztu, að aðeins einn stjórnmála-
flokkur yrði leyfður en sagðist
mundu sætta sig við fleiri flokka
ef sérfræðingar, sem semja nýja
stjórnarskrá, legðu það til. Hann
vitnaði til reynslu Afrikuríkja.
Haile Selassie tók fram, að
hann hygðist ekki leggja niður
völd vegna ókyrrðarinnar. Hann
sagði, að keisarinn hefði alltaf
verið sameiningartákn og yrði
það áfram. Hins vegar sagði hann
að völd keisarans hefðu farið eftir
aðstæðum á hverjum tima.
Lokið er fjögurra daga verkfalli
85.000 verkamanna og þeir fá
miklar launahækkanir og tryggð
lágmarkslaun. Verkamenn fá
einnig að stofna verkalýðsfélög.
Kristilegir
unnu í Belgíu
verulegar breytingar eru ekki
fyrirsjáanlegar á utanrikisstefn-
unni eða gagnvart EBE.
Allir „gömlu“ flokkarnir
treystu stöðu sína í kosningunum,
en þeir, sem vilja efla annaðhvort
flæmsku eða vallónsku, urðu fyr-
ir áfalli.
Deilan um olíuhreinsunarstöð-
ina i Liege, sem olli kosningun-
um, hvarf i skugga máladeilunnar
og umræðna um valddreifingu í
kosningabaráttunni. Frjálslyndir
lögðust gegn smíði þessa ríkis-
rekna fyrirtækis, sem reisa átti og
reka í samvinnu viðírana.
Stríplæði
Eins og frá hefur verið skýrt
hér f blaðinu, hefur það orðið
algert tízkufyrirbæri í Banda-
ríkjunum að þjóta um berstríp-
aður á almannafæri til að
hrella vegfarendur. Þeir, sem
þetta gera, eru nefndir „streak-
ers“, sem við höfum lagt til að
verði þýtt „byssubrenndir" af
hæfilega tvíræðum ástæðum.
Einkum hafa háskólastúdentar
lagt þetta fyrir sig, og er talið,
að þetta eigi að vera eins konar
mótmæli gegn svokölluðu „al-
mennu velsæmi“. Hér sjást
bandarískir stúdentar í París
sýna samstöðu með byssu-
brenndunum heima fyrir, og er
þessi mynd tekin ekki langt frá
Eiffel-turninum. Breiðist
striplfaraldur þessi út um allar
álfur um þessar mundir, og er
þess nú aðeins að bíða, að veg-
farendur um Vatnsmýrina
verði fyrir svona opinberun.
Kristilegi flokkurinn fær 71
þingsæti (67 í síðustu kosning-
um), jafnaðarmenn 60 (61),
Frjálslyndir 34 (31) vallónskir
listar 21 (27), Flæmski flokkur-
inn 22 (21), kommúnistar 4(5).
Kristilegir og jafnaðarmenn
geta nú myndað stjórn án stuðn-
ings frjálslyndra, sem sátu i síð-
ustu stjórn. Þar méð er talið, að
næsta stjórn færist nokkuð til
vinstri f innanlandsmálum en
Brússel, 11. marz. NTB.
FORMAÐUR Kristilega sósíal-
flokksins, Leo Tindemans, verður
liklega næsti forsætisráðherra
Belgfu eftir sigur flokksins í
þingkosningunum í gær.
Tindemans er 51 árs gamall og
foringi hins flæmska.arms Kristi-
lega flokksins. Hann var fjár-
mála- og aðstoðarforsætisráð-
herra sfðustu stjórnar, sem sagði
af sér í janúar vegna ágreinings
um smíði olíuhreinsunarstöðvar f
samvinnu viðfrana.
*
Arás Víetkong á barnaskólann:
„Blóðið fossaði um allt’ ’
Moskvu 10. mars — NTB.
LEONID Brezhnev, leiðtogi
sovézka kommúnistaflokksins,
sagði í gær, að hann hefði um
annað að hugsa en mál hins brott-
ræka rithöfundar Alexanders
Solzhenitsyn. Það voru franskir
fréttamenn, sem spurðu Brezh-
nev um þetta mál áður en hann
hélt til Svartahafs þar sem hann
mun hitta Pompidou Frakklands-
forseta á morgun. Þetta er f fyrsta
sinn, sem Brezhnev hefur tjáð sig
opinberlega um Solzhenitsyn.
„Málið má ekki stöðva slökun
spennu og samvinnu þjóða," sagði
Brezhnev. „Ég er ekki upptekinn
af þessu. Daglega er lagður feiki-
legur fjöldi vandamála á skrif-
borðið hjá mér, vandamál, sem
ekkert koma við Solzhenits.vn. Ég
held, að ekki sé unnt að líta á
hann einan sem fulltrúa fyrir
sjónarmið alls ríkisins.“
Saigon 11. mars — AP
□ Rfkisstjórn Suður-Víetnams
sagði í dag í opinberri yfirlýs-
ingu, að Vfetkong-skæruliðar
hefðu „blygðunarlaust fótum-
troðið" allar grundval larreglur
mannúðar, er þeir sprengdu
vörpusprengju á skólaleikvelli
einum f sveitaþorpinu Cai Lay f
Suður-Vfetnam á laugardaginn,
en allt að 32 skólabörn létust f
þessari árás. í yfirlýsingunni
segir, að þessi atburður sanni,
„að það eru kommúnistar, sem
geri fólk að fórnarlömbum
stríðs í Víetnam".
□ Þegar sprengjan sprakk á
leikvellinum á laugardaginn,
stóðu börnin f röðum eftir
bekkjum og biðu þess að ganga
inn f kennslustofurnar. Tala
þeirra, sem fórust, er á bilinu
23 til 32, en mikill fjöldi særð-
ist.
Farið var með hina særðu til
borgarsjúkrahússins i My Tho,
sem er i um 10 kílómetra fjar-
lægð frá skólanum. Það sjúkra-
hús er hvorki betra né verra en
önnur i Suður-Vietnam, að þvi
er fréttamaður AP segir, en
þarna er öllt í einni kös, og
sjúkrastofurnar anga af þvagi
og ælu. Aðeins einn plastbolli
verður að nægja 55 sjúklingum,
og 11 tveggja manna rúm eru á
spítalanum. í einu þessara
rúma eru átta litlir drengir.
„Ég vissi ekki hvað hafði
gerzt,“ sagði Dang Van Ngot, 13
ára piltur. „Mig klæjaði i fót-
legginn og ég leit niður. Blóðið
fossaði úr báðum fótleggjun-
um. Ég reyndi að skriða upp að
vegg kennslustofunnar til þess
að fela mig. Þetta var ekki sárt,
og ég var ekki hræddur. En
samt grét ég.“
Vo Van Dan, 7 ára strákur,
sagði: „Einu sinni vorum við
fleiri en 70. En ég veit ekki
hvað nú eru margir eftir. Blóð-
ið bara fossaði um allt . . allir
kölluðu á mömmu og pabba . ..
Ég var svo hræddur, að það
næstum leið yfir mig.“