Morgunblaðið - 15.02.1975, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 15. FEBRUAR 1975
Annar oddvita-
fundur ákveðinn
ODDVITAR þeirra fimm hreppa
við Húnaflóa, sem aðild eiga að
rækjudeilunni svonefndu komu
til fundar í sjávarútvegsráðuneyt-
inu s.I. fimmtudág. Af hálfu ráðu-
neytisins sat fundinn Einar
Ingvarsson, aðstoðarmaður
Matthfasar Bjarnasonar sjávarút-
vegsráðherra.
Að sögn Bernódusar Ólafsson-
ar, oddvita á Skagaströnd, stóðu
umræðurnar i þrjár klukkustund-
ir. Engar tillögur voru lagðar
fram en ýmsar hugmyndir rædd-
ar sem oddvitarnir munu ræða
um við hreppsnefndir sínar. Var
ákveðið, að oddvitarnir hittust að
nýju síðar. Bernódus sagði, að það
hefði orðið að samkomulagi, að
gera ekki opinskátt hvað fram fór
á fundinum.
— 1800 milljónir
Framhald af bls. 1
stað um frumvarpið fyrir her-
málanefnd Fulltrúadeildarinnar í
júní sl. Þingmaðurinn Otis Pike
frá New York ríki spurði þá full-
trúa varnarmálaráðuneytisins um
aðstöðu Bandaríkjanna á Kefla-
víkurflugvelli og varnarsam-
komulagið. Létu talsmenn ráðu-
neytisins í ljós þá skoðun að varn-
armálin væru eitt höfuðmál al-
þingiskosninganna, og gerðu sér
góðar vonir um að úrslit þeirra
ieiddu til áframhaldandi dvalar
varnarliðsins á íslandi. Er sér-
staklega getið um undirskrifta-
söfnun Varins lands sem vísbend-
ingu i þá átt. I umræðum fyrir
hermálanefnd Öldungadeildar-
innar voru þessir sömu fulltrúar
varnarmálaráðuneytisins allvissir
um að samið mundi fljótlega við
Islendinga innan ramma varnar-
samkomulagsins frá 1951.
Fram kemur einnig í greinar-
gerðum að á árunum 1973 og 1974
var veitt fé til framkvæmda við
sjö verk á flugvellinum, en féð
hafi ekki enn verið notað sakir
þeirrar óvissu, sem ríkti varðandi
áframhaldandi veru liðsins á vell-
inum. Pike þingmaður lagðist
gegn frekari fjárveitingu til flug-
vallarins á þessu fjárhagsári, og
felldi nefndin þær úr frumvarp-
inu, en upphæðin var tekin inn í
það síðar þegar frumvarpið hafði
hlotið meðferð í Öldungadeild-
inni.
Heimildir i varnarmálaráðu-
neytinu tjáði Mbl. að enda þótt
umbeðin upphæð hefði lækkað
nokkuð í meðförum þingsins,
væru fyrir hendi nægilegar fjár-
veitingar til að standa við allar
skuldbindingar um framkvæmd-
ir, sem samið var um á sl. hausti
milli ríkisstjórna Islands og
Bandarikjanna.
— Rússar
Framhald af bls. 1
um ráóstefnuhaldið í Amster-
dam 18. marz stangist á við
ákvörðunina um að hafna kröf-
um Fischers, sem tekin var á
ársþingi FIDE f Nice f fyrra-
sumar.
„Með ákvörðuninni um að
boða til ráðstefnu til að þókn-
ast bandarfska stórmeistaran-
HiorgMnblabil*
nucivsmcRR
^-^»22480
um og þeim einstaklingum,
sem hann styðja, hefur FIDE
sannað getuleysi sitt,“ segir
blaðið.
Fyrirhugað er að Fischer
mæti sovézka áskorandanum
Anatoly Karpov f sumar. En
Fischer hefur hótað að afsala
sér titlinum keppnisiaust ef
FIDE fæst ekki til að falla frá
þvf að fjöldi skáka verði tak-
markaður við 36, og fallist á að
áskorandinn verði að vinna
með minnst 10 stigum gegn 8
til að öðlast titilinn.
Fulltrúar Sovétrfkjanna
hafa algerlega neitað að taka
þessar kröfur til greina, og
einnig er uppi ágreiningur um
hvar keppnin skuli haldin.
Fischer vill tefla f Manila, sem
býður fimm milljónir dollara
í verðlaun, en Karpov kýs
heldur Mílanó, sem býður
440.000 dollara.
1 árás sinni f dag gefur Trud
f skyn að Hollendingurinn
Max Euwe, forseti FIDE, láti
óþarflega lítið á sér bera f
þessu deilumáii.
„1 dag spyrjum við sjálf okk-
ur annarrar spurningar," segir
blaðið. „Hvar eruð þér Euwe
prófessor: Konungdómur
skáklistarinpac bfður æðsta
úrskurðarvalds sfns.“
— Kýpur
Framhald af bls. 1
gerð í fyrrasumar. Sagði Sadi
Irmak, forsætisráðherra Tyrk-
lands, í dag að ef árás yrði gerð á
Kýpur-Tyrki neyddust tyrknesk
yfirvöld til að sjá þeim fyrir vörn-
um. Rauf Denktash hefur hins
vegar lýst því yfir að engar árásir
yrðu gerðar á Kýpur-Tyrki og að
hann óskaði eftir áframhaldandi
viðræðum á Kýpur um lausn deil-
unnar.
I Aþenu komu um þúsund stúd-
entar frá Kýpur saman til að mót-
mæla aðgerðum Kýpur-Tyrkja.
Hrópuðu þeir vígorð gegn Tyrk-
landi, Bandaríkjunum og Bret-
landi, sem þeir vilja bersýnilega
kenna um ástandið. Báru stúdent-
arnir meðal annars spjöld með
áletruninni: „Callahan, Kissinger
morðingjar“, og áttu þar við utan-
ríkisráðherra Bretlands og
Bandaríkjanna. Kom lögreglan í
veg fyrir aó stúdentarnir færu í
mótmælagöngu að sendiráðum
Bretlands og Bandaríkjanna.
— Matthías
Framhald af bls. 36
veitt úr gengishagnaðarsjóði
230 milljónum krónaí rekstrar-
framlög til togaraflotans og ná-
lægt 250 milljónum króna i
rekstrarframlög til bátafiotans.
Eftir er að setja lög um ráðstöf-
un þess gengishagnaðar, sem
nú verður, og tel ég eðlilegt að
mikill hluti þess hagnaðar
renni til þess að greiða gengis-
tap af lánum fiskiskipaflotans.
Þegar það hefur verið gert tel
ég engan vafa leika á þvf, að
útgerðin sem slfk fer hagstætt
út úr gengisbreytingunni.
Fiskvinnslan kemur til með
að hafa allt aðra aðstöðu eftir
gengisbreytinguna en áður, en
ég vil mjög ákveðið taka fram,
að gengisbreytingin er ekki
gerð fyrir sjávarútveginn.
Gengislækkunin er fram-
kvæmd af illri nauðsyn vegna
versnandi viðskiptakjara, sem
koma fram I stórhækkuðu verði
innflutningsvara, samhliða
stórfelldri lækkun á velflestri
útflutningsvöru okkar. Hún er
því nauðsynleg við slíkar að-
stæður til að halda uppi eðlileg-
um rekstri útflutningsfyrir-
tækjanna og koma í veg fyrir
samdrátt og atvinnuleysi.
— Hvað hækkar fiskverðið
mikið?
— Ég treysti mér ekki til að
segja hver meðaltalshækkun á
fiskverði er, en ég lagði á það
mikla áherzlu við fulltrúa ríkis-
valdsins í yfirnefnd verðlags-
ráðs að gera þá breytingu á
fiskverðsákvörðun, að fjölga
stærðarflokkum um einn og
hækka verð á stærrf fiski mest
og því næst á miðlungsstærðum
og að breikkað yrði verðbilið
milli þessara stærðarflokka og
smáfisksins, því það er mín
skoðun, að við Islendingar eig-
um að gera allt, sem hugsanlegt
er til að forðast smáfiskadráp.
Til þess að gefa nokkur yfirlit
yfir verðbreytingar þá hækkar
1. flokks þorskur að stærð
54—74 sm úr kr. 28.50 í kr. 32
eða um 11% og þorskur 75 sm
og yfir úr kr. 30.25 I kr. 38 eða
um 25,6%. Stór ýsa hækkar úr
kr. 30.25 í kr. 32 eða um 5,8%.
Hins vegar lækkar smáfiskur
úr kr. 20.55 i kr. 19, sem þýðir
7,6% lækkun. Hér er miðað við
slægðan fisk með haus. Af öðr-
um tegundum get ég nefnt að
steinbítur hækkar úr kr. 19.05 í
kr. 21 eða um 10,2%. Karfi
hækkar úr kr. 15.60 í kr. 17 eða
um 9%. Ufsi 85 sm og yfir
hækkar úr kr. 19.70 í kr. 25 eða
um 26,9%. Mest verður þó
hækkunin á söltuðum hrognum
eða úr kr. 30 í kr. 50 eða um
67% og iðnaðarhrogn hækka úr
14 krónum í kr. 25 eða um 78%.
Þá mun verð sett á lifur og á
það hef ég fyrir mitt leyti lagt
mikla áherzlu, að lifur verði
nýtt af togurum, en ég tel það
hafa verið okkur til stórskamm-
ar að henni hefur verið hent i
sjóinn.
Þá hækka verðbætur ríkis-
sjóðs á línufisk úr 40 aurum í
60 aura og greiðslan frá kaup-
endum hækkar úr 85 aurum í
eina krónu, þannig að upp-
bæturnar á linufisk verða kr.
1.60.
— Var fiskverðsákvörðun
ekki tekin með óvenjulegum
hætti nú?
— Jú, það finnst manni vera
afar óvenjulegt og ég er mjög
ánægður yfir því, hve fulltrúi
sjómanna tók ábyrga afstöðu í
sambandi við ákvörðun fisk-
verðs, þrátt fyrir margvíslega
óánægju með margt í sambandi
vió fyrri ákvarðanir og jafnvel
þær sem eiga eftir að koma.
Sömuleiðis er ég mjög ánægður
yfir því, að fulltrúi sjávaraf-
urðadeildar SlS greiddi at-
kvæði með oddamanni en hins
vegar á ég erfitt með að skilja
aó hinn fulltrúi kaupenda
skyldi taka þá afstöðu að greiða
atkvæði gegn fiskverðsákvörð-
uninni. Frá mínum bæjardyr-
um séð tel ég þá ákvörðun full-
trúa LIU að greiða atkvæði á
móti fiskverðsákvörðuninni
ekki verða til þess að greiða
fyrir úrlausn á margvíslegum
vandamálum útvegsins. Ég vil
engan veginn gera þau minni
en þau eru, en það lá fyrir í
viðtölum okkar forsætisráð-
herra við fulltrúa útvegs-
manna, að hliðarráðstafanir
yrðu gerðar nú eins og alltaf
áður, þar sem olíuverðshækkun
og hækkun á iðgjöldum skip-
anna yrði bætt en þessir tveir
iiðir gera hvorki meira né
minna en um 1000 milljónir
króna. Ég fyrir mitt leyti hefði
talið að það hefði mátt koma
fram, þótt við hefði verið bætt
að óleystur vandi er enn meiri.
— Newsweek
Framhald af bls. 2
samband við Einar, og þá sagði
hann að alltaf væri verið að vinna
í málinu. Til dæmis væri nú starf-
andi nefnd í Svíþjóð, sem fjallaði
um óeðlilegt slit á vegum af völd-
um nagladekkja. Hann hefði sent
þessari nefnd stutta 8 mm kvik-
mynd um þessa uppfinningu
sina. Strax hefði komið svar frá
Svíþjóð og eru Svíar mjög hrifnir
af þessari uppfinningu. Segja
nefndarmenn að þeir muni stuðla
að því að Einar fái styrk frá Sví-
þjóð til að fullkomna þessa upp-
finningu eða hefja framleiðslu.
Þá sagði Einar að hann væri
kominn með einkaleyfi á þessari
hugmynd í Bandaríkjunum og
Kanada og sænska fyrirtækið
væri að sækja um einkaleyfi fyrir
sig í Evrópu. Þá er Örn Harðarson
kvikmyndageróarmaður enn-
fremur að gera 16 mm kvikmynd
um þessi „nagladekk" framtiðar-
innar.
— Rithöfundar
Framhald af bls. 2
rithöfundar sem og aðrir lista-
menn standi einhuga saman í
þessu afdrifarika máli.
— Þessi fréttatilkynning hefur
vakið furðu margra, þar sem í
lögum Rithöfundasambands Is-
lands er ekki gert ráð fyrir að
stjórn félagsins taki þátt i slikum
deilum. 1 þriðju grein laga um
Rithöfundasamband Islands segir
svo:
„Rithöfundasamband Islands
tekur ekki þátt i baráttu stjórn-
málaflokka, né hlutast til um
listastefnur, stjórnmálaskoðanir
eða trúarbrögð."
Á rithöfundaþinginu, sem hald-
ið var 12. maí 1974 og samþykkti
að kjósa rithöfundaráð, segir i
einni samþykktinni:
„Rithöfundaráð gætir menning-
arlegra hagsmuna rithöfunda."
Morgunblaðið reyndi að ná i
Sigurð A. Magnússon, formann
rithöfundasambandsins, í gær-
kvöldi, en tókst ekki.
I VELVAKANDA í dag, 13. f ebrú-
ar, lætur Hilmar Jónsson til sín
heyra, áréttar stóru orðin frá því i
gær og fyrragær og er tilbúinn að
þola fyrir þau heilagt pislarvætti
fyrir rétti. Og nú særir hann mig
til svara, til að gera hreint fyrir
minum dyrum. Svara við hverju?
Skrif Hilmars til þessa hafa ekki
verið svaraverð, þar hefur ekki
verið aðfinnaneina málefnalega
gagnrýni sem hægt hefur verið að
festa hendur á, aðeins stóryrði og
grófustu aðdróttanir. Öllu þessu
stendur Morgunblaðið opið upp á
gátt, hvernig sem orðbragðið er.
Mér eru huldar þær einkennilegu
leiðir sem liggja um hugskot
Hilmars þessa milli mín og hins
rússneska voóamanns Sjólókoffs.
Ef ég man rétt hefur erindi Sig-
urðar Guðjónssonar sem ég flutti
í útvarpið verið birt í Samvinn-
unni 1974. Hilmar getur því þegar
í stað gengið úr skugga um að
eiturlyf eru þar ekki vegsömuð.
En jafnvel þótt hann sjái það þar
svart á hvítu er hann vis til að
komast að nákvæmlega sömu fár-
ánlegu niðurstöðunni og fyrr um
„eiturlyfjapólitík" mína. A.m.k.
er hann enn vió sama heygarðs-
hornið þrátt fyrir ádrepu Sigurð-
ar Guðjónssonar í Þjóðviljanum
nýverið. Ef Hilmar Jónsson held-
ur að ég hafi hugsað mér að stíga
við hann einhvern ævilangan
þrætubókarmenúett austur á
Volgubökkum eða annars staðar
er það mikill misskilningur hjá
honum.
Uthlutunarnefnd viðbótarrit-
launa var falið að veita u.þ.b. 40
höfundum viðbótarritlaun. 98 að-
ilar sendu upplýsingar um rit-
verk, út gefin eða flutt opinber-
lega 1973. Sumir uppfylltu að visu
ekki útgáfuskilyrðió en nefndinni
var sem sagt gert að dæma meira
en helming höfundanna úr leik
og má nærri geta hvort allir menn
verða nokkurn tima á eitt sáttir
um slikt val, hversu vel sem til
tekst. Úthlutunarreglur miðuðust
eingöngu við árið 1973 þannig að
ekki hefói gefist kostur á að leið-
rétta „mistök" frá fyrra ári.
Nefndin vann sitt starf af sam-
viskusemi og samkvæmt bestu
vitund. Enda þótt hún veldi og
hafnaði, eins og hún var til skip-
uð, var ekki verið að nióast á
neinum, hvorki ekkjum né öðr-
um. Þráklifun Hilmars á slíku er í
meira lagi ógeðfelld. Allt tal um
úthlutanir til heimilisvina og
sálufélaga undirritaðs er úr lausu
lofti gripið. Auk þess var nefndin
enginn „bókmenntadómstóll Þör-
leifs Haukssonar“. Með mér í
nefndinni var prýðilega dómbært
fólk og niðurstöður um langflest-
ar úthlutanir voru einróma.
Að lokum örfá orð að gefnu
— Loðna
Framhald af bls. 2
Gunnar Jónsson 150, Árni Magn-
ússon 200, Húnaröst 180, Sanda-
fell 220, Bjarni Ölafsson 300, Sig-
urður 1050, Ölafur Magnússon
190, Bára 130, Halkion 230, Vonin
200, Höskuldsey 240, Magnús 240,
Loftur Baldvinsson 500, Arney
160, Hagbarður 190, Grindvíking-
ur 330, örn 310, Eldborg 550,
Skirnir 280, Bjarni Ásmundar
230, Arnar 190, Faxaborg 580 og
Hilmir 420 tonn.
— Brezhnev
Framhald af bls. 21
samning, en ekki óbeinan
samning fyrir milligöngu Banda-
ríkjamanna. Hann kvað Egypta
hafa í sinum höndum lykil að
friði í Miðausturlöndum þar sem
þeir hefðu alltaf haft á hendi
forystuhlutverk í styrjöldum
gegn Israelsmönnum og fyrstir
hætt bardögum.
Hann lagði áherzlu á stuðning
Israelsstjórnar við þá tilraun
Kissingers að leysa deilumálin
skref fyrir skref og sagði að ef
friðarvióræðurnar yrðu fluttar til
Genfar yrði afleióingin þrátefli
og þá yrði eina vonin um lausn
aftur sú, að Israelsmenn reyndu
að semja við eitt ríki i einu.
tilefni i sjónvarpsþættinum Kast-
ljós sl. föstudagskvöld. Þar kom
fram að Guðmundur Daníelsson
hefði gefið út tvær bækur árið
1973. Hins vegar var þess ekki
getið aðönnurþeirra var endurút
gáfa og aðnefndintókþá afstöðu
að veita yfirleitt ekki viðbótarrit-
laun fyrir endurútgáfur. Það var
því aðeins bókin Vefarar keisar-
ans sem kom til álita. Þá kom
fram gagnrýni á úthlutun til Meg-
asar, Magnúsar Þórs Jónssonar og
hefur reyndar birst víðar, bæði
beinlinis og undir rós. Þeirri
gagnrýni mótmæli ég eindregið.
Megas er vafalaust eitthvert besta
ungt ljóðskáld sem við eigum.
Þetta má hverjum vera ljóst sem
lesbækurhans þrjár sem komu út
i fyrra og hlustar á plötuna þótt
mér finnist hann vera betra skáld
og tónskáld heldur en söngvari.
Allt um það er hann vel að viðbót-
arritlaununum kominn, jafnvel
með hliðsjón af söluskattsjónar-
miöinu. Bækurnar hafa selst
mjög vel og platan ekki síður.
Annars sé ég ekki ástæðu til að
fjölyrða um þetta mál. Uthlutun
undanfarinna ára var aðeins
bráðabirgóaráðstöfun og allsendis
óviðunandi til lengdar. Nú er
frumvarp loksins komið fram á
alþingi til ákvörðunar um fram-
búðarúthlutun svonefnds sölu-
skattsfjár. Samþykkt þess er
brýnt réttlætismál.
„Kunnugum" og Hilmari Jóns-
syni til fróðleiks vil ég loks taka
fram að ég er ekki blaðamaður við
Þjóðviljann, né heldur sé ég um
menningarsíðu þess blaðs. Sá,
blaðamaður sem þar merkir
greinar sinar ÞH er Þröstur Har-
aldsson. Þjóðviljann er ég ekki
viðriðinn að öðru leyti en því að
ég skrifaði þar leikhúsumsagnir
nokkra mánuði í hitteðfyrra. En
að sjálfsögðu kaupi ég það blað
og þykir mun betra en Morgun-
blaðið.
Þorleifur Hauksson.
Sigtingaáhugafólk!
Siglingafélögin Ýmir og Brokey efna til kvikmyndasýningar um Sigling-
ar og Bátasmíði laugardaginn 15. febr. 1975. (i dag) kl. 14.00 að
Álfhólsveg 32. 2. hæð. Kópavogi.
Allt áhugafólk velkomið.
Aðgangur ókeypis.
Siglingafélögin Ýmir og Brokey.
Nokkrar athugasemdir